Transcript ความเดิมจากตอนที่แล้ว

ความเดิมจากตอนที่แล้ว
• เกมทีเ่ ล่น
▫ แบ่งเงิน
 Ultimatum
 จำนวนเงิน
▫ ลงทุน
 Repeated
 กำรแบ่งกลุม่
 สถำนกำรณ์ทเ่ี ปลีย่ น
 อะไรคือสิง่ ทีท่ ำให้เชื่อว่ำเล่นเพือ่ เอำชนะอีกฝ่ ำยหนึ่ง โดยไม่คำนึงว่ำถ้ำชนะแล ้วจะ
แบ่งเงินอย่ำงไร
▫ ทำไมถึงเชื่ออำจำรย์ = ทำไมถึงเล่นเหมือนมีเงินจริง
สถาบัน:
ความหมาย องค์ประกอบ การเกิดขึ้น การเปลี่ยนแปลง และการดับไป
ความหมายของสถาบัน
• ข้อจำกัด (constraint) หรือเงือ่ นไขทีม่ นุษย์สร้ำงขึ้น
• เพือ่ กำหนดโครงสร้ำงควำมสัมพันธ์ระหว่ำงปัจเจกบุคคล หรือองค์กร
• อำจเป็ นได้ทงั้ ข้อจำกัดทีเ่ ป็ นทำงกำร (formal) และไม่เป็ นทำงกำร
(informal)
• เกิดขึ้นอยู่ในช่วงระยะเวลำหนึ่ง
▫ Enforceability
• Common understanding มีควำมเข้ำใจร่วมกันของบุคคล/
องค์กรในสังคมว่ำมีสง่ิ เหล่ำนี้อยู่ในสังคม
▫ Shared beliefs
เป้ าหมาย (purpose) และวัตถุประสงค์ (objective)
ของสถาบัน
• สร้ำงควำมชัดเจนในควำมสัมพันธ์ของมนุษย์
▫ สิง่ ใดควรทา
▫ สิง่ ใดไม่ควรทา
▫ ทาแล้วได้อะไร ไม่ทาแล้วได้อะไร
• ลดควำมไม่แน่นอน (uncertainty) และลดควำมเสีย่ ง (risk)
• เพิม่ ปฏิสมั พันธ์และกำรแลกเปลีย่ นระหว่ำงมนุษย์ (exchange)
• เพือ่ ให้ได้ผลประโยชน์ทต่ี อ้ งกำร
• เพิม่ ประสิทธิภำพ (ทำงเศรษฐศำสตร์)
การเกิดขึ้นของสถาบัน (origin of institution)
• เกิดปัญหำหรือข้อพิพำท (conflict) ขึ้นระหว่ำงมนุษย์  เกิดผลเสีย
(เสียประโยชน์)
• รูว้ ำ่ ถ้ำร่วมมือกันจะได้ประโยชน์
• สถำบันคือสิง่ ทีม่ นุษย์สร้ำงขึ้นเพือ่ เป็ นเปลีย่ น “ข้อพิพำท” เป็ น “ควำมร่วมมือ”
• Path dependency
▫ สิง่ ทีเ่ กิดขึ้นในอดีต มีผลต่อสิง่ ทีเ่ กิดขึ้นในปัจจุบนั และอนำคต
• Interdependency
▫ มิได้เกิดขึ้นแค่สถำบันเดียว แต่สถำบันต่ำงๆ เกิดขึ้นมำกมำย และมีควำมเกี่ยวข้องกัน
 ตา่ กว่า/เท่ากัน/สูงกว่า
องค์ประกอบของสถาบัน (components of institution)
•
•
•
•
•
•
•
ปัจเจกบุคคลหรือองค์กร
เงือ่ นไขหรือข้อจำกัดทีม่ ผี ลต่อปัจเจกบุคคลหรือองค์กร
ผลประโยชน์หรือผลได้ทจ่ี ะได้รบั หำกมีกำรปฏิบตั ติ ำมเงือ่ นไข/ข้อจำกัด
ผลประโยชน์ทจ่ี ะได้รบั หำกมีกำร “ไม่” ปฏิบตั ติ ำม
ผลประโยชน์จำกกำรปฏิบตั ติ ำม > ผลประโยชน์จำกกำร “ไม่” ปฏิบตั ติ ำม
มีกำรตัดสินใจของปัจเจกบุคคล/องค์กร
Institutional framework เป็ นวัตถุทเ่ี รำทำกำรศึกษำวิเครำะห์ (object of
analysis)
• แต่สถำบันมิได้อยู่อย่ำงเป็ นเอกเทศ Institutional environment คือสิง่ ที่
จะต้องพิจำรณำประกอบกันในกำรวิเครำะห์
▫ สถำบันอืน่ เป็ นส่วนหนึ่งของ institutional environment ด้วย
ความแตกต่างระหว่างสถาบันกับองค์กร (NIE)
สถาบัน (institution)
• (ดูควำมหมำยข้ำงต้น)
• กำรยอมรับกว้ำงขวำง
• มีเป้ ำหมำยเพือ่ ประโยชน์ส่วนรวม หรือ
ประสิทธิภำพทำงเศรษฐศำสตร์
• ผูท้ เ่ี ข้ำมีปฏิสมั พันธ์ ต้องกำรบรรลุ
วัตถุประสงค์ของตัวเอง
องค์กร (organisation)
•  เหมือนกับสถำบัน
• มีกำรยอมรับในวงแคบ
• มีเป้ ำหมำยเฉพำะบำงอย่ำงขององค์กร
นัน้ ๆ
• ผูท้ เ่ี ข้ำมีปฏิสมั พันธ์ ต้องกำรบรรลุ
วัตถุประสงค์ของตัวเอง “และ” ของ
องค์กร
การเปลี่ยนแปลงของสถาบัน (institutional change)
•
•
•
•
สถำบันมีตน้ ทุนในกำรดำเนินกำร
ดังนัน้ สถำบันจะอยู่ได้ก็ต่อเมือ่ ประโยชน์ทเ่ี กิดขึ้นจำกสถำบัน > ต้นทุนทีส่ ถำบันก่อให้เกิด
เมือ่ ประโยชน์ทส่ี ถำบันจัดสรรให้เปลีย่ น โครงสร้ำงสถำบันก็ตอ้ งเปลีย่ นตำม
เมือ่ สิง่ แวดล้อมเชิงสถำบันเปลีย่ น โครงสร้ำงสถำบันก็ตอ้ งเปลีย่ นตำม
▫ รวมทัง้ สถำบันอืน่ ๆ ทีเ่ กี่ยวข้องด้วย
• กำรเปลีย่ นแปลง
▫ ค่อยเป็ นค่อยไป
▫ เกิดกำรขัดกันกับผลประโยชน์จำกสถำบันอืน่ อย่ำงรุนแรง
การดับไปของสถาบัน (demise of institution)
•
•
•
•
•
•
•
ผลประโยชน์ทผ่ี ูเ้ ล่นจะได้ < ต้นทุนทีผ่ ูเ้ ล่นจะเสีย
ปฏิสมั พันธ์ทส่ี ถำบันนัน้ รับรองไม่เป็ นทีต่ อ้ งกำรอีกต่อไป (ไม่มผี ลประโยชน์เหลือ)
กำรบังคับให้เป็ นไปตำมข้อจำกัดมีตน้ ทุนสูงเกินไป (enforceability)
มีสถำบันอืน่ ทีท่ ดแทน (substitute)
กำรเปลีย่ นแปลงทำงเทคโนโลยี หรือพฤติกรรมของมนุษย์
ควำมบกพร่องของสถำบันทีร่ องรับ
ตัวอย่ำง
นิ ยามของสถาบัน: ทางเลือก
• ข้อจำกัดฯ
• กำรบังคับให้เป็ นไปตำมข้อจำกัด (enforceability)
▫ ทำอย่ำงไรให้ขอ้ จำกัดนัน้ บังคับใช้ได้
▫ กำรทีข่ อ้ จำกัดนัน้ ห้ำมไม่ได้ ไม่ถอื ว่ำเป็ นสถำบัน
• ดุลยภำพของเกม หรือสิง่ ทีค่ นทัว่ ไปทำกัน
▫ Self-sustaining system of shared beliefs
▫ สร้ำงเงือ่ นไขขึ้นมำเอง
▫ บังคับกันเอง
Shared Belief
• สิง่ ทีเ่ ข ้ำใจร่วมกัน – common understanding
• Summary representation
• Information compression
• ไม่ตอ้ งคิดอะไรมำก
• ไม่ตอ้ งประมวลผลอีก
Aoki (2001)
กลยุทธ์
(strategies)
ก่อให้เกิด
(ร่วมกัน)
เงื่อนไข/โอกาส
ดุลยภาพ
(equilibrium)
ยืนยัน
ความเชื่อ
(beliefs)
coordinate
summary
representation
เลือก
กำรก่อกำเนิดของบรรทัดฐำนใน
สังคม
ปัจเจกบุคคล
Domain
ประเด็นที่ควรพิจารณาในการวิเคราะห์สถาบัน
• กำรเกิดขึ้นและกำรบังคับใช้สถำบันเป็ นปัจจัยภำยใน
• สิง่ ทีเ่ กิดขึ้นในอดีตมีผลต่อปัจจุบนั และอนำคต (path dependency:
history matters)
• กำรเชื่อมโยงระหว่ำงสถำบันและกำรพึง่ พำกันของสถำบัน
• กำรเปลีย่ นแปลงบรรทัดฐำนของสังคมมีผลต่อกำรเปลีย่ นแปลงสถำบัน
• วำทกรรมเรื่องกฎหมำยและนโยบำยรัฐ