Transcript اقتصاد آسیا
اقتصاد آسیا
خبش معده ای از مردم آس یا به اکر کشاورزی مشغولند و کشاورزی جایگاه هممی در اقتصاد
کشورها دارد.
هممرتین حمصول کشاورزی در قار ٔه آس یا برجن است که غذای اصیل مردم آس یا را تشکیل می
دهد 90 .درصد برجن هجان در آس یا تولید و در مهنی قاره مرصف می شود .چرا؟
به علت وزش ابدهای مومسی و ابرش زاید
چنی ،هند ،پاکس تان ،اتیلند ،اندونزی ،فیلیپنی ،بنگالدش و ویتنام از کشورهای تولیدکننده
برجن هستند.
گروه هشت
همم ترین کشور صنعیت آس یا ،ژاپن است که از بزرگ ترین قدر هتای اقتصادی دنیا نزی به
شامر می رود .ژاپن و روس یه عضو کشورهای گروه هشت٭ هستند.
کشور چنی در دو دهه اخری توانس ته است اب برانمه ریز هیای جدید ،مزیزیان تولیزیدات و صزیادرات
خود را به شدت افزیزاشش بدهزید و از ایزین راه درآمزید اقتصزیادی و وززید نززیدگی مزیردم خزیود را زیرت
کند.امروزه تقریبا انواع اکالهای تولید شده در چنی به کشورهای خمتلف هجزیان صزیادر مزیی شزیود و
در اغلب ابزارهای مه ٔه کشورها می توان فروش اکالهای چیین را مشاهده کرد .
٭ مهچننی در ده ههزیای اخزیری ،چهزیار کشزیور کزیره ننزیو ،اتیزیوان ،هنزیگ کنزیگ (خبشزیی از چزینی
امروزی) و س نگاپور توانسزی ته انزید ،صزیادرات را هزیدف اقتصزیادی خزیود قزیرار بدهنزید و از ایزین راه
درآمزیزید س زی یار زایدی بزیزیه دسزیزیت بیاورنزیزید .ایزیزین کشزیزیورها بزیزیه خصزیزیو در تولیزیزید و صزیزیدور ل زیوازم
الکرتونیکی و رااینه ای ،لوازم خانگی و اتومبیزیل پرشفزیفت زایدی کزیرده انزید .بزیه ایزین چهزیار کشزیور،
«بربهای اقتصادی آس یا » لقب داده اند.
مالزی نزی در دو ده ٔه اخری ،پرشففت زایدی در صنعت داش ته و درآمد خو از این راه
کسب کرده است.
حتوالت اقتصادی در آس یا مونب شده است که همانرت از روس تا به شهرها در آس یا
ادامه پیدا کند .امروزه شهرهای اب مجعیت برشش از ده میلیون نفر در آس یا برششرت از سایر
قاره ها است .این شهرها مراکز همم جتارت و ابزرگاین آس یا و هجان حمسوب مرششوند .توکیو
پایتخت ژاپن اب منطق ٔه شهری اطراف آن برشش از یس میلیون نفر را در خود جای داده
پرمجعیت ترین شهر آس یا است.
جاذبه های گردشگری
در آس یا جاذبه های طبیعی و جاذبه های اترخیی و فرهنگی س یار زایدی برای گردشگری
ونود دارد .مهه ساهل تعدادی از کشورهای آس یایی از راه جذب گردشگران از رسارس دنیا،
درآمد خو به دست می آورند.
منطقۀ جنوب غربی آسیا
و جایگاه ایران در آن
میدانید که ایران در ننوب غر آس یا واقد است .این منطقه از نظر اترخیی و فرهنگی،
منابد نفت و گاز ،دسرتیس به سواحل و آ ای آزاد و اقیانوس ها ،امهیت زایدی دارد.
به مهنی دلیل این منطقه از مناطق همم هجان به شامر می رود .کشور ما ایران در منطق ٔه
ننوب غر آس یا ،از جایگاه و موقعیت ممتازی برخوردار است .در این فصل اب ویژگی
های منطقه و جایگاه ایران در آن آش نا می شوید.
ویژگی های منطقۀ جنوب غربی آسیا
موقعیت
به نقشه توجه کنید .این نقشه ،منطق ٔه ننوب غر آس یا را نشان می دهد .بنابر نظر بریخ
صاحب نظران ،این منطقه را می توان تقریب ًا درون یک مثلث جای داد به طوری که
ازالع این مثلث از تنگ ٔه ُسفر و داردانل در ترکیه ات کوه های پامری ( (افغانس تان ) در
ابب املَندَ ب ( مین و سومایل ) را دربر می گرید.
مفق و از آجنا ات خلیج عَدَ ن و ُ
ناهمواری
٭کوه های بلند ایران که به ارتفاعات ترکیه و قفقاز می پیوندند ،رسزمنی های مرتفد این منطقه را
تشکیل می دهند.
٭ از رسزمنی های پست و جلگه ای هپناور در این منطقه جلگه بنی الهنرین ( دجهل و فرات در
کشور عراق ) در غرب ایران و جلگه س ند ( س ند در کشور پاکس تان ) در رشق ایران را می
توان انم برد .این جلگه ها از آبرفت کدام رودها به ونود آمده اند؟ انم بربید.
٭ بیاابن بزرگ عرس تان ،دشت کویر ( منکزار ) و دشت لوت ( برهنه از گیاه ) نزی از نوایح
پست و خشک این منطقه هستند .بیاابن بزرگ عرس تانَ ،ربد اخلایل در ش به نزیر ٔه عرس تان
حدود 640 / 000کیلومرت مربد یعین تقریب ًا 2 /5برابر کشور انگلس تان ،وسعت دارد.
آب و هوا
٭ نوایح مرتفد و کوهس تاین منطقه ،در زمس تان آب و هوای رسد و در ات س تان آب و هوای
معتدل دارد .ابرش برف و ابران فراوان مونب پدید آمدن پوشش گیاهی فراوان در دامن ٔه کوه ها
شده است.
٭ در خبش های وس یعی از منطق ٔه ننوب غر آس یا ،آب وهوا گرم و خشک ای نمیه خشک
حمکفرماست .بیاابن های وس ید منطقه ،آب و هوای گرم و خشک دارند .مکبود آب شریین یکی
از مسائل همم منطقه ننوب غر آس یا است که گاهی ابعث اختالفات
و نزا عهایی بنی کشورها بر رس منابد آ رودخانه ها شده است (.فرات که ترکیه پس از احداث
کشورهای سوریه و عراق دچار خشکسایل شدند ) ( ای هریمند که پس از احداث بوس یهل
افغانس تان منجر به خشک شدن سرشس تان ایران گردید ) ( ای اترک که پس از احداث سد
بوس یهل ایران خبشهای وس یعی از ترمکنس تان خشک شد )
٭ آن خبش از رسزمنی هایی که در سواحل درایهای این منطقه قرار گرفته اند ،آب و
هوای متفاویت دارند .رسزمنی های واقد در سواحل گرم خلیج فارس ،درایی عامن و
اقیانوس هند و درایی رسخ ،آب و هوای گرم دارند اما رطوبت هوا به دلیل نزدیکی به
درای زاید بوده و حالت رشیج به ونود آورده است.
اما رسزمنی های واقد در اطراف درایی مدیرتانه ،آب و هوای مدیرتانه ای دارند .در آب و
هوای مدیرتانه ای زمس تان ها معتدل و پرابران و ات س تان ها گرم و خشک است.
ویژگی های انسانی و اقتصادی
منطق ٔه ننوب غر آس یا یکی از خنس تنی اکنون های متدین هجان است .سال گذش ته اب
بعیض متدن های ابس تاین که در ایران و بنی الهنرین شلک گرفته و چند هزار سال قدمت
دارند ،آش نا شدید.
مجعیت :در این منطقه ،اقوام گوانگوین زندگی م یکنند .به منودار مجعییت کشورهای ننوب
غر آس یا دقت کنید.
زابن :زابن های عر ،فاریس ،تریک و اردو پرتلکم ترین گروههای زابین در منطقه آس یای
ننوب غر هستند.
دین :منطقه ننوب غر آس یا ،اکنون ظهور اداین توحیدی بوده است.
اداین الهیی هیود ،مس یحیت و اسالم در این منطقه ظهور کرده اند .برشش از 90درصد مردم
منطقه ،مسلامن هستند .این منطقه قلب متدن اسالمی حمسوب می شود
ف ّعالیت های اقتصادی
٭ اغلب کشورهای منطقه ننوب غر آس یا دارای ذخایر نفت و گاز ،این ثروت ها خدادادی
هستند ،اما متأٔسفانه برششرت این کشورها از نظر اقتصادی به صادرات نفت وا س ته بوده و ماشنی
آالت ،موادغذایی ،دارو و انواع اکالهای مرصیف دیگر را از کشورهای پرشففته وارد می کنند.
کشور عرس تان عالوه بر صادرات نفت ،مهه ساهل درآمد زایدی را از طریق مرامس جح و سفر
میلیوهنا زائر به این کشور نصرشب خود می کند.
٭ بعیض کشورهای منطقه توانس ته اند از طریق رونق گردشگری ای جتارت و ابزرگاین ،اقتصاد
خود را متحول کنند و درآمد زایدی به دست بیاورند ،مانند ترکیه و امارات متحده عر .
٭ بریخ کشورهای دیگر منطقه نزی به دلیل ننگ ،اشغال نظامی توسط آمریاک و نبودن امنیت،
نتوانس ته اند از نظر اقتصادی پرشففت کنند و وزعیت چندان مناس یب ندارند ،مانند :عراق و
افغانس تان.
ایران و منطقۀ جنوب غربی آسیا
ایران در منطقه ننوب غر آس یا که یکی از مناطق اسرتاتژیک٭ (راهربدی) هجان است ،
واقد شده است .این به چه معنا است؟
چرا این منطقه ،اسرتاتژیک است؟
. 1این منطقه در اکنون اتصال سه قاره آس یا ،اروپا و افریقا قرار دارد .آبراهه های هممی
چون تنگه های هرمزُ ،سفر ،داردانل و ابب املندب در این منطقه قرار دارند .از طریق
این آبراهه های همم ،درایهای منطقه به یکدیگر می پیوندند و به آب های آزاد اقیانوس ها
راه می ایبند .موقعیت بندرگاهی برای کشورها امهیت زایدی دارد ،چون اس تفاده از محل و
نقل ارزان اکالها و انرژی را مرش ّس می سازد.
آای می دانید محل و نقل دراییی ،س یار ارزا نرت از محل و نقل جاد های متام می شود؟
جابه جایی ابرهای س یار س نگنی و جحمی ،فقط اب کش یت مرشس است .اب اکمیون ها و ترییل
ها در محل و نقل جاده ای حداکرث میتوان ابری به وزن صد تن را جابه جا کرد ویل به
وس یلۀ کش یت صدها هزار تن ابر به راحیت محل و نقل مرششود.
مضنا جابه جایی ابر توسط کش یت ،حمدودیهتا و مواند محل و نقل جاد های را نزی ندارد چون
در درای میتوان کیلومرتها راه را بدون برخورد به ماند طی کرد.
. 2این منطقه ،انبار همم منابد انرژی در هجان است .حدود دوسوم ذخایر ش ناخته شد ٔه
نفت هجان و حدود یک سوم منابد گازی هجان در این منطقه قرار دارد که البته خبش
بزرگی از آهنا در منطق ٔه خلیج فارس واقد است .کشورهای معد ٔه صادرکنند ٔه نفت ،مانند:
عرس تان ،ایران ،عراق ،کویت و امارات متحده عر در این منطقه واقد هستند .بنابراین،
اقتصاد و صنعت هجان به شدت به منابد انرژی در این منطقه از هجان وا س ته است.
. 3این منطقه ،اکنون هجان اسالم است .مکه و مدینه که مقد سرتین شهرهای مسلامانن
هستند ،هر ساهل در هنگام مرامس جح ،صدها هزار نفر را در خود جای می دهند و انامتع
بزرگ و ابشکوهی در آهنا به ونود می آید.
بریخ کشورهای منطقه سعی میکنند که از طریق پامین های اقتصادی و فرهنگی اب
یکدیگر ،برششرت مهاکری کنند ،مانند پامین سازمان مهاکری اقتصادی (ِاکو) که خنست در
سال 1341بنی ایران ،پاکس تان و ترکیه س ته شد و مه اکنون ده کشور منطقه عضو آن
هستند.
چرا جنوب غربی آسیا منطقه ای پرتنش است؟
٭ هامن طور که گفتمی خبش معده ای از منابد انرژی مورد نیاز کشورهای صنعیت و را
ههای همم محل و نقل دراییی در این منطقه واقد است .به مهنی دلیل این منطقه مورد توجه
قدرت های بزرگ هجاین است .البته در گذش ته نزی دسرتیس به آب های خلیج فارس و
اقیانوس هند ،موزوعی همم برای کشورهای قدرمتند بوده و مهواره بر رس این موزوع اب
یکدیگر به رقابت و تالش می پرداخته اند.
٭ متأٔسفانه حکومت بعیض کشورهای منطقه به قدرت های بزرگ وا س ته اند و از نظر
س یایس از آهنا پریوی میکنند.
مهچننی بریخ از کشورها به ش یو ٔه پادشاهی ،امرینشرشین و مورویث اداره می شوند ،مردم
نقش چنداین در حکومت ندارند و به آهنا اجاز ٔه دخالت و مشارکت در امور س یایس داده
منی شود.
٭ رژمی اشغالگر قدس (ارسائیل) اب حامیت آمریاک و انگلرشس عالوه بر رسکوب مردم مظلوم
فلسطنی ،به توطئه و دمشین اب مسلامانن کشورهای منطقه م یپردازد.
٭ آمریاک ،انگلس تان و بریخ کشورهای قدرمتند دیگر برای حفظ منافد خود در منطقه ،در
کشورهای وا س ته ،پایگاه های نظامی اجیاد منوده و در این پایگا هها ،تسلیحات نظامی
خمتلف انبار و نریوهای نظامی ،مس تقر کرده اند.
جایگاه ایران در منطقه
٭ مردم ایران به رهربی امام مخیین برای از بنی بردن ظمل و س مت و برقراری اس تقالل ،آزادی و مجهوری اسالمی ،مبارزه کردند و
انقالب اسالمی در سال 1357به پریوزی رس ید .انقالب اسالمی ایران الگویی برای مردم کشورهای دیگر است ات علیه ظمل و
استبداد داخیل و قدرت های بزرگ خاریج به پا خزیند و چهره ای متعایل از اسالم به هجانیان عرزه کنند.
امروزه ،مجهوری اسالمی ایران از مردم مظلوم مهه کشورها به ویژه فلسطنی حامیت می کند.
٭ کشور ایران اگر چه از اقوام خمتلف تشکیل شده است ،اما این اقوام مهواره اب یکدیگر وحدت و مهبس تگی داش ته و از کشور
دفاع کرده اند.
٭ کشور ایران از نظر وسعت دومنی کشور وس ید و از نظر مجعیت نزی دومنی کشور پرمجعیت آس یای ننوب غر است.
٭ کشور ایران دارای منابد همم انرژی است و از نظر داشنت منابد نفت ،مقام چهارم و منابد گاز ،مقام اول را در منطقه دارد.
٭ ایران پس از پریوزی انقالب اسالمی پرشففت های زایدی در عمل و فناوری داش ته است .آای می توانید منونه هایی از پرشففهتای
علمی ایران را بیان کنید؟
٭ کشور ایران به دلیل داشنت سواحل طوالین و موقعیت بندرگاهی و دسرتیس به آب های آزاد جایگاه ممتازی در منطقه دارد.
به نقشه توجه کنید .طول سواحل ایران در خلیج فارس و درایی عامن ( ُمکران) اب در نظر
گرفنت بریدگ هیای ساحل 2043،کیلومرت است که از اروندرود در ننو بغرب ات تنگه هرمز
و از آجنا ات بندر ُگواتر در ننوب رشق امتداد دارد .در این سواحل طوالین ،بنادر همم
ابزرگاین و نفیت به ونود آمده اند که در سال ششم اب آهنا آش نا شدید .کشور ایران در آب
های خلیج فارس ،نزیر ههای فراواین دارد که از مه مرتین آهنا م یتوان به خارک ،کرشش،
قشم ،الرک ،الوان ،تنب بزرگ ،تنب کوچک ،ابومویس و… اشاره کرد .این نزیره ها از
نظر اس تخراج نفت ،ابزرگاین جتارت و نظامی امهیت دارند .این نزایر را روی نقشه پیدا
کنید و دور آهنا خط بکش ید .تنگ ٔه هرمز ،یک آبراه ٔه بنی امللیل است که مه ٔه کشورها حق
دارند بر طبق قواننی رفت و آمد در تنگه ها اب کش یت از آن عبور کنند.
دالوران نریوی دراییی مجهوری اسالمی ایران هامنند نریوهای زمیین و هوایی در ننگ
حتمییل عراق علیه ایران،اب جشاعت و رشادت فراوان در آب ها اب دمشنان ننگیدند و از
کشور دفاع کردند و نگذاشتند که در رفت وآمد کش یت های جتاری و واردات اکال به ایران
مشلکی پرشش بیاید .نریوی دراییی قدرمتند ایران در زمان صلح نزی ،حافظ منافد کشور ایران
در درایهاست.
نریوی دراییی مهچننی در مواقعی که برای کش یت ها چه در آب های ایران و چه در آب
های بنی امللیل ،حوادیث به ونود بیاید ،به آهنا مکک می رساند.
فلسطین ،موضوع مهم جهان اسالم
موقعیت و وسعت
به نقشه توجه کنید .این نقشه ،رسزمنی فلسطنی را نشان می دهد.
رسزمنی فلسطنی حدود ٢٧٠٠٠کیلومرت مربد وسعت دارد .اما حدود ٢٠٠٠٠کیلومرت
مربد از خاک آن را هیوداین صهیونرشست٭ اشغال کرده و آن را ارسائیل انمیده اند.
سرزمین مقدس
در کشور فلسطنی ،شهری کهن ونود دارد که مسلامانن به آن برشت املقدس (قدس) و
هیوداین و مس یحیان به آن اورشلمی می گویند .این شهر برای پریوان سه دین بزرگ
توحیدی (هیوداین ،مس یحیان و مسلامانن) شهری مقدس و مورد احرتام به شامر مریود زیرا
خاس تگاه پیامربان بزرگ بوده است.
مسجد الاقیص که در برشت املقدس قرار دارد ،پس از مسجد احلرام در مکه و مسجد النیب
در مدینه ،سومنی مسجد هم ّم اسالم است و در آغاز ظهور اسالم قبهل اول مسلامانن بوده
است.
امروزه ،آزادی قدس از چنگال اشغالگران و پریوزی فلسطنی هیا ،یکی از دغدغه های همم
مسلامانن هجان است.
ا شغا ل فلسطنی و انتفازه
در سال 1897میالدی خشیص به انم ِهرتزل ،کتا به انم «دولت هیود » چاپ کرد و در آن مس ئهل همانرت هیوداین
را که آن زمان درهجان پراکنده بودند و کشوری نداشتند ،به فلسطنی مطرح کرد .بعدها اب حامیت دولت انگلرشس،
صهیونرشست ها ،هرساهل هزاران هیودی را به فلسطنی انتقال دادند و در شهرک ها مس تقر کردند .از آن پس نزی
صهیونرشست ها اب مکک و حامیت دولت های آمریاک و انگلرشس رشوع به محالت نظامی و کش تار و بریون راندن
فلسطیین ها کردند و رساجنام در این کشور ،دولت ارسائیل را تشکیل دادند .پس از اشغال رسزمنی فلسطنی
گروهی از فلسطیین ها جمبور شدند به کشورهای مهسایه عر ،همانرت کنند .عد های نزی در اردوگا ههایی در نوار
غزه و کرانه غر رود اردن اب مکرتین اماکانت آموزیش ،داش یت و غذایی به رس برد هاند.
از زمان اشغال این کشور اتکنون ،مردم فلسطنی طی سالیان دراز علیه اشغالگران مبارزه کردند و دست از مقاومت
برای ابزپسگریی رسزمنی خود برنداش ته اند .رژمی اشغالگر قدس نزی اب بریمحی متام ،مهچنان محهل به اردوگا ههای
فلسطینیان و دس تگریی و کش تار نواانن فلسطیین را ادامه داده است.
به اعرتازات جشاعانه و مداوم (مهرششگی) مردم غریمسلح فلسطنی در مقابهل اب رژمی اشغالگر قدس (ارسائیل) که در
اصطالح س یایس «انتفازه » می گویند.