Transcript مجلس در حکومت ما چه نقشی دارد؟

‫متن کتاب درس ی‬
‫آزمون‬
‫در حکومت ما قوای سه گانه مقننه‪،‬مجریه و قضاییه از یکدیگر مستقل اند‪.‬به طوریکه‬
‫هر یک وظیفۀ مخصوص به خود را دارد‪.‬در عین حال این سه قوه با نظارت رهبر به‬
‫صورت هماهنگ عمل می کنند‪.‬در میان قوای سه گانه مجلس شورای اسالمی که از‬
‫نمایندگان مردم تشکیل می شود وظیفۀ قانون گذاری را بر عهده دارد‪.‬‬
‫آیا می دانید نمایندگان مجلس شورای اسالمی چگونه انتخاب می شوند؟‬‫منطقه ای که در آن زندگی می کنید در مجلس شورای اسالمی چند نماینده دارد؟‬‫آیا این نماینده یا نمایندگان را می شناسید؟‬‫‪-‬شما در چه سنی می توانید نمایندۀ خود را انتخاب کنید؟‬
‫با کمی دقت در زندگی اجتماعی خود متوجه می شوید که قوانین تصویب شده در مجلس‬
‫شورای اسالمی همۀ زندگی تان را فراگرفته است‪.‬شما در مدرسه ای تحصیل می کنید و‬
‫معلمانی نیز به شما درس می دهند‪.‬هزینۀ مورد نیاز برای ساختن مدرسه‪،‬استخدام‬
‫معلمان و موارد مشابه آنها به تصویب نمایندگان مجلس رسیده است‪.‬‬
‫از چه راه هایی می توانیم کارها را با مشورت یکدیگر انجام دهیم؟‬
‫مجلس شورای اسالمی از نمایندگان مردم تشکیل می شود‪.‬در کشور ما هر چهارسال‬
‫یکبار‪،‬مردم پای صندوق های رای می روند و نمایندگان خود را از میان «نامزد»های‬
‫نمایندگی انتخاب می کنند‪ .‬هر یک از نامزدهای انتخاباتی که صالحیت آنها به تأیید‬
‫شورای نگهبان رسیده باشد و تعداد بیشتری رای بیاورد‪ ،‬به عنوان نماینده مردم به‬
‫مجلس شورای اسالمی راه پیدا می کند‪.‬انتخابات فرصتی است که مردم از طریق آن می‬
‫توانند در تصمیمات مهمی که حکومت برای آنها می گیرد شرکت داشته باشند‪.‬به همین‬
‫دلیل با احساس مسئولیت بیشتری در انتخابات شرکت می کنند‪.‬‬
‫هیئت رئیسه مجلس‬
‫کار اصلی نمایندگان مردم در مجلس شورای اسالمی مشورت کردن در مورد مسائل‬
‫مختلف و وضع قوانین است‪.‬آنها برای مشورت بهتر گروه های گوناگونی را تشکیل داده‬
‫اند و هر یک از نمایندگان در یکی از این گروه ها عضویت دارد‪.‬این گروه های کمیسیون‬
‫نام دارند و کمیسیون اجتماعی‪،‬امنیت ملی و سیاست خارجی‪،‬فرهنگی و آموزش و‬
‫تحقیقات از جملۀ آنها هستند‪.‬برای مثال کمیسیون آموزش و تحقیقات به بحث دربارۀ‬
‫قوانین و مسائل مربوط به دانش آموزان‪ ،‬معلمان و آموزش و پرورش می پردازد‪.‬‬
‫برای آشنایی با قوه مقننه الزم است بدانیم که مجلس «چه باید‬
‫بکند»؛یعنی چه وظایفی دارد و نیز «چه می تواند بکند»؛یعنی چه‬
‫اختیاراتی دارد‪.‬بعض ی از وظایف و اختیارات مجلس عبارتند از‪:‬‬
‫وظیفۀ اصلی مجلس وضع قوانین است‪.‬مجلس از طریق تهیه و تنظیم قوانین در زندگی‬
‫مردم نقش مهمی دارد‪.‬حکومت نیز با اجرای قوانین نیازهای مختلف مردم و موسسات و‬
‫سازمان ها را رفع می کند‪.‬‬
‫تصویب قوانین در زندگی مردم اهمیت فراوانی دارد اما توانایی های مجلس تنها به وضع‬
‫قوانین محدود نمی شود‪.‬مجلس می تواند کارهای دیگری نیز از طرف مردم وبرای مردم‬
‫انجام دهد‪.‬از جمله‪:‬‬
‫رئیس جمهور پس از اینکه از طرف مردم انتخاب شد‪،‬موظف است وزیران مورد نظر‬
‫خود را به نمایندگان مجلس معرفی کند‪.‬پس از آن هر یک از وزیران خود را معرفی کند و‬
‫نمایندگان در مورد صالحیت او برای مسئولیت وزارت اظهار نظر می نمایند‪.‬در پایان نیز‬
‫برای هریک از آنها رأی گیری می شود‪.‬اگر بیشتر نمایندگان به وزیر معرفی شده رأی اعتماد‬
‫دهند او به عنوان وزیر منصوب می شود‪.‬‬
‫نمایندگان مجلس می توانند در مورد عملکرد رئیس جمهور و هر یک از وزیران از آنها‬
‫سوال کنند‪ .‬رئیس جمهور یا وزیری که از او سوال شده است باید در مجلس حاضر شود‬
‫و به سوال نمایندگان پاسخ دهد‪.‬‬
‫استیضاح به معنی توضیح خواستن است و با سوال کردن تفاوت دارد‪.‬در استیضاح پس‬
‫از آنکه وزیر استیضاح شده در مجلس حاضر شد و در مورد مسئلۀ مورد نظر مجلس‬
‫توضیح داد باید از مجلس مجددا رأی اعتماد بگیرد‪.‬‬
‫مجلس این اختیار را دارد که در مورد مسائل مهم کشور تحقیق و بررس ی کند و برای‬
‫رسیدگی به مشکالت سازمانها و شکایت های مردم هیئت هایی را تشکیل دهد‪.‬همۀ‬
‫مسئوالن اجرایی در ادارات موظف اند به پرسش های هیئت های رسیدگی به مجلس‬
‫پاسخ مناسب دهند و با آنان همکاری کنند‪.‬این هیئت ها در مورد نحوۀ اجرای قوانین‬
‫تحقیق می کنند‪.‬آنها می خواهند بدانند آیا قوانینی که در مجلس تصویب می گردند به‬
‫خوبی اجرا می شوند یا در اجرای آنها نواقص ی وجود دارد‪.‬‬
‫اگر مردم از ادارات و سازمان های اجرایی یا دستگاه های قضایی مانند دادگاه ها و‬
‫دادسراها شکایت داشته باشند‪،‬می توانند آنها را با نمایندگان خود در میان‬
‫بگذارند‪.‬مجلس نیز موظف است به این شکایت ها رسیدگی کند و از سازمان ها توضیح‬
‫بخواهد و نتیجه را اعالم کند‪.‬‬
‫چنان که گفتیم‪،‬مهم ترین وظیفۀ مجلس قانون گذاری است‪.‬‬
‫‪-‬قانون گذاری در زندگی مردم چه نقش ی دارد؟‬
‫یه نظر شما آیا برای به انجام رسیدن همۀ کارهای کشور تنها تصویب قانون کافی است؟‬‫‪-‬مردم یک جامعه برای تشکیل یک مجلس قوی و توانا چه کارهایی می توانند انجام‬
‫دهند؟‬
‫میدان بهارستان در گذشته و امروز‬
‫‪.1‬هیئت رئیسۀ مجلس از چه افرادی تشکیل شده است و هدف از تشکیل آن چیست؟‬
‫‪.2‬کار اصلی نمایندگان مردم در مجلس شورای اسالمی چیست؟‬
‫‪.3‬کمیسیون های مجلس چیست؟چند نمونه مثال بزنید‪.‬‬
‫‪.4‬مجلس از چه طریقی در زندگی مردم نقش مهمی دارد؟‬
‫‪ .5‬نمونه از اختیارات و وظایف مجلس را نام برده و به دلخواه یکی از آنها را شرح دهید‪.‬‬
‫‪.6‬تفاوت استیضاح باسوال رابیان کنید؟‬
‫‪.7‬اگرپیشنهادی بخواهد به قانون تبدیل شود چه مراحلی راباید طی کند؟‬