Transcript การบริหารการเงินและงบประมาณ

โครงการพัฒนาผู ้บริหารงานอุดมศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น
หลักสูตร MCORE301 การบริหารงานอุดมศึกษาระดับสูง
โดย มหาวิทยาลัยขอนแก่น รุน
่ ที่ 1
การบริหารจัดการงบประมาณ
และการเงิน
สาหร ับผู บ
้ ริหาร
ณ ห้องประชุม 2 สถาบันพัฒนาทร ัพยากรมนุ ษย ์ อาคารศู นย ์
้ั 6 มหาวิทยาลัยขอนแก่น พฤหัสบดีท ี่ 10 มีนาคม
วิชาการ ชน
2554
โดย รศ.ดร.สมหมาย ปรีเปรม
การบริหารจัดการ
งบประมาณและการเงิน
การบริหารจัดการงบประมาณและ
การเงิน เกีย
่ วพันกับ
 ผู ้บริหาร ผู ้ปฏิบต
ั ิ
 ระบบการบริหารจัดการ
 ระบบงบประมาณ
 วิธก
ี ารปฏิบต
ั ิ
หลักการบริหารจัดการพืน
้ ฐานในมิต ิ
ต่างๆ
 4M Man Money Materials Management
 5W + 1H
 Who What Where When Why + How
 PDCA Plan-DO-Check-Acts
 Standard: Work Procedure
หลักการบริหารจัดการพืน
้ ฐาน
 แผนปฏิบัตงิ าน เป้ าหมาย
ผลผลิต ผลลัพธ์
 กระจายความรับผิดชอบ มี
ั เจน
ผู ้รับผิดชอบทีช
่ ด
 มีการติดตาม ให ้คาแนะนา
แก ้ไขปั ญหา
ประเภทงบประมาณ
 งบประมาณแผ่นดิน
 งบประมาณรายได ้
 งบลับ ?
การบริหารงบประมาณ
แบบมุ่งเน้นผลงาน
กรมพินิจและคุม
้ ครองเด็กและเยาวชน
โดย
นายดุสต
ิ เขมะศักดิช์ ัย
รองผูอ้ านวยการสานักงบประมาณ
2 ธันวาคม 2553
19
ื้ จัดจ ้าง (การเงิน)
กระบวนการ จัดซอ
 โครงการ/กิจกรรม ตามแผนงาน
 ขออนุมัตห
ิ ลักการ
 ดาเนินการ ตามระเบียบ
 ตรวจรับ
 เบิกจ่าย
้ น
การบริหารงานต ้องใชเงิ
 เงินแห ้ง งบประมาณ
 เงินสด เงินยืม
้ น
แผนการใชเงิ
 แผนงาน – แผนเงิน คูก
่ น
ั
 ต ้องมีการปรับแผน
 ครุภัณฑ์ สงิ่ ก่อสร ้าง ต ้องมี
spec แบบ พืน
้ ที่ พร ้อมก่อน
ั เจน
 การกาหนดแนวปฏิบต
ั ท
ิ ช
ี่ ด
ในหน่วยงาน
ึ ษา
กรณีศก
การบริหารเงินยืมของ
บัณฑิตวิทยาลัย
ระหว่าง 2545 - 2549
สถานะการณ์
 ต ้องปฏิบต
ั งิ านประจา
 ต ้องทาโครงการตามแผนยุทธศาสตร์
เฉลีย
่ เดือนละ 2 โครงการ
 ตัวอย่างงานด ้านการทุน
 ทุนมีหลากหลายประเภท
 ต ้องมีกรรมการพิจารณาเกีย
่ วกับทุนแต่ละ
ทุน
ึ ษาบัณฑิตศก
ึ ษา
 ต ้องจ่ายเงินทุนแก่นักศก
 ต ้องเกีย
่ วข ้องกับผู ้รับทุนประมาณปี ละ 500
การทางานแบบเดิมเดิม
 ต่างตนต่างทา
 ต่างคนต่างยืม
 จะยืมเมือ
่ ไรก็ยม
ื
 จะคืนเมือ
่ ไรก็ได ้
ผลพวง
 ทุกคนทางานเยอะ
 เอกสารเยอะ
 การเงินมือไม ้พันละวัน เดีย
๋ วคนโน ้น
มา คนนีม
้ า
็ เยอะ แต่มองไม่เห็น
 ผู ้บริหาร เซน
ภาพรวมของงาน
 ตอนเคลียร์เงินยืม มีปัญหาบ่อยๆ
เสมอ
แนวทางบริหารจัดการ
 แต่ละงาน ต ้องมีแผนปฏิบต
ั งิ าน
 หัวหน ้างานต ้องประสาน ดูแล
ั เจน และ
 กาหนดแนวทางปฏิบต
ั ท
ิ ช
ี่ ด
ปฏิบต
ั เิ หมือนกันทุกงาน
 กาหนดกระบวนการยืม-เคลียร์ ทีม
่ ี
ั เจน
ขัน
้ ตอนชด
 สร ้าง และปรับปรุงแบบฟอร์มให ้
สอดคล ้องกับวิธป
ี ฏิบต
ั ใิ หม่
 กาหนดวัน D-Day
วิธป
ี ฏิบต
ั ิ
 ต ้องมี แผน บว-แผนของกลุม
่ งาน-แผน




บุคคล - ปฏิทน
ิ ปฏิบต
ั ก
ิ าร
ั ดาห์ถด
สรุปงานทีต
่ ้องทาในสป
ั ไป รวมทัง้
งบประมาณทีต
่ ้องใช ้ วันจันทร์
เสนอขออนุมัต ิ พร ้อมขอยืมเงิน ภายในวัน
อังคาร
งานคลังรวม เสนอคณบดีอนุมัต ิ วันพุธ
ั ญายืมเงิน (รวมใบเดียว)
งานคลังเตรียมสญ
ี ู ้ยืม วันพฤหัสฯ
ลงนาม โอนเงินเข ้าบัญชผ
ผล
 แรกๆ วุน
่ วายพอควร
 หลังจากนัน
้ การทางานเป็ นระบบ
ขึน
้ อย่างมาก
 ผู ้บริหารมองเห็นสถานะ งาน-เงิน
ั เจน
ชด
 ลดภาระงานด ้านเอกสารการยืมเบิก
่
การบริหารความเสียง
 คาดการปั ญหาทีม
่ โี อกาสเกิดขึน
้ ในระบบ
ี หายทีจ
 คาดความเสย
่ ะเกิด แบ่งเป็ นระดับความ





รุนแรง
่ ระดับ 1 สอ
่ เค ้า
การแบ่งระดับความรุนแรง เชน
ว่าจะเกิดปั ญหา ระดับ 2 เกิดปั ญหาแต่ไม่
ร ้ายแรง ระดับ 3 เกิดปั ญหาแต่ร ้ายแรง
ี้ งึ ความเสย
ี่ งทีก
กาหนดตัวชถ
่ าลังเกิด แบ่งเป็ น
ระดับความร ้ายแรง
กาหนดแนวทางป้ องกัน ตามระดับความร ้ายแรง
กาหนดวิธก
ี ารปฏิบต
ั ิ และผู ้รับผิดชอบ
มีการทดสอบอย่างเป็ นระบบอย่างสมา่ เสมอ
ึ ษา
กรณีศก
ึ ษา เมือ
ไฟไหม ้ หอพักนักศก
่ ประมาณปี
2517-18
 ไฟไหม ้เริม
่ กรุน
่ ในห ้องห ้องหนึง่
 มีคนเห็นมากมาย ชว่ ยกันหลายทาง หลายวิธ ี แต่




ั้
ไม่เกิดผล ไฟไหม ้ทัง้ ห ้อง ลามทัง้ ชน
รถดับเพลิงมา ฉีดน้ า ไฟวูบลง น้ าหมด ไฟโหมแรง
ขึน
้ อีก
มากันทัง้ มอ ถังน้ าคนละใบ ชว่ ยตัดน้ าใส่
รถดับเพลิง
สุดท ้ายไหม ้หมดทัง้ หลัง
ี หาย
ทางานหนักทุกคน เหนื่อยทุกคน ผลคือเสย
ร ้ายแรง
่
เพราะไม่มรี ะบบบริหารความเสียง
ี่ งในระบบงบประมาณ
ตัวอย่างความเสย
้
ได ้งบแล ้ว ใชงบประมาณไม่
ทัน กรณีครุภณ
ั ฑ์ และ
สงิ่ ก่อสร ้าง สาเหตุอาจมาจาก
1. เปิ ดประมูลไม่ได ้ ยังไม่มส
ี ถานที่ ไม่มแ
ี บบ /
specification
2. ผู ้ชนะประมูลทิง้ งาน
3. ผู ้ชนะประมูลไม่สามารถดาเนินการได ้แล ้วเสร็จ
ปฏิบต
ั ก
ิ ารกลุ่ม
ี่ งในระบบงบประมาณ
เสย
การบริหารความ
กรณี ครุภณ
ั ฑ์
กลุ่มที่ 1 เปิ ดประมูลไม่ได ้ ตามแผน(หรือใน
ระยะเวลาทีค
่ วร)
กลุ่มที่ 2 ผู ้ชนะประมูลไม่สามารถสง่ ของได ้ตาม
ั ญา
กาหนดสญ
กรณี สงก่
ิ่ อสร ้าง
กลุ่มที่ 3 เปิ ดประมูลไม่ได ้ตามแผน(หรือใน
ระยะเวลาทีค
่ วร)
กลุ่มที่ 4 ผู ้ชนะประมูลไม่สามารถดาเนินการได ้
แล ้วเสร็จตามกาหนด
ประเด็นทีต
่ ้องกาหนด
ั ญาณบอกเหตุ – กาหนดระดับของ
1. ข ้อมูลทีแ
่ สดงสญ
ความรุนแรง 1-3
2. กาหนดผู ้เฝ้ าระวังเหตุ – กระบวนการแจ ้งเหตุ แยกตาม
ระดับความรุนแรง
3. กาหนดผู ้บัญชาการแก ้ปั ญหา – แยกตามระดับความ
รุนแรง
4. กาหนดบทบาทของผู ้เกีย
่ วข ้องในการแก ้ปั ญหา – แยก
ตามระดับความรุนแรง
กิจกรรมกลุ่ม
 ให้แต่ละกลุ่มร่วมก ันกาหนดระบบ
่
บริหารความเสียงของกรณี
ศก
ึ ษา
ประมาณ 15 นาที
่