Transcript Slide 1
Meiðsli Vöðvar (Muscles) Bein (Bones) Liðir (Joints) Brjósk (Cartilage) Slimbelgur (Bursae) Liðbönd (Ligaments) Sinar (Tendons) Meiðsli – áverkar/slys Lið- og liðbandaáverkar Liðhlaup Vöðvatognanir Sinaáverkar Beinbrot Álagsmeiðsli Bólgur í vöðvum eða sinafestingum Bólgur í vöðvum Bólgur í sinum (tendinitis) Bólgur í slímbelgjum (bursitis) 3 stig tognunar/áverka Stig 1: – Létt tognun á liðbandi, vöðva eða sin. – Léttur sársauki, svolítil bólga og stífleiki í lið. Stig 2: – Bæði tognun og eitthvað rifið liðband, vöðvi eða sin. – Aukin bólga og sársauki og minni stöðugleiki í lið. Stig 3: – Alvarlegustu meiðslin. Slitið liðband, vöðvi eða sin. – Mikil bólga, mikill sársauki og mikill óstöðugleiki. Blæðing í vöðva (Muscular hematoma) Intramuskular hematoma – Blæðing inni í vöðvaknippi Intermuskular hematoma – Blæðing milli vöðvaknippa Meiðsli í öxl og upphandlegg Viðbeinsbrot (Fracture of the clavicle) Orsök: – Fall á öxlina eða á útrétta hönd Einkenni: – Bólga á svæðinu yfir brotinu. – Sársauki við hreyfingu Meðferð – Fatli, “8-bindi” – Tekur oft 3-8 vikur Liðhlaup í axlarlið (Dislocation of the shoulder) Lýsing: – Liðhausinn á upphaldleggsbeininu rennur fram og niður. (Anterior dislocation) Orsök: – Fall á útstrakta hönd eða fall á öxlina. Árekstar Einkenni: – Mikill sársauki og getur ekki hreyft arminn. – Höndin hangir niður og öxlin lítur allt öðruvísi út en hin öxlin Meðferð – Kippa í lið eins fljótt og hægt er. – Láta athuga að ekki sé um brot að ræða. – Hönd inn að líkamanum í 3-6 vikur Liðhlaup í liðnum milli viðbeins og herðablaðs (Acromioclavicular seperation) Lýsing: – Nokkuð algengur skaði. Oftast bara liðhlaup að hluta til en ekki að fullu – “Snertiíþróttir”, hestaíþr., hjólreiðar, skíði og fangbrögð Orsök: – Fall á öxl. Einkenni: – Svæðisbundin sársauki, bólga, roði – Lítil hreyfigeta Liðhlaup í liðnum milli viðbeins og herðablaðs (Acromioclavicular seperation) Meðferð: – Læknir/sjúkraþj ráðleggur um hreyfiæfingar – Nota bindi til að halda viðbeininu á réttum stað. – Ef liðbönd hafa alveg rifnað þá gæti þurft sauma liðböndin saman. Bólga í supraspinatushlutanum á rotatorcuff vöðva. (Impingement syndrome) Lýsing: – Bólga á þessum stað er algeng í snertiíþróttum og hjá kösturum, lyftingafólki og glímufólki. Bólga í sin (dentititis) og í slimbelg (bursitis) Orsök: – Langvarandi álag á axlarvöðvana með hendur fyrir ofan höfuð. Bólga í supraspinatushlutanum á rotatorcuff vöðva. (Impingement syndrome) Einkenni: – Sársauki í öxl og erfiðleikar að setja höndina upp í loftið. – Einkennin koma oft um nótt, jafnvel daginn eftir að álagið var. – Geta “læst” öxlinni. – Sársaukinn getur leitt niður til ytri hlið á upphandlegg og jafnvel niður í þumalinn. Bólga í slímbelg Subacromial bursitis Lýsing: – Slímbelgurinn bólgnar oft upp Orsakir: – Fall á öxl eða rifin sin geta orsakað blæðingu inn í slímbelginn sem leiðir til bólgu – Endurteknar hreyfingar geta orsakað bólguna Subacromial bursitis Einkenni: – Sársauki í efri hluta axlar – Bólga – Stundum er slímbelgurinn eins og svampur viðkomu við strokur Meðferð: – Hvíld þangað til sársaukinn er horfinn – Hitameðferð eftir fyrstu dagana Rifin sin á tvíhöfðavöðva upphandleggs Lýsing: – Sést í fimleikum, tennis, badminton, glímu, róðri, lyftingum og spjótkasti Einkenni: – Svolítill sársauki yfir fremri hluta axlarliðarins. – Bólga á staðnum – Erfitt að draga vöðvann saman á móti viðnámi – Minni styrkur þegar olnboginn er boginn Rifin sin á tvíhöfðavöðva upphandleggs Meðferð: – Læknir getur vísað á sjúkraþjálfun og hreyfingar – Skurðaðgerð á ungu fólki