Transcript PREOPERATİF GLOKOM HASTALARININ HAZIRLANMASI VE

PREOPERATİF GLOKOM
HASTALARININ
HAZIRLANMASI VE ONAM
ALINMASI
Filiz ŞEF
Selçuk Üniversitesi
Meram Tıp Fakültesi Hastanesi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürü

Ameliyat öncesi hastanın ameliyata hazırlanması
için yapılan tüm hazırlıklara preoperatif hazırlık
veya bakım denir. Ameliyat öncesi hastaya
verilecek bakımın amacı; hastayı fiziksel ve
psikolojik yönden ameliyata hazırlamak ve onun
direncini arttırmaktır.

Bu süre bir gün olabildiği gibi daha fazla günde
devam edebilir. Bu sürede verilecek bakımdan
hemşire ve doktor aynı derecede sorumluluk
taşırlar.
Hastanın Hastaneye Yatırılması

Doktor ameliyata karar verdikten sonra
ameliyatın gerekliliğini hastaya ve ailesine
anlatmalıdır. Aynı zamanda ameliyat sonucunun
ne olabileceğide açıklanmalıdır.

Hastaya hastanede kalma süresi, masrafı, işe
devam edemeyeceği süre anlatılmalıdır. Sonra
yatış işlemleri yapılır veya gün verilir. Yatışı
yapılan bir hastayı klinikte mutlaka hemşirenin
karşılaması ve onu odasına götürüp yol
göstermesi gerekir.

Hemşire doktorun hastaya hastalığı hakkında ne
kadar bilgi verdiğini bilmesi gerekir. Doktora
sorduğu soruları, hasta heyecandan anlayamadığı
için tekrar hemşireye sorabilir. Bunun için
hemşire doktor muayenesi sırasında hastanın
yanında bulunmalıdır.

Hastalar hemşireyi kendilerine daha yakın
hissederler ve bunun sonucunda korkularını,
endişelerini anlatabilecekleri kişi olarak görürler.
Muayeneden sonra hastaya randevu verilmişse
ne zaman, nereye ve kime başvurulacağı, yanında
neleri getireceği, ailesi ile iletişim nasıl kurulacağı
anlatılmalıdır.

Ameliyat olacak hastanın gereksinimlerinin
başında öncelikle, BİLGİ gereksinimi gelir. Bilgi
gereksinimleri karşılanmayan hastaların, ameliyat
öncesi çok yüksek düzeyde anksiyete ve korku
yaşadıkları, ameliyat sonrası dönemde de,
duygusal yönden rahatsız oldukları çeşitli
çalışmalarla ifade edilmiştir.

Bu çalışmalardan birisi Baylack ve Hayward
tarafından yapılmıştır. Ameliyat öncesi yaşanan
yüksek anksiyetenin, ameliyat sonrası ağrıyı
arttırdığını, bu nedenle ameliyat öncesi verilen
bilginin anksiyeteyi hafifletebileceğini, buna bağlı
olarak hastanın daha az ağrı yaşayacağını ve daha
az analjezik gereksinimi olacağını ifade
etmektedirler. Ayrıca daha çabuk iyileştikleride
vurgulanmaktadır.
Ameliyat Öncesi Anlatılması Gerekli Noktalar

Hastaya ve ailesine ameliyattan önce ne gibi
hazırlıklardan geçeceği anlatılmalıdır. hastayı
hazırlamak ve gerekli bilgiyi vermek hemşirenin
görevidir. Bu hazırlığın ne kadar süreceği hastaya
söylenmelidir.

Bu muayenelerin neler olacağı ve nasıl yapılacağı
hakkında hasta aydınlatılmalıdır. (Kan alma,
EKG çekme, aç kalma, anestezi ve dahiliye
konsültasyonu, verilen ilaçların ne olduğu gibi).

Ameliyat esnasında veya ameliyat öncesi
yapılacak işlemler daha önceden ailesine ve
hastaya haber verilirse uygulama esnasında korku
ve panik yaratılması önlenmiş olur.
Korku

Bütün hastalar ameliyattan korkarlar. Bunun
çeşitli nedenleri vardır. Bazıları ölmekten, bazıları
kör olmaktan, bazıları da çok ağrı duyacakları
için korkarlar. Bu gibi durumlarda hemşire
hastaya, ameliyatların büyük bir emniyet altında
yapıldığını ve hiç ağrı duymayacağını uygun bir
ifade ile anlatmalıdır.
Ameliyat izni

Ameliyat olacak her hastaya glokom cerrahisi
aydınlatılmış onam formu doldurulup, ameliyat
izni alınmalıdır. Konuya yönelik hukuki
yaklaşımımızın temeli Anayasamızın 17.
maddesinde de vücut bulmaktadır.

"Herkes fiziksel ve ahlaki varlığını koruma ve
geliştirme hakkına sahiptir. Bir insanın vücut
bütünlüğü tıbbi ihtiyaçlar dışında bozulamaz.
Kişi bilimsel ve tıbbi deneylerde izinsiz
kullanılamaz."

Anadolu Selçukluları ve Osmanlı İmparatorluğu
döneminde de ‘Hastanın rızası ön planda
tutulmuştur. Günümüz tıp etiği ile örtüşmekte
ve hekim hastasının sorduğu sorulara güzel,
doğru sözlerle cevap vermeli, sözlerde yanlıştan
ve şüphecilikten kaçınmalıdır.

Hastanın zor kavrayacağı konular söz konusu
olduğunda ise, hekimin bu bilgileri hastanın
yakın akrabalarına açıklamasının daha uygun
olabileceği benimsenmektedir.

Aydınlatılmış onamın standart içeriği,
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Tanı
Hastalığın nedenleri
Hastalığın seyri
Önerilen teori veya uygulamanın yapısı ve amacı
Tedavi için öngörülen girişimin süresi
Öngörülen tedavi veya uygulamanın riskleri,
komplikasyonları ve sonuçları
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Öngörülen tedavi veya uygulamaya alternatif tedavi
seçenekleri
Öngörülen tedavi veya uygulama reddedilirse hastalığın
yaratabileceği sonuçlar
Öngörülen tedavi veya uygulama kabul edilirse
avantajları ve beklenen sonuçları
Çıkar çatışmaları
Tedavi veya uygulamayı kimin sağlayacağı,
gerçekleştireceği
Tedavi ücreti konusunda, hastanın anlayıp
kavrayabileceği şekilde bilgilendirilmesi

Uluslararası bildirgeler, tıp etiği, yasalar ve
yönetmeliklere göre, hastanın bilgilendirilmesi,
tıbbi girişim yapılacaksa aydınlatılmış onam’ın
alınması, hekimlerin görevleri arasında yerini
almıştır.

Ortaya çıkan mağduriyetler karşısında, hasta
tarafından açılan tazminat davalarında, hastanın
yeterince bilgilendirilmemesi, “Aydınlatılmış
onam”ının olmaması, hukuk önündeki hekime
çok önemli sorun oluşturmaktadır.
Fizik Muayene ve Ameliyata Hazırlık

Anestezi ve ameliyat hastanın vücudunda
değişiklikler yaratır. Bu değişikliklere dayana
bilmek için fiziksel bakımdan çok iyi durumda
olmalıdır. Dolaşım, solunum ve üriner
sistemlerin ameliyattan önce dikkatli bir şekilde
değerlendirilmeleri gereklidir.
Ameliyattan Bir Gün Önce Yapılacak Bakım

Hastanın ameliyattan 12 saat önce katı yiyecekler
alması, 8 saat öncede sıvı yiyecekler alması
kesilir. Ameliyat lokal anestezi altında yapılacak
ise hastanın 6 saat öncesine kadar hafif şeyler
yemesine izin verilir. Aç kalmasının nedeni
açıklanır.

Hastanın kullandığı tüm ilaçlara devam etmesi
gerektiği söylenir. Antiglokomatöz ilaç
kullanıyorsa zamanındaki dozunu kullanıp ilacını
yanında getirmelidir. Diabeti varsa konsültan
hekim hastanın insülin veya oral antidiabetik
dozunu belirleyecektir.

Astım veya akciğer problemi varsa inhalasyon
için kullandıklarını, resmi kayıtlarını, laboratuvar
sonuçlarını, tedavileri ile ilgili tüm bilgileri
yanında getirmelidir.






Neleri getirmemesi gerektiği, (Değerli eşyalarını ve
gerekli değilse kontak lensleri vb. )
Kiminle geleceği (ona refakat edececek bir kişi )
Ameliyat günü ameliyat zamanından önce gelmesi,
Ameliyattan önceki gece duş alması,
Mümkün olduğu kadar V yakalı veya önden düğmeli
gömlek giymesi,
Bilgi alışverişi için telefon numarasının verilmesi
söylenecektir.
Ameliyat Günü Sabahı Hastaya
Yapılacak İşlemler

Hemşirenin hastayı yakından görmesi gerekir.
Fiziksel ve ruhsal yönden iyi olup olmadığı
kontrol edilir. Sabah ateş, nabız ve TA bakılır.
Normal sınırlar içinde değilse derhal doktora
haber verilir.

Hastaya ameliyat önlüğü giydirilir, saçlarının
hepsi bone içine toplanır. Varsa takma dişleri,
takıları, kontak lensi, gözlüğü çıkartılır, makyajı
silinir. Yaptığı son idrar kaydedilir. Hastanın
değerli eşyaları saklanmalı veya aile bireylerine
verilmelidir.

Hastaya ameliyat süresince hareket etmemesi,
gözünü kırpmaması, öksürmemesi gerektiği
anlatılır. Hastaya göz içi basıncını geçici olarak
azaltmak ve göz içi ameliyatlarını kolaylaştırmak
için kilo başına 5 ml % 20 mannitol solüsyonu
15-60 dk içinde damardan verileceği (ör. 70 kg'
lık bir hastaya % 20 mannitol solüsyonu 30 dk
içinde 350 ml uygulanabilir)

Ancak bu solüsyonun organik böbrek hastalığı
olmayanlarda idrar çıkışını arttırdığı ve bu
yüzden sık sık tuvalet ihtiyacı olabileceği
hatırlatılmalıdır.
Premedikasyon

Ameliyattan önce hastaya im diazepam ampul
yapılır. Bunlar merkezi sinir sistemine etki
ederek, uyku ve rahatlık yaratır.
Kayıt Tutma

Hastaya yapılan tüm işlemler kaydedilmelidir.
Kaydedilmiş işlemler, tahliller bir dosya içinde
hastayla ameliyathaneye gönderilir.
Ameliyat Odasına Taşıma

Hasta bir sedye ile ameliyathaneye gönderilir.
Ameliyat günü hasta ailesi ile görüştürülebilir.
Ailesi ameliyat süresince beklemek istiyorsa
olanak sağlanmalıdır. Ameliyat bitince hemen
hastanın durumu hakkında bilgi verilmelidir.