Transcript scheiden - Webnode

mengsels
scheiden (destillatie,
filtratie enz)
ontleedbarestoffen
(bestaan uit
moleculen dus
meerdere
atoomsoorten)
zuivere stoffen
ontleden
(thermolyse,
electrolyse,
fotolyse)
niet-ontleedbare
stoffen (bestaan
uit 1 atoomsoort)
Soorten mengsels:
• Vaste stof + Vloeistof  Oplossing of suspensie
• Vaste stof + Gas  Rook
• Vloeistof + Vloeistof  Oplossing of emulsie
• Vloeistof + Gas  Nevel
• Gas + Vloeistof  Schuim
• Gas + Vaste stof  Piepschuim
1. Oplossing
• Een oplossing is altijd helder en soms gekleurd.
Oplossen:
• De suikermoleculen gaan tussen de watermoleculen
bewegen. Het volume neemt niet toe!
• De moleculen verdelen zich over de hele vloeistof, dit
noemen we een moleculaire of homogene verdeling.
Oplosbaarheid
• Het aantal gram stof dat maximaal kan
oplossen in 1 kg oplosmiddel van een
bepaalde temperatuur
• De oplosbaarheid van vaste stoffen neemt
toe bij hogere temperatuur, de
oplosbaarheid van gassen neemt juist af.
Verzadigde oplossing
• Een verzadigde oplossing bevat exact de
maximale hoeveelheid van een stof die je
kunt oplossen.
2. Suspensie
• Mengsel van een vloeistof waarin kleine
vaste korreltjes (die niet oplossen)
zweven.
• Omdat je deze korrels ziet is een
suspensie nooit helder.
3. Emulsie
• Mengsel van twee vloeistoffen die niet
mengen. Een emulsie is altijd troebel.
• Bijvoorbeeld: olie en water.
(mayonaise, yoghurt)
• Emulgator:
Zorgt ervoor dat water en olie wel
mengen.
Scheidingsmethoden
Scheidingsmethoden worden toegepast om mengsels
weer uit elkaar te halen.
• Scheiden = sorteren.
De moleculen blijven intact dus er vindt geen
scheikundige reactie plaats.
1. Suspensies scheiden
• Filtratie
• Berust op verschil in
de grootte van de
deeltjes.
• Vloeistof gaat door
het filter(filtraat) / de
vaste stof blijft achter
in het filter(residu)
•
Filmpje Filtreren
Suspensie
Residu
Filtraat
Bezinken en afschenken
Berust op het verschil in de stofeigenschap: massa
Nadeel: duurt lang en de scheiding is niet compleet
Heldere
bovenlaag kun
je afschenken
Suspensie
Deeltjes bezinken
Centrifugatie
• Berust op verschil in
massa (dichtheid)
• Voordeel:
Gaat sneller en beter
Door de snelheid versnel je als het
ware het neerslaan, dat anders door
de zwaartekracht zou gebeuren. De
stof met de hoogste dichtheid komt
onderin de buis.
2.
Oplossingen: INDAMPEN
Berust op het verschil: kookpunt
Nadeel: oplosmiddel kwijt
residu (nu de vaste stof
die eerst was opgelost)
pijl rechts volgende; pijl
links vorige
verdampt
oplosmiddel
oplossing
Oplossingen: Destilleren
• Berust op verschil in kookpunt.
• Het verschil in kookpunt moet groot
genoeg zijn.
Destillatie
1.
1. Verwarmingselement
2. Destillatiekolf (met
residu)
3. Glazen opzet
4. Thermometer
5. Koelwater uit
6. Koeler
7. Koelwater in
8. Erlenmeyer(met
destillaat)
Mengsel van vaste stoffen:
EXTRAHEREN (“eruittrekken”)
• Berust op verschil in
oplosbaarheid in het
extractiemiddel
• Voorbeeld: koffie en
thee zetten
• Na extractie volgt altijd
nog filtreren en
indampen
Extractiemiddel
• Oplosmiddel waarin de ene stof wel oplost
en de andere niet
EXTRAHEREN
de blauwe stof lost
op;
de rode stof lost niet
op
pijl rechts volgende; pijl
links vorige
nu kan je filtreren
mengsel van
twee vaste
stoffen
Kleurstoffen: ADSORPTIE
• Berust op verschil in:
hechtbaarheid
• Na adsorptie volgt altijd
filtreren.
• Niet te verwarren met
absorptie (opnemen).
ADSORPTIE
Het adsorptie middel is fijn
verdeeld, daardoor ontstaat een
groot oppervlak. De moleculen
van de geur-, kleur- en
smaakstoffen hechten goed aan
de deeltjes van het
adsorptiemiddel.
moleculen
Norit
Een bekend adsorptiemiddel is
Norit. Vijf gram norit heeft de
oppervlakte van een voetbalveld.
Overzicht scheidingsmethoden
Scheiden
Indampen
extractie
Filtreren
Adsorptie
destillatie
centrifugeren
kookpunt
Oplosbaarheid
In extractievloeistof
Deeltjesgrootte
Hechtingsvermogen aan
adsorptiemiddel
kookpunt
dichtheid
Oplossing
Mengsel van
vaste
stoffen
Gekleurde
oplossing
oplossing
suspensie
Suspensies
CHROMATOGRAFIE
• Berust op verschil in
adsorptievermogen aan het
chromatografie-papier en
verschil in oplosbaarheid in de
loopvloeistof.
• Deze methode is vooral om de
samenstelling van stoffen te
vergelijken.
• Wordt bijvoorbeeld gebruikt
om te kijken welke medicijnen
iemand bij een
zelfmoordpoging heeft geslikt.
Een monster uit de maag
wordt dan vergeleken met
bekende medicijnen.
Chromatografie
beide stoffen lossen op,
maar de rode stof hecht
minder dan de blauwe
loopvloeistof
mengsel
pijl rechts volgende; pijl
links vorige
CHROMATOGRAFIE
Hoe verder het vlekje
meeloopt – hoe beter
het oplost in de
loopvloeistof en – hoe
slechter het hecht aan
het oppervlak van het
papier.
•
Filmpje Chromatografie
Vlekjes altijd boven de
loopvloeistof aanbrengen,
anders lossen ze al op!
• OEFENINGEN:
Hoe kan men de volgende mengsels scheiden?
•
•
•
•
•
water en zout
zand en ijzervijlsel
olie en water
water en alcohol
krijt in water (2x)
Hoe kan je twee vloeistoffen (de ene is een
oplossing en de andere is een zuivere stof)
van elkaar onderscheiden?