Transcript Task shifting - โครงการพัฒนาคุณภาพบริการ การดูแลรักษาผู้ติดเชื้อเอชไอวี

โครงการพัฒนาคุณภาพงาน
การดูแลรักษาผูต้ ิ ดเชื้อวัณโรค/เอชไอวี
( TB/HIV)
ชื่อผลงาน:รู้เร็ว รักษาเร็ว ลดอัตราการเสียชีวติ
ของผู้ตดิ เชื้อเอชไอวี/TB
องค์กรต้นสังกัด: โรงพยาบาล ระแงะ
จังหวัด นราธิวาส
คำสำคัญ
• รูเ้ ร็ว
• รักษำเร็ว
• ลดอัตรำกำรเสียชีวติ
ความสาคัญสาคัญ
• สถำนกำรณ์จงั หวัดนรำธิวำส ยังมีปญั หำเกีย่ วกับอัตรำกำรเสียชีวติ สูงทีส่ ดุ ระดับเขต๑๒ ทัง้ นนููต้ ดิ เชอ้
• เอชไอวีทม่ี ปี ระวัตเิ ป็ นวัณโรคร้อยละ๒๙.๒ และอัตรำเสียชีวติ นนระยะ๑๒ เดอนแรกหลังเริม่ ยำต้ำนฯ ร้อยละ
๑๖.๗
• จำกข้อมูลกำรนห้บริกำรของโรงพยำบำลระแงะพบว่ำปีงบประมำน๒๕๕๖มีูตู้ ดิ เชอ้ สะสม๒๒๖รำยููเ้ สียชีวติ
สะสม๔๘ รำยมีูรู้ บั ยำต้ำนคงเหลอ ๑๖๖ รำย มีูตู้ ดิ เชอ้ รำยนหม่ ๑๐ รำยติดเชอ้ จำกเพศสัมพันธ์ ๘ รำย ติด
เชอ้ จำกยำเสพติด ๒ รำยติดจำกคูส่ มรส ๘ รำยมำรดำตัง้ ครรภ์ตดิ เชอ้ เอชไอวี ๖ รำยจะเห็นได้วำ่ กำรติดเชอ้
จะมำสูแ่ ม่บำ้ นมำกขึน้ ทุกปี มีูตู้ ดิ เชอ้ ููป้ ว่ ยเอดส์มTี B ร่วมเสียชีวติ ๑ รำย
• จำกกำรวัดูลคุณภำพกำรดูแลรักษำด้วยโปรแกรมHIVQUAL-ปี๕๖พบไดู้ลตัวชีว้ ดั ดังนี้ ููป้ ว่ ย/ููต้ ดิ เชอ้ เอชไอวี
ทีไ่ ด้รบั ยำต้ำนได้รบั กำรติดตำมระดับC4ทุก๖เดอนร้อยละ๘๙.๓๖ ได้รบั กำรเจำะไวรัสโหลดร้อยละ๙๕.๗๔ ได้รบั
กำรตรวจมะเร็งปำกมดลูกร้อยละ๘๕.๑๙ ค่ำมัธยฐำนของระดับCD4นนููป้ ว่ ย/ููต้ ดิ เชอ้ เอชไอวีทเ่ี ริม่ รับยำต้ำน
ไวรัสนนปีทป่ี ระเมินเท่ำกับ ๑๖๕ cellค่ำกลำงระดับประเทศเท่ำกับ๑๒๕ cell เป็ นต้น นนปีงบประมำณ 2556ูู้
ติดเชอ้ ทีข่ น้ึ ทะเบียนรับยำต้ำนมีูลCD4ต่ำกว่ำ200cell /มีอำกำรของโรคติดเชอ้ ฉวยโอกำส จำนวน ๘ รำย แสดง
ว่ำููต้ ดิ เชอ้ รำยนหม่ ไม่ทรำบว่ำติดเชอ้ เอชไอวีหรอติดเชอ้ โดยไม่รตู้ วั และเข้ำมำรับบริกำรเจำะเลอด รับยำต้ำน
เมอ่ มีอำกำรแย่ลงหรอระยะแสดงอำกำรของติดเชอ้ ฉวยโอกำสและเข้ำสูร่ ะยะโรคเอดส์ มีูมู้ ำเจำะหำเชอ้ เอชไอวี
โดยควำมสมัครนจVCT ยังน้อยมำก
• ทำงคณะทำงำนดูแลููต้ ดิ เชอ้ ููป้ ว่ ยเอดส์โรงพยำบำลระแงะ จึงได้จดั ทำโครงกำรนี้ขน้ึ เพอ่ ค้นหำููต้ ดิ เอชไอวีรำย
นหม่ เข้ำถึงกำรรักษำ เร็วขึน้ ลดอัตรำกำรเสียชีวติ นนระยะ๑๒เดอนหลังรับยำต้ำนฯ
3. บริบท/ภาพรวม/สภาพปัญหา
• บริบทของโรงพยำบำล
• เห็นควำมสำคัญของกำรพัฒนำงำนระบบกำรดูแลููต้ ดิ เชอ้ เอชไอวี/TBเพอ่ ค้นหำูู้
ติดเชอ้ ฯนห้เร็วขึน้ ลดอัตรำกำรเสียชีวติ ปี 2556พบอัตรำกำรเสียชีวติ ของููต้ ดิ เชอ้ เอช
ไอวีและมีTB เสียชีวติ 1 รำยจำก6 รำยคิดอัตรำเป็ น ร้อยละ 16.66
• ปญั หำ: ููต้ ดิ เชอ้ เอชไอวีและมีตดิ เชอ้ TBร่วมมีโอกำสเสียชีวติ สูงกว่ำููท้ ไ่ี ม่ตดิ เชอ้
TB ปญั หำจำก
• 1.จำกระบบบริกำร
• 2. จำกููน้ ห้บริกำร
• 3.จำกููร้ บั บริกำร/ููต้ ดิ เชอ้
สภำพปญั หำ
• 1.จำกระบบบริกำร
• 1.1 เริม่ ยำต้ำนช้ำ ระบบบริกำรปี 2555 เริม่ ยำต้ำนเมอ่ รับยำTB ครบ2
เดอนจะstart arv
• 1.2 เจ้ำหน้ำทีค่ ลินิกTB ไม่ทรำบว่ำููร้ บั บริกำรเริม่ ยำต้ำน/ขำดระบบ
ส่งต่อ
• 1.3ููท้ ต่ี ดิ เชอ้ ฯทีr่ efer ขำดกำรติดตำม
•
•
•
•
•
2.จำกููน้ ห้บริกำร
2.1 ขำดควำมตระหนักนนกำรคัดกรองcase
2.2 ููน้ ห้บริกำรน้อย ภำระงำนมำก
2.3 ขำดกำรจดบันทึกข้อมูล
2.4ขำดกำรประสำนงำน
สภำพปญั หำ
•
•
•
•
•
•
3.จำกููร้ บั บริกำร
3.1 มำรพ. เมอ่ มีอำกำรแย่ CD4 ต่ำ/มีตดิ เชอ้ ฉวยโอกำส/TB
3.2 อำยไม่กล้ำมำรับยำต้ำน
3.3 ขำดควำมตระหนักนนกำรป้องกันตัวจำกเอชไอวี/TB
3.4 ููด้ แู ลไม่ทรำบูลเลอด
3.4 ไม่มพี ำหนะ/มำโรงพยำบำลไม่ได้
4. ภาพรวม
• เป้ าหมาย:
1.พัฒนาระบบริการผูต้ ิ ดเชื้อเอชไอวีที่ติดเชื้อTBให้ได้รบั ยาต้านเร็วขึ้นเพื่อลดอัตราการเสียชิ
วิต
แนวทางการพัฒนา
1.ชี้แจงคณะทางานทุกฝ่ ายสหสาขาวิชาชีพ ทุกแผนกบริการถึงแนวทางการพัฒนางาน
2. แจ้งระบบบริการลงไปยังชุมชน เครือข่ายผูต้ ิ ดเชื้อ รพสต.เพื่อรับทราบ
พัฒนาระบบดังนี้
1.พัฒนาระบบในโรงพยาบาล
1.1ให้คดั กรองเจาะ anti- HIV ทุกรายในคลินิก รักษาTB
1.2 แผนกผูป้ ่ วยนอก/ผูป้ ่ วยในถ้าพบผูร้ บั บริการทีมีอาการไอมาเกิน2 อาทิตย์/คัดกรอง5
คาถามพบว่าเสี่ยงให้พยาบาลส่งCXR
และส่ง sputum AFB ได้เลยโดยไม่ต้องรอแพทย์สงั ่ และส่งพบแพทย์เพื่อรักษาต่อ
กำรพัฒนำระบบต่อ
1.3 แผนกให้คาปรึกษา ถ้าพบผูต้ ิ ดเชื้อเอชไอวีรายใหม่ให้คดั กรองTB ทุกราย
1.4 แผนกยาต้านarv ให้คดั กรองTB ทุกครัง้ ที่มารับบริการ เพื่อค้นหา TB ให้
เร็ว
1.5 ทาแบบบันทึกใหม่/ส่งต่อแผนกARV และ แผนกTB เพื่อป้ องกันการหลุด
การส่งต่อการรับยาต้าน
1.6 ทางานร่วมกับงานโรคติดต่อทางเพสสัมพันธ์ออกคัดกรองanti-HIV ตาม
แหล่งแพร่/สถานบริการในวันที่ออกสารวจและบอกผลทันที
1.7 ร่วมกับแผนกบาบัดยาเสพติดให้เจาะเลือดหาAnti-hiv ทุก 6เดือนเพื่อ
ค้นหากลุ่มเสี่ยงได้เร็วขึน้
เป้ำหมำย
2.คัดกรองผูต้ ิ ดเชื้อเอชไอวี/เอดส์ในชุมชนเข้าสู่ระบบริการยาต้านให้เร็วก่อนมี
การติดเชื้อฉวยโอกาส/TB
แนวทางการพัฒนา
2.1 จัดทาโครงการลงสู่ชุมชนโดยการทาVCCT ร่วมกับแกนนา
2.2 จัดอบรมเจ้าหน้ าที่รพ.สต./ อปต. ถึงปัญหาของผูต้ ิ ดเชื้อผูป้ ่ วยเอดส์เข้าสู่
ระบบการรักษาที่ล่าช้า
2.3 ให้เจ้าหน้ าที่รพ.สต. ให้คาปรึกษาเจาะanti-HIV เองและส่งต่อมารพ.คัด
กรองTBในรายที่สงสัย
5.สาระสาคัญของการพัฒนา(Improvement Highlight)
6. ผลลัพธ์
• จำกกำรพัฒนำระบบตำรำง
ข้อมูล
ปี 2554
2.6เดอน
ปี 2555
2.7เดอน
ปี 2556
2เดอน
ููต้ ดิ เชอ้ เอชไอวี/Tbรำยนหม่
เสียชีวติ ร้อยละ
25(1:4)
40(2:5 )
16(1:6)
ููม้ ำรับบริกำรขอเจำะเลอด
anti-hiv ด้วยตนเองร้อยละ
20(20: 138 ) 21(27:128 ) 28(31: 109 )
ููต้ ดิ ชอ้ HIV/TBรับยำต้ำน
หลังทรำบูลเลอด
สิง่ ทีเ่ กิดขึน้ หลังพัฒนำงำน
• 1. มีกำรพัฒนำมีระบบส่งต่อููต้ ดิ เชอ้ ฯระหว่ำงแูนกทีเ่ ร็วขึน้
• 2. มีกำร์ดส่งต่อ/นบนัดระหว่ำงแูนกบริกำรป้องกันกำรหลุด/หำยของ
ููป้ ว่ ย
• 3.มีูมู้ ำขอเจำะเลอดด้วยตนเองเพิม่ ขึน้
• 4.มีูเู้ สียชีวติ จำกHIV/TBลดลง
7.บทเรียนเพื่อการแบ่งปัน
• 1 .การพัฒนาการงานต้ องอาศัยความร่ วมมือหลายหน่ วยงานถึงจะประสบ
ผลสาเร็จ
• 2. ต้ องมีความอดทน มุมานะ
• 3.การให้ ความรู้ ในชุมชน ในกลุ่มเสี่ยง มีความสาคัญ
• 4.การทางานร่ วมกับกลุ่มผู้ตดิ เชือ้ ช่ วยตามผู้มารั บบริการ จะประสบผลสาเร็จ
ได้ เร็วขึน้
8. สิ่งที่อยากฝากไว้ให้คนอื่นรู้
• 1.การเอาข้ อมูลมาวิเคราะห์ ปัญหา จะเกิดการพัฒนางาน
2. ต้ องทางานร่ วมกันหลายแผนก
• 3. ถ้ าเรามีการพัฒนางานแล้ วตัวชีว้ ัดบางตัวไม่ ถึงเกณฑ์ อย่ าท้ อ
เพราะบางตัวเราไม่ สามารถควบคุมได้