خطاهای انسانی و عوامل آن

Download Report

Transcript خطاهای انسانی و عوامل آن

‫عوامل انسانی در مهندس ی تعمیرات هواپیما‬
‫خطاهای انسانی‬
‫بزرگترین مخاطره برای هواپیما‪...‬؟!‬
‫• نیروی جاذبه‬
‫• انسان‬
‫نقش پررنگ انسان در سوانح هوائی‬
‫شانس در تقابل با اقدام صحیح است!‬
‫• یک راه ممکن برای‬
‫باز کردن‬
‫• ‪ 40320‬راه ممکن‬
‫برای بستن‬
‫تعریف خطای انسانی‬
‫• اقدام انسان که منجر به‬
‫پیامدی غیر مورد نظر می‬
‫شود‪.‬‬
‫• عدم اصابه به مقصود‬
‫انواع خطاهای انسانی‬
‫خطای انسانی‬
‫عمدی‬
‫تخلف‬
‫غیر عمدی‬
‫لغزش‬
‫اشتباه‬
‫خطای عمدی‬
‫• تخلف‬
‫– خطا حسوب نمی شود‪.‬‬
‫– موضوعی امنیتی است‪.‬‬
‫اشتباه‬
‫‪• Mistake‬‬
‫• در پیش گرفتن یک روش و یا برنامه اشتباه برای انجام کار‬
‫– مثال‪ :‬به کارگیری یک دستورالعمل غیر مربوط‬
‫لغزش‬
‫‪• Slip‬‬
‫• یک لغزش در اجرای یک روش و یا برنامه اشتباه برای انجام کار‬
‫– مثال‪ :‬انجام یک لغزش در یک دستورالعمل صحیح‪ 26 ،‬را ‪ 62‬بخوانیم‪.‬‬
‫خطاهای فعال و مستتر‬
‫خطای فعال‬
‫• خطایی که توسط پرسنل عملیاتی و در‬
‫زمان انجام عملیات رخ می دهد و پیامد‬
‫آن آشکار می شود‪.‬‬
‫خطای مستتر‬
‫• خطائی که قبل از عملیات رخ می دهد و‬
‫در زمان عملیات پیامد آن آشکار می شود‪.‬‬
‫چرا خرابی به بار می آید؟‬
• Incomplete installation (33%)
• Damage on installation (14.5%)
• Improper installation (11%)
• Equipment not installed or
missing (11%)
• Foreign object damage (6.5%)
• Improper troubleshooting,
inspection, test (6%)
• Equipment not activated or
deactivated (4%)
276 ‫ در خصوص‬1996 ‫تحقیقات شرکت بوئینگ در سال‬
‫مورد از کار افتادن موتور در هنگام پرواز‬
‫عوامل اصلی بروز خطا‬
‫• دوجین پلید‪Dirty Dozen ،‬‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫نقص در برقراری ارتباط‬
‫نقص در کار گروهی‬
‫هنجارهای غلط‬
‫فشار‬
‫خشنودی از خود‬
‫نقص دانش‬
‫نقص هوشیاری‬
‫نقص منابع‬
‫حواس پرتی‬
‫نقص در اعتماد به نفس و ابراز وجود‬
‫استرس‬
‫خستگی‬
‫نقص در برقراری ارتباط‬
‫الزم است مهندسان در هنگام کار با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و قادر به انتقال منظورشان به درستی باشند و در‬
‫هنگام تحویل کار‪/‬شیفت نیز دقیقا توضیح دهند که چه چیزی انجام شده و چه چیزی انجام نشده است‪.‬‬
‫پیشگیری‬
‫استفاده صحیح از فرمها و‬
‫روشهای رسمی ارتباطات و ثبت‬
‫وقایع‬
‫اطمینان حاصل کردن از این که‬
‫در هنگام تحویل کار به فردی‬
‫دیگر‪ ،‬انجام شده ها و انجام‬
‫نشده ها و آنچ باید انجام شود و‬
‫یا انجام نشود کامال توضیح داده‬
‫می شود‪.‬‬
‫هیچ گاه فرض نکنید که نفر‬
‫دیگر مانند شما فکر کرده و یا‬
‫می کند‪ .‬آنجا که الزم است‬
‫توضیح دهید و مطمئن شوید که‬
‫مافی الضمیر شما به طرف مقابل‬
‫منتقل شده است‪.‬‬
‫نقص در کار گروهی‬
‫تفاوتهای فردی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬سیاس ی و ‪ ...‬باید پشت در کارگاه گذاشته شوند‪ .‬ممکن است‬
‫افرادی که به تنهائی کارا هستند در یک ترکیب تیمی ناکارا و یا مشکل ساز شوند‪.‬‬
‫پیشگیری‬
‫مطمئن شوید که اعضای‬
‫گروه با یکدیگر در ارتبا ط‬
‫هستند و تبادل فکر دارند‪.‬‬
‫هنگامی که برای انجام یک‬
‫کار به بیش از چند نفر نیاز‬
‫هست‪ ،‬دقیقا توضیح دهید‬
‫که هر کس مسئول چه کاری‬
‫می باشد‪.‬‬
‫دائما به همکاران خود از‬
‫منظر ایمنی و همکاری نگاه‬
‫کنید‪.‬‬
‫هنجارهای غلط‬
‫هنجار یعنی آنچه معموال به آن عمل می شود‪ .‬قواعد نانوشته ای هستند که معموال در سازمانها‬
‫رعایت می شوند یا تحمل می شوند‪ .‬هنجارهای غلط می توانند ایمنی را به شدت به خطر اندازند‪.‬‬
‫پیشگیری‬
‫مطمئن شوید که همه از‬
‫استاندارد واحد پیروی می‬
‫کنند‪.‬‬
‫یادتان باشد اینکه چیزی‬
‫نرمال به نظر برسد لزوما به‬
‫این معنی نیست که آن چیز‬
‫صحیح است‪.‬‬
‫سرراست ترین روش انجام‬
‫کار‪ ،‬لزوما بهترین روش و‬
‫روش صحیح نیست‪.‬‬
‫فشار‬
‫فشار کاری برای تکمیل یک کار معموال در هوانوردی ملس می شود‪ .‬نباید اجازه داد‬
‫فشارهای شغلی باعث چشم پوش ی از ایمنی شود‪.‬‬
‫پیشگیری‬
‫مطمئن شوید که فشار ناش ی‬
‫از خود شما نیست‪.‬‬
‫اگر فکر می کنید وقت کافی‬
‫برای انجام کاری ندارید‪ ،‬به‬
‫جای تندتند کار کردن‪،‬‬
‫مسئولتان را از فشاری که‬
‫حس می کنید آگاه سازید و‬
‫وقت بیشتری بخواهید‪.‬‬
‫کمک بخواهید‪.‬‬
‫خشنودی از خود‬
‫افراد در اموری که حرفه ای هستند‪ ،‬مغرور می شوند‪ ،‬فرایندها را اتوماتیک انجام می‬
‫دهند و در برابر مخاطرات هوشیاری و توجه کمتری خرج می کنند‪.‬‬
‫پیشگیری‬
‫همیشه انتظار داشته باشید‬
‫که اشتباه کنید‪.‬‬
‫هیچ گاه برای کاری که کامل‬
‫انجام نداده اید یا آزمایش‬
‫نکرده اید‪ ،‬برگه ها را پر‬
‫نکنید‪.‬‬
‫کارتان را دوباره چک کنید و‬
‫از دیگران بخواهید آن را‬
‫بازبینی کنند‪.‬‬
‫نقص دانش‬
‫در دنیای پیشرفت فناوی‪ ،‬مهندسان هواپیما باید همواره اطالعات به روزی از تجهیزات‬
‫جدید داشته باشند و بتوانند با آنها کار کنند‪.‬‬
‫پیشگیری‬
‫فقط کاری را انجام دهید‬
‫که آموزش آن را دیده اید و‬
‫بلد هستید‪.‬‬
‫مطمئن شوید که اسناد‬
‫مورد رجوع شما به روز‬
‫هستند‪.‬‬
‫اگر چیزی را نمی دانید‪ ،‬از‬
‫کس ی که می داند بپرسید‪.‬‬
‫نقص هوشیاری‬
‫در کارهای تکراری‪ ،‬نسبت به کار و محیط بی توجه می شویم‪ .‬گاهی اوقات حواس به‬
‫صورت ششدانگ در خدمت انجام وظایف قرار نمی گیرد‪.‬‬
‫پیشگیری‬
‫همیشه بررس ی کنید که‬
‫کاری که انجام می دهید در‬
‫شرایط خاص آن وقت چه‬
‫اثری می گذارد و می پذیرد‪.‬‬
‫همیشه از همکارانتان‬
‫بخواهید تا کار شما را‬
‫بازبینی کرده و همکاری کنند‪.‬‬
‫با فراغت ذهن و خیال به‬
‫کار بپردازید‪.‬‬
‫نقص منابع‬
‫هنگامی که کمبود منابع وجود دارد‪ ،‬ممکن است کارها به یک روش غیر مرسوم و خطرناک‬
‫انجام شوند‪ .‬در این موارد بهتر است کار تا تکمیل منابع متوقف شود‪.‬‬
‫پیشگیری‬
‫همیشه با منابع کافی به‬
‫سراغ ار بروید و قبل از‬
‫اینکه قطعاتی به اتمام‬
‫برسند‪ ،‬درخواست تامین‬
‫قطعات را بدهید‪.‬‬
‫هیچ گاه فقط برای تکمیل‬
‫کار‪ ،‬از تجهیزات و ابزار‬
‫مشابه نامناسب استفاده‬
‫نکنید‪.‬‬
‫منابع را از ریق یک نگهداری‬
‫خوب‪ ،‬حفظ کنید‪.‬‬
‫حواس پرتی‬
‫حواس پرتی یعنی اینکه چیزی‪ ،‬حواس شما را از کاری که در حال انجام بوده اید منحرف و به خود مشغول‬
‫کند‪ .‬در بازگشت به کار‪ ،‬در صحیح اینکه در کدام مرحله و در چه فضائی بوده اید سخت است‪.‬‬
‫پیشگیری‬
‫در بازگشت به کار‪ ،‬چندین‬
‫مرحله به عقب برگردید و کار ا‬
‫مرور کنید‪.‬‬
‫از چک لیست و به صورتی‬
‫صحیح استفاده کنید‪.‬‬
‫در مواقع توقف کار‪ ،‬کار را به‬
‫مرحله ای مشخص و با معنی‬
‫برسانید و ابزار را سامان دهید‪.‬‬
‫نقص در اعتماد به نفس و ابراز وجود‬
‫نقص در اعتماد به نفس و عدم ابراز وجود باعث می شود برخی امور غلط به صورت‬
‫خطرناکی به پیش روند‪ .‬نگذارید شرم و حیا باعث رخ دادن یک سانحه شود‪.‬‬
‫پیشگیری‬
‫هرگاه به نشانه های یک‬
‫خطر برخوردید‪ ،‬بازخورد‬
‫مناسبی ارائه دهید‪.‬‬
‫استانداردهای خود را مورد‬
‫مصالحه قرار ندهید‪.‬‬
‫به دیگران اجازه اطهار نظر‬
‫بدهید و دیکتاتور نباشید‪.‬‬
‫استرس‬
‫استرس پاسخی ناخودآگاه به انتظاراتی است که بر روی یک فرد انباشته می شود‪.‬‬
‫پیشگیری‬
‫اگر احساس استرس می‬
‫کنید‪ ،‬اندکی استراحت کنید‪.‬‬
‫با دیگران درباره شرایط‬
‫خود صحبت کنید و‬
‫خواهش کنید هوای شما را‬
‫داشته باشند‪.‬‬
‫تغذیه‪ ،‬ورزش و استراحت‬
‫مناسب به همراه صداقت و‬
‫درستکاری باعث مدیریت‬
‫استرس می شوند‪.‬‬
‫خستگی‬
‫مشاغلی که ‪ 24‬ساعته پیگیری می شوند با مشکل خستگی پرسنل دست و پنجه نرم می کنند‪.‬‬
‫خستگی بر روی تمرکز و هوشیاری اثر گذاشته و باعث خطاهای بزرگ و حوادث ناگواری می شود‪.‬‬
‫پیشگیری‬
‫نشانه های خستگی را‬
‫بشناسید و در خود و دیگران‬
‫ببینید‪.‬‬
‫اگر احساس می کنید خسته‬
‫هستید‪ ،‬کارهای پیچیده را بر‬
‫عهده نگیرید‪.‬‬
‫تغذیه استراتژیک‪ ،‬ورزش‬
‫منظم و خوابیدن با قاعده‬
‫خستگی را بهبود می دهند‪.‬‬
‫سوال؟ توضیح؟‬