Transcript Blok wschodni

Wydarzenia ostatnich miesięcy 1989
roku w Europie Środkowo-Wschodniej,
które doprowadziły
do załamania się systemu
socjalistycznego i rozpadu bloku
komunistycznego oraz uzyskanie
przez należące do niego kraje
niepodległości, nazwano „Jesienią
Ludów”.
W praktyce w krajach tych władzę przejmowała partia
komunistyczna w
wyniku przewrotu (powstania,rewolucji) albo
interwencji z zewnątrz. W żadnym z krajów, które
zaliczano do tej kategorii, partie komunistyczne (zwane
też robotniczymi – w Polsce była to PZPR,
socjalistycznymi – np. w NRD była toSED, albo partiami
pracy – np. w Wietnamie) nie przejęły władzy w wyniku
legalnych i wolnych wyborów. Ustrój polityczny
panujący w tych krajach określany był zwykle oficjalnie
jako socjalizm lub demokracja ludowa, określany jest też
często jako realny socjalizm lub komunizm.
Od roku 1943 wojska radzieckie znajdowały się w kontrofensywie
na całej długości frontu wschodniego. Kwestią czasu stało się
wtedy, gdy dotrą one do dawnych granic ZSRR, a później wejdą na
terytoria innych państw okupowanych przez III Rzeszę. Na
terenach zajętych przez Sowietów wprowadzano ustrój
komunistyczny. Po części odpowiedzialność za ten stan rzeczy
ponosiły mocarstwa zachodnie, które godziły się na podział
Europy i świata na 2 obozy. W obozie komunistycznym znalazła się
większość państw Europy Wschodniej i Południowej. Wśród nich
znajdowały się Polska i Jugosławia. W obu tych państwach od
dłuższego czasu działały organizacje szerzące ideologię
komunistyczną.
Państwa bloku wschodniego:
PRL, NRD, Czechosłowacja, Węgry, Rumunia, Bułgaria,
Jugosławia, Albania, ZSRR
Państwa postkomunistyczne - zbiorcze określenie odnoszące się
do państw Europy Środkowo-Wschodniej oraz Azji, które na
przełomie lat 80/90. XX wieku odeszły od ustroju socjalistycznego.
Zmiana ustroju wywołała w krajach
postkomunistycznych wiele problemów.
Demokratyzacja ujawniła "zamrożone" w okresie
socjalizmu konflikty społeczne. Reformy
gospodarcze związane z przejściem
do gospodarki rynkowej skutkowały
wzrostem bezrobocia i ogólnym zubożeniem
ludności. Wiele krajów postkomunistycznych
wciąż jeszcze ma niższy wskaźnik PKB niż w 1989
roku np. Białoruś, Mołdawia.
Rozmowy Okrągłego Stołu –
rozmowy prowadzone w pierwszej
połowie 1989
roku przez przedstawicieli władz PRL
Opozycji solidarnościowej i Kościoła, w
wyniku których
rozpoczęła się transformacja ustrojowa
Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Rozmowy w Magdalence –
spotkania władz państwowych PRL z
przedstawicielami
NSZZ Solidarność, odbywające się od 16 września 1988
roku w
ośrodku konferencyjnym MSW Magdalence pod
Warszawą
Aksamitna rewolucja –
To określenie wydarzeń
roku 1989 w Czechosłowacji,
które doprowadziły do obalenia systemu
komunistycznego oraz elit sprawujących
władzę, a także transformacji
ustrojowej, która niedługo później
nastąpiła, pozwalając Czechosłowacji
wstąpić na drogę demokracji
parlamentarnej.
Trójkątny Stół obrady węgierskiego
trójkątnego stołu,
które rozpoczęły się 13 czerwca
1989.
Wybory
parlamentarne w
Polsce
w 1989 r
(tzw. Wybory czerwcowe, Wybory do
Sejmu Kontraktowego) –
odbyły się 4 czerwca i 18 czerwca.
Nowela kwietniowa (Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. o
Debata Lech Wałęsa –
Alfred Miodowicz –
telewizyjna debata między przewodniczącym
OPZZ Alfredem Miodowiczem a Lechem
Wałęsą. Debata odbyła się 30 listopada 1988
o godzinie 20:00 w siedzibie Telewizji Polskiej.
Nowela grudniowa
(Ustawa z dnia 29 grudnia 1989 r.
o zmianie Konstytucji Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej) –
uchwalona w dniu 29 grudnia 1989 przez tzw.
"sejm kontraktowy" nowelizacja Konstytucji
Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Nowela grudniowa całkowicie zmieniła
treść pierwszego rozdziału konstytucji.
zmianie Konstytucji Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej)
– uchwalona w dniu 7 kwietnia 1989 roku
przez Sejm PRL nowelizacja
Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Wojna dziesięciodniowa
czasem nazywana Słoweńską Wojną o
Niepodległość – konflikt zbrojny pomiędzy
Słowenią a Jugosławią trwający od 27 czerwca
do 7 lipca 1991,
Rozpad Związku
Radzieckiego – to proces trwający
Upadek Muru
Mur berliński upadł po 28 latach
istnienia, w czasie
pokojowej rewolucji w Niemczech, tzw.
Wendy, będącej
częścią Jesieni Ludów w 1989 r.
Rewolucja rumuńska –
tygodniowa seria chaotycznych walk i
w latach 1988-1991, podczas którego wszystkie protestów pomiędzy 16 i 27 grudnia 1989
republiki związkowe uzyskały autonomię w
roku, w wyniku której obalono reżim
obrębie państwa radzieckiego, a następnie
komunistyczny Nicole Ceausescu.
oderwały się od ZSRR i stały się niepodległymi
państwami.
Zjednoczenie Niemiec –
oznacza przyłączenie Niemieckiej Republiki
Demokratycznej oraz Berlina Zachodniego do
Republiki Federalnej Niemiec. Zjednoczenie
Niemiec stało się faktem 3 października 1990
roku
Bałtycki łańcuch– masowy
protest mieszkańców trzech krajów
bałtyckich Litewskiej, Łotewskiej i
Estońskiej SRR zorganizowany 23 sierpnia