Transcript Strukturyzacja ewaluacji

Diagnoza oraz analiza SWOT
Programu Operacyjnego Inteligentny
Rozwój
Autorzy: Elżbieta Kozłowska, Wojciech Pander, Adam Płoszaj, Anna
Puchała, Agata Ostrowska
Cel i zakres badania
 Celem ekspertyzy było opracowanie diagnozy
sytuacji społeczno-gospodarczej wraz z analizą
SWOT dla Programu Operacyjnego
Inteligentny Rozwój
 Metodologia: W toku prac dokonano metaanalizy dostępnych źródeł (badań, analiz,
ekspertyz, publikacji naukowych, statystyk
publicznych w 6 obszarach analizy). W trakcie
analizy wykorzystano model critical thinking,
który pozwolił na przygotowanie ścieżek
argumentacji
opartej
na
dowodach
dla
większości naszych wniosków. W ocenach
2
stosowaliśmy punkt odniesienia.
Struktura prezentacji
I. SEKTOR PRZEDSIĘBIORSTW DZIAŁAJĄCYCH W POLSCE
II. WSPÓŁPRACA
POMIĘDZY
PRZEDSIĘBIORCAMI
ORAZ
POMIĘDZY PRZEDSIĘBIORCAMI A INNYMI UCZESTNIKAMI
RYNKU
III.ROZWÓJ TECHNOLOGII I INNOWACJI, WSPÓŁPRACA
SEKTORA NAUKI Z SEKTOREM PRZEDSIĘBIORSTW
IV.DOSTOSOWANIE
DO
PRZEJŚCIA
NA
GOSPODARKĘ
NISKOEMISYJNĄ
V. SEKTOR NAUKOWO-BADAWCZY W POLSCE
VI.OTOCZENIE INSTYTUCJONALNE PRZEDSIĘBIORSTW
3
I. Sektor przedsiębiorstw
działających w Polsce
Kluczowe potrzeby
> Wspieranie zaangażowania przedsiębiorstw w
prowadzenie działalności innowacyjnej i wzrost
ich aktywności w tym zakresie
> W odniesieniu do prac B+R warto w sposób
kompleksowy odpowiedzieć na potrzeby
przedsiębiorstw poprzez: wspieranie rozwoju
potencjału technologicznego, finansowego,
organizacyjnego i ludzkiego
> Zwiększenie aktywności polskich przedsiębiorstw
w zakresie ochrony własności przemysłowej
5
Kluczowe potrzeby
> Wzrost świadomości polskich przedsiębiorców w
zakresie korzyści jakie niesienie podejmowanie
działalności innowacyjnej, a także informowanie
o dostępnych źródłach finansowania
> Zwiększenie udziału biznesu w finansowaniu prac
B+R
> Zwiększenie dostępu do finansowania dla
przedsiębiorstw poprzez wdrożenie instrumentów
dostosowanych do poziomu ryzyka projektu, czy
etapu jego rozwoju
6
II. Współpraca pomiędzy
przedsiębiorstwami oraz pomiędzy
przedsiębiorstwami a innymi
uczestnikami rynku
Potrzeby sektora
> Konieczne jest wspieranie współpracy polskich
przedsiębiorstw z podmiotami z zagranicy,
zarówno w aspekcie wymiany handlowej
(eksport), jak i działalności innowacyjnej
(zewnętrzne źródła wiedzy). Dotyczy to również
współpracy z Europejskimi Platformami
Technologicznymi
> Konieczne jest stymulowanie rozwoju
istniejących klastrów i struktur klastrowych. W
tym aspekcie istotne jest podnoszenie ich
konkurencyjności (w tym innowacyjności) na
arenie międzynarodowej.
8
Wyzwania
> Szczególnie istotne jest budowanie relacji
pomiędzy dużymi, innowacyjnymi
przedsiębiorstwami a sektorem nauki,
> Wyzwaniem jest zwiększenie poziomu i zakresu
współpracy polskich przedsiębiorstw z innymi
uczestnikami rynku, w tym innymi
przedsiębiorstwami, jednostkami naukowymi,
instytucjami otoczenia biznesu.
9
Wyzwania
> Konieczność lepszego niż dotychczas
wykorzystania zewnętrznych źródeł innowacji (i
wiedzy o innowacjach) w działalności
gospodarczej przedsiębiorstw.
> Konieczność integracji z Europejską Przestrzenią
Badawczą (Europejskie Platformy
Technologiczne).
10
III. Rozwój technologii i innowacji,
współpraca sektora nauki z sektorem
przedsiębiorstw
Kluczowe potrzeby
> Istnieje potrzeba kontynuacji dotychczasowych schematów
wsparcia działalności B+R w przedsiębiorstwach
i współpracy sektora nauki z sektorem gospodarki. Nacisk
powinien zostać położony na wsparcie projektów
realizowanych przez konsorcja jednostek naukowych z
podmiotami gospodarczymi.
> Ważnym jest podnoszenie kompetencji
w przedsiębiorstwach do prowadzenia prac B+R
> Wsparciem
powinny
zostać
objęte
również
duże
przedsiębiorstwa, z racji tego, że to głównie aktywność
tych firm na polu działalności B+R ma wpływ na wartość
wskaźnika BERD i dysponują one największym potencjałem
w zakresie działalności B+R.
12
Kluczowe potrzeby
> Niezbędne
są
zmiany
legislacyjne
zachęcające
przedsiębiorców do podejmowania ryzykownych działań
innowacyjnych. Szczególne znaczenie w tym zakresie ma
właściwie skonstruowany system zachęt podatkowych.
Wśród szczegółowych propozycji można wskazać na:
> Rezygnację z uzależniania przyznania premii technologicznej
od osiągnięcia przez przedsiębiorcę przychodu netto ze
sprzedaży towarów lub usług, które zostały wprowadzone
w wyniku inwestycji technologicznej,
> Rozszerzenie zakresu obowiązywania ulgi na nowe technologie
na prowadzoną bezpośrednio przez
działalność innowacyjno-wynalazczą
>
podmiot
gospodarczy
13
Kluczowe potrzeby
> Systemy wyboru projektów powinny koncentrować się
przede
wszystkim
na
merytorycznych
aspektach
ocenianego
projektu
bezpośrednio
związanych
z
nowatorstwem proponowanego rozwiązania.
Potrzebna
jest rezygnacja lub ograniczenie znaczenia kryteriów nie
związanych bezpośrednio z polem interwencji
> Ograniczone powinny zostać wymogi formalne- w pierwszej
kolejności ocenie powinien być poddawany wyłącznie
pomysł na projekt (tzw. fiszka projektowa)
> System wyboru projektów powinien być wyposażony w
mechanizmy „akceptacji ryzyka”. Należy liczyć się z tym, że
część projektów B+R nie zakończy się spodziewanym
14
rezultatem
>
Kluczowe potrzeby
> Kwestia niedostatecznej ochrony własności intelektualnej
powinna zostać zaadresowana w sposób kompleksowy.
Interwencja publiczna powinna być ukierunkowana na
następujące cele:
> wzrost
świadomości pracowników naukowych
płynących z ochrony własności intelektualnej
z
korzyści
> wsparcie prawne pracowników naukowych związane z ochroną
własności intelektualnej np. poprzez -wzmocnienie potencjału
centrów transferu technologii w tym zakresie, wzrost liczby
rzeczników patentowych
> wsparcie finansowe pracowników naukowych chcących chronić
prawa własności przemysłowej w kraju lub za granicąkontynuacja takich inicjatyw jak program Patent Plus czy
działanie 1.3.2 PO IG
15
>
IV. Dostosowanie do przejścia na
gospodarkę niskoemisyjną
Kluczowe potrzeby
> Transformacja w kierunku gospodarki niskoemisyjnej
to kluczowe wyzwanie gospodarcze i środowiskowe
> Przekształcenie gospodarki krajowej w kierunku
niższej redukcji gazów cieplarnianych powinno
dokonywać poprzez nowe innowacyjne technologie
> Technologie te pozwolą na wzrost konkurencyjności z
równoczesnym ograniczeniem presji na środowisko
w tym zmniejszeniem emisji gazów cieplarnianych.
> Transformacja w kierunku niskoemisyjnym powinna
stanowić silny impuls rozwojowy oraz znaczące
pobudzenie innowacyjności gospodarki.
17
Wyzwania sektora
> przeciwdziałanie ucieczce emisji poprzez opracowanie
i wdrażanie projektów pozwalających na obniżenie
emisji
> wzrost znaczenie krajowych technologii w zakresie
redukcji emisji versus import technologii w tym
zakresie
> podkreślenie wagi potrzeby redukcji emisji w
społeczeństwie i instytucjach wdrażających
> wsparcie prac badawczo-rozwojowych oraz
wdrożeniowych może wpłynąć na obniżenie ryzyka
technologicznego i ekonomicznego projektów w
analizowanym obszarze wsparcia.
18
> Istnieje duży potencjał redukcji gazów
cieplarniach który znajduje poparcie w krajowych
dokumentach strategicznych
> Redukcja ta może być osiągnięta dzięki
inicjatywą w zakresie badań i wdrażania
inwestycji innowacyjnych:
> w inwestycje służące poprawie efektywności
energetycznej
>rozwój niskoemisyjnych źródeł energii oraz
czystych technologii węglowych
>rozwój pozostałych metody redukcji emisji
(gospodarka odpadami, rolnictwo, alternatywne
paliwa)
19
V. Sektor naukowo – badawczy
w Polsce
Kluczowe potrzeby
 Zwiększenie publicznych i prywatnych
nakładów na B+R
 Należy wspierać zwiększenie udziału polskich
zespołów badawczych w międzynarodowych
projektach, zarówno poprzez bezpośrednie
bodźce finansowe (np. finansowanie
przygotowania wniosków, finansowanie
spotkań z potencjalnymi partnerami
zagranicznymi), jaki i podnoszenie kompetencji
kadr nauki (zarówno kompetencji naukowych,
jak i zarządczych).
21
Kluczowe potrzeby
 Warto rozważyć zasadność stymulowania liczby zgłoszeń
patentowych, przede wszystkim do Europejskiego Urzędu
Patentowego poprzez zachęty finansowe, zmniejszające
koszty uzyskania ochrony patentowej,
 W przyszłości należy zapewnić odpowiednie środki na
wykorzystanie potencjału wytworzonej infrastruktury
(prowadzenie badań przy jej wykorzystaniu), a także na
kontynuację rozpoczętych projektów infrastrukturalnych.
Ponadto należy kontynuować rozwój specjalistycznej
infrastruktury wraz z pojawianiem się nowych potrzeb
oraz możliwości technologicznych,
 W kolejnych latach należy stymulować rozwój kadr nauki
i techniki, w szczególności istotne będą działania
zmierzające do wzrostu liczby nadanych stopni doktora i
22
doktora habilitowanego.
VI. Otoczenie instytucjonalne
przedsiębiorstw
Kluczowe potrzeby
 Warto stymulować rozwój działalności instytucji
otoczenia biznesu w kierunku usług zaawansowanych,
specjalistycznych, proinnowacyjnych. W tym celu
konieczne jest wsparcie nastawione na rozwój
jakościowy rozwój tych podmiotów, w szczególności
wzrost kompetencji i umiejętności ich pracowników,
 Należy tworzyć sprzyjające warunki do rozwijania
działalności instytucji otoczenia biznesu na zasadach
komercyjnych, tj. finansowanych przez przedsiębiorstwa,
tak aby instytucje otoczenia biznesu konkurowały o
klientów, a nie o środki unijne,
 Należy tworzyć sprzyjające warunki do rozwijania
działalności instytucji otoczenia biznesu na zasadach
komercyjnych. Kluczowy w tym przypadku jest wzrost
kompetencji pracowników, a także transfer dobrych 24
praktyk działalności instytucji otoczenia biznesu.