Transcript PODMIOTOWA KLASYFIKACJA ZJAWISK FINANSOWYCH


Opiera się na kryterium rodzajowego zróżnicowania jednostek
gospodarujących,
które
dokonują
operacji
pieniężnych,
tzn.
realizują przychody i wydatki pieniężne oraz dokonują gromadzenia
pieniądza.
Finanse przedsiębiorstw
2. Finanse publiczne
3. Finanse gospodarstw domowych
4. Finanse banków i instytucji kredytowych
5. Finanse ubezpieczeń
1.

Operacje finansowe dokonywane przez przedsiębiorstwa mają podstawowe
znaczenie dla funkcjonowania finansów jako całości. W przedsiębiorstwach w wyniku
procesów rzeczowych powstaje produkt narodowy brutto oraz tworzą się z jego
realizacji przychody pieniężne, które przez podział i redystrybucję zasilają w przychody
pieniężne inne grupy podmiotów gospodarujących.

Przychody:
a) Przychody ekwiwalentne – przychody ze sprzedaży dóbr i usług;
b) Przychody kredytowe – pożyczki bankowe;
c) Transfery – m.in. z rynku kapitałowego, z budżetu państwa, papiery wartościowe;
 Wydatki:
a) Wydatki ekwiwalentne – zakup materialnych czynników produkcji, wynagrodzenia dla
pracowników za pracę;
b) Wydatki kredytowe – spłata kredytów bankowych, ujemny wynik finansowy;
c) Transfery – podatki, opłaty, oprocentowania kredytów bankowych i obligacji,
wpłaty dywidend, składki;

Finanse publiczne to finanse państwa i jednostek samorządu terytorialnego
(gmina, powiat, województwo); podstawą gospodarki finansów samorządu
terytorialnego jest BUDŻET, czyli plan gromadzenia środków i dysponowania nimi.

Przychody:
a) Transfery – podatki, opłaty, grzywne, dywidendy;
b) Obligacje skarbowe
c) Kredyty bankowe

Wydatki:
a) Transfery – dotacje, świadczenia;
b) Wydatki ekwiwalentne – wynagrodzenia osób zatrudnionych, wydatki na zakup
towarów i usług;
c) Nadwyżki

Finanse gospodarstw domowych (finanse ludności) – to tzw. fundusz
swobodnej decyzji, czyli ta część dochodów i wydatków, która nie jest związana z
finansowaniem podstawowych potrzeb życiowych ludności. Problem popytu i podaży
równoważy cena, fundusz ten powoduje pojawienie się na rynku nowego
niezagospodarowanego popytu.

Przychody:
a) Transfery – renta, emerytura, stypendium, darowizny, spadki;
b) Ekwiwalentne - wynagrodzenia za pracę
c) Nadwyżki finansowe – darowizny, przekazy, spadki;
d) Przychody kredytowe – samochód, meble;

Wydatki:
a) Transfery – podatki, opłaty, składki;
b) Wydatki kredytowe – spłaty pożyczek



Finanse banków i instytucji kredytowych obejmują czynności emisyjne w
zakresie pieniądza bankowego, i z nimi powiązane np. operacje depozytowe,
gromadzenie i podział funduszy przez instytucje ubezpieczeniowe. Dla działalności
banków charakterystyczne jest przeprowadzanie operacji pieniężnych i operacji
rozliczeniowych. Te operacje nie stanowią jednak ich przychodów i wydatków.
Przychody:
a) Transfery – odsetki pobierane z tytułu oprocentowania kredytów, prowizje za
wykonywane czynności rozliczeniowe
Wydatki:
a) Transfery – oprocentowanie depozytów, podatki, opłaty publiczne, podział zysków
między właścicielami;
b) Ekwiwalentne – wynagrodzenie osób zatrudnionych, zakup towarów i usług;



Ta grupa zjawisk finansowych obejmuje gromadzenie i podział zasobów
pieniężnych przez instytucje ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Instytucje
ubezpieczeniowe gromadzą przychody pieniężne w postaci składek od jednostek
ubezpieczających wartości materialne i osoby od ryzyka powstania szkód w wyniku
wypadków losowych.
Przychody:
a) Transfery – składki ubezpieczeniowe;
Wydatki:
a) Transfery – odszkodowania i świadczenia za straty, obligacje;
b) Ekwiwalentne – wydatki osobowe i rzeczowe instytucji ubezpieczeniowych;

Literatura:
System finansowy w Polsce. Warszawa – Pietrzak , Polański, Woźniak;
 Podstawy nauki finansów. Warszawa – Owsiak;
 Źródła internetowe;

referowała: Agata Wasilewska