Transcript มาตรฐานโรงพยาบาล ส่งเสริมและสนับสนุนการแพทย์แผนไทยและการแพทย์

มาตรฐานโรงพยาบาล
ส่ งเสริมและสนับสนุนการแพทย์ แผนไทย
และการแพทย์ ผสมผสาน
ความเป็ นมา
•งานบริการการแพทย์แผนไทยได้ รับการผสมผสานสู่ ระบบบริการสาธารณสุ ข
ของรัฐ
• หน่ วยบริการมีการให้ บริการแพทย์แผนไทยแก่ประชาชน
• เพือ่ ให้ ประชาชนได้ รับบริการทีม่ ีคุณภาพ มีความปลอดภัย
2547 จัดทามาตรฐานงานบริการการแพทย์ แผนไทยในสถานบริการสาธารณสุ ขของรัฐ
เพือ่ ให้ มีแนวทางการจัดบริการที่มีคุณภาพ มีมาตรฐาน
เพือ่ ใช้ เป็ นแนวทางในการประเมินมาตรฐานฯ
ปรับปรุงมาตรฐานฯ ในปี 2551 และ 2555
มาตรฐานงานบริการการแพทย์ แผนไทยในสถานบริการสาธารณสุ ขของรัฐ(เดิม)
เป็ นมาตรฐานเฉพาะงานบริการการแพทย์ แผนไทยเท่ านั้น
ในระดับโรงพยาบาลและในระดับสถานีอนามัย
ประกอบด้ วย 5 ด้ าน
ด้ านสถานที่ เครื่องมือ เครื่องใช้ และสิ่ งแวดล้อม
ด้ านบุคลากร
ด้ านการปฏิบัติงาน
ด้ านการควบคุมคุณภาพ
ด้ านการจัดบริการ
● สถาบันการแพทย์ แผนไทย
สนับสนุนคู่มือมาตรฐานให้ กบั หน่ วยงานในส่ วนภูมภิ าคทุกแห่ ง
สนับสนุนงบประมาณให้ สสจ. ประเมินมาตรฐานภายในจังหวัด
ออกใบรับรองการได้ มาตรฐานให้ กบั หน่ วยงานทีไ่ ด้ มาตรฐาน
● สานักงานงานสาธารณสุ ขจังหวัด
มีการตั้งคณะกรรมการประเมินมาตรฐาน
ประเมินมาตรฐาน 2 ปี /ครั้ง
ส่ งผลการประเมินให้ สถาบันการแพทย์ แผนไทย
• ปลัดกระทรวงสาธารณสุ ข : นพ.ณรงค์ สหเมธาพัฒน์
ได้ กาหนดตัวชี้วดั เป็ นเป้ าหมายในระดับต่ างๆ
เพือ่ ให้ วสิ ั ยทัศน์ ประสบความสาเร็จ
เป้าหมายระยะ 10 ปี
เป้าหมายระยะ 3-5 ปี
เป้าหมาย 1-2 ปี (ระดับเขตสุ ขภาพ/จังหวัด)
• ตัวชี้วดั ที่เกีย่ วข้ องกับกรมพัฒนาการแพทย์ แผนไทยฯ คือ
“ร้ อยละของผู้ป่วยนอกได้ รับบริการการแพทย์ แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก
ที่ได้ มาตรฐาน (14%)
• ดังนั้น จึงต้ องมีเครื่องมือในการขับเคลือ่ นทาให้ ตัวชี้วดั ประสบความสาเร็จ
จัดทามาตรฐานโรงพยาบาลส่ งเสริมและสนับสนุนการแพทย์ แผนไทย
และการแพทย์ ผสมผสาน
มาตรฐานโรงพยาบาลส่ งเสริมและสนับสนุนการแพทย์ แผนไทย
และการแพทย์ ผสมผสาน (รพ.สส.พท.)
(Thai Traditional Medicine & Integrative Medicine
Promoting Hospital Standard (TIPhS))
ประกอบด้ วย 5 ด้ าน
•
•
•
•
•
ด้ านสถานที่ เครื่องมือ เครื่องใช้ และสิ่ งแวดล้ อม
ด้ านบุคลากร
ด้ านการปฏิบัตงิ าน
ด้ านการควบคุมคุณภาพ
ด้ านการจัดบริการ
การเปรียบเทียบมาตรฐานเดิมและมาตรฐาน รพ.สส.พท.
มาตรฐานเดิม
มาตรฐาน รพ.สส.พท.
• งานบริการการแพทย์ แผนไทย
• ประกอบด้ วย 5 ด้ าน
• ด้ านที่ 1-4 เฉพาะงานบริการ
การแพทย์ แผนไทย
• ด้ านที่ 5 งานบริการการแพทย์
แผนไทย
• ระดับสถานีอนามัยและ
โรงพยาบาล
• งานบริการการแพทย์ แผนไทย
และการแพทย์ ผสมผสาน
• ประกอบด้ วย 5 ด้ าน
• ด้ านที่ 1-4 เฉพาะงานบริการ
การแพทย์ แผนไทย
• ด้ านที่ 5 งานบริการการแพทย์
แผนไทย + งานการแพทย์
ผสมผสาน
• ระดับ รพ.สต., รพช., รพศ./รพท.
การเปรียบเทียบมาตรฐานเดิมและมาตรฐาน รพ.สส.พท.
มาตรฐานเดิม
มาตรฐาน รพ.สส.พท.
• ด้ านสถานที่
• ด้ านบุคลากร
• ด้ านการปฏิบัติงาน
• ด้ านการควบคุมคุณภาพ
• ด้ านการจัดบริการ
ส่ วนใหญ่ เหมือนเดิม
ปรับปรุงห้ องตรวจโรค/ห้ องเก็บยา/
ห้ องปรุงยา/ห้ องนวด/ห้ องอบ
เพิม่ ห้ องเตรียมอุปกรณ์ ทบั หม้ อเกลือ
ห้ องส้ วม
ส่ วนใหญ่ เหมือนเดิม
ปรับปรุงเกณฑ์ การให้ คะแนน
เหมือนเดิม
เหมือนเดิม
จัดทาใหม่ /ปรับปรุง มี 8 ด้ าน
รายละเอียดของมาตรฐาน รพ.สส.พท. ในแต่ ละระดับ
มาตรฐาน
ด้ านสถานที่ เครื่องมือ เครื่องใช้ และสิ่งแวดล้อม
• ทีพ่ กั คอยผู้รับบริการ
• ห้ องตรวจโรค
• ห้ องหรือบริเวณเก็บยา
• ห้ องหรือบริเวณปรุงยาแผนไทย
• ห้ องนวด
เดี่ยว
รวม
ถ้ ามีประคบในห้ องนวด ประเมินมาตรฐานเพิม่
รพ.สต. รพช. รพศ./รพท.



-

















มาตรฐาน
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
ด้ านสถานที่ เครื่องมือ เครื่องใช้ และสิ่ งแวดล้ อม (ต่ อ)
• ห้ องอบไอนา้ สมุนไพร
ห้ องอบไอนา้ สมุนไพรเดีย่ ว
ห้ องอบไอนา้ สมุนไพรรวม
ตู้อบไอนา้ สมุนไพร
กระโจมอบไอนา้ สมุนไพร
• ห้ องประคบสมุนไพร
เดีย่ ว
รวม
-














มาตรฐาน
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
ด้ านสถานที่ เครื่องมือ เครื่องใช้ และสิ่ งแวดล้ อม (ต่ อ)
• ห้ องหรือบริเวณทีเ่ ตรียมอุปกรณ์ *
ในการการทับหม้ อเกลือ
• ห้ องเปลีย่ นเสื้อผ้า
• ห้ องอาบนา้
• ห้ องส้ วม*
• ตู้สาหรับเก็บของหรือระบบรับฝากของใช้ ส่วนตัว
ของผู้รับบริการ
• การจัดสิ่ งอานวยความสะดวกสาหรับผู้พกิ าร/
ผู้สูงอายุ
-
















มาตรฐาน
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
ด้ านบุคลากร
1. หัวหน้ างานการแพทย์ แผนไทย
2. ผู้ทที่ าหน้ าทีซ่ ักประวัติ ตรวจร่ างกาย วินิจฉัยโรค
และสั่ งการรักษา
แพทย์ แผนปัจจุบัน
ผู้ประกอบโรคศิลปะฯ
(เฉพาะสาขาประเภทของตน)
ผู้ทไี่ ด้ รับมอบหมายฯ
ให้ สั่งการรักษาได้ (หน้ า 115 - 116)



-





-
-
มาตรฐาน
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
ด้ านบุคลากร (ต่ อ)
3. ผู้ให้ บริการ
3.1 เพือ่ การรักษาพยาบาลและฟื้ นฟูสภาพ
3.1.1 การนวด
แพทย์ แผนปัจจุบัน
ผู้ประกอบโรคศิลปะฯ
(เฉพาะสาขาประเภทของตน)
ผู้ทไี่ ด้ รับมอบหมายฯ
●นวดรักษา + ฟื้ นฟู (หน้ า 118 - 119,
ภาคผนวก ช)
-







มาตรฐาน
3.1.2 การประคบ อบไอนา้ สมุนไพร รักษา+ฟื้ นฟู
แพทย์ แผนปัจจุบัน
ผู้ประกอบโรคศิลปะฯ
(เฉพาะสาขาประเภทของตน)
ผู้ทไี่ ด้ รับมอบหมายฯ
นวด รักษา +ฟื้ นฟู (หน้ า 118-119)
ประคบ อบไอนา้ รักษา +ฟื้ นฟู
(หน้ า 120-121)
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
-










มาตรฐาน
3.1.3 การทับหม้ อเกลือ รัดหน้ าท้ อง อาบสมุนไพร
นาบอิฐ นั่งถ่ าน อยู่ไฟ
แพทย์ แผนปัจจุบัน
ผู้ประกอบโรคศิลปะฯ
(เฉพาะสาขาประเภทของตน)
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
-




มาตรฐาน
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
3.2 เพือ่ การส่ งเสริมสุ ขภาพและป้ องกันโรค
 นวด ประคบ อบไอนา้
แพทย์ แผนปัจจุบัน
ผู้ประกอบโรคศิลปะฯ
(เฉพาะสาขาประเภทของตน)
ผู้ทไี่ ด้ รับมอบหมายฯ
นวดรักษา +ฟื้ นฟู
ประคบ อบไอนา้ รักษา+ฟื้ นฟู
นวด ประคบ อบไอนา้ ส่ งเสริม+ป้ องกัน
(หน้ า 123 – 125, ภาคผนวก ซ)
-













มาตรฐาน
4. ผู้ได้ รับใบประกอบโรคศิลปะฯ
สาขาการแพทย์ แผนไทย
ประเภทเวชกรรมไทย หรือ
สาขาการแพทย์ แผนไทยประยุกต์
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
-


มาตรฐาน
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
ด้ านการปฏิบัติงาน
• มีการกาหนดขอบเขตบทบาทหน้ าที่
ของผู้ปฏิบัตงิ านทีช่ ัดเจน
• มีการกาหนดขั้นตอนและวิธีการปฏิบัติงาน
มาตรฐานทีช่ ัดเจน












ด้ านการควบคุมคุณภาพ
• มีการทบทวนเหตุการณ์ อนั ไม่ พงึ ประสงค์
จากการรับบริการ
• มีการกาหนดตัวชี้วดั ด้ านคุณภาพบริการ
มาตรฐาน
ด้ านการจัดบริการ
1. การจัดบริการผู้ป่วยนอก
1.1 มีระบบการตรวจวินิจฉัย สั่ งการรักษา
โดยผู้ประกอบโรคศิลปะสาขาการแพทย์
แผนไทยประเภทเวชกรรมไทยหรือสาขา
การแพทย์ แผนไทยประยุกต์
1.2 มีระบบการตรวจวินิจฉัย สั่ งการรักษา
โดยผู้ทไี่ ด้ รับมอบหมายให้ ประกอบ
โรคศิลปะด้ วยศาสตร์ แพทย์ แผนไทย
1.3 มีห้องตรวจแพทย์แผนไทยทีช่ ัดเจน
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
-
≥ 3 วัน
ทุกวัน
≥ 3 วัน
-
-
-


มาตรฐาน
2. การจัดบริการผู้ป่วยใน
2.1 มีการให้ บริการแพทย์แผนไทย
และการแพทย์ผสมผสานร่ วมกับ
การแพทย์ แผนปัจจุบัน
รพ.สต.
-
รพช. รพท./รพศ.


3. การรักษาและฟื้ นฟูสภาพ
3.1 การใช้ ยาแผนไทย
(1) มีการใช้ ยาแผนไทยในบัญชียาหลัก
แห่ งชาติ/ ยาเภสั ชตารับ โรงพยาบาล
(2) มีการใช้ ยาทีป่ รุ งสาหรับผู้ป่วยแต่ ละราย
(3) ยาที่ใช้ ต้องได้ มาตรฐาน GMP
(4) ฉลากยาแผนไทยระบุชื่อยาสรรพคุณ
วิธีการใช้ ทีซ่ องยาหรือขวดยาอย่างชัดเจน
≥ 10
รายการ


≥ 20
≥ 25
รายการ
รายการ
≥ 3 ตารับ ≥ 3 ตารับ




มาตรฐาน
3. การรักษาและฟื้ นฟูสภาพ (ต่ อ)
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
3.2 การนวดไทย



3.3 การประคบสมุนไพร



3.4 การอบไอนา้ สมุนไพร
-


3.5 การทับหม้ อเกลือ
-


มาตรฐาน
4. การส่ งเสริมสุ ขภาพและการป้องกันโรค
4.1 การนวดไทย
4.2 การประคบสมุนไพร
4.3 การอบไอนา้ สมุนไพร
4.4 การจัดกิจกรรมออกกาลังกายด้ วยท่ าฤๅษีดดั ตน
อย่างน้ อยเดือนละ 1 ครั้ง
4.5 การจัดกิจกรรมสมาธิ สวดมนต์ ภาวนา
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.














-
มาตรฐาน
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
5. ระบบการรายงาน
5.1 มีระบบเวชระเบียนด้ านการแพทย์แผนไทย



5.2 มีการใช้ รหัสการวินิจฉัยโรคและหัตถการ
ด้ านการแพทย์แผนไทย









5.3 มีการใช้ รหัสยาแผนไทย 24 หลัก
5.4 มีการรายงานข้ อมูลบริการตามโครงสร้ าง
ฐานข้ อมูลของ สนย. สป.
มาตรฐาน
6. การทางานเชิงรุกในชุ มชน
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.






7.1 การสารวจรวบรวมข้ อมูลสมุนไพร ตารับตารา
และเครือข่ ายบุคลากรด้ านการแพทย์ แผนไทย



7.2 การทาสวนเรียนรู้ สมุนไพรในหน่ วยบริการ



6.1 การดูแลสุ ขภาพอนามัยของกลุ่มเป้ าหมายพิเศษ
6.2 การสนับสนุนการทางานของหมอพืน้ บ้ าน
7. การส่ งเสริมอนุรักษ์ ภูมิปัญญาการแพทย์ แผนไทย
มาตรฐาน
รพ.สต. รพช. รพท./รพศ.
8. การฝึ กอบรม
8.1-8.2 การจัดให้ มกี ารให้ ความรู้ ด้านการแพทย์ แผนไทย/
การแพทย์ ผสมผสาน
แก่ ประชาชนทั่วไป อย่ างน้ อยเดือนละ 1 ครั้ง



แก่ เจ้ าหน้ าที่
-


-


8.3 มีการพัฒนาเป็ นแหล่ งฝึ กอบรมทางด้ าน
การแพทย์ แผนไทย
การประเมินมาตรฐานรพ.สส.พท.
สสจ. แต่ งตั้งคณะกรรมการประเมินมาตรฐาน รพ.สส.พท.
องค์ ประกอบและจานวนคณะกรรมการ
วิธีการประเมิน
ประเมิน 2 ปี /ครั้ง
เริ่มปี งบประมาณ 2556
 หน่ วยงานประเมินตนเอง
 สสจ. ประเมินครั้งที่ 2
ประเมินต่ อในปี งบประมาณ 2558*
ต้ น กพ.56
มิย.56
การเผยแพร่ การประเมินมาตรฐาน รพ.สส.พท.
• กรมมีหนังสื อถึง สสจ. ที่ สธ 0503.03/342 ลว. 31 มค.56 เรื่องการประเมิน
มาตรฐานรพ.สส.พท.
ครั้งที่ 1 หน่ วยบริการประเมินตนเอง ภายในต้ นกพ.56
สสจ.รวบรวมข้ อมูลส่ งให้ สถาบันฯ ภายใน กพ.56
● ผลการประเมินมาตรฐาน
● ผลงานตามตัวชี้วดั (1 ตค.55 - 31 มค.56)
ครั้งที่ 2 สสจ.ประเมินหน่ วยบริการภายในจังหวัด มิย.56
สสจ. รวบรวมข้ อมูลส่ งสถาบันฯ ภายใน มิย.56
● ผลการประเมินมาตรฐาน
● ผลงานตามตัวชี้วดั (1 ตค.55 - 31 พค.56)
• หน่ วยบริการดูรายละเอียด : หนังสื อฉบับนี,้ คู่มือมาตรฐาน, แบบรายงาน
การประเมินมาตรฐาน
www.dtam.moph.go.th
www.moph.go.th (ช่ องข่ าวแจ้ งหน่ วยงานภายใน
เรื่อง การประเมินมาตรฐาน รพ.สส.พท.)
แนวทางการคานวณคะแนนผลการประเมินมาตรฐาน
1. รวบรวมคะแนนทีไ่ ด้ ของการประเมินมาตรฐานในแต่ ละด้ าน
2. รวบรวมคะแนนเต็มของมาตรฐานในแต่ ละด้ าน (ในแต่ ระดับหน่ วยบริการจะมี
คะแนนเต็มไม่ เท่ ากัน)
3. คานวณร้ อยละของคะแนนทีไ่ ด้ ในแต่ ละด้ านทั้งในระดับ รพศ./รพท./รพช.
และรพ.สต. ดังนี้
สู ตร ร้ อยละของคะแนนทีไ่ ด้ ในแต่ ละด้ าน = คะแนนทีไ่ ด้ ในแต่ ละด้ าน x 100
คะแนนเต็มในแต่ ละด้ าน