Transcript Metody badawcze w socjologii – ciąg dalszy

Metody badawcze w socjologii
– ciąg dalszy
Metody ilościowe
Metody ilościowe
• Sondaż społeczny – jest jedną z
najpopularniejszych metod badawczych
• Sondaż pozwala na zbadanie opinii lub
postaw dużej grupy ludzi, których nie
można objąć badaniem jakościowym, jak
obserwacja czy wywiad
• Próba sondażowa powinna odzwierciedlać
cechy szerszej populacji
• Podstawą sondażu jest kwestionariusz,
składający się z pytań lub stwierdzeń
• Pytania mogą mieć charakter otwarty lub
zamknięty
• Pytania mogą mieć także charakter
warunkowy
• Sondaż jest anonimowy, jednak na końcu
znajduje się metryczka, zawierająca dane
osobowe ważne dla analiz socjologicznych
Zastanów się…
• Do jakiego typu badań wykorzystuje się
sondaże społeczne?
• Co to znaczy, ze próba sondażowa
powinna być reprezentatywna?
• Jakie pytania mogą się pojawić w
sondażu?
• Co to jest metryczka i czemu służy?
• Sondaż społeczny przyjmuje różne formy,
w zależności od celów badawczych, a
także możliwości finansowych badacza
• Jednym z tańszych sondaży jest sondaż
pocztowy – kwestionariusz wysyłany jest
pocztą, z prośbą o wypełnienie i odesłanie
do ośrodka badawczego
• poziom realizacji próby, czyli liczba
wypełnionych i odesłanych ankiet, w
stosunku do całości próby, w przypadku
sondażu pocztowego jest stosunkowo
niski.
• Inną forma sondażu jest sondaż
ankieterski
• Ankieterzy, wyposażeni w kwestionariusz
wywiadu oraz listę odpowiedzi, umawiają
się na spotkanie i rozmowę z losowo
wybranymi respondentami
• „efekt ankieterski”
• Kolejna forma sondażu to sondaż
telefoniczny
• Ankieter lub sam badacz dzwoni wówczas
pod wybrany losowo numer i
przeprowadza wywiad
• Losowo wybrane numery telefoniczne
badacz wybiera z książki telefonicznej, z
czym wiążą się pewne ograniczenia
Zastanów się…
• Jaki jest poziom realizacji próby w
przypadku sondażu pocztowego?
• Co to jest „efekt ankieterski”?
• Jakie są słabości i ograniczenia sondaży
telefonicznych?
Największe ogólnopolskie badania
sondażowe
• Socjologowie mogą sami zaprojektować i
wykonać badania zjawisk społecznych, lub
wykorzystać dane pochodzące z
ogólnopolskich sondaży, takich jak:
– Polski Generalny Sondaż Społeczny (PGSS)
– Spis Powszechny
– Diagnoza społeczna (Warunki i jakość życia
Polaków)
Polski Generalny Sondaż
Społeczny
• PGSS jest realizowany, jako statutowy program
badawczy Instytutu Socjologii Uniwersytetu
Warszawskiego, od 1992 roku. Od 1997 roku badania są
prowadzone co dwa, trzy lata; ostatnie badania
przeprowadzono w 2008 roku. Sondaż od początku
prowadzony jest na ogólnopolskiej, reprezentatywnej
próbie, złożonej z dorosłych osób (powyżej
osiemnastego roku życia).
• Problematyka PGSS obejmuje badanie indywidualnych
postaw, cenionych wartości, orientacji i zachowań
społecznych, jak również pomiar zróżnicowania
społeczno-demograficznego, zawodowego,
edukacyjnego i ekonomicznego reprezentatywnych grup
i warstw społecznych w Polsce
Spis Powszechny
• Spis Powszechny, czyli Narodowy Spis Powszechny
Ludności i Mieszkań, jest przeprowadzany przez Główny
Urząd Statystyczny. Ostatni miał miejsce w 2002 roku.
Kolejny Spis Powszechny planowany jest na 2011 rok.
• Spis powszechny dostarcza najbardziej szczegółowych
informacji o liczbie ludności, jej terytorialnym
rozmieszczeniu, strukturze demograficzno–społecznej i
zawodowej, a także o społeczno–ekonomicznej
charakterystyce gospodarstw domowych i rodzin oraz o
ich zasobach i warunkach mieszkaniowych na
wszystkich szczeblach podziału terytorialnego kraju:
ogólnokrajowym, regionalnym i lokalnym
Diagnoza społeczna
• Diagnoza społeczna (Warunki i jakość życia
Polaków) to ogólnopolskie badanie wybranych i
zawsze tych samych (badanie panelowe)
gospodarstw domowych i ich członków.
Pierwsze badania przeprowadzono w 2000 roku,
ostatnie w 2009 roku, w sumie przeprowadzono
pięć takich badań.
• W zamierzeniu autorów Diagnoza Społeczna ma
uzupełniać badania demograficzno-statystyczne
prowadzone przez inne instytucje.
Pytania sprawdzające
• Na czym polegają i czemu służą badania
sondażowe?
• Wymień rodzaje badań sondażowych
• Podaj przykłady ogólnopolskich badań
sondażowych
• Czy udział w takich badaniach jest
dobrowolny czy obowiązkowy?
Lektury do lekcji 13 i 14
• Earl Babbie, 2008, Podstawy badań
społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN
• David Silverman, 2009, Interpretacja danych
jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN
• David Silverman, 2010, Prowadzenie badań
jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN
• Martyn Hammersley, Paul Atkinson, 2000,
Metody badań terenowych, Wydawnictwo Zysk i
S-ka, Poznań
• Antoni Sułek W terenie, w archiwum i w
laboratorium