Transcript พริก - การประชุมวิชาการเมล็ดพันธุ์พืชแห่งชาติ ครั้งที่ 8

กำรพัฒนำสีผลต่อคุณภำพเมล็ดพันธุพ์ ริกขี้หนูพนั ธุบ์ ุตรสี
The Development of Fruit Color on
Seed Quality of Chili cv. Butsi
ชุลีพร ไผ่ดำ
ภาควิชาพืชศาสตร์ คณะทรัพยากรธรรมชาติ
มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่
อาเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา
ควำมสำคัญและที่มำของงำนวิจยั
พริก (Capsicum spp.) เป็ นพืชผักตระกูล Solanaceae
ใช้ประกอบอำหำรในรูปพริกสด พริกแห้ง และพริกป่ น
มีคณ
ุ ค่ำทำงอำหำร เป็ นแหล่งวิตำมินเอ ซี และอี
(มณีฉตั ร, 2541)
มีควำมสำคัญทำงเศรษฐกิจของประเทศ
ประโยชน์ของพริก
ด้ำนสุขภำพ
กระตุน้ กำรทำงำนของกระเพำะอำหำร
บำรุงหัวใจ
กระตุน้ กำรไหลเวียนของโลหิต
ลดอำกำรปวดฟั น
ฉีดพ่นรักษำอำกำรโรคไซนัส
ช่วยลดอำกำรปวดศีรษะและไมเกรน
ช่วยยับยั้งกำรสร้ำงสำรไนโตรซำมีน อันเป็ นสำรก่อมะเร็งในระบบทำงเดินอำหำร
ด้ำนอื่นๆ
ใช้เคลือบสำยไฟและสำยไฟเบอร์ออปติกส์ตำ่ งๆ เพื่อป้องกันกำรกัดแทะของสัตว์
(กมล, 2550)
กำรผลิตพริกในประเทศไทย
ปี 2552
ส่งออกเมล็ดพันธุพ์ ริกปริมำณ 37.67 ตัน
มูลค่ำ 226.43 ล้ำนบำท
นำเข้ำเมล็ดพันธุพ์ ริกปริมำณ 4.25 ตัน
มูลค่ำ 20.98 ล้ำนบำท
(สานักงานเศรษฐกิจเกษตร, 2554)
ปี 2553
มีพ้ นที
ื ่ปลูกพริกรวม 413,839 ไร่ ผลผลิตรวม 520,412 ตัน
(กรมส่งเสริมการเกษตร, 2554)
พริกที่ตลำดต้องกำร
พริกขี้หนูผลใหญ่
พริกขี้หนูผลเล็ก
พริกใหญ่
พริกหยวก
พริกหวำน หรือ พริกยักษ์
(จิราภา, 2550)
ภำคใต้
พื้นที่ปลูก
ชุมพร
นครศรีธรรมรำช
สุรำษฎร์ธำนี
พัทลุง
(จิราภา, 2550)
ภำคใต้
พันธุท์ ี่นิยมปลูก
พันธุย์ อดสน
พันธุจ์ นิ ดำ
พันธุป์ ำกสวน
พันธุห์ วั เรือ
(สุชีลา, 2550)
พริกขี้หนูพนั ธุบ์ ุตรสี
พันธุพ์ ้ นเมื
ื องที่ปลูกมำกในพื้นที่จงั หวัดสงขลำ
เพื่อกำรส่งออกในรูปพริกสดไปยังประเทศมำเลเซีย
ลักษณะทรงพุ่มสูงประมำณ 110 เซนติเมตร
กว้ำงประมำณ 80 เซนติเมตร
ผลมีสีเขียวเข้มมัน ก้ำนผลสั้น ผลมีลกั ษณะป้อมยำว
เมล็ดพันธุด์ ี
กำรผลิตพืช
ให้ได้ผลดี
ควำมงอกสูง
ตรงตำมพันธุ ์
สำมำรถเจริญเป็ นต้นกล้ำที่แข็งแรง
(Harrington, 1972)
ลักษณะทำงพฤกษศำสตร์
กำรพัฒนำและกำรสุกแก่ของเมล็ด
กำรพัฒนำและกำรสุกแก่ของเมล็ด
ระยะกำรพัฒนำของคัพภะ
ระยะสะสมอำหำร
ระยะที่เมล็ดสุกแก่
(ขวัญจิตร, 2534 ; Thomson, 1979)
กำรสุกแก่ทำงสรีรวิทยำ
พริกขี้หนูสวน (Capsicum frutescens L.) 38 วันหลังดอกบำน
(พงษ์ศกั ดิ์, 2553)
พริกหยวก (Capsicum annuum) พันธุค์ ดั -ม.อ. 50 วันหลังดอกบำน
(เสาวลักษณ์, 2549)
มะเขือเทศ (Lycopersicon esculentum Mill) พันธุส์ ีดำทิพย์ 2 และ
สีดำทิพย์ 3 38 วันหลังดอกบำน
(อรอนงค์, 2540)
กำรสุกแก่ทำงสรีรวิทยำ
แตงกวำ (Cucumis sativus L.) 33 วันหลังดอกบำน
(ศรัณย์ณฐั , 2540)
พริกขี้หนูไต้ เมล็ดพันธุส์ ุกแก่ที่อำยุ 108 วันหลังย้ำยกล้ำ
(ภาณุมาศ, 2543)
พริก Tabasco เมล็ดพันธุส์ ุกแก่ที่อำยุ 150 วันหลังย้ำยปลูก
(Edwards and Sundstrom, 1987)
moisture, germination,
seed dryweight and seed size
120
100
80
60
40
20
0
1
2
3
4
5
moisture
6
7
8
germination
9
10
11
12
seed dry w eigth
13
14
15
16
seed size
Figure 1. Physiological changing during seed
development.
(Convert from : Delouche, 1976)
กำรสุกแก่ของเมล็ดพันธุ ์
พริกขี้หนูสวน
ผลเปลี่ยนจำกสีเขียวอมเหลืองเป็ นสีสม้ จน
เป็ นสีแดง
(พงษ์ศกั ดิ์, 2550)
พริกหยวก
พันธุค์ ดั -ม.อ.
ผลเปลี่ยนจำกสีเขียวเป็ นสีแดงส้มจนเป็ นสี
แดง
(เสาวลักษณ์, 2549)
พริกมันแดง
พริกห้วยสีทน
ผลเปลี่ยนจำกสีเขียวเข้ม เขียวเข้มปน
น้ ำตำลลจนเป็ นสีแดงสด
(มาน์ศรี, 2533)
กำรสุกแก่ของเมล็ดพันธุ ์
มะเขือเทศ
สีผลเปลี่ยนเป็ นสีชมพู-ชมพูแดง
(อรอนงค์, 2540)
แตงกวำ
ผลมีสีเทำส้มและแตกลำยงำ
(ศรัณย์ณฐั , 2540)
ถั ่วฝักยำว
พันธุค์ ดั -ม.อ.
สีฝักเปลี่ยนจำกสีเขียวเป็ นสีครีม
(ขวัญจิตร และวัลลภ, 2540)
กำรเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ ์
เก็บเกี่ยวเร็วเกินไป
เก็บเกี่ยวที่ระยะสุกแก่
ทำงสรีรวิทยำ
เก็บเกี่ยวล่ำช้ำ
เมล็ดพันธุม์ ีคณ
ุ ภำพต ่ำ
เมล็ดพันธุม์ ีคณ
ุ ภำพ
และผลผลิตสูงสุด
เมล็ดพันธุเ์ สื่อมคุณภำพ
(วัลลภ, 2540)
อำยุกำรเก็บเกี่ยวกับคุณภำพเมล็ดพันธุ ์
อำยุกำรเก็บเกี่ยว
พันธุ ์
ชนิดพืช
พื้นที่ปลูก
กำรเก็บเกี่ยวพืชผลสด
สีผล
กำรเปลี่ยนแปลงสีผลของพริก
• พริกขี้หนูสวน
10 – 46 วันหลังดอกบำน
สีเขียว
ส้ม - แดง
(พงศักดิ์, 2553)
• พริกพันธุบ์ ำงช้ำง
48 – 60 วันหลังดอกบำน
สีเขียวเข้ม
แดง - แดงจัด
(สุเทวี และคณะ, 2537)
กำรเปลี่ยนแปลงสีผลของพริก
• พริกขี้หนูพนั ธุห์ ว้ ยสีทน
60 วันหลังดอกบำน
สี เขียวเข้ ม
• พริกขี้หนูพนั ธุต์ น้ ตั้ง
แดงจัด
50–60 วันหลังดอกบำน
สี เขียวเข้ ม
แดงจัด
(สุเทวี และคณะ, 2537)
ปั ญหำที่ทำให้เมล็ดพันธุเ์ สื่อม
ฝนตกหนัก
ลมแรง
โรค
แมลง
(Quagliotti et al., 1981)
เพื่อกำรใช้สีผลสำหรับกำรเก็บเกี่ยว
ในกำรผลิตเมล็ดพันธุพ์ ริกขี้หนูพนั ธุบ์ ุตรสี
ให้มีคุณภำพ
วิธีกำรศึกษำ
วัสดุ
1
เมล็ดพันธุพ์ ริกขี้หนูพนั ธุบ์ ุตรสี
2
ปุ๋ยสูตร 15-15-15 สูตร 21-0-0 และปุ๋ยคอก
3
สำรกำจัดเชื้อรำ ควินโทซีน+อีทริไดอะโซล
(เทอร์รำคลอ®)
4
ยำฆ่ำแมลง อะบำเม็กติน (ไฮเทคอะบำ®)
คำร์โบซัลแฟน (พอสซ์®) และอีไทออน (ฮีเทอโร®)
วัสดุ
5
สำรจับใบ (กรีนเทค®)
6
ป้ำยผูกดอก
7
กระดำษเพำะ
8
วัสดุกำรเกษตรและวัสดุปฏิบตั กิ ำรอื่นๆ
อุปกรณ์
1
ตูเ้ พำะเมล็ดพันธุ ์
2
ตูอ้ บ
3
อ่ำงน้ ำควบคุมอุณหภูมิ
4
เครื่องวัดกำรนำไฟฟ้ำ
อุปกรณ์
5
เครื่องชั ่งละเอียด
6
เครื่องวัดละเอียด
7
สมุดเทียบสีของ The Royal Horticultural Society, London
กำรผลิตเมล็ดพันธุ ์
เพำะเมล็ดพันธุใ์ นดินผสม (ดินร่วนและ
ดินลำดวน) อัตรำส่วน 3 : 1
กำรเตรียมดิน
และกำรปลูก
เมื่อเมล็ดพันธุง์ อกเห็นใบจริง 2 - 3 ใบ
ย้ำยต้นกล้ำลงในถุงขนำด 4 x 6 นิ้ว
เมื่อต้นกล้ำมีใบจริง 4 - 5 ใบ หรืออำยุ
ประมำณ 30 วัน หลัง เพำะเมล็ ด พัน ธุ ์
ทำกำรคัดเลือกต้นกล้ำที่แข็งแรงและมี
ควำมสมำ่ เสมอย้ำยลงปลูกในแปลง
กำรผลิตเมล็ดพันธุ ์
ก่อนปลูกเตรียมดินโดย ไถดะ ไถแปร
และไถพรวน
กำรเตรียมดิน
และกำรปลูก
ยกแปลงปลูกขนำด 5 x 1 ม.
ปรับสภำพดินโดยโรยปูนขำวพร้อมทั้งใส่
ปุ๋ยคอกในอัตรำ 1,000 กก./ไร่
กำรผลิตเมล็ดพันธุ ์
ปลูกพริกเป็ นแถวคู่ เว้นทำงเดิน
ระหว่ำงแปลง 50 ซม.
กำรเตรียมดิน
และกำรปลูก
ใช้ระยะปลูก 50 x 50 ซม.
พูนโคนและปั กค้ำงหลังปลูก 14 วัน
กำรผลิตเมล็ดพันธุ ์
ใส่ป๋ ุยสูตร 21 - 0 - 0 ในอัตรำ
40 กิโลกรัมต่อไร่ โดยแบ่งใส่ 2 ครั้ง
หลังปลูก 7 และ 14 วัน
กำรดูแลรักษำ
ใส่ป๋ ุ ยสูตร 15 - 15 - 15 ในอัตรำ
40 กิโลกรัมต่อไร่ โดยแบ่งใส่ 3 ครั้ง
หลังปลูก 21, 28 และ 35 วัน
กำรผลิตเมล็ดพันธุ ์
ฉีดพ่นสำรเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืช
เมื่อพบกำรระบำด
กำรดูแลรักษำ
ป้องกันกำจัดวัชพืชหลังย้ำยปลูกโดย
ใช้จอบ
ให้น้ ำแบบฝนเทียมวันละครั้งในตอน
เช้ำทุกๆ วันตลอดกำรเพำะปลูก
กำรผลิตเมล็ดพันธุ ์
กำรเก็บเกี่ยว
เก็ บเกี่ ยวผลพริกเพื่ อเก็ บ เมล็ ดพันธุ ์
โดยเก็บเกี่ยวตำมระยะสีผล 5 สี คือ
สี เ ขี ย วเข้ม สี เ ขี ย ว-ส้ม สี แ ดงอ่ อ น
สี แ ดง แ ล ะสี แด งเ ข้ ม เ ริ่ ม เหี่ ย ว
โดยใช้สมุดเทียบสีของ The Royal
Horticultural Society, London
กำรผลิตเมล็ดพันธุ ์
ศึกษำกำรพัฒนำทำงกำยภำพของเมล็ดพริก
ในแต่ละสีผล
กำรเก็บเกี่ยว
ผ่ำผลและแยกเมล็ด
นำเมล็ดของพริกแต่ละสี
มำศึกษำกำรพัฒนำทำงกำยภำพ
กำรผลิตเมล็ดพันธุ ์
ศึกษำคุณภำพเมล็ดพันธุพ์ ริกในแต่ละสีผล
กำรเก็บเกี่ยว
นำเมล็ดไปอบลดควำมชื้นที่
อุณหภูมิ 40ºซ เป็ นเวลำ 48 ชม.
ทดสอบคุณภำพของเมล็ดพันธุ ์
กำรทดสอบคุณภำพเมล็ด
1
1
ลักษณะทำงกำยภำพของเมล็ด
2
1
คุณภำพเมล็ดพันธุ ์
1
1
ลักษณะทำงกำยภำพของเมล็ด
1.1 ขนำด
1.2 ควำมชื้น
1.3 น้ ำหนักแห้ง
2
1
คุณภำพเมล็ดพันธุ ์
2.1 ควำมงอกมำตรฐำน
2.2 ควำมแข็งแรง
โดยทดสอบควำมแข็งแรงของเมล็ดพันธุ ์ 5 วิธี คือ
1) เวลำที่ใช้ในกำรงอก (mean germination time: MGT)
คำนวณเวลำเฉลี่ยในกำรงอก จำกจำนวนต้นกล้ำ
ปกติ ที่ ต รวจนั บ ได้ใ นแต่ ล ะวั น ในกำรทดสอบควำมงอก
มำตรฐำน โดยใช้สูตร
MGT =
 Dn
n
(วัลลภ,
2545)
2) ควำมงอกในดิน
3) กำรเจริญของต้นกล้ำ
4) กำรเร่งอำยุ
5) กำรนำไฟฟ้ำ
ผลกำรศึกษำ
Orange-Green
Dark green
Light red
Red
Dark red-start drying
Figure 2. Chili cv. Butsi harvested at different
fruit colors.
Table 1. Fruit age, dry weight, moisture content,
width and thickness of seed of the chili cv.
Butsi harvested at different fruit colors.
Fruit age
(Days after
blooming)
Dry weight
(mg/100 seed)
Moisture
content
(%)
Seed
width
(mm)
Seed
thickness
(mm)
Dark green
39
424.90 d
53.44 a
3.79
0.65 c
Orange-Green
42
466.80 c
39.96 b
3.80
0.71 b
Light red
46
486.80 bc
28.26 c
3.82
0.75 a
Red
49
519.00 a
22.20 d
3.84
0.76 a
Dark red-start drying
52
496.30 b
23.09 b
3.83
0.75 a
*
*
ns
*
2.84
1.98
2.68
2.39
F-test
C.V. (%)
* = significant difference at P≤0.05
Within each column, means not followed by the same letter are statistically different as determined by DMRT.
Figure 3. Dry weight, moisture content and
standard germination of the seed
of chili cv. Butsi fruit harvested at
different fruit colors.
550
90
500
80
450
400
70
350
60
300
50
250
40
200
30
150
20
100
10
50
0
0
Dark green
Orange-Green
Light red
Red
Dark red-start
drying
Fruit color
Moisture content
Standard germination
Dry weight
Dry weight (mg/100seed)
Moisture content (%)
Standard germination (%)
100
Table 2. Standard germination, mean germination
time and soil emergence of chili cv. Butsi
harvested at different fruit colors during
development.
Fruit color
Dark green
Orange-Green
Light red
Red
Dark red-start drying
F-test
C.V. (%)
Standard germination
(%)
Mean germination time
(Days)
Soil emergence
(%)
40.00 d
8.32 a
28.50 b
91.00 c
7.73 b
88.50 a
93.00 bc
7.32 c
90.50 a
97.50 a
7.17 c
93.50 a
95.00 ab
7.24 c
91.50 a
*
*
2.84
1.98
*
* = significant difference at P≤0.05
Within each column, means not followed by the same letter are statistically different as determined by DMRT.
Table 3. Seedling growth rate, electrical conductivity
and accelerate aging of chili cv. Butsi seed
harvested at different fruit colors.
Seedling growth rate
Fruit color
Electrical
conductivity
(µs/cm/g)
Accelerat
ed aging
(%)
Root length
(cm)
Shoot length
(cm)
Dry weight
(mg/seedling)
Dark green
0.62 b
0.37 c
0.58 b
39.86 a
31.00 d
Orange-Green
2.18 a
1.31 b
1.90 a
25.77 b
72.00 c
Light red
2.19 a
1.37 ab
1.94 a
21/03 c
90.00 b
Red
2.57 a
1.76 a
2.19 a
10.92 e
95.50 a
Dark red-start drying
2.23 a
1.50 ab
2.07 a
18.14 d
91.50 b
F-test
C.V. (%)
*
*
*
*
*
18.38
19.64
19.66
7.97
1.55
* = significant difference at P≤0.05
Within each column, means not followed by the same letter are statistically different as determined by DMRT.
สรุป
ผลพริกขี้หนูพนั ธุบ์ ุตรสีมีกำรพัฒนำในช่วงกำรพัฒนำใน
ระยะสุกแก่ของเมล็ด 4 สี
สีเขียวเข้ม สีเขียว-ส้ม สีแดงอ่อน
สีแดง
ผลสีแดงเป็ นระยะที่เมล็ดสุกแก่ทำงสรีรวิทยำ
ผลระยะสีเขียวเข้มมีเมล็ดที่มีกำรพัฒนำอวัยวะค่อนข้ำง
สมบูรณ์จงึ สำมำรถงอกได้ มีน้ ำหนักแห้ง
ประมำณ 80% เมล็ดมีควำมกว้ำงใกล้
เคียงกับเมล็ดที่โตเต็มที่
สรุป
ผลระยะที่เปลี่ยนจำกสีเขียวเข้มเป็ นสีเขียว-ส้ม เป็ นระยะ
กำรพัฒนำคุณภำพของเมล็ดพันธุ ์ มีควำมงอกและควำม
แข็งแรงเพิ่มขึ้นอย่ำงรวดเร็ว
ผลระยะสีแดงอ่อน-สีแดงเป็ นระยะที่เมล็ดพัฒนำเข้ำสู่
ระยะสุกแก่
ผลสีแดง-สีแดงเข้มเริ่มเหี่ยว
เป็ นระยะที่เมล็ดสุกแก่แล้ว
สรุป
กำรเก็บเกี่ยวพริกขี้หนู พนั ธุบ์ ุตรสีเพื่อผลิตเมล็ดพันธุใ์ นระยะ
ผลสีแดงทำให้ได้เมล็ดพันธุท์ ้งั ขนำด น้ ำหนักและคุณภำพสูง
สุ ด แต่หำกจ ำเป็ นสำมำรถเก็ บ เกี่ ยวผลในระยะสี แดงอ่ อน
จนถึงผลสีแดงเข้มเริ่มเหี่ยว ซึ่งจะได้เมล็ดพันธุ ท์ ี่มีควำมงอก
มำตรฐำน ควำมงอกในดิน และควำมงอกหลังกำรเร่งอำยุ
90.00% ขึ้นไป
Prince of Songkla University
Assoc.Prof.Dr. Wullop Santipracha
Assoc.Prof.Dr. Quanchit Santipracha
Department of Plant Science
Faculty of Natural Resources