Transcript Slayt 1
Siyaset Bilimine Giriş Siyasetin Anlamı ve Nitelikleri Siyaset Bilimi 1. Hafta Politikanın Anlamı Politikanın Anlamı: İki Görüş 1. İnsanlar arasında bir çatışma, bir mücadele ve kavga o Değişik fikirler ve çıkarlara sahip olma çatışmanın temeli o Toplumdaki değerlerin paylaşımı çatışmanın asıl konusu o İktidarın ele geçirilmesi, iktidarın yararlarının paylaşılması çatışmanın hedefi Harold Lasswell Politika: “Kimin, neyi, ne zaman, nasıl elde ettiğini” belirleyen bir faaliyet 2. Karşıt (İdealist) görüş Toplumda bütünlüğü sağlamak, özel çıkarlara karşı koyarak genel yararı ve insanlığın ortak iyiliğini gerçekleştirmek politikanın amacı o Herkesin yararına olan bir toplum düzeni kurma çabasından ibaret Politika (Duverger); Hem bir çatışma ve iktidar kavgasıdır hem de –en azından bir ölçüde- toplumun bütün üyelerinin yararına olabilecek bir düzen sağlama aracı Siyaset çok yönlü ve karmaşıktır Dar ve tek yönlü yorumlama yeterli değil Siyasetin temel karakteristik noktaları 1. Zaman ve mekan bakımından evrensellik ve sürekliliğe sahip olması o Tüm insan toplulukları siyasal bir niteliğe sahiptir o İnsanlar arasında düşünce ve çıkar ayrılıkları / çatışma var olduğu sürece o İnsanların ve grupların arasında olan ayrılıkların kısıtlanması siyaseti de kısıtlar; siyaset özgür toplumlarda var olur o Otoriter rejimler, siyaseti daima kötü görür ve gösterir; kendi kararlarını, çözümlerin tepeden inme kabul ettirme çabası içinde [Kapalı toplum] 2. Toplumdaki değerlerin dağıtımı ile ilgili bir görüş ve çıkar çatışması, bir iktidar mücadelesi olması o “Kamu düzeni” çatışma ve mücadelenin gerçekleştiği anlaşma temeli; tersi kaos, kargaşa, anarşi, iç savaş o Sosyal ve ekonomik düzeni değiştirme çabaları barışçı yöntemlerle olmalı; kaba kuvvet ve şiddet toplumsal sınıflar/gruplar arası mücadelenin yöntemi olamaz; olursa siyaset biter: savaş 3. Sadece bir çatışma değil, aynı zamanda biz uzlaşma olması o Siyasal kararların uzlaşma içinde alınması o Bir tanım: “Belli bir toplumda çatışma halinde olan çıkarların uzlaştırılması faaliyeti” o Siyasal kararların iktidarları etkileme gücü daha fazla olanların isteklerini/beklentilerini daha çok yansıtması o Çoğulcu toplumların toplumdaki tüm grupların çıkarlarını dikkate alma ilkesi 4. Siyasal iktidara itaat onun doğruluğu ve haklılığı (meşruluğu) hakkında beslenen inançla orantılı olması o Otoritenin meşruluğu, en iyi yönetim şeklinin hangisi olduğu / olabileceği konusunu tartışma Politika Biliminin Gelişimi • İlkçağlardan bu yana düşünürler • Aristo: Siyaset insan faaliyetlerinin en kapsamlısı, bilgi hiyerarşisinin en üst kademesi: ÜSTÜN BİLİM • Aristo: Siyaset biliminin öncüsü • İnsan “siyasal bir hayvan” (zoon politikon) • Siyaset felsefesi: Yönetim şekilleri, en iyi yönetim şekli üzerinde düşünce gelişimi • Klasik Siyaset Bilimi: Devlet, hükümet ve ilgili bütün siyasal kurumlar • Devletin ve siyasal kurumların üzerindeki çalışmalar 19.yydaki “anayasacılık hareketi” ile hız kazanması • Çalışmaların devlet, hükümet şekilleri ve başlıca anayasal kurumlar üzerinde yoğunlaşması • Yeni Politika Bilimi: 2. Dünya Savaşından sonra yepyeni bir dönem • Politika biliminin özgün bir disiplin olarak ortaya çıkması • UNESCO’nun verdiği önem ve yaptığı çalışmalar • Bir çok ülkede artan çalışmalar, siyasal araştırma enstitüleri / dernekler • Araştırma yöntemlerinde de değişim: Amprik yaklaşımların, gözlem metodunun yaygınlaşması [tümevarım] • Bilimsel keskinliği artırma çabaları: sayısal, istatistiksel yöntemlerin kullanılması (seçim analizleri, kamuoyu yoklamaları…) David Easton: Genel Sistem Teorisi Siyasal sistem,aralarında karşılıklı ilişki bulunan çok sayıda unsurdan meydana gelmiş karmaşık bir “bütün”ü ifade eder Bu bütün (sistem), toplumdan gelen “istekler” ve “destekler”den oluşan “girdi”ler (inputs) ile onların işlenmesi sonucunda ortaya çıkan “çıktılar” (outputs) yoluyla devamlı faaliyet halinde Siyaset Bilimi: “Siyasal olguları, bireylerin ve grupların davranış kalıplarını inceleyerek bunlar arasındaki ilişkileri ve nedensellik bağlarını ortaya koymak amacını güden bir sosyal bilim” Siyasal olaylar arasındaki ilişkileri ortaya koyabilme, karar ve davranışların muhtemel sonuçlarını öngörebilme siyaset biliminin önemini artıran noktalar… Tartışma Soruları 1. Siyasal iktidarın meşruluğunun tartışılır olması hangi sonuçları doğurabilir? 2. Siyasal mücadelenin uzlaşma kültürü içinde devam etmesi rekabet eden çıkarların serbestçe ifade ve temsil edebilmesi açısından hayati öneme sahiptir. Neden?