S*v*la*t*r*lm** petrol gaz* (Liquified Petroleum Gas) anlam*na

Download Report

Transcript S*v*la*t*r*lm** petrol gaz* (Liquified Petroleum Gas) anlam*na

LPG Nedir ?
Sıvılaştırılmış petrol gazı (Liquified Petroleum Gas)
anlamına gelen LPG, bütan ve propan gazlarının
karışımıdır. Dünyada ilk olarak 1810'da İngiltere'de
kullanılan LPG, petrolün rafinerilerde işlenmesiyle ya da
doğal gaz yataklarından üretilir. Dünyada doğal gaz
üretimindeki artışa bağlı olarak LPG üretimi de her yıl
ortalama %2 oranında artış gösterir.
LPG, normal şartlar altında gaz fazında bulunur. Fakat
basınç altında ve sıvı halde saklanır. Taşıma ve depolama
için sıvı hale getirilen LPG, gaz fazında tüketilir. Yanıcı ve
parlayıcı özelliğe sahiptir. Suda çok az çözünür. Renksiz ve
kokusuzdur. Bu nedenle gaz kaçağı durumunda fark
edilebilmesi için merkaptanlar veya kükürt bileşenleriyle
kokulandırılır. Hava içinde %2 ila %9 arasında bulunması
patlama riskini doğurur.
LPG, ülkemizde ticari olarak; Miks LPG (%30 propan ve
%70 bütan), propan (%95 ve üzeri saflıkta) ve otogaz olarak
piyasaya sürülür.
Yakıtların Eş
Değerlikleri
Neden LPG ?
 Etkin, Verimli Enerji
LPG; propan, bütan ve ilişkili bileşiklerden oluşan
bir karışımdır. Doğal gaz çıkarımı sırasında doğal
olarak açığa çıkmaktadır. Ayrıca ham petrol
rafinasyonunun da otomatik bir ürünüdür.
Düşük karbonlu, çevreye yükü az bir yakıt
olduğundan, hava kalitesine olumlu katkı sağladığı
ve sera gazı salınımını azalttığı bilimsel çevrelerce
kabul edilmiş olup, pek çok ülkede ve Birleşmiş
Milletlerce teşvik edilmektedir.
Hem doğal gaz çıkarımından hem de ham petrol
rafinasyonundan elde edilebildiği için temininde
hiçbir güçlük yoktur. Özellikle ülkemize yakın
havzalarda artan bir şekilde yeni doğal gaz
kaynakları bulunup, doğal gaz ayrıştırma tesisleri
kurulmakta olduğundan temin kolaylığı daha da
artacaktır.
Taşınabilir Enerji
 LPG'nin bütün diğer enerji kaynaklarına göre en
büyük avantajı, çok geniş bir kullanıma sahip
olması ve her yere taşınabilmesidir. Küçük bir tüp
her yere taşınabilir; ısınma, aydınlatma, pişirme
gibi her türlü enerji ihtiyacı karşılanmış olur.
Ayrıca elektrik üretiminde de (jenerasyon,
kojenerasyon) çevreye hiçbir yük getirmeden
LPG kullanılmaktadır. LPG'nin en önemli
özelliklerinden biri de, birebir doğal gaz ikamesi
olmasıdır. Her türlü doğal gazlı tesisat, anında
LPG'yle çalıştırılabilir. Hassas uygulamalarda
sadece bazı küçük ayarlar yeterli olmaktadır.
Dünyada günden güne artan doğal gaz kullanımı
özellikle enerjiye en fazla ihtiyaç duyulan
zamanlarda, örneğin kış aylarında doğal gaz
kesintilerini de beraberinde getirmektedir. Bu
kesintilerle başa çıkabilmek için doğal gaz hattına
LPG verilmesi bu sorunu ortadan kaldırmaktadır.
Çok Kaynaklı Enerji
LPG ülkemizde neredeyse herkes tarafından
tanınmakta ve kullanılmaktadır. Ülkemizin enerji
ihtiyacının yaklaşık %3,5'i LPG tarafından
karşılanmaktadır.
Avrupa'da 120 milyon kişi tarafından kullanılan
LPG'nin enerji ihtiyacının karşılanmasındaki payı
%1,6'dır. Avrupa'da kullanılan LPG'nin %94'ü yerli
üretimdir. Dolayısıyla Avrupa, LPG konusunda
kendine yetmektedir.
LPG dünyanın pek çok bölgesinden temin
edilebildiğinden, doğal gaz gibi belirli kaynaklara
bağımlılık söz konusu değildir. Ayrıca boru hattı
bağımlılığı da yoktur.
Temini Kolay Enerji
Artan Üretim, Yüksek Rezerv
LPG hem doğal gazdan hem de petrolden elde
edilebildiği için; her ikisinin de üretimi arttıkça,
LPG'nin de üretimi artmaktadır.
Kaynak çeşitliliği ve karadan, denizden her türlü
araçla nakliye imkanı LPG'nin bağımsızlığını ve
kesintisiz ikmalini beraberinde getirmektedir.
Yeni bulunan kaynaklarla artan doğal gaz üretimi,
LPG üretiminin de her yıl %2'nin üstünde artmasını
sağlamıştır. Zaten doğal gaz üretimi ve petrol
rafinaj miktarı arttıkça daha fazla LPG üretilecek
demektir. Bu artan LPG üretimi de ya tüketime
sunulacak ya da yakılarak ekonomik değeri göz
ardı edilerek heba edilecektir.
Doğal gaz havzalarının pek çoğu ülkemize yakın
coğrafyalarda olduğundan, Türkiye LPG açısından
da bir köprü olmaya adaydır.
OTOMOTİV
SEKTÖRÜNDE
LPG
Bu tabloya bakarak, benzinin kaynama sıcaklığının
ortam sıcaklığından yüksek olduğu ve
LPG’nin daha düşük bir sıcaklıkta buharlaştığı
söylenebilir.
Buna göre, sıvı halde kalması için LPG göreceli olarak
düşük değerde olmak üzere bir
basınç altında tutulmalıdır.
R.O.N. (Araştırma Oktan Sayısı) ve M.O.N. (Motor
Oktan Sayısı) değerleri bütan ve
propanın benzine göre daha üstün bir vuruntu-önleme
gücüne sahip olduğunu
göstermektedir.
Kütle kalorifik güçleri benzinden propana doğru
artarken, hacimsel kalorifik güçler aynı
şekilde azalır. Bunun anlamı, aynı hareketin sağlanması
sözkonusu iken, benzinden
propana geçişte daha az bir yakıt kütlesinin yeterli
olacağıdır. Ancak gerekli hacim daha
fazladır. Buna göre, benzin yerine LPG kullanıldığında,
araçlar kütle olarak daha az yakıt
tüketirler; hacim için de bunun tersinin doğru olduğu
görülür.
Bunu daha iyi kavrayabilmek amacıyla, benzinin alt
kalorifik değerine eşit miktarda güç
veren yakıt hacmini “teorik eşdeğerlik katsayısı” olarak
tanımlıyoruz. Motorların kendi
aralarında karşılaştırılabilir olan çeşitli tüketimleri
arasındaki ilişkiyi ise “eşdeğerlik
katsayısı” olarak adlandırıyoruz.
LPG kullanan motorlara ilişkin testler göstermiştir ki,
benzin kullanan motorlarla
karşılaştırıldığında, propan ve bütanın eşdeğerlik
katsayılarını teorik eşdeğerlik
katsayılarına göre %8 düşüren yaklaşık %8’lik bir
verimlilik artışı elde edilir.
Yukarıdaki yakıtlar için eşdeğerlik katsayıları aşağıdaki
tabloda verilmiştir. Bu katsayılar
yakıt litresi başına alt kalorifik güçle, alternatif yakıtların
kalorifik güçlerinin ilişkisini
hesaplayarak elde edilmiştir. Sözkonusu değerler 1.
kolonda verilmiştir . 2. kolonda
“teorik eşdeğerlik katsayılarını” gösteren oranları
görebiliriz. 3. kolonda, aynı oranların
çeşitli düzeltme faktörlerini (verimlilik) de gözönüne
alan gerçek değerleri verilmiştir.
Bu tabloya bakarak, LPG kullanacak şekilde
dönüştürülen normal bir aracın yeni
tüketimini, aynı aracın benzin tüketimini gözönüne
alarak tahmin etmek mümkündür.
LPG bir bütan ve propan karışımı olduğundan,
eşdeğerlik katsayısı için ortalama bir
değerin (örneğin, kütle olarak %50’lik bir karışım için
bu değer 1.2’dir) belirlenmesi
gereklidir.
Ancak, burada altı çizilmelidir ki, günümüz araçları
çok yüksek seviyelerde uyumluluğa
sahiptirler ve bu, tüketimin azaltılmasında yukarıdaki
tablonun gösterebildiğinden çok
daha büyük bir avantajdır.
Buna göre, LPG’nin çok iyi bir yakıt olduğu
söylenebilir: LPG çok yüksek vuruntu-önleme
değerlerine sahiptir ve LPG motorlarının gücü
benzinlilerle aynıdır.
Teknik açıdan özetlemek gerekirse, LPG ;
• Daha az zararlı emisyon üretir,
• Gaz halinde kullanıldığından motor yağı ömrünü
uzatır,
• Karbon birikimi olmadığından motorun ömrünü
uzatır.
LPG ile ilgili
Birleşmiş Milletler Uluslararası İklim Değişikliği
Paneli'ne (IPCC) göre, karbondioksitin (CO2) küresel
ısınma potansiyeli (GWP) faktörü, yani sera gazı etkisi 1
iken, doğal gazın (metan) 25, LPG'ninki 0'dır.
Katı parçacıklar (PM) ve azot oksitler (NOx), havaya ve
insan sağlığına zarar veren en önemli maddeler
arasındadır. Avrupa Birliği ülkelerinde PM'den
kaynaklanan sağlık harcamalarının ton başına yaklaşık
75.000 Euro, NOx'den kaynaklanan harcamaların da
yaklaşık 12.000 Euro olduğu tahmin edilmektedir.
Avrupa Birliği'nde 1000 km başına ortaya çıkan zararlı
maddelerin neden olduğu sağlık harcamaları
hesaplandığında LPG'nin bu konuda olumlu etkileri
görülmektedir. Çünkü LPG sağlık harcamalarının
benzine kıyasla %70, dizele kıyasla %700 oranında
azaltılmasını sağlamaktadır.
Bugün Türkiye'de otomotiv yakıtı olarak LPG'nin pazar
payı yaklaşık %12'dir. Bu açıdan bakıldığında
Türkiye'nin, Avrupa Birliği hedeflerini şimdiden geçtiği
görülmektedir.
Ülkemizde LPG kullanan 2,3 milyon araç sayesinde her
yıl yaklaşık 1 milyon ton daha az CO2 salınımı
gerçekleşmektedir.
Otogaz kullanımı açısından Türkiye dünyada 2.
sıradayken, Avrupa'da 1. sırada yer almaktadır. Türkiye
aynı zamanda, otogaz kullanan araç sayısı bakımından
ve istasyon sayısı bakımından da dünya lideridir.
LPG SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIR
.
Aracın bagajına yerleştirilen özel LPG tankından
kalın etli ve mekanik tesirlere karşı izoleli
bir bakır boru ile motor bölümüne getirilen sıvı
haldeki LPG, burada önce LPG
elektrovalfine oradan da Buharlaştırıcı-Regülatöre
ulaşır. Buharlaştırıcı-Regülatör, sıvı
haldeki LPG’ yi motorun soğutma suyu devresinden
aldığı ısı marifetiyle iki kademede gaz
haline çevirmektedir. LPG, Buharlaştırıcı-Regülatör
çıkışında atmosferik basınca yakın bir
değerdedir. Motor devrine göre ihtiyaç duyulan LPG
miktarı, araçta meydana gelen
vakuma bağlı olarak Buharlaştırıcı-Regülatör’ de
bulunan bir meme-diyafram-yay
kombinasyonuyla otomatik olarak ayarlanmaktadır.
Buharlaştırıcı-Regülatörden çıkan LPG, esnek bir
hortumla bir ayar vidasından geçtikten
sonra, karbüratör üzerine monte edilen ve gaz ile
havanın homojen bir şekilde karışımını
sağlayan mikser parçasına gelir. Motorun sağladığı
vakum marifetiyle de gaz- hava
karışımı silindirlere kadar ulaşır. Tabii ki, bu safhada
benzin elektrovalfi benzin akışını
durdurmuş olmalıdır.
Özetleyecek olursak;
Otogaz (LPG) istasyonlarından sıvı haldeki LPG,
dolum ağızları vasıtasıyla aracın bagajındaki LPG
tanklarına doldurulurlar(+20 derecede depo iç
basıncı 4,5 atmosferdir).LPG tankı üzerindeki
şamandra vasıtasıyla bakır borulardan aracın motor
bölümündeki gaz valfine ve oradan da basınç
düşürücü (buharlaştırıcı) beyne
iletilir.Buharlaştırıcı tarafından sıvı halden gaz
haline çevrilen (0.5-0.6 bar) LPG buradan mikser
vasıtasıyla aracın karbüratör kısmına aktarılır ve
burada yanma gerçekleşerek araç hareket eder.
LPG sistem parçalarının
araç üzerindeki yerleri.
LPG TANKI
LPG tankı sistemin en büyük parçası olup, aracın arka
bölümüne, bagajın bir kısmına ya
da yedek lastik bölmesine yerleştirilmektedir.
Alışılmış tank biçimi silindiriktir. Müşterilerin özel
ihtiyaçlarını gözetmek suretiyle, her araç için işlevsellik
ve toplam büyüklük arasında en iyi dengeyi kuracak
tanklar pazarda mevcuttur. Kesinlikle yaratıcı bir çözüm
de, yedek lastik bölmesine
konmak için özellikle tasarlanmış toroidal (simit biçimli)
tanktır. Araçlarda kullanılan LPG tankları, 20 Bar işletme
basıncı ve 45 Bar test basıncına göre
dizayn edilmektedir. İmalatı biten her tank 45 barlık bir
hidrostatik basınç testine tabi
tutulur. Ayrıca, her 100 tanklık üretim partisinden
rastgele seçilen bir tanesi 150 Bar’ da
patlama testine sokulur; eğer tank testi geçemezse tüm
parti hurdaya ayrılır. LPG’ nin
Buhar Basınçları tablosundan da görüleceği üzere 50°C’
de LPG’ nin buhar basıncı 8,5
Bar’ı geçmemektedir.
MULTİVALF
(ÇOKAMAÇLI VALF)
LPG tankı üzerine bağlanan ve tank içerisindeki LPG’ nin
seviyesini, tanktan LPG girişçıkışını
kontrol eden çok amaçlı bir valftir. a- Doldurma:
Yakıt alma sırasında, yakıt pompasından gelen LPG
multivalfden geçer. İyi bir multivalf,
uzun bir dolum süresini önlemek için, LPG’nin geçişine fazla
direnç göstermemelidir.
b- Dolum Limiti:
Standartlar uyarınca ve güvenlik nedenleriyle, depo %80’ den
doldurulmamalıdır. Kalan
%20’lik bölüm LPG buharıyla doludur. Böylece sıcaklıktaki
bir artışla birlikte içerideki
sıvının genleşerek bütün hacmi doldurmaması sağlanır.
Depoda gaz haldeki LPG için
küçük de olsa bir hacim bırakıldığı sürece basıncın yükselmesi
olasılığı yoktur. Dolum
işlemini doğru noktada kesebilmek için, multivalf, bir
şamandıraya bağlı olan ve izin
verilen maksimum seviyeye ulaşıldığında LPG akışını kesen
bir mekanizmayla
donatılmıştır.
Muhafaza kapağı
Kaçak sözkonusu iken veya normal kullanım
şartları dışında herhangi bir
kaçak durumunda, LPG’nin araçtan bir şekilde
uzaklaştırılarak, uygun olmayan ve
potansiyel olarak tehlikeli bir yerde kalması
önlenmelidir.
Gaz Sızdırmaz Multivalf Koruyucu Kapağı, çeşitli
malzemelerden (ABS, alüminyum)
üretilebilir. Montaj esnasında önce, Gaz Sızdırmaz
Multivalf Koruyucu Kapağı contasıyla
birlikte tank üzerindeki multivalfin bağlanacağı
mufa yerleştirilmekte, daha sonra
multivalf yerine oturtularak mevcut civatalarla
multivalf ve koruyucu kapağı beraberce
monte edilmektedir. Böylece yeterli bir sızdırmazlık
sağlanmaktadır.
LPG ELEKTRO VALFİ:
LPG elektrovalfi, depodan motor bölümüne gelen
LPG akışını otomatik olarak kesmeye
yarayan bir vanadır. Elektromıknatısa bağlı bir valf,
giriş-çıkış bağlantıları ve yabancı
parçacıkları süzen bir filtreye sahip bir kaptan
meydana gelir.
BENZİN ELEKTROVALFİ:
Benzin elektrovalfi, araç LPG ile çalışırken benzin
akışını keser. Temel olarak, LPG Elektrovalfindeki
gibi magnetik bir bobin tarafından işletilen bir valf
mekanizması ile giriş-çıkış bağlantılarından
meydana gelir. Benzin elektrovalfi, elektrik
sisteminde bir arıza olduğunda benzin akışına
imkan verecek bir acil durum
mekanizmasına sahiptir.
BUHARLAŞTIRICI-REGÜLATÖR:
Buharlaştırıcı- Regülatör, LPG sisteminin temel
bir elemanıdır. LPG’nin buharlaşabilmesi
için gerekli ısı alışverişini sağlar ve LPG
basıncını motor tarafından emilebilecek
atmosferik basınca yakın bir seviyeye düşürür.
Pnömatik ve elektronik olmak üzere çeşitli
kapasitele
LPG’nin sistemin iyi çalışması için en uygun
sıcaklıklarda kalmasını sağlar.rde değişik tipleri
mevcuttur.
MİKSER:
Mikserin görevi motora emilen havayla orantılı
miktarda gaz sağlamaktır. Hava ve yakıtın
uygun bir karışımının elde edilebilmesi bu cihaza
bağlıdır.
Mikser değişik şekillerde olabilir; karbüratörün
venturi borusu kullanılabileceği gibi, bir
venturi borusu mikserin kendi içinde de
oluşturulabilir. Mikserin üretim biçimi, aracın
besleme sistemi ile bağlantılıdır.
Araç tipine göre değişir.
SEVİYE GÖSTERGELİ YAKIT SEÇİCİ
ANAHTAR:
Aracın istenilen yakıtla çalışmasını sağlayan
elektronik bir anahtardır.
Şoför mahalline yerleştirilmiştir. Üç konumlu olup,
bunlar sırasıyla “Benzin-Bekleme-LPG”
konumlarıdır. Aracın ateşleme sistemin aldığı
sinyalle elektrovalflere aç/kapa komutu
göndermektedir. Ayrıca kontak anahtarı açılır fakat
motor çalışmazsa, bir emniyet tedbiri
olarak 5 saniye içerisinde elektrovalfleri kapatır. Bu
anahtar üzerinde LPG tankındaki yakıt
seviyesini gösteren seviye led’ leri mevcuttur.
Dönüşüm KİT’ lerini içerinde kumanda
kablolarıyla birlikte gelmektedir.
Aracın istasyonlarda dolumunu sağlamak
üzere araç dışına monte edilen özel bir
parçadır.
Dolum ucu üzerinde bir adet geri döndürmez
yay-bilya mekanizması mevcuttur. Tozdan
korunması için plastik muhafaza kapağı ile
kullanılmalıdır. Emniyet açısından aracın
dışına, özellikle tampona bağlanmaktadır.
LPG AYAR VİDASI :
LPG karbüratöre bu ayar vidasından geçerek
gelmektedir. Çatal şeklinde olup, bir adet
girişi ve genelde iki adet çıkışı olmaktadır.
Hortum Montajı
Bu LPG ayar vidası çıkışa bağlanan esnek bir
hortum marifetiyle LPG’ yi mikser parçasına
iletilmektedir. Miksere giden LPG miktarı bu parça
üzerindeki ayar vidaları tarafından
ayarlanmaktadır.
LPG VE KATALİTİK KONVERTÖRLÜ
ARAÇLAR: LAMBDA GAS CİHAZI
Atmosfer kirliliğindeki sürekli artış yeni ve sıkı çevre
kanunlarının hazırlanmasını
beraberinde getirmektedir. Bunların ilki, yeni trafiğe
çıkan araçlar için katalitik konvertör
kullanımının zorunlu hale getirilmesidir.
Oksijen sensörlü üç-yollu katalitik konvertör, çevreyi
kirleten emisyonların azaltılmasında
bugün için en gelişmiş yöntemdir.
Katalitik konvertör, HC, CO ve NOx emisyonlarının
%90 oranında önlenmesini sağlar;
ancak yalnızca elektronik olarak kontrol edilen besleme
sistemlerinde gerektiği gibi çalışır.
Katalitik konvertörlü bir aracı LPG’ye dönüştürmek için,
Oksijen Sensöründen faydalanılır.
Sisteme ilave edilen LAMBDA STORM isimli cihaz
LPG’ye mükemmel bir yanma sağlar ve
benzinden gaza geçişin otomatik anahtarlamasını kontrol
eder. Ayrıca, katalitik
konvertörü korumaya yarayan teşhis fonksiyonlarına da
sahiptir.
LAMBDA STORM ile LPG montajının gerçekleştirilmesi
aşağıdaki cihazların eklenmesini
gerektirir:
1- Yakıt Seçici Anahtar (Mikrokomütatör) :
Üç konumludur. Sol konum benzin, orta konum otomatik
gaz geçişi ve sağ konum LPG ‘
dir. Aracın benzinde veya LPG’ de çalıştığını gösteren
kırmızı ve yeşil led’ ler mevcuttur.
Ayrıca üzerinde tanktaki LPG seviyesini gösteren led’ler
mevcuttur.
2- Aktuatör :
Aktuatör, regülatörün üzerinde bulunan gaz çıkış rekoru
sökülerek bu rekorun yerine
bağlanır. Storm’dan iki kablo ile aldığı komuta göre
regülatörden çıkan gaz miktarını
azaltıp çoğaltır.
3- Lambda Storm Kutusu ve Kablosu :
Lambda Storm sistemin beyni olup, aşağıdaki
fonksiyonları yerine getirir :
Aktuatöre komut vererek motorun ihtiyacı kadar gaz
verilmesini sağlar.
Aracın benzinde karşılaştığı sorunları orijinal röleye sinyal
vererek hafızadan siler.Böylece
tespit edilen eski hatalar motor çalıştığı zaman silinir ve
yeni bir check-up başlar.
Storm’da bir diagnostik box bağlama yeri mevcuttur.
Böylece analiz cihazı olmasa bile en
hassas ayarları yapmak mümkündür ve motorun çalışması
devamlı olarak izlenebilir.
Aracın LPG ile çalışması performans kaybına neden
olurmu ?
Dönüşüm yapılan araçlarda, doğru ürün ile doğru
montaj yapıldığı takdirde performans kaybına ve
hasara neden olmaz
Motora Zarar verirmi ?
Tam tersi otogaz, yanma neticesinde motorda asit ve
karbon atıkları bırakmadığından motorun ve motor
yağının korunmasına yardımcı olur.
Sıralı sistem nedir ?
Otomobilin, elektronik kontrol ünitesi (ECU/halk
arasında beyin) işlevi ile çalışması ile, sıralı olan
ateşleme sistemi elemanlarının kontrol edilmesi ve
aracın yakıt verilerine göre silindirdeki yanmayı bu
sıralı ateşleme sistemine göre enjektörlerin açılma
zamanlaması ve açık kalma süresini verdiği
sinyallerle belirleyerek düzenlediği çalışma sistemidir.
LPG montajı yapılmış araç benzin tüketirmi ?
Sıralı sistem bir araç, dönüşüm yapıldıktan sonra da
yapılan ayarlar, aracın özellikleri, takılan LPG
dönüşüm sisteminin özelliklerine göre LPG yakıtı
yanında benzin de tüketmektedir. Her sıralı sistem
LPG dönüşümü yapılmış araç, ilk çalıştırmada araç
ısınıncaya kadar yine yapılan ayarlarda belirlenecek
süreler içinde benzinle çalışır daha sonra LPG’ye
otomatik olarak geçer. Karbüratörlü araçlar ilk
çalışma anında da LPG yakıtı kullanır.
Belçika’da bir Türk işadamı Ferrari’sine LPG
taktırmak istedi. Şirket 145 bin Euro’luk arabayı
derhal elinden aldı
Ferrari, Ferrari olalı böyle zulüm görmedi!
Belçika'daki Türk işadamı Uğur C. 145 bin Euro'ya
(250 milyar TL) satın aldığı Ferrari'sine "Çok
benzin yakıyor" diyerek LPG (otogaz) taktırmak
istedi.
Türk Tamirciler LPG'yi Takamadı!
LPG tesisatını bir türlü takamayan Türk oto
tamircileri, İtalyan devinin Brüksel temsilcisinden
yardım isteyince olay patlak verdi. Şok geçiren
Ferrari yetkilileri hemen Uğur C.'nin evine gitti.
Ferrari: İlk Kez Başımıza Geliyor
El koydukları otomobilin bedelini Uğur C.'ye geri
ödeyen Ferrari'ciler "İlk kez böyle bir şey yaşadık.
LPG'ye izin verseydik şirketin prestijini sarsardık"
diye konuştu.
Dünya’da LPG kullanımı
Japonya/Tokyo'da 1980 yılından bu yana ticari
taksilerde kullanımı zorunludur.
İtalya'da LPG. dönüşümü yaptıran araçlar 3
yıl vergiden muaf tutulmaktadır.
Ayrıca aşırı hava kirliliği olan günlerde ve bölgelerde
uygulanan trafiğe çıkma yasağı LPG. kullanan
araçlara uygulanmamaktadır.
Belçika'da LPG. kullanımından vergi
alınmamaktadır.
Hollanda'da LPG kullanımı 1955 yılından beri teşvik
edilmektedir.
Avustralya'da 1992 yılından beri LPG. kullanıcılarına
5 yıllık vergi muafiyeti uygulanmaktadır.
Otogaz Dönüşümünde
Yapılması Gerekenler
Aracınızın LPG Dönüşümünü Yaptıracağınız
Yetkili Firmalarda Bulunması Gereken
Özellikler:
1. Bünyesinde "Araçların LPG'ye Dönüşümü
Mühendis Yetki Belgesi" sahibi yetkili Makina /
Uçak Mühendisi çalıştıran,
2. Makina Mühendisleri Odasından "SMM Büro
Tescil Belgesi" almış,
3. TSE'den "TSE Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesi"
almış.
Aracınızda Yapılan Yakıt
Sistemi Tadilatı Sonrası
Yetkili Firmadan Almanız
Gereken Belgeler:
1. "Montaj Tespit Raporu"
2. Yetkili firma tarafından düzenlenmiş fatura
3. "TSE Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesi" fotokopisi
4. "SMM Büro Tescil Belgesi" fotokopisi
5. "Araçların LPG'ye Dönüşümü Mühendis Yetki
Belgesi" fotokopisi
6. "AİTM LPG Seri Tadilat Tip Onay Belgesi"
fotokopisi
7. "AİTM LPG Seri Tadilat Araç Uygunluk
Belgesi" fotokopisi
8. Garanti belgeleri
Not: 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu' nun
32.Maddesi gereğince araçta yapılan her türlü
tadilat 30 gün içerisinde tescili yapan kuruluşa
bildirilmek zorundadır. Aracınızda yapılan tadilatı,
30 gün içerisinde mutlaka ruhsatınıza işleterek
ilgili kanunlardan dolayı olan yükümlülüklerinizi
yerine getirmelisiniz.
Makina Mühendisleri
Odasına Verilmesi
Gereken Belgeler:
1. "Montaj Tespit Raporu"
2. Yetkili firma tarafından düzenlenmiş fatura
3. "TSE Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesi" fotokopisi
4. "SMM Büro Tescil Belgesi" fotokopisi
5. "Araçların LPG'ye Dönüşümü Mühendis Yetki
Belgesi" fotokopisi
6. AİTM LPG Seri Tadilat Tip Onay Belgesi
fotokopisi
7. AİTM LPG Seri Tadilat Araç Uygunluk Belgesi
fotokopisi
Makina Mühendisleri Odası, fotokopiler de dahil
tüm evrakları üzerinde silinti kazıntı gibi tahrifat
olmadan ıslak kaşe ve imzalı ister.
Makina Mühendisleri
Odası'ndan Alınması
Gereken Belgeler:
1. "Montaj Tespit Raporu"nun onaylanmış
nüshasını
2. LPG Gaz Sızdırmazlık Raporu'nu
3. LPG stickerını
4. LPG Ruhsatını (Bu ruhsat aracın Gaz
Sızdırmazlık Raporu aldığını belgeler)
Periyodik Araç Muayene
İstasyonlarına;
1. Vergi borcu olmadığını belirten belge
2. Muayene harcı tahsilat makbuzu aslı
3. Araç Trafik Tescil Müracaat ve İşlem Formu
(EK-1 Belgesi) - (2 Adet)
4. Aracın tescil ve trafik belgesi (Ruhsatı)
5. Egzoz emisyon ölçümünün yapıldığını belirten
belge
6. Gaz Sızdırmazlık Raporu
7. Muayenesi yapılacak araca ait mali sorumluluk
sigortası poliçesi (Trafik sigortası)
Araçın Kayıtlı Olduğu
Trafik Tescil Bürosu'na
Verilmesi Gereken
Belgeler:
1) Montajı yapan yetkili firmadan alınan fatura
2) MMO'dan onaylanmış "Montaj Tespit Raporu"
3) "AİTM LPG Seri Tadilat Tip Onay Belgesi"
fotokopisi
4) "AİTM LPG Seri Tadilat Araç Uygunluk
Belgesi" fotokopisi
5) Aracınızı LPG'ye dönüştürdüğünüze ve bunun
ruhsata işlenmesi husunda İl Emniyet
Müdürlüğü'ne hitaben yazılmış dilekçe
6) Onaylanmış Araç Trafik Tescil Müracaat ve
İşlem Formu (EK-1 Belgesi) - (2 Adet)
7) Yeni tescil ve trafik belgesi(Ruhsat) (Trf. Tescil
Şube veya Bürosu'ndan alınacak)
8) Eski tescil ve trafik belgesi(Ruhsat)
NOT: AİTM yönetmeliği gereği, her periyodik
fenni muayene öncesi aracınıza Makina
Mühendisleri Odasından Gaz Sızdırmazlık Raporu
almanız ve bu raporu periyodik muayene sırasında
ibraz etmeniz gerekmektedir.
Aracınıza LPG dönüşüm montajı yapıldıktan sonra
kullanılan malzemelerin ve yapılan montajın
standartlara uygun olup olmadığını mutlaka
Makine Mühendisleri Odası'na kontrol ettirin ve
Montaj Tespit Raporu alın.
Murat Koç
Tayyar Kazım Güneri