Transcript Παρουσίαση

ΓΕ.Λ Ανδρίτσαινας – Project Β΄τετραμήνου
Α΄ Λυκείου
 Να συγκεντρώσουμε τους πιο γνωστούς μύθους – θρύλους




της ελληνικής λαικής παράδοσης.
Να προσδιορίσουμε το περιεχόμενο των όρων: μύθος,
θρύλος, δοξασία, παραμύθι.
Να ερευνήσουμε εάν το φαινόμενο ύπαρξης μύθων – θρύλων
υπάρχει σε παγκόσμια κλίμακα ή συναντάται μόνο στην
ελληνκή πραγματικότητα.
Να εξηγήσουμε τους λόγους και τη σημασία ύπαρξης αυτού
του φαινομένου για τον άνθρωπο.
Να επιχειρήσουμε να δώσουμε απάντηση στο ερώτημα
σχετικά με το εάν οι μύθοι – θρύλοι είναι έγκυροι ή εάν όλα
αυτά είναι αποκύημα της φαντασίας του ανθρώπου και
έχουν κάποια λογική εξήγηση
 Συλλογή μύθων
 Μύθοι της περιοχής μας
 Οι πιο διαδεδομένοι μύθοι της Ελλάδας
 Παγκόσμιοι μύθοι
 Οι δικές μας ιστορίες
 Οι μύθοι σχετίζονται με :
 Στοιχεία της φύσης (λίμνες, ποτάμια κ.α..)
 Κατασκευή γεφυριών (παχυπόδι)
 Τοπονύμια (ονομασία Ανδρίτσαινας)
 Ιστορίες θρησκευτικού χαρακτήρα (Μονή Σεπετού)
 Υπάρχουν πολλοί μύθοι που σχετίζονται με ποτάμια, λίμνες
και στοιχεία της φύσης
 Ο πιο γνωστός είναι ο μύθος σχετικά με την κατασκευή του
γεφυριού στο Φανάρι (παχυπόδι)
 Ο μύθος παρουσιάζει ομοιότητες με τον μύθο του γεφυριού
της Άρτας.
Απόσπασμα από τον μύθο…
«…Φτιάνανε οι μαστόροι το γιοφύρι πανώριο και ασάλευτο ως
τη μέση, μα τότες ξάφνου γκρεμιζότανε. Φανταστήκανε ότι
κάποιος πρέπει να θεμελιωθεί από τους δουλευτάδες για να
στεριώσει ακέριο το γιοφύρι.
Βάζουνε κλήρο και πέφτει στη σταυραδέλφη. Δεν της λένε
τίποτα, Μα μ’απάτη μια νύχτα απάνου που κοιμότανε την
πήρανε και τη θεμελιώσανε στο γιοφύρι…»
ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΔΑ
 Σύμφωνα με τη Μυθολογία η Νέδα ήταν νύμφη, θεότητα των υδάτων.
 Η μητέρα του Δία όταν τον γέννησε στο Λύκαιον όρος, εμπιστεύθηκε την
ανατροφή του στη Νέδα και άλλες δύο νύμφες, την Αγνώ και τη Θεισόα.
 Σήμερα, στα μικρά χωριουδάκια της περιοχής βλέπουμε τα ονόματα
αυτά.

ΜΥΘΟΣ "Η ΜΠΑΜΠΟΛΑ - ΕΝΑ «ΣΤΟΙΧΕΙΟ» ΣΤΟ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙ":
Ο θρύλος λέει για τη Μπάμπολα πως ήταν ένα θεριό με φτερά που έβγαινε από το καταφύγιό του που ήταν
σπήλαιο πάνω από τη «Βρύση» του Κυπαρισσιού και κατέβαινε στο χωριό και έτρωγε τα ζώα των
χωρικών αλλά και παλικάρια και κοπέλες του χωριού. Η καταστροφή που έκανε στο χωριό ήταν μεγάλη
και οι χωρικοί κατέστρωναν σχέδια για να το εξοντώσουν αλλά χωρίς επιτυχία. Κάποια ημέρα, με
τέχνασμα, έβαλαν φωτιά και έκαψαν τα φτερά της Μπάμπολας, η οποία μη μπορώντας να πετάξει καλά
κατέπεσε στη θάλασσα και πνίγηκε. Έτσι σώθηκε το χωριό από το φοβερό θεριό τη Μπάμπολα και από
τότε το βουνό στο οποίο βρίσκεται το σπήλαιο καταφύγιο του θεριού ονομάζεται Μπαμπάλα και το
σπήλαιο «σπηλιά του Μπάμπολα».
 ΜΥΘΟΣ "ΟΙ ΝΕΡΑΪΔΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΞΩΤΙΚΑ":
Οι νεράϊδες και άλλα ξωτικά, συνήθως λευκοντυμένες
και όμορφες κοπέλες με ξανθά μαλλιά, δεν έλλειψαν
από την προφορική παράδοση στο Ζάρακα.
Εμφανίστηκαν πολλές νύχτες σεληνόφωτες στα μικρά
ξέφωτα (λαμποκάμπια) και στα περάσματα,
χορεύοντας και τραγουδώντας προσπαθώντας να
σαγηνέψουν τους νυχτερινούς διαβάτες.
 ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΘΡΥΛΟΙ ΣΤΗΝ ΑΝΔΡΙΤΣΑΙΝΑ
Πολλοί είναι οι θρύλοι σχετικά με την προέλευση της
ονομασίας της Ανδρίτσαινας. Η επικρατέστερη άποψη
είναι ότι το όνομά της προέρχεται από το ανδρωνυμικό
τοπονύμιο «Ανδρίκος..».
 ΜΟΝΗ ΣΕΠΕΤΟΥ
Ακόµα και σήµερα επιζεί από στόµα σε στόµα η ιστορία της ονοµασίας
της Μονής. Λέγεται λοιπόν πως ήταν δύο γυναίκες µε τα µωρά παιδιά
τους εκεί πάνω στο βράχο όπου σήµερα δεσπόζει το γεροφτιαγµένο
πέτρινο µοναστήρι. Η µία γυναίκα ήταν πιστή στην Ορθοδοξία, η άλλη
άπιστη. Στην εποχή τους υπήρχε ο θρύλος ότι στα µέρη τους πολύ κοντά
στην ιστορική κωµόπολη της Ανδρίτσαινας έρχεται η Παναγία και κάνει
θαύµατα. Παρότρυνε η θεοσεβούµενη γυναίκα την άλλη να πιστέψει στα
θαύµατα της Παναγίας και, για να την πείσει, πέταξε το µωρό της ψηλά
από το θεόρατο βράχο. Η Παναγία ήταν εκεί γύρω και έσωσε το παιδί.
Πήρε λοιπόν και η δύσπιστη το δικό της και, φωνάζοντας "σε πετώ", το
έριξε κάτω στη χαράδρα. Άπιστη καθώς ήταν, δεν αξιώθηκε τη χάρη της
Παναγίας και το παιδί τσακίστηκε. Έτσι για τους πολλούς πήρε το όνοµά
της η Μονή του «Σεπετού», ενώ υπάρχει πληθώρα περισσότερο βάσιµων
ιστορικά ετυµολογικών πληροφοριών, που προσπαθούν να ερµηνεύσουν
την ονοµασία.
 Η χώρα μας από αρχαιοτάτων χρόνων αγαπά και




συναρπάζεται από το παραμυθικό στοιχείο.
Τα παλαιότερα κυρίως χρόνια οι άνθρωποι ερμήνευαν τα
φυσικά φαινόμενα ή τα ανεξήγητα συμβάντα με την δράση
κάποιων εξωπραγματικών όντων.
Οι νεράιδες που έπαιρναν τα μυαλά όποιων τις κοίταζαν, τα
ξωτικά που ζούσαν στα δάση, οι καλικάτζαροι που έκλεβαν
τα πράγματα από τα νοικοκυριά καθώς και άλλα πλάσματα
εντυπωσίαζαν και φόβιζαν συνάμα τους ανθρώπους.
Το σκοτάδι επίσης αποτελούσε (και αποτελεί) μυστήριο,
καθώς τότε μπορεί να συμβούν γεγονότα που ίσως να
παρερμηνευθούν.
Κάθε περιοχή της Ελλάδας έχει δημιουργήσει τους δικούς
της μύθους και θρύλους. Ας δούμε μερικούς από αυτούς:
 Στην Αθήνα κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι έβγαιναν από
την πόλη για τα αγροκτήματά τους στο γυρισμό το
βράδυ, έβλεπαν από πίσω τους «ένα σωρό
καλλικαντζαραίους να φωνάζουν και να παίζουν.
 Στη Σίκινο και στη Σάμο όλοι γνωρίζουν για τις
«ανεράιδες», πολύ όμορφες γυναίκες που διασκέδαζαν
κοντά σε πηγές, αρπάζοντας για το γλέντι τους
τραγουδιστάδες και βιολιτζήδες, αλλά και παλικάρια
που κοιμόντουσαν μαζί τους, και έπειτα τρελαίνονταν
και δεν μπορούσαν να αγαπήσουν καμιά γυναίκα «γιατί
είχαν φιλήσει την έμορφη ξωθιά».
 Στη Σάμο στο χωριό Λέκα βρίσκονται σε κάποιο σημείο
πλατάνια, τα οποία απαγορεύεται να τα κόψεις καθώς
προφυλάσσονται από δαιμόνια.
 Στη Στερεά Ελλάδα και την επαρχιώτικη κυρίως
Μακεδονία συναντάμε τα λεγόμενα χαμοδράκια ή
σμερδάκι ή χαμόδρακα. Δαιμόνια που ήταν άκρως επιθετικά
στις ορεινές περιοχές λόγω του ότι επιτίθονταν σε κοπάδια
βοσκών και είτε τα αφάνιζαν είτε απλώς τα έπνιγαν.
 Η θρυλική μορφή της ωραίας "αμαρτωλής" Γιαννιώτισας. Η
γοητευτική μορφή της συνδέεται με το Κάστρο και τη λίμνη.
Μάλιστα η λίμνη στο στόμα του λαού ονομάζεται λίμνη της
κυρα-Φροσύνης.
 Όλυμπος- το βουνό των Δώδεκα Θεών
Βρίσκεται στο νομό Πιερίας και είναι το υψηλότερο βουνό της
Ελλάδας. Ένα βουνό γεμάτο μυστικά και συνομωσίες καθώς
σύμφωνα με τη θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων, ο Όλυμπος ήταν
το βουνό που κατοικούσαν οι δώδεκα θεοί.
 Δροσουλίτες- τα φαντάσματα του Φραγκοκάστελλου
 Στις 17 Μαΐου του 1828 εξακόσια παλικάρια πολέμησαν ενάντια
σε 8.000 Τούρκους. Άντεξαν περισσότερο από μια βδομάδα αλλά
στο τέλος χάθηκαν οι 335 από αυτούς. Σύμφωνα με το μύθο, τα
σώματα των πολεμιστών έμειναν άταφα. Πολλοί κάτοικοι της
περιοχής ισχυρίζονται πως τις τελευταίες μέρες του Μαΐου και τις
πρώτες του Ιουνίου έχουν δει ανθρώπινες σκιές να περπατάνε για
10 λεπτά ο ένας πίσω από τον άλλον μέχρι να φτάσουν στη
θάλασσα όπου και χάνονται. Είναι οι λεγόμενοι «Δροσουλίτες».
 ΚΗΦΙΣΙΑ- Η ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΧΕΛΙΔΟΝΟΥ
Στον δρόμο που οδηγεί από το Μενίδι στην Κηφισιά,
βρίσκεται το μονύδριο της Παναγίας της Χελιδονούς! Μια
γωνιά της Αττικής γης που περιβάλλεται από ατελείωτους
μύθους, δοξασίες και θρύλους. Στο ρέμα της Χελιδονούς
υπήρχαν νεράιδες και δράκοι. Λέγεται λοιπόν, πως ένας
μοναχός από την περιοχή αυτή, κυνήγησε μια μέρα με
ξόρκια τις νεράιδες. Τις έκλεισε σε μια σπηλιά και κόντεψαν
να πεθάνουν από πείνα και δίψα. Μια γυναίκα
μαυροφορεμένη που τις βρήκε εκεί φυλακισμένες, τις
έκλεισε μέσα στο πέπλο της και, όταν το άνοιξε, πλήθος
χελιδόνια πέταξαν στον ουρανό. Να μια εκδοχή για την
προέλευση του ονόματος της Χελιδονούς
ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ
Η Αγία Σοφία, η διάσημη εκκλησία της Κωνσταντινούπολης,
είναι από τις μεγαλύτερες και πιο ξακουσμένες. Είναι τόσο
μεγάλη και εντυπωσιακή που κρύβονται πίσω της πολλές
ιστορίες και μύθοι.
 Ο μαρμαρωμένος βασιλιάς
Ο λαοφιλέστερος θρύλος έχει να κάνει με το τελευταίο
αυτοκράτορα που μαρμάρωσε μέσα στο ναό της Αγίας
Σοφίας. Η παράδοση πέρασε από στόμα σε στόμα αμέσως
μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης.
 Η «μέλισσα»... αρχιτέκτονας
Πρόκειται για τον πιο ποιητικό θρύλο και αφορά στο
αρχιτεκτονικό σχέδιο της Μεγάλης Εκκλησίας. Σύμφωνα με
το θρύλο το σχέδιο της Αγίας Σοφίας το έκανε ο Θεός με
«όργανο» μία μέλισσα.
Οι πιο γνωστοί παγκοσμίως παραμυθάδες
 Αδελφοί Γκριμ» ,Βίλχεμ Γκριμ(1786-1863) και ο Γιάκομπ
Γκριμ(1785-1859) (Γερμανία)
«Η Χιονάτη και οι 7 νάνοι», «Η Κοκκινοσκουφίτσα», «η Σταχτοπούτα», «η
Ωραία Κοιμωμένη», «Χάνσελ και Γκρέτελ», «Ο λύκος και τα 7 κατσικάκια»
 Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (Δανία,1805-75)
«Τα καινούρια ρούχα του αυτοκράτορα», «Η Βασιλοπούλα και το ρεβύθι»,
«Το ασχημόπαπο», «Η Τοσοδούλα», «Το Χριστουγεννιάτικο έλατο»
 Τσαρλς (Κάρολος) Ντίκενς (1812-70)
Ολιβερ Τουιστ, Χριστουγεννιάτικη ιστορία
 Σαρλ Περρό (Γαλλία,1628-1703)
«Η Κοκκινοσκουφίτσα», «Η Σταχτοπούτα», «Ο Παπουτσωμένος Γάτος»,
«Η Ωραία Κοιμωμένη», «Ο Κυανοπώγων», «Ο Κοντορεβιθούλης»
 Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ (Γαλλία,1900-44)
Ο μικρός πρίγκιπας
 Όσκαρ Ουάιλντ (Ιρλανδία,1854-1900)
Το αηδόνι και το τριαντάφυλλο, ο εγωιστής γίγαντας , ο ευτυχισμένος πρίγκιπας
 Σκανδιναβική μυθολογία
 Ο όρος σκανδιναβική μυθολογία, ή μυθολογία των Βίκινγκ
συνδέεται με την προχριστιανική θρησκεία, τους μύθους, τη
πίστη και τις δοξασίες των Σκανδιναβών και περιλαμβάνει
εκείνες τις φυλές που εγκαταστάθηκαν στην Ισλανδία, όπου
συγκεντρώθηκαν οι γραπτές πηγές για το μυθολογικό υλικό.
Είναι η γνωστότερη εκδοχή της αρχαιότερης κοινής
γερμανικής μυθολογίας, η οποία περιλαμβάνει επίσης την
σχετική αγγλοσαξονική μυθολογία. Η γερμανική μυθολογία
με τη σειρά της αναπτύχθηκε από μία αρχαιότερη
ινδοευρωπαϊκή θρησκεία με ανάλογο μυθολογικό υλικό.
 Νάνος
Οι νάνοι κατα την λαογραφία των Ισλανδών εμφανίζονται σε
καταράκτες, σε εγκατελημένα δικαστήρια και εκκλησίες
 Η πεταλούδα στην ελληνική και τη ρωμαϊκή μυθολογία
Στην αρχαία Ελλάδα οι πεταλούδες ονομάζονταν «ψυχές», καθώς
πιστευόταν ότι είναι οι ψυχές των νεκρών.
 Η μυθολογία των Βορειοαμερικανών Ινδιάνων
Εξαιτίας της ομορφιάς τους, της δύναμης της πτήσης και της
πλήρους μεταμόρφωσής τους οι πεταλούδες απαντώνται συχνά
και στους μύθους των Βορειοαμερικανών Ινδιάνων. Ήταν επίσης η
συνήθεια των γυναικών της φυλής να κεντούν το σύμβολο της
πεταλούδας σε ένα μικρό κομμάτι δέρματος ελαφιού και να το
δένουν στα μαλλιά του μωρού τους, όταν ήθελαν να το κοιμήσουν
 Αργεντίνη...Θρύλος του Κάκτου
 Κεντρική Αφρική...Η φιλία της χελώνας και του αετού
 Αραβικό άλογο...μύθοι και θρύλοι
 Ινδία...Μύθος για τη δημιουργία του κόσμου
 Η Befana, η γριά μάγισσα, της Ιταλίας
 Μύθος της Κίνας
 Κροκόδειλος...Μύθος της Αιγύπτου
 Μύθος Κεντρικής Αμερικής
 Ο μύθος του εντελβάις
 Το τέρας του Λοχ Νες – Ιρλανδία
 Οι γοργόνες
 Θρύλοι για το Βόρειο Σέλας
 Ο μύθος της χαμένης Ατλαντίδος
 Οι περισσότεροι μύθοι και θρύλοι, δεν ήταν παρά μία προσπάθεια να





εξηγήσουν οι άνθρωποι τα φυσικά φαινόμενα που τους εντυπωσίαζαν,
αλλά δεν είχαν τα απαραίτητα μέσα για να τα κατανοήσουν επιστημονικά.
Ένα από τα πιο θεαματικά φαινόμενα του πλανήτη μας είναι το «Σέλας»,
το οποίο έχει γεννήσει δεκάδες θρύλους!
Οι Αρχαίοι Νορβηγοί πίστευαν ότι το Βόρειο Σέλας έπαιρνε μαζί του τις
ηλικιωμένες γυναίκες που ήταν ανύπαντρες.
Οι Ινδιάνοι πάλι, θεωρούσαν ότι το Σέλας ήταν κάτι πιο ευχάριστο.
Θεωρούσαν ότι ήταν οι θεοί που χόρευαν πάνω από το στερέωμα.
Οι Εσκιμώοι έτρεφαν ιδιαίτερο σεβασμό στο Σέλας, γιατί πίστευαν ότι
ήταν οι ψυχές των νεκρών που προσπαθούσαν να έρθουν σε επαφή μαζί
τους.
Οι Φιλανδοί υποστήριζαν ότι ήταν άγγελοι που πολεμούσαν κρατώντας
αναμμένους πυρσούς.
Στην λαϊκή παράδοση της Δανίας συναντούμε έναν από τους πιο
ιδιαίτερους θρύλους για το φαινόμενο. Το Σέλας ήταν, λέει, ένα κοπάδι από
κύκνους που πετώντας προς το Βορά, παγιδεύτηκαν μέσα στους πάγους.
Στην προσπάθειά τους να απελευθερωθούν, τίναζαν τα φτερά τους και
δημιουργούσαν αντανακλάσεις στον ουρανό.
 Ο Ε.Τριβιζάς στην ερώτηση: «Ένα παραμύθι είναι μόνο
μία φανταστική ιστορία;» απάντησε :
«Δεν γράφω παραμύθια για να περάσω μηνύματα ή μία
άποψη. Αν ήθελα κάτι τέτοιο θα έγραφα ένα άρθρο. Ο
κόσμος του παραμυθιού δεν πρέπει να ανταποκρίνεται
στην πραγματικότητα».
 Ο στόχος δημιουργίας των μύθων από την αρχαιότητα έως




σήμερα είναι να διδάξουν αλλά και να θέσουν όρια.
Η χρονολόγηση αυτού του γεγονότος δεν μπορεί να
προσδιοριστεί ακριβώς, όμως γνωρίζουμε ότι είναι μία
συνήθεια πάρα πολλών χρόνων.
Ακόμα η δημιουργία των μύθων οφείλεται σε ψυχολογικές
διεργασίες και στην εξήγηση περίεργων συμβάντων.
Σύμφωνα με την θεώρηση του Μπετεχλάιμ, το παραμύθι,
διευκολύνει τη διαδικασία ταύτισης του παιδιού με τον
παραμυθιακό ήρωα.
Το αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος είναι τα παιδιά αλλά
και οι ενήλικες να παίρνουν θάρρος και να γεμίζουν
αυτοπεποίθηση και πίστη στον εαυτό τους ώστε να λύσουν
τα προβλήματά τους.
 ΟΡΙΣΜΟΙ
 Μύθος είναι ανεξήγητα γεγονότα ή και μεταφυσικά πολλές
φορές στα μάτια των ανθρώπων, ενώ μπορεί να είναι κάτι το
οποίο εξηγείται πολύ εύκολα και κατανοητά.
 Ο μύθος σύμφωνα με την ανθρωπολογική ερμηνεία του
όρου είναι ιερή ή θρησκευτική αφήγηση της οποίας το
περιεχόμενο σχετίζεται με την προέλευση ή τη δημιουργία
φυσικών, υπερφυσικών ή πολιτιστικών φαινομένων.
 Η ανθρωπολογική έννοια για τον μύθο διαφέρει από εκείνην
που υπονοεί στο περιεχόμενο του μύθου κάποιο ψεύδος.
 Οι μύθοι διερευνούνται επίσης ως αποσπασματικές πηγές
προφορικής ιστορικής αφήγησης ως ενδείξεις κοινωνικών
αξιών που διαμορφώνουν τον κοινωνικό χάρτη μιας ομάδας
ανθρώπων.
Είδη μύθων
 Εσχατολογικοί Μύθοι: Βρίσκονται στο αντίθετο άκρο
από τους κοσμογονικούς μύθους. Αναφέρονται στο
τέλος του κόσμου, ο οποίος σύμφωνα με την παγκόσμια
μυθολογία, όπως είχε μία αρχή θα έχει και ένα τέλος.
 Μύθοι πρόνοιας και πεπρωμένου:Η Μοίρα και η
Ανάγκη είναι ανώτερες και από τους θεούς; Ο
άνθρωπος τι μπορεί να γνωρίζει για τη μοίρα του;
Επηρεάζεται από τα άστρα; Η Θεία πρόνοια μπορεί να
βοηθήσει τον άνθρωπο; Σε όλα αυτά και παρόμοια
ερωτήματα απαντούν αυτοί οι μύθοι.
 Είδη μύθων
 Αιτιολογικοί Μύθοι (Αίτια): Πάρα πολλά φαινόμενα
φυσικά ακόμη και κοινωνικά περιβάλλουν τον άνθρωπο
και οι αιτιολογικοί μύθοι αναφέρονται στην αιτία, την
αρχή, το ξεκίνημα ή την εξήγησή τους.
θρύλος
 Ο Θρύλος, είναι μια αφήγηση από ανθρώπινες ενέργειες που συχνά έχουν





παραποιηθεί από τη λαϊκή φαντασία.
Αρχικά η λέξη σήμαινε τον θόρυβο πολλών φωνών, ομιλιών και στη
συνέχεια το γεγονός για το οποίο μιλούν όλοι.
Όπως και οι άλλοι τύποι της λαϊκής φιλολογίας (παραμύθια, ανέκδοτα,
κλπ.) έτσι και ο θρύλος αναπτύχθηκε με την προφορική παράδοση, από
την οποία καμιά φορά τον απέσπασαν οι λογοτέχνες, προσδίδοντας του
καλλιτεχνικές μορφές.
Λόγω του χαρακτήρα του να περιγράφει καταπληκτικά ή εξαιρετικά
γεγονότα, ο θρύλος με τη σημασία αυτή, άνθησε ιδιαίτερα κατά τον
Μεσαίωνα.
Αργότερα αναμείχθηκε με άλλες μορφές αφηγήσεων πραγματικών ή
φανταστικών γεγονότων, που αναφέρονταν σε πρόσωπα, τόπους ή
ιστορικές εποχές.
Με την ευρύτερη αυτή έννοια, ο θρύλος διακρίνεται τόσο από την
ιστορική αφήγηση, που αλλοιώνει αλλά δεν παραποιεί την
πραγματικότητα, που αποτελεί αφήγηση φανταστικών γεγονότων, τα
οποία εκτυλίσσονται σε φανταστικούς τόπους και έχουν ως ήρωες
φανταστικά πρόσωπα
 ΔΟΞΑΣΙΑ
 Δοξασία είναι πίστη που δε στηρίζεται σε αποδείξεις
και της οποίας η αρχή ανάγεται συνηθισμένη σε πολύ
παλαιές εποχές.
 Δοξασίες για τη μετεμψύχωση: πίστη που δε
στηρίζεται σε αποδείξεις και της οποίας η αρχή
ανάγεται συνήθως σε πολύ παλαιές εποχές.
ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ
 Υπό την ακριβή έννοιά του, το παραμύθι είναι μια σύντομη ή λαϊκή
ιστορία που ενσωματώνει το έθος, το οποίο μπορεί να εκφραστεί
ρητά στο τέλος του ως αξιωματική αρχή.
 Συγγενές του μύθου αλλά διαφοροποιημένο εννοιολογικά το
παραμύθι είναι εξαρχής μια επινόηση, μια μυθιστοριογραφία, μια
φαντασιακή αφήγηση που κάνει μεταφορική χρήση κάποιου ζώου
ως κεντρικό χαρακτήρα του ή εισάγει στερεότυπους χαρακτήρες,
όπως ο κατεργάρης.
 Πολύ συχνά γίνεται ανατρεπτική αλληγορία ενάντια στον
φεουδαρχισμό ή την εκάστοτε άρχουσα τάξη, ή μια σύγκρουση του
ανθρώπινου με το αόρατο βασίλειο.
 Προσωποποιεί και εξατομικεύει διαφορετικά στοιχεία πέρα από τη
λογική του χώρου και του χρόνου και επεκτείνεται αδιάκριτα από
τον οργανικό στον ανόργανο κόσμο από τον άνθρωπο και τα ζώα
στα δέντρα, τα λουλούδια, τις πέτρες, τα ρεύματα και τους ανέμους.
Συνοπτική παρουσίαση μελέτης και ερμηνείας των
μύθων.
 Αλληγορική: Η δημιουργία των μύθων αρκετές φορές έχει
αλληγορικό χαρακτήρα. Οι άνθρωποι κυρίως σε επαρχιακές
περιοχές δημιουργούν μύθους με σκοπό να διδάξουν. Και τι
θα ήταν καλύτερο από το να μελοδραματοποιήσουν
πραγματικές ιστορίες;
 Φανταστική:Όλοι οι μύθοι είναι φανταστικοί. Πως ξεκίνησε
όμως αυτό; Τοπικοί άρχοντες και όχι μόνο δημιούργησαν
ψεύτικες ιστορίες που τις παρουσίασαν αληθινές για
προσωπικό τους όφελος.
 Διδακτική: Οι μύθοι ήταν ένας τρόπος να διδάξουν κάποια
πράγματα ή να φέρουν παραδείγματα όταν κάποιο άτομο
έπεφτε θύμα.
 Ο μύθος είναι ένα ιδιαίτερο είδος ιστορίας, που προσπαθεί




να ερμηνεύσει κάποιες όψεις του κόσμου που μας
περιβάλλει.
Ο μύθος σχηματοποιεί για εμάς τον κόσμο και επιπλέον
παρέχει ερμηνείες για τη ζωή και τη συμπεριφορά μας.
Όλοι οι άνθρωποι χρειάζονται το μύθο, τα συμβολικά του
νοήματα, και τα χαρακτηριστικά του, προκειμένου να
οργανώσουν και να καθοδηγήσουν τη ζωή τους, όλοι οι
άνθρωποι τελικά έχουν την ανάγκη ενός μύθου.
Επίσης οι μύθοι θέλουν να μας ψυχαγωγήσουν. Ειδικά στα
παλιά τα χρόνια που οι άνθρωποι δεν είχαν τις τηλεοράσεις,
το διαδίκτυο και άλλα μέσα.
Επιπρόσθετα, τα παραμύθια προσπαθούν να παρηγορήσουν
τον κόσμο επειδή η ζωή ήταν δύσκολη τα παλιά τα χρόνια
και όλα τα παραμύθια είχαν καλό τέλος όσες δυσκολίες και
αν περνούσαν οι ήρωες τους.
 Οι άνθρωποι και τα παιδιά παλιά άκουγαν μύθους αλλά
και τώρα τα παιδιά τους αρέσει να ακούν μύθους από
τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους.
 Τα παιδιά πιστεύουν ότι όλα αυτά είναι αληθινά αλλά το
πιο πιθανό είναι να καταλαβαίνουν ότι όλα αυτά δεν
είναι πραγματικά απλώς η γοητεία σε όλα αυτά είναι η
αναστολή της αξιοπιστίας.
 Επιπλέον μας αρέσουν οι μύθοι επειδή μας κάνουν να
ξεφεύγουμε από την καθημερινότητά μας και από την
ρουτίνα.
 θέλουμε να ακούμε παραμύθια γιατί όλα έχουν ένα
καλό τέλος και όσες δυσκολίες και αντιξοότητες
περάσουν οι ήρωες των παραμυθιών στο τέλος θα τα
καταφέρουν με την προσπάθεια τους και έτσι δίνουν
την ψευδαίσθηση και την πίστη σε αυτούς που τα
διαβάζουν και τα ακούνε ότι και αυτοί μπορούν να
καταφέρουν να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους.
 Ακόμα πιστεύουμε στους μύθους επειδή έχουν
ενδιαφέρον και δράση και τρομακτικές ιστορίες που
αρέσουν στον κόσμο γιατί εξάπτουν την φαντασία του.
 Επίσης, μας αρέσουν οι μύθοι – παραμύθια επειδή
συνδέονται με την ιστορία της χώρας μας και τις
παραδόσεις του λαού μας.
 Ερωτηματολόγια
 Συνεντεύξεις (από κατοίκους της περιοχής)
 Οι
περισσότεροι ήταν πρόθυμοι να
απαντήσουν στις ερωτήσεις των μαθητών και
να μοιραστούν μαζί τους, ιστορίες –
αφηγήσεις που σχετίζονται με την περιοχή.
 Υπήρχαν και κάποιοι οι οποίοι αρνήθηκαν να
μιλήσουν, αφήνοντας ερωτηματικά στους
μαθητές για τον λόγο άρνησής τους.
 Οι μύθοι και οι θρύλοι που ξέρουμε όλοι από τους παππούδες και





τις γιαγιάδες μας είναι πολύ συνηθισμένοι και εξακολουθούμε
ακόμα και σήμερα να τους αφηγούμαστε.
Είναι η παράδοση που λαμβάνουμε από παλαιότερες γενιές και
θέλουμε να την διαδώσουμε και στις επόμενες.
Αν και ορισμένοι άνθρωποι δεν τους πιστεύουν, τους αφηγούνται
στα παιδιά τους γιατί αν και φανατικοί, πάντα καταφέρνουν να
μας διδάσκουν κάτι πολύτιμο.
Μας διδάσκουν τις αντιλήψεις και τις νοοτροπίες που είχαν οι
άνθρωποι παλαιότερων εποχών και τον τρόπο που έβλεπαν την
ζωή.
Οι άνθρωποι δημιουργούσαν τους μύθους επειδή τους ήθελαν
πολύ να τους ακούνε, να βιώνουνε καταστάσεις μέσα από αυτούς
και να χάνονται μέσα στην μαγεία και στον ψεύτικο κόσμο που
αυτοί συμπεριλαμβάνονται.
Έτσι και σήμερα, συνεχίζουμε να τους λέμε είτε για να γελάσουμε
είτε για να φοβίσουμε κάποιον. Όπως και να’χει εξακολουθούν να
μας διδάσκουν!
Σας ευχαριστούμε