هایپوتیروئیدی نوزادی
Download
Report
Transcript هایپوتیروئیدی نوزادی
هیپوتیروئید نوزادی
زمان در جلوگیری از عقب
ماندگی ذهنی در نوزادان
مبتال به کم کاری مادرزادی
تیروئید از طال باارزش تر
است
علت پیشگیری و غربالگری کم کاری تیروئید در نوزادان چیست؟
• بروز در جهان 1در 3تا4هزارتولد
• بروزدرایران 1در هر 1000تولد
• نداشتن عالئم مشخص در ابتدای تولد
– داشتن عارضه مغزی دراثر عدم درمان به موقع(ظرف
28روزاول تولد)
• هزینه کمتر غربالگری نسبت به درمان بیماری(نسبت
هزینه به سود 1به 15در طی اجرای 20ساله)
اپیدمیولوژی بیماری:
• جنس:دختران بیش از پسران
• نژاد:سفید بیش از سیاه
• ازدواج:ازدواج های فامیلی بیشتر
• ایران1:در 1000تولد
• جهان1:در 3000تا4000تولد
• شیوع در اصفهان:
• شیوع در خوانسار4:در 400تولدسال1390
تیروئید؟ غده کوچکی در جلوی
گردن
وظیفه تیروئید؟ تولید و ترشح هورمون
تیروکسین
وظیفه تیروکسین؟
سوخت و ساز سلول های مختلف
رشد و نمو بدن(به خصوص رشد و تکامل
مغز)
علت کم کاری مادرزادی تیروئید؟
• علت اصلی ناشناخته اما........
• کاهش هورمون تیروکسین در بدن و
• کمبود ید شایعترین علت کاهش هورمون تیروکسین و در
نتیجه کم کاری تیروئید
کم کاری مادرزادی تیروئید 2نوع:
• .1گذرا:بعداز سه سالگی به مدت 1ماه قرص
لووتیروکسین قطع شده ،و تست صورت می گیرد ،در
صورت پایین بودن تست نوع گذرا محسوب می شود و در
مان قطع می گردد.
• .2دائمی:بعداز سه سالگی تست باال باشد.
بیماریهای ناشی از کمبود ید
• گواتر
• کم کاری تیروئید
• کرتینیسم(عقب ماندگی ذهنی)
• مهمترین وظیفه ید در بدن
• رشد و تکامل بدن بخصوص سیستم اعصاب مرکزی
• فقط یک سوم نوزادان مبتال به صورت یالینی در عرض
سه ماهه اول زندگی تشخیص داده می شوند.
• 2سوم مبتالیان در صورت عدم انجام غربالگری ،دچار
عوارض مغزی و عقب ماندگی ذهنی شدید می شوند.
عالئم کم کاری مادرزادی تیروئید؟
• عالئم درابتدای دوران نوزادی
• عالئم در طول اولین ماه
• عالئم در طول سه ماه اول زندگی
عالئم در ابتدای دوران نوزادی:
• زردی طول کشیده
• مدت حاملگی بیش از 42هفته
• وزن زمان تولد بیش از 4کیلو
• کم اشتهایی و نخوردن شیر کافی
• کاهش دمای بدن
• کم تحرکی
• تنفس صدادار
• یبوست
عالئم در طول اولین ماه زندگی
• سیانوز محیطی
• مک زدن ضعیف
• خواب آلودگی
• کاهش فعالیت
• اتساع شکم
• یبوست
عالئم در طول سه ماه اول زندگی
• پوست خشک
• گریه خشن
• کم خونی
• رشد جسمی کم
• ادم در کل بدن
• صورت پف آلود
• فقط در 5درصد موارد در روزهای اولیه بعداز تولد دارای
عالمت می باشد.
عوارض بیماری ؟
• عقب ماندگی ذهنی
• کوتاهی قد
• کاهش شنوایی
• چون رشد و تکامل مغز تا 3سالگی ادامه دارد به همین
دلیل کم کاری مادرزادی تیروئید باعث عوارض جبران
ناپذیری می شود.
هدف اصلی برنامه:
شناسایی و کنترل نوزادان مبتال به کم کاری
مادرزادی تیروئید
• اهداف ویژه:
• غربالگری نوزادان در بدو تولد جهت تشخیص بیماری
• شناسایی نوزاد مبتال به بیماری
• کنترل و درمان نوزادان مبتال به بیماری
• پیشگیری از عقب ماندگی ذهنی
• بستری برای غربالگری دیگر بیماریهاPKU،
زمان نمونه گیری از نوزادان؟
3تا5روزاول تولد
• چرا 3تا 5روزگی؟
• بیماری در اوایل تولد بدون عالمت
• تشخیص دیررس علت عقب ماندگی ذهنی(بعداز 28روز)
•انجام نمونه گیری از پاشنه پا
موارد منع نمونه گیری از نوزاد؟
• نوزاد واکسن زده
• تب در نوزاد
• سرماخوردگی
• ناشتا بودن
• هیچ کدام موارد منعی ندارد و باید نمونه
گیری انجام گیرد.
محاسن مصرف به موقع دارو؟
• پیشگیری از ناشنوایی در نوزاد
• پیشگیری از کوتاهی قد
• پیشگیری از عقب ماندگی ذهنی
• نحوه مصرف دارو؟
• قرص در آب و یاشیر مادر حل شده
• بهتر1ساعت قبل از مصرف چیزی نوزاد
نخورده باشد
تداخالت قرص لووتیروکسین با داروهای دیگر
• قطره آهن(12ساعت فاصله)
• قطره مولتی ویتامین( 12ساعت فاصله)
• شیرهای دارای ترکیبات سویا(1ساعت فاصله)
• مراقبت بیمار مبتال به کم کاری تیروئید؟
• 2و4هفته بعداز شروع درمان
• 6ماه اول ،ماه 1بار
• 6ماه دوم2،ماه یکبار
• 12تا36ماهگی،هر3ماه 1بار
• بعداز 36ماهگی،هر 6ماه 1بار
انواع نمونه؟
• نمونه نامناسب یا بد
شامل...............
• نمونه مجدد
.2نوزاد کم وزن (کمتر
• .1نوزادنارس
از 2500گرم)
• .4مصرف دارو
• .6دوقلو باچندقلو
• TSH.8بین 9.9-5
.3تعویض خون
.5سابقه بستری
.7وزن بیش از 4000گرم
• همه موارد گفته شده باید بین 7تا 14روز
دیگر نمونه کف پا گرفته شود.
• فقط در مورد نوزاد نارس یعنی نوزادی که
پری ترم باشد باید طبق آخرین
دستورالعمل در هفته های 2،6،10تولد
نمونه کف پا گرفته شود.
مراحل الزم جهت تهیه نمونه مناسب؟
• .1پرکردن فرم نمونه گیری (فرم شماره )1
• مشخصات نوزاد دقیق ثبت شود
• نام مرکزنمونه گیر و شهرستان فراموش نگردد
• به کاغذ نمونه گیری دست نزنید
• درمورد نمونه های تکراری شماره جدید در پشت
پاکت+زیر شماره تکراری نوشته شود.
• فرم سبز به آزمایشگاه و فرم زرد به نوزاد تحویل داده می
شود.
.2آماده کردن بیمار
• نوزادرا روی تخت قرار دهید
• پای نوزاد را لخت کنید
• محل خون گیری باید از سطح قلب پایین تر باشد
• پاشنه پا با یک گاز یا حوله ولرم گرم شود
• دست شسته و دستکش دست کنید
• الکل برسطح پا زده و صبر کنید خشک شود
• .3سوراخ کردن پوست
• محل ضربه حاشیه کناری پاشنه پا
• قطره اول پاک شود.
• کارت به قطره خون نزدیک شود
• پشت و روی کاغذ پر شود
• .4مراقبت از زخم
• بعد از نمونه گیری پا را باالی سطح بدن قرار دهید
• 5دقیقه گاز استریل روی محل نمونه گیری گذاشته شود
• چسب ضد حساسیت مخصوص روی محل نمونه گیری زده
شود.
• .5النست و کلیه وسایل به شکل بهداشتی
معدوم گردد.
• .6نمونه گیر نام خود را بادقت روی فرم
شماره 1بنویسد.
• نکات الزم هنگام نمونه گیری
• مشخصات نوزاد روی کاغذ فیلتر بایدفقط توسط
خودکار نوشته شود
• از تماس دست با دایره خون جدا خودداری شود
ویژگی های نمونه مناسب
• شکل نمونه دایره
• قطره خون بیش از 5میلی متر باشد
• 2لکه روی هم نباشد
• در یک دایره بیش از یک لکه نباشد
• کارت آغشته به مواد خارجی نباشد
• لکه خون بدون اثر انگشت باشد
• 3لکه خون روی کارت کافی می باشد
شرایط نگهداری نمونه
• نمونه را به صورت افقی روی پایه مسطح قرار دهید
• حداقل جهت خشک شدن 3ساعت وقت الزم
• نمونه در معرض نور خورشید و حرارت نباشد
• نمونه پس از خشک شدن در پاکت قرار داده شود
• در صورت تعطیلی نمونه در یخچال قرار داده شود
نمونه های نامناسب در سه ماهه اول سال
1391
• بیمارستان فاطمیه4:عدد نمونه
• سنگ شیر2:نمونه
• رحمت آباد1:نمونه
• بهشتی3:نمونه
• خم پیچ3:نمونه
• کهرت1:نمونه
• جمع14نمونه
•نکته جالبتر اینکه در کل
سال 1390کل نمونه
نامناسب 14عدد بوده است
• .به نظر شما چند درصد
پیشرفت؟