Transcript 1. Girişimci nin iş yaŠamındaki ye ri

1. Bölüm
Girişimcinin iş yaşamındaki rolü
1
•
•
•
•
•
Girişimcinin profili ve kişilikle uyumu
Girişimciliğin avantaj ve dezavantajları
Girişimciliği teşvik eden etkenler
Girişimcilikte kültürel farklılıklar
Küçük işletmelerin ekonomi içindeki
önemi
• Girişimcilikte 10 temel hata ve
bunlardan kaçınma yolları
2
• Son 20-30 yılda iş yaşamı oldukça
değişmiştir.
• Ekonomik ve sosyal sistemlerin yeniden
yapılanması işletmelerin de yapısını,
yenilikleri, örgütsel şekillerini değiştirmiştir.
• 1970’lerde ABD’deki girişimciliğin yapısal
değişimi, John Naisbitt (Megatrends yazarı”küreselleşme” hakkında ilk kez 1982’de yazdı) tarafından
“girişimcilik patlaması” olarak
tanımlanmıştır.
3
• Bu değişim 19. yüzyıldaki endüstriyel
devrimden daha fazla toplumu
etkileyecek bir sessiz değişim/devrim
olarak kabul edilmiştir.
• Bu devrim ekonomilere yeniden canlılık
kazandırmış ve milyonlarca iş alanının
açılmasına yol açmıştır.
• ABD’deki bu girişimciler başarıya giden
yolda risk almayı seven kişilik yapıları
vardır.
4
• İş yaşamındaki ve ekonomideki bu devrimde en
önemli etken girişimcilik süreci ve girişimcilerin
bireysel inisiyatifleri etkili olmuştur.
• Girişimcilik süreci ekonomik gelişmenin kalbi
olarak kabul edilir ve gücünü bireysel hedeflerin
gerçekleştirilmesi motivasyonundan alır.
• Ekonomik gelişmenin nihai hedefi ekonomik
faaliyetler sayesinde bireysel başarı fırsatları
yaratmak temeline dayanır.
• Bu da ekonomik yenilenme ve refah yaratmak için
girişimcilerle ekonomi politikasını yönlendirenler
arasında işbirliği gerektiğini vurgular
5
Tanım
Girişimciliğin evrensel kabul görmüş bir
tanımı yoktur.
Bu konudaki tanımlar genelde girişimciliğin;
• Ekonomik işlevi,
• Mülkiyet yapıları,
• Girişimcilik düzeyleri,
• Firma boyutu yaşam dönemi, ve
• Dayandığı kaynaklar
üzerinde yoğunlaşmıştır.
6
• Ekonomistler girişimciliğin konusu üzerinde
yoğunlaşırlar, çünkü bir firma ya da işin yaratılması
tamamen bireysel bir karara/harekete dayanır ve
bu da ekonominin canlanmasına yol açar.
• Bu nedenle girişimcilik bir ekonomik işlevdir.
• Bu tanıma göre, girişimcilik “riski belirli bir fiyata
satın almayı ve belirsiz bir fiyata satmayı göze
almak” anlamı taşır.
• Daha açık bir deyimle girişimcilik risk alma
fonksiyonu demektir.
7
Renkli kişiliğiyle ün yapmış bir felsefe hocası, yılın son sınavını
yapmak üzere sınıfa girmiş.. bütün öğrenciler çok heyecanlı, hepsi
merakla soruları bekliyorlar, felsefe hocası sınıfa şöyle bir bakmış,
derken sandalyesini kaptığı gibi kürsünün üzerine koymuş..
´İŞTE 100 PUANLIK TEK SORU´ demiş.. ´BANA BU SANDALYENİN
VAROLMADIĞINI ISPAT EDİN´
Herkes bir girişmiş yazmaya, hızlı hızlı yazanlar harıl harıl düşünenler
derken, aralarından biri kağıda tek bir cümle yazmış sonra kalkmış
hocasına vermiş ve sınavı bitirip çıkmış....
Sonuçlar açıklandığı zaman bir bakmışlar koca sınıfta 100 üzerinden
100 alan tek kişi var, o da sınavı 2 dakikada bitirip çıkan çocuk..!!!
Peki acaba çocuğa 100 puan getiren o tek cümle neymiş????
Cevap kağıda sadece şunu yazmış:
8
HANGİ SANDALYE?......
• ODTÜ Felsefe öğrencilerini en çok zorlayan hoca..
ODTÜ Felsefe öğrencilerini en çok zorlayan hocalardan biri
yıllık olan dersinin final sınavında sınıfa gelmiş ve sınav sorusu
olarak tahtaya, Why? (Neden?) yazmış.Öğrenciler ilk önce ne
yazacaklarını şaşırmışlar, sonra herkes birşeyler yazmaya
başlamış. Yalnız bir öğrenci, sınavın ilk dakikasında kağıdını
teslim etmiş.Öğrencinin cevabı da soru gibi kısaymış:
• Why not (Neden olmasın ki?)
• Bu öğrenci sınavdan 100 almış.
9
Risk....
• Aynı hoca başka bir sınavda risk nedir? diye soruyor.
• Yine bir öğrenci sınavın ilk 10 saniyesinde teslim ediyor
kağıdını. Kağıdın üst kısmında sadece isim-soyadı
yazıyor, gerisi ise bomboş beyaz yaprak. En altta ise “İşte
risk budur” diye yazıyor. Ve sonuçta da sınıftaki en
yüksek notu alıyor.
Hocanın bir sonraki sınavında yine Risk nedir? sorusuyla
karşılaşan öğrencimiz tekrar boş kağıt verince bu sefer 0
alıyor.
• Tabii koşa koşa hocaya gidip sebebini soruyor. İşte
cevap:
10
Aynı şartlar altında, aynı riski iki kere almak aptallıktır!
11
• Bu ekonomik yaklaşım, girişimci için birincil
öneme sahip olan üretim faktörlerinin bir
araya getirilmesi düşüncesiyle
birleştirilmiştir.
• Bu yaklaşım girişimciyi bir dış güce yanıt
veren ve daha sonra da pazar sistemini
etkileyen bir kişi olarak kabul eder.
• Oysaki girişimcilik her tür işletme için
geçerlidir, dolayısı ile bu yaklaşım bugün için
epeyce aşılmıştır.
12
Mülkiyet Yapısı
• Girişimcilik aynı zamanda bir işi ya da iş
yerinin yaratıcısı ve kurucusu, dolayısıyla
mülkiyetinin sahibi olan kişi olarak da
tanımlanmaktadır.
• Bu yaklaşım anonim şirketler ya da
ortaklıklar gibi farklı mülkiyet yapısındaki
firmaları göz ardı eder.
• Bu yaklaşım girişimcilik sürecinin bu tip
firmalar için geçerli olmadığını varsayar.
13
Girişimciliğin Dereceleri
• Girişimciler taşıdığı özellikler bakımından
yenilikçi ve yaratıcı gibi iki temel grupta toplanır.
• Bu yaklaşıma göre, örneğin, bir oda-kahvaltı otel
işletmecisi ne kadar girişimci olarak
tanımlanabilir.
• Çünkü bu olayda ne bir yaratıcılık ne de bir
yenilikçilik vardır.
• O bir küçük işletmeci midir? Yoksa girişimci
midir?
• Bu tip işletmecilerin çoğu bir işi kurup sonra
belirli bir gelir elde ettikçe yalnızca o işi devam
ettirirler.
14
• Bu işletmenin daha sonra gelen kuşakları
eğer firmayı büyütüp geliştirirlerse, yeni
ve yaratıcı ürünler ortaya koyabilirlerse
girişimci olarak kabul edilirler.
• Dolayısıyla bu durumda girişimciliğin
başarı derecesi; genişleyen firmanın
hacmi, cirosu, satışları, yeni ürün dağılımı,
yeni pazarlara ulaşabilme, çalışan sayısı,
ürün ve hizmetlerin farklılığı ve edindiği
pazar payı gibi ölçütlere göre
değerlendirilir. (09.10.2012)
15
Yeni Ürünler ve Pazarlar
YENİ ÜRÜNLER
YENİ ÜRÜN KARMASI
PAZARLAR
Aynı ürün
Ürünü geliştirme
ya da ürünü
benimsetme
Mevcut
pazarlar
Aynı pazar
Ürünü geliştirme
Ürünü yenileme
Yeni bölgesel
pazarlar
Coğrafi
genişleme
Coğrafi pazar ve
ürün geliştirme
Coğrafi pazarı yeni
ürün ile geliştirme
Yeni tüketici
pazarları
Tüketiciyi
artırma
Ürün geliştirerek
yeni tüketicilere
ulaşma
Ürün farklılaştırma
Yeni ürün ve tüketicilerle
pazarı genişletme
Yeni
uluslararası
pazarlar
Uluslararası
genişleme
Ürünü geliştirerek
uluslararası Pazara
ulaşma
Süper farklılaştırma
Uluslararası pazarda
yeni ürünler
Yeni bir ürün sunma
Firma Hacmi ve Yaşam Dönemi
• Girişimcilik genel olarak yeni bir işe başlamak olarak
kabul edilir.
• Firmaların büyük çoğunluğu da böyle başlamışlardır
yaşamlarına.
• Zaman içinde firmaların bu dinamizmi kaybolur ve
hantallaşırlar. Bu durum firma büyümesini sürdürse
de gerçekleşebilir.
• Bu da firma içinde girişimcilik ruhunun yavaş yavaş
kaybolmasına neden olur.
• Buna karşılı bazı firmalar bu özelliklerini sürdürebilir
ve firmanın değişik yaşam dönemlerine
girişimciliklerini yansıtabilir.
17
18
Bir kaynak olarak girişimcilik
• Girişimcilik, ekonomik bir yaklaşımla maliyetsiz
ve bedelsiz bir kaynak olarak da
tanımlanmaktadır.
• Girişimcilik potansiyel üretim fonksiyonu için
önemli bir girdi olarak kabul edilir.
• Bu kaynak aynı zamanda mobil/hareketli bir
üretim girdisidir.
• Bu kaynağın diğerlerine göre en önemli farkı
da yokluğu durumunda diğer kaynakların
etkisiz kalabilme ve kullanılamama riskidir
19
Tanım
Bu yaklaşımlar ışığı altında Peter Drucker girişimcileri
yenilik ve yaratıcılık sayesinde değişimi gerçekleştiren
ve sürekli arayış içinde olan kişiler olarak tanımlar.
Girişimciler firmanın ekonomik ve
sosyal potansiyelini değiştirir
Bu yaklaşım aşağıdaki soruları
çağrıştırır;
• Girişimciyi harekete geçiren güç
nedir?
• Girişimcilik firmanın sahipliğini
sürdürmeyi gerektirir mi?
20
• Girişimcilik değişim yönetimi olarak kabul
edilirse, firma hangi noktaya kadar
değişecektir?
• Ya da ne tür bir değişim girişimcilik olarak
kabul edilecektir?
• Bir firma girişimcilik kabul edilecek hangi
değişim ve yenilikleri yapabilir?
• Girişimci kaynağı bir ülkenin toplumsal ve
ekonomik yapısı içinde nasıl
konumlandırılmalıdır?
21
• Bu sorular ışığında girişimciliğe şu tanım da
getirilmiştir;
• “Bir ürünü diğerlerinden çok farklı süreçlerle
tasarlamak, organize etmek, pazarlamak, yeni
bir ürün ya da hizmet geliştirmek, bunu
yapmak için bir ekonomik birim (firma)
oluşturmak eylemine girişimcilik adı verilir”
• Girişimcilik bir anlamda değişimin de
yönetimidir.
• Girişimci geleneksel ekonomik ve toplumsal
yapıya meydan okur, belki de onları tahrip
eder.
22
Girişimcilik Süreci; Tanım, yaklaşımlar ve özellikler
Yaklaşımlar
Özellikler
Ekonomik İşlev

Girişimcinin kişisel inisiyatifi
 Risk alma işlevi
 Üretim faktörlerini birleştirme
Sahiplik yapısı
Girişimcilik derecesi

Kaynak temeli
Firma ölçeği ve yaşam dönemi

Birleşik yaklaşım

Kurucu olarak girişimci ile işletmenin yaratılması
Firma ölçeği
 Bireysel finansal risk
 Yenilik ve yaratıcılık
 Büyüme gerçekleşmesi

Potansiyel üretim sürecinin başlatıcısı
Genç ve yeni bir firmanın başlatıcısı
 Rekabet ve belirsizlik koşulları
 Girişimsel yönetim ve strateji

Değişimin başlatıcısı
 Yenilik süreci
 Firmanın sahiplik, yapı ve boyutu önemli değildir
 Girişimcilik ruhu ile Kişisel inisiyatif
23
Girişimciliğin 2 farklı sınıflaması
Girişimciliğin kapsamı-yapısı
Girişimcilik Tipolojileri
Girişimcilik
İç girişimcilik
Takım girişimciliği
Firma girişimi
Girişimsel iş
Etnik Azınlık
Aile
Franchise
Cinsiyet
Evde yapılan işler
Ortak girişim
Yaşam tarzı
Küçük İşletme/kendi işi
Geçici ya da yarı zamanlı
24
Girişimcilik Tipleri
• Girişimcilik süreci işletmenin boyut ya da yaşam
sürecine bağlı olmaksızın tüm alanlarına
uygulanabilirdir.
• Bununla birlikte, girişimciliğin çok farklı türleri olabilir.
• En yaygın yaklaşım 2 li ayrımdır.
• 1.si girişimcilik tipleri (3 adet) , 2. si de girişimciliğin
yapısı özel konumudur. Burada girişimciliğin ortaya çıkış
süreci önemlidir. Her üç tipteki girişimcilik de 2.
kategoridekilerden birine uyumlu olabilir.
• Girişimcilik her kurum için geçerlidir; ticari firmalar,
yardım kuruluşları, kamu işletmeleri, hastaneler, hizmet
kuruluşları ya da boş zaman değerlendirme ile ilgili
kuruluşlar… vb.
25
Girişimcilik Tipleri
Geleneksel anlamda Luis Boone ve David
Kurtz girişimcileri 3 ana grupta toplamıştır,
• Klasik Girişimci; Pazarda yer tutmak için iş
fırsatlarını belirler ve mevcut kaynaklarını
tahsis eder
• İç girişimciler; girişimciliğe eğilimli kişiler olup
büyük örgütler içinde yeni ürünler, fikirler
geliştirmeyi amaçlarlar.
• Değişim ajanları ise çağdaş pazarlarda rekabet
şanslarını artırmak için mevcut firmaları
yeniden yaşama geçirmeyi amaçlarlar
26
Girişimcilik Tipleri
• Girişimcilik sürecinde temel rol girişimcinin, iç
girişimcinin ya da takımın çabaları ve
faaliyetleridir.
• Bu rol ve başarı pazarda bir iş fırsatının
belirlenmesi ile bu fırsatın değerlendirilmesi
için gerekli kaynaklar arasındaki uyuma
bağlıdır.
• Girişimcilerin iş başında oldukları işletme ve
sosyal sistemler sayesinde dokunulmaz
değildir ve bir vakum fonksiyonu görmezler.
27
Girişimcinin başarı koşulları
• Aile birimi ve sosyal yapının desteği ve teşviki
• Süreci besleyecek finansal kuruluşların varlığı
• Bazı girişimler için devletin desteği ya da
katılımı -yasalar ve mali politikalar ile..
• Ortaya çıkan bir iş fırsatını değerlendirmek için
yönetsel beceriler ve diğer ek özellikler
• İş sürecinin başlatılması ve onayı için kamu ve
özel sektör profesyonellerinin desteği
• Örnek alınacak başarılı bir rol modelinin
bulunması
28
Girişimciliğin Anahtar unsurları
Unsurlar
Tanım
Değişim başlatma Bir yenilik ya da değişim fırsatı yakalama
becerisi. Bunu gerçekleştirebilme.
Çalışanlara görev
verebilme
Uygun yönetim ilkelerini, ödüllendirme
süreçlerini uygulayabilme. Elemanları etkin
bir şekilde kullanabilme.
Yaratıcı Kaynak
Finansal ve yönetsel anlamda kaynakları
etkili olarak kullanabilme
Girişimsel
öğrenme becerisi
Yaptığı iş ile ilgili tüm yenilikleri izleyip
öğrenebilme motivasyonu.
29
Girişimciliğin Anahtar unsurları
Unsurlar
tanım
Yenilikçilik ve
yaratıcılık
Mal ve hizmetlere değer katarak yenileyebilme
Bilgi ve Liderlik
Kaynakların etkili yönetimi, etkili strateji
formülasyonu ve uygulaması
Fırsatları kollama
Ortaya çıkan eğilimleri izleme, onlara
odaklanabilme ve fırsatları yakalayabilme
becerisi
İlişki yönetimi
Etkili ekipler, şebekeler ve esnek yönetim
yapıları oluşturup sürdürebilme
30
Girişimciliğin Anahtar unsurları
Unsurlar
tanım
Risk ve belirsizlik
yönetimi
Kişisel ve finansal risk unsurlarının
değerlendirilmesi ve yönetimi
Hareket
Zamanlaması
Fırsatların optimize edilebileceği dar zaman
aralığı olduğunda bu zamanı etkili olarak
kullanabilme
Uzgörüş (vizyon) ve Heves/istek formülasyonu ve bunu
Stratejik
geçekleştirme stratejileri
Oryantasyon
31
Girişimci bir firmanın geleceği
• Girişimci bir firma ile yönetsel bir firmayı ayırdetmek
pek zor değildir.
• Bununla birlikte, bir firmanın ne kadarının girişimci, ne
kadarının geleneksel olduğunu belirleme ihtiyacı
olmayabilir.
• Her firma bu iki unsuru da içinde bulundurabilir.
• Bu da heterojen işletme ilgi ve hedeflerine göre
gruplanmış heterojen firmaların farklılığını ve
dinamizmini yansıtır.
• Bu açıdan bakıldığında yönetsel firmalar geleceği
geçmişin bir uzantısı olarak görür ve stratejiler genelde
efsanelere, söylentilere, gelenekler ve törenlere
bağlıdır.
32
• Girişimci firmalar ise geçmişi yalnızca genetik
referans alarak kendi geleceklerini tayin ederler.
• Kültürleri firma ruhuna, vizyona, bireysel
kimliklerine, yönlenmeye dayanır.
• Bu sayede girişimci firmalar hedeflere bağlı
değildir, yönlere bağlıdır. Yani gidilecek yer değil
seyahat önemlidir.
• Bu firmalar bağımsızlık, yaratıcılık, yenilikçilik,
isyan, fırsatçılık gibi deyimlerle birlikte anılır…
bir tür iş dünyasının haylaz çocuklarıdırlar…
33
• Bir firmanın girişimcilikle ilgili tüm anahtar
elemanları sürekli olarak uygulaması mümkün
müdür?.....
• Geleneksel girişimci firmalar varlıklarını ve
devamlılıklarını yalnızca pazardaki ve tüketici
tercihlerindeki değişimlere göre değil, aynı
zamanda firma sahiplerinin enerji ve
becerilerine göre de değerlendirirler.
• Kültürler ve yapıları besleyerek bu işletmeler
yalnızca gelecekteki olası büyüme ve başarının
değil, aynı zamanda potansiyel başarısızlıkların
da tohumlarını atarlar.
34
Girişimci bir firmanın özellikleri
Özellik
Tanım
Bilgi ve öğrenme
Pazar ve yönetimin her ikisi açısından da
bilgi ve uzmanlık kazanmaya kendisini
adamış öğrenen bir örgüt yapısı.
Fırsatlar
Sürekli olarak iş fırsatları aranır. Bu sayede
firmaya yeni iş olanakları ve büyüme fırsatı
yaratılır.
35
Özellik
Tanım
Katılımcılar
Katılımcıların girişimcilik sürecine katkı
vermesi sürekli olarak teşvik edilir.
Girişimci ekipler ortak değerlere sahiptir.
Firma etkili bir ilişki yönetme becerisine
sahiptir.
Kaynaklar
Fırsatların ortaya çıkması ile birlikte
kaynakların bu fırsatlara tahsis edilmesi
hızla sağlanır.
36
Unsur
Tanım
Risk ve belirsizlik
Proje ile ilgili risk ve belirsizliklerin
değerlendirilmesi yapılır, ancak bu riskten
kaçmak anlamına gelmez.
Yalnızca geçmiş hatalardan ders çıkararak
belirli derecede risk üstlenilir.
Vizyon(uzgörüş) ve
strateji
Her girişimci firmanın mutlaka kısa ve
uzun vadeli hedefleri vardır ve bu hedefleri
için hazırlanmış temel ve olasılık planları
bulunur.
37
Girişimci profili
•
•
•
•
•
•
•
•
Sorumluluk isteği
Risk üstlenebilme
Başarıya odaklanabilme
Kısa sürede sonuç alma isteği
Yüksek enerji
Geleceğe yönelebilme
Örgütleme becerisi
Para dışında da başarı isteği
38
Diğer Özellikler
• Görev ve sorumluluk üstlenebildiği
kadar başkalarına da devredebilme
• Değişen koşullara uyum sağlayabilme
• Esneklik
• Kriz yönetebilme
39
Girişimciliğin Yararları
•
•
•
•
•
•
Kendi kaderini belirleme
Farklılık yaratabilme
Potansiyeli tam olarak kullanabilme
Yüksek kazanç elde edebilme
Toplumda tanınma ve itibar
Sevilen ve zevk alınan bir işi yapabilme
40
Potansiyel Tehlikeler
•
•
•
•
•
•
•
Gelir / kazanç belirsizliği
Tüm yatırımın kaybedilebilmesi
Yorucu ve yoğun çalışma
Özel yaşamdan fedakarlık
Yüksek stres ortamı
Tam sorumluluk
Cesaret kırıklığı
41
Girişimciği Neler Teşvik Eder?
•
•
•
•
•
•
•
•
Girişimciler kahramanlar olarak kabul edilir
Girişimcilik eğitimi gereklidir
Demografik ve ekonomik faktörler etkilidir
Hizmet ekonomisine geçiş söz konusudur
Teknolojik koşullar ve avantajlar
Bağımsız yaşam tarzı
E-Ticaret ve Internet
Uluslararası fırsatlar
42
Girişimcilikte Kültürel Farklar
•
•
•
•
•
•
•
•
Genç Girişimciler
Kadın Girişimciler
Azınlıktaki İşletmeler
Göçmen Girişimciler
Yarı zamanlı girişimciler
Evde yapılan işler
Aile İşletmeleri
Eş (karı/koca) İşletmeleri (copreneurs)
16.10.2012
43
Girişimcilikte 10 Hata
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Yönetim hataları
Deneyim eksikliği
Zayıf finansal kontrol
Zayıf pazarlama
Stratejik plan eksikliği
Kontrolsüz büyüme
Kötü yer seçimi
Uygun olmayan envanter kontrolü
Kötü / yanlış fiyatlandırma
Girişimciliğe geçiş konusunda yetersizlik
44
Hatalardan Nasıl Kaçınmalı
• Yaptığınız işi iyi tanıyın
• İyi bir iş / işletme planı yapın
• Finansal kaynakları iyi kontrol edinFinansal
tablolardan anlayın
• İnsanları etkili şekilde yönetmeyi öğrenin
• İşinize konsantre olun, sağlıklı kalın, zamanı
kontrol edin, iş yapılan sektörü, yaşadığınız
toplumu, rakipleri ve müşterileri iyi tanıyın…
45
Ek bilgi: Küçük İşletmelerin Gücü
• 100 kişiden az eleman çalıştırırlar…
• Belirli Sermaye yapısındadırlar
• ABD’deki 25 milyon işletmenin 24.75 milyonu
küçük ve orta işletmedir
• % 99 işletme küçük ve orta boydur
• Bunların % 90’ı 20 den az eleman çalıştırır
• Çoğu işletme perakende ve hizmet sektöründedir
• Toplam işgücünün % 50 sini istihdam ederler
• Toplam varlıkların ¼ üne sahipler…
46
Sorular ve Tartışma Konuları
• Tanıdığınız başarılı bir girişimcinin geçmişini
öğrenin ve anlatınız…
• Tanıdığınız başarısız bir girişimcinin geçmişini
öğrenin ve anlatınız…
• Bunları öğrendiklerinizle karşılaştırın…
• Sizce ülkede girişimcilik yapılabilecek başlıca iş
alanları nelerdir…
• Girişimcilikte kültürel farklılık kategorilerinden
birini seçip irdeleyiniz...
• Türkiye’de KOBİ’lerin ekonomideki yeri nedir?
47
Bölüm Slayt Sonu
48