Transcript Resistance Prevention

‫بسم هللا الرحمن الرحیم‬
‫‪1‬‬
‫مقاومت میکروبی‬
‫و‬
‫مصرف منطقی آنتی بیوتیک ها در کودکان‬
‫دکتر حسین معصومی اصل‬
‫فوق تخصص عفونی کودکان‬
‫دانشیارمرکز مدیریت بیماریهای واگیر‬
‫تبریز‪ -‬تیر ‪1392‬‬
World Health Day 2011
Antimicrobial Resistance
And Its Global Spread
Campaign to Prevent Antimicrobial Resistance in Healthcare Settings
Antimicrobial Resistance:
Key Prevention Strategies
Susceptible
Pathogen
Pathogen
Antimicrobial-Resistant
Pathogen
Prevent
Infection
Prevent
Transmission
Infection
Antimicrobial
Resistance
Effective
Diagnosis
& Treatment
Optimize
Use
Antimicrobial Use
12 Steps to Prevent Antimicrobial Resistance: Hospitalized Adults
12 Steps to Prevent Antimicrobial Resistance:
Hospitalized Adults
Prevent Infection
1. Vaccinate
2. Get the catheters out
Diagnose and Treat
Infection Effectively
3. Target the pathogen
4. Access the experts
Use Antimicrobials Wisely
5. Practice antimicrobial control
6. Use local data
7. Treat infection, not contamination
8. Treat infection, not colonization
9. Know when to say “no” to vanco
10. Stop treatment when infection is
cured or unlikely
Prevent Transmission
11. Isolate the pathogen
12. Break the chain of
contagion
12 Steps to Prevent Antimicrobial Resistance: Hospitalized Adults
Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus
(MRSA) Among Intensive Care Unit Patients,
1995-2004
Percent Resistance
70
60
50
40
30
20
10
Year
Source: National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System
20
04
20
03
20
02
20
01
20
00
19
99
19
98
19
97
19
96
19
95
0
12 Steps to Prevent Antimicrobial Resistance: Hospitalized Adults
Vancomycin-Resistant Enterococci (VRE) Among
Intensive Care Unit Patients,1995-2004
Percent Resistance
35
30
25
20
15
10
5
Year
Source: National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System
 Link to: NNIS Online at CDC
20
04
20
03
20
02
20
01
20
00
19
99
19
98
19
97
19
96
19
95
0
12 Steps to Prevent Antimicrobial Resistance: Hospitalized Adults
3rd Generation Cephalosporin-Resistant Klebsiella
pneumoniae Among Intensive Care Unit Patients,
1995-2004
Percent Resistance
30
25
20
15
10
5
Year
Source: National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System
 Link to: NNIS Online at CDC
20
04
20
03
20
02
20
01
20
00
19
99
19
98
19
97
19
96
19
95
0
12 Steps to Prevent Antimicrobial Resistance: Hospitalized Adults
Year
Source: National Nosocomial Infections Surveillance (NNIS) System
 Link to: NNIS Online at CDC
20
04
20
03
20
02
20
01
20
00
19
99
19
98
19
97
19
96
40
35
30
25
20
15
10
5
0
19
95
Percent Resistance
Fluoroquinolone-Resistant Pseudomonas
aeruginosa Among Intensive Care Unit Patients,
1995-2004
‫برنامه کنترل عفونت های بیمارستانی ومقاومت های ضد میکروبی‬
‫در جمهوری اسالمی ایران( غیرمصوب)‬
‫‪ : 3‬تقویت‪ ،‬تجهیز و استاندارد سازی آزمایشگاههای تشخیصی‬
‫بیمارستان ها‬
‫آزمایشگاه بیمارستانها نقش کلیدی در تشخیص عوامل عفونت های‬
‫بیمارستانی‪ ،‬ردیابی عوامل طغیان عفونت های بیمارستان و‬
‫تعیین الگوهای حساسیت و مقاومت میکردارگانیسم ها به‬
‫داروهای ضد میکروبی را بعهده دارند‪ .‬انجام اقدامات زیر‬
‫برای تقویت‪ ،‬تجهیز و استاندارد سازی آزمایشگاه بیمارستان ها‬
‫توسط معاونت درمان و آزمایشگاه مرجع سالمت ضروری‬
‫است‪.‬‬
‫فعالیت ها‬
‫‪ ‬استخدام و تکمیل پست های سازمانی موجود در آزمایشگاه بیمارستان ها با‬
‫نیروهای کارشناس و متخصص‬
‫‪ ‬تجهیز آزمایشگاه بیمارستان ها با ابزار و وسایل مدرن تشخیصی و تأمین مواد‬
‫مصرفی تشخیصی بصورت مستمر و مطمئن‬
‫‪ ‬نظارت و اعتبار بخشی آزمایشگاه بیمارستان ها و تطبیق آنها با استاندارد های‬
‫کشوری و احراز استاندارد بودن آزمایشگاه‬
‫‪ ‬تعیین و ابالغ استاندارد های تشخیص و تعیین مقاومت های آنتی میکروبیال و‬
‫بکار گیری روش استاندارد آنتی بیو گرام ‪ CLSI‬و نرم افزار ‪Who-‬‬
‫‪net‬بصورت یکسان در آزمایشگاه تمام بیمارستان های کشور‬
‫‪ ‬تعیین استاندارد کیت های تشخیصی تولید داخل و خارج و نظارت بر تولید‪،‬‬
‫واردات و توزیع آن ها درکشور‬
‫‪ ‬آموزش و باز آموزی مداوم و مستمر کارشناسان و متخصصان شاغل در‬
‫آزمایشگاها و بیمارستان ها‬
‫برنامه کنترل عفونت های بیمارستانی ومقاومت های ضد میکروبی‬
‫در جمهوری اسالمی ایران( غیرمصوب)‬
‫‪ : 4‬برقراری نظام مراقبت مقاومت های ضد میکروبی در تمام بیمارستان‬
‫های کشور‬
‫یکی از استراتژیهای توصیه شده مجامع علمی و سازمان جهانی بهداشت‬
‫برای پیشگیری از بروز و گسترش مقاومت های ضد میکروبی‬
‫برقراری نظام مراقبت مقاومت های ضد میکروبی جمع اوری مستمر و‬
‫منظم داده های مربوط به بروز مقاومت به هرکدام از آنتی میکروبیال ها‬
‫به تفکیک نوع میکروارگانیسم ‪ ،‬بخش‪ ،‬زمان و عوامل خطر مؤثر بر‬
‫بروز مقاومت و تجزیه و تحلیل و گزارش وضعیت مقاومت ها در دوره‬
‫های زمانی معین است‪ .‬انجام فعالیت های زیرتوسط معاونت بهداشت و‬
‫معاونت درمان ضروری است‪.‬‬
‫فعالیت ها‬
‫‪ ‬تشکیل زیر کمیته مقاومت ضد میکروبی و مصرف منطقی آنتی‬
‫بیوتیک در داخل کمیته کنترل عفونت بیمارستان مرکب از اعضاء‬
‫منتخب کمیته کنترل عفونت بیمارستان و کمیته دارو و درمان‬
‫بیمارستان‬
‫‪ ‬جمع آوری و تجزیه وتحلیل داده های مربوط به بروز مقاومت‬
‫های ضد میکروبی در اجرای نظام مراقبت مقاومت های ضد‬
‫میکروبی‬
‫‪ ‬انتشار منظم گزارش های مربوط به مقاومت های ضد میکروبی‬
‫در بیمارستان ها‬
‫‪ ‬آموزش پزشکان و پرستاران در رابطه با راههای پیشگیری از‬
‫بروز مقاومت های ضد میکروبی‬
‫برنامه کنترل عفونت های بیمارستانی ومقاومت های ضد میکروبی‬
‫در جمهوری اسالمی ایران( غیرمصوب)‬
‫‪ : 5‬مصرف منطقی داروهای ضد میکروبی‬
‫عدم مصرف منطقی داروهای ضد میکروبی عالوه بر بروز‬
‫مقاومت های ضد میکروبی و ابتالء صدها هزار نفر به عفونت‬
‫های مقاوم به دارو و مرگ و میر ناشی از آن ساالنه میلیارد‬
‫ها تومان هزینه بر سیستم های بهداشتی درمانی تحمیل می کند‪.‬‬
‫به منظور پیشگیری از مصرف بی رویه آنتی بیوتیک و بروز‬
‫مقاومت انجام اقدامات زیر توسط معاونت های بهداشت‪ ،‬درمان‬
‫و سازمان غذا و دارو ضروری می باشد‪.‬‬
‫فعالیت ها‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫سطح بندی مصرف داروهای ضد میکروبی به تفکیک پزشکان عمومی و پزشکان متخصص‬
‫رشته های مختلف توسط کمیته ای متشکل از مرکز مدیریت بیماریهای واگیر‪ ،‬انجمن‬
‫متخصصین عفونی و گرمسیری ‪ ،‬انجمن فوق تخصصی عفونی کودکان ‪ ،‬سازمان غذا و دارو و‬
‫معاونت درمان‬
‫ابالغ به کلیه داروخانه های سطح شهر و بیمارستان ها مبنی بر ممنوعیت فروش آنتی بیوتیک‬
‫بدون نسخه پزشک و رعایت فروش داروهای آنتی میکروبیال براساس دستورالعمل کمیته سطح‬
‫بندی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی‬
‫تدوین پروتکل مصرف داروهای ضد میکروبی برای درمان و پروفیالکسی در هر بیمارستان‬
‫توسط زیر کمیته مقاومت ضد میکروبی و مصرف منطقی آنتی بیوتیک ها و ابالغ آن جهت‬
‫اجراء به کلیه پزشکان بیمارستان و بازنگری آن هر ‪ 6‬ماه یکبار براساس گزارشات نظام‬
‫مراقبت مقاومت های آنتی میکروبیال‬
‫تهیه نرم افزار ثبت آمار مصرف داروهای ضد میکروبی و نصب آن در داروخانه های سطح‬
‫شهرها و بیمارستان و گزارش ماهانه مصرف داروهای ضد میکروبی به تفکیک مراکز درمانی‬
‫و پزشکان‬
‫فعالیت ها‬
‫‪ ‬الزام کلیه پزشکان داخلی و جراحی غیر متخصص عفونی به درخواست‬
‫مشاوره با متخصصین عفونی در موارد ضرورت نیاز به تجویز داروهای‬
‫آنتی میکروبی خاص ازجمله وانکومایسین ‪ ،‬ایمی پنم‪ ،‬مروپنم‪ ،‬سفیپیم ‪،‬‬
‫واریکونازول ‪ ،‬آسیکلوویر‪ ،‬گانسیکلوویر‪ ،‬آمفوتریسین‪ ،‬لینزولید‪ .‬داروهای‬
‫ضد ایدزو ضد سل در مدت ‪ 24‬ساعت پس از بستری بیماران‬
‫‪ ‬پرهیز از مصرف آنتی میکروبیال ها در موارد طغیان بیماریهای ویروسی از‬
‫جمله آنفلوانزا وهمچنین در موارد ‪ Contamination‬و‪Colonization‬‬
‫باکتلایر و تشخیص آنها از عفونت واقعی از طریق درخواست مشاوره عفونی‬
‫پرهیز از مصرف طوالنی مدت آنتی میکروبیال ها وقطع مصرف آنها بالفاصله‬
‫پس از بهبودی از طریق درخواست مشاوره وآموزش پزشکان‬
‫فعالیت ها‬
‫‪ ‬استفاده درست وبه جاو دارای اندیکاسیون از انواع کاتترهای شریانی ‪،‬‬
‫وریدی ‪،‬ادراری‪ ،‬درن ها ‪ ،‬لوله تراشه و‪ ...‬تعویض یا خروج آنها در اسرع‬
‫وقت‬
‫‪ ‬اندازه گیری سطح خونی آنتی میکروبیال های خاص و ‪ Adjust‬کردن دوز‬
‫مصرفی آنها در موارد بیماریهای خاص مانند نارسائی کلیه و کبد و سایر‬
‫بیماریها‬
‫‪ ‬تشکیل پرونده بهداشتی و واکسیناسیون کارکنان بیمارستان و پرسنل درمانی‬
‫براساس راهنمای کشوری نظام مراقبت عفونت های بیمارستانی به منظور‬
‫پیشگیری از ابتالء آنها به عفونت های قابل پیشگیری با واکسن‬
‫‪ ‬آموزش پزشکان و پرستاران به منظور افزایش پذیرش شستن دست ها‬
‫)‪ (Hand Hygiene‬با مواد پایه الکلی برای پیشگیری از انتشار‬
‫میکروب های مقاوم در بیمارستان و جامعه‬
‫فعالیت ها‬
‫‪ ‬تشکیل کمیته صدور مجوز واردات داروهای ضد میکروبی و صدور مجوز‬
‫تولید داروهای ضد میکروبی در داخل متشکل از معاونت بهداشتی ( مرکز‬
‫مدیریت بیماریهای واگیر)‪ ،‬معاونت درمان‪ ،‬سازمان غذا و دارو و انجمن‬
‫متخصصین عفونی گرمسیری ایران و انجمن فوق تخصصی عفونی کودکان و‬
‫تدوین آئین نامه آن‬
‫‪ ‬تشکیل کمیته ویژه نظارت برکیفیت داروهای ضد میکروبی وارداتی و نظارت‬
‫برکیفیت داروهای تولیدی کارخانجات داخلی‬
‫‪ ‬آموزش و بازآموزی پزشکان ‪ ،‬پرستان‪ ،‬ماماها‪ ،‬داروسازان در مورد مصرف‬
‫منطقی داروهای ضد میکروبی‬
‫‪ ‬تولید برنامه های آموزشی برای عموم مردم در رسانه های ارتباط جمعی‬
‫برای آموزش مصرف منطقی آنتی بیوتیک ها‬
No Action Today
No Cure Tomorrow
‫میزان عفونت هاي بيمارستاني و مرگ برحسب سال براساس موارد گزارش شده در نظام مراقبت‬
‫عفونت هاي بيمارستاني‬
‫سال‬
‫(تعداد بيمارستان)‬
‫‪86‬‬
‫(‪)100‬‬
‫‪87‬‬
‫(‪)100‬‬
‫‪88‬‬
‫(‪)100‬‬
‫‪89‬‬
‫(‪)100‬‬
‫‪90‬‬
‫(‪)366‬‬
‫‪91‬‬
‫(‪)384‬‬
‫تعدادعفونت‬
‫بيمارستاني‬
‫‪10588‬‬
‫‪14979‬‬
‫‪15387‬‬
‫‪19541‬‬
‫‪38604‬‬
‫‪49924‬‬
‫درصد عفونت‬
‫بيمارستاني به‬
‫تعداد بستری‬
‫‪0/60‬‬
‫‪0/87‬‬
‫‪0/95‬‬
‫‪1/13‬‬
‫‪0/73‬‬
‫‪0/92‬‬
‫تعدادمرگ مبتاليان به‬
‫عفونت بيمارستاني‬
‫‪1858‬‬
‫‪2919‬‬
‫‪2283‬‬
‫‪2696‬‬
‫‪5822‬‬
‫‪6605‬‬
‫درصد مرگ مبتاليان به‬
‫عفونت بيمارستاني به‬
‫موارد عفونت بيمارستاني‬
‫‪17/6‬‬
‫‪19/49‬‬
‫‪14/84‬‬
‫‪13/80‬‬
‫‪15/1‬‬
‫‪13/2‬‬
‫درصد مرگ مبتاليان به‬
‫عفونت بيمارستاني به كل‬
‫مرگ در بيمارستان‬
‫‪-‬‬
‫‪7/62‬‬
‫‪5/96‬‬
‫‪6/20‬‬
‫‪6/5‬‬
‫‪7/8‬‬
‫درصد عفونت هاي بيمارستاني برحسب جنس براساس موارد گزارش شده در نظام مراقبت عفونت هاي بيمارستاني‬
‫از ‪ 384‬بيمارستان در سال ‪1391‬‬
‫‪0.10%‬‬
‫‪45.9%‬‬
‫مونث‬
‫مذكر‬
‫نامعلوم‬
‫‪54.0%‬‬
‫درصد عفونت بیمارستانی و مرگ بيماران مبتال به عفونت بيمارستاني برحسب سن براساس موارد گزارش شده در نظام‬
‫مراقبت عفونت هاي بيمارستاني از ‪ 384‬بيمارستان در سال ‪1391‬‬
‫‪60.0‬‬
‫‪54.2‬‬
‫‪50.0‬‬
‫‪40.0‬‬
‫‪31.0‬‬
‫عفونت بیمارستانی‬
‫‪30.0‬‬
‫مرگ‬
‫‪20.5‬‬
‫‪20.0‬‬
‫‪12.0‬‬
‫‪10.3‬‬
‫‪8.0‬‬
‫‪8.8‬‬
‫‪10.0‬‬
‫‪2.8‬‬
‫‪0.0‬‬
‫‪>65‬‬
‫‪15-65‬‬
‫‪5-14‬‬
‫‪0-4‬‬
‫درصد عفونت بیمارستانی و مرگ بيماران مبتال به عفونت بيمارستاني برحسب نوع عفونت براساس موارد گزارش شده در‬
‫نظام مراقبت عفونت هاي بيمارستاني از ‪ 384‬بيمارستان در سال ‪1391‬‬
‫‪24.5‬‬
‫‪25‬‬
‫‪19.2‬‬
‫‪21.1‬‬
‫‪20‬‬
‫‪14.3‬‬
‫‪17.2‬‬
‫‪15.1‬‬
‫‪15‬‬
‫‪9.8‬‬
‫‪12.3‬‬
‫مرگ‬
‫‪26.9‬‬
‫عفونت بیمارستانی‬
‫‪30‬‬
‫‪10‬‬
‫‪3.9‬‬
‫‪5‬‬
‫‪0‬‬
‫سایر‬
‫خون‬
‫جراحي‬
‫تنفسي‬
‫ادراري‬
‫درصد عفونت هاي بیمارستانی و مرگ برحسب بخش براساس موارد گزارش شده در نظام مراقبت عفونت هاي‬
‫بيمارستاني از ‪ 384‬بيمارستان در سال ‪1391‬‬
‫‪25‬‬
‫‪23.6‬‬
‫‪20‬‬
‫‪18.0‬‬
‫‪0.6‬‬
‫ارتوپدي‬
‫داخلي‬
‫گوارش‬
‫عفوني‬
‫سرطان‬
‫جراحي اعصاب‬
‫ریه‬
‫اعصاب‬
‫كلیه‬
‫خون‬
‫مراقبت ویژه كودكان‬
‫مراقبت ویژه نوزادان‬
‫مراقبت ویژه‬
‫پیوند‬
‫سوختگي‬
‫‪0.6‬‬
‫‪0‬‬
‫ارولوژي‬
‫‪0.7‬‬
‫‪0.7‬‬
‫‪0.8‬‬
‫‪0.8‬‬
‫‪1.0‬‬
‫‪1.0‬‬
‫‪1.6‬‬
‫‪1.8‬‬
‫‪1.9‬‬
‫‪0.4‬‬
‫‪0.5‬‬
‫‪0.3‬‬
‫كودكان‬
‫جراحي عمومي‬
‫مراقبت ویژه قلب‬
‫زنان‬
‫‪0.1‬‬
‫‪0.1‬‬
‫‪0.5‬‬
‫‪0.2‬‬
‫تنظیم نشده‬
‫چشم‬
‫سایر بخش ها‬
‫‪0.7‬‬
‫گوش و حلق و بیني‬
‫‪0.3‬‬
‫‪0.3‬‬
‫‪1.2‬‬
‫قلب‬
‫‪1.3‬‬
‫‪2.7‬‬
‫‪3.1‬‬
‫‪2.70‬‬
‫‪3.3‬‬
‫‪4.5‬‬
‫‪8.2‬‬
‫‪1.5‬‬
‫‪2.0‬‬
‫‪3.7‬‬
‫‪8.8‬‬
‫‪6.3‬‬
‫‪11.5‬‬
‫عفونت بیمارستانی‬
‫‪5‬‬
‫‪5.4‬‬
‫‪6.3‬‬
‫‪10‬‬
‫‪9.3‬‬
‫‪5.5‬‬
‫‪5.4‬‬
‫‪8.6‬‬
‫مرگ‬
‫‪12.5‬‬
‫‪13.2‬‬
‫‪13.7‬‬
‫‪9.2‬‬
‫‪14.0‬‬
‫‪12.8‬‬
‫‪15‬‬
‫‪15.2‬‬
‫درصد ميكرو ارگانيسم براساس موارد گزارش شده درنظام مراقبت عفونت هاي بيمارستاني از‪ 384‬بيمارستان در‬
‫سال ‪1391‬‬
‫‪15.0‬‬
‫‪11.1‬‬
‫‪13‬‬
‫‪11‬‬
‫‪6.5‬‬
‫‪3.7‬‬
‫‪1.1‬‬
‫‪1.1‬‬
‫‪1.6‬‬
‫‪2.2‬‬
‫‪2.8‬‬
‫‪3.1‬‬
‫‪1‬‬
‫‪3.7‬‬
‫‪3‬‬
‫‪3.9‬‬
‫‪5‬‬
‫‪7.0‬‬
‫درصد‬
‫‪7‬‬
‫‪8.3‬‬
‫‪9‬‬
‫‪12.4‬‬
‫‪15‬‬
‫‪16.5‬‬
‫‪17‬‬