TEMİZ İNSAN TEMİZ TOPLUM

SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ NİHAL DAVARCI

Dünyada her bir dakikada 6 çocuk ishalden, 4 çocuk zehirlenmesinden ölmekte...

Ölümlerin %44’ü enfeksiyon ve parazitlerden Yine ölümlerin %52’si 5 yaş altı çocuklardır.

gıda kaynaklanmaktadır.

Tüm bunların tek nedeni hijyene ve temizliğe gereken verilmemesidir.

önemin

Uluslararası Çevre Sağlığı Örgütü

El yıkama kurallarına uyan kişilerde;

sindirim organı

rahatsızlıklarında %51,

solunum yolu rahatsızlıklarında %24 oranında azalma

görülmüştür.

Unicef’in raporuna göre ;

Türkiye’de sağlıklı tuvalet bulunmayan hane oranı Tuvaleti bulunmayan hane oranı Tuvaleti kullanmayı bilmeyenlerin oranı %31,3 %6 %40

Tuvalet işletmecileri ile yapılan bir ankete göre ;

Türk insanının %95’i tuvalet kullanımını bilmemekte,

İnsan dışkısı dünyanın en pis ve en mikroplu maddesidir.

Yapısının %90’nı mikroplardan meydana gelmektedir.

Kanalizasyonların sağlıksız olması durumunda mikroplar vasıtası ile içme sularına veya tarladaki besinlere bulaşma yüksektir.

yağmur suları ihtimali çok

KİR

Bulunmaması gereken yerlerde bulunan her türlü materyal veya yolunu şaşırmış her türlü maddeye kir denir.

3 çeşit kir vardır;

a) Gevşek Kir b) Yapışkan Kir c) Partikül Kir

= = = Taş, kum, çakıl, sigara izmariti...

Çamur, içecek, ruj, yağ...

Pas, idrar ...

İdrar :

Sadece su ile ortamdan

uzaklaştırılamaz...

SABUN

Sabun temizlik maddesidir ancak mikropları öldürmez .

Uygulanan yüzeylerden kirin sökülerek su ile akıtılıp ayrıştırılmasını sağlar.

Sabunun kiri çözebilmesi için 22 saniyeye ihtiyacı vardır.

Sabun ve kir molekülleri ters elektrik yüklüdür, bu nedenle birbirlerini çekerler...

DETERJANLAR

Mikro-organizmaları öldürmek ve gelişimlerini önlemek amacıyla kullanılan kimyasal bileşimlerdir.

Tüm kimyasalların reaksiyon gösterebilmesi için belirli bir süreye ihtiyacı vardır.(Zaman) Çamaşır Suyu (hipo) ile temizliğin yapılması tuvaletlerde kullanılabilecek etkili yöntemlerden biridir . (En az 15 saniye mikropların ölmesi için bekletilmelidir.)

SU / 1

Su temizleme maddesidir, aynı zamanda içinde bulunan materyaller nedeniyle biriktiği yerlerde kötü görüntülere (yosunlanma gibi...) ve mikropların barınmasına neden olur. Suyun içinde ince kum, kil, toprak, erimeyen demir tuzları, karbonatlar, bakteriler ve mantarlar bulunur. “ Akan su kir tutmaz” sözünün bugün bir değeri kalmamıştır. Çünkü artık akan suda, duran suda kirlidir.

TEMİZLİK

Göz, burun ve cilt tarafından algılanan ve KİR olarak tanımladığımız tüm yabancı maddelerin ortamdan uzaklaştırılmasıdır.

MEKANİK KİMYASAL

Bir başka deyişle HİJYEN’e ulaşmak için atılan ilk adımdır.

ZAMAN ISI

HİJYEN

Ortamda bulunan bakterilerin hastalık yapıcı seviyenin altında tutulması için oluşturulan GÜVENLİ TEMİZLİK ortamıdır.

Sağlıklı ortamdır...

Hangi yüzeyler, hangi ürünlerle, hangi yöntemle nelere dikkat edilerek temizlenmelidir, bu sorulara en doğru cevaplar verilerek en sağlıklı, en hijyenik ortam sağlanmış olur.

HİJYEN

KİRLİ YÜZEY = Mikro-organizma = Kir TEMİZLENMİŞ YÜZEY DEZENFEKTE EDİLMİŞ YÜZEY

Mikro-organizmalar

Gözle görülemeyen küçük canlılar

Bakteriler Virüsler Küfler Mantarlar Parazitler

Mikro-organizmaların üremesi

1 Mikro-organizma yaklaşık 8 saat sonra 17 milyon adede ulaşır.

Çiğ ve sağlıksız besinler, su ve sulu ortamdan eller vasıtası ile alınan mikroplar bağırsaklarda hızla çoğalır, dışkıyla beraber vücuttan atılır...

Tuvaletlerden bulaşan hastalıklar...

Kolera, Tifo, Dizanteri, Sarılık, İshaller Paraziter hastalıklar (Tenya, kıl kurdu, kancalı kurtlar ) Dışkı ile bulaşan hastalıkların başında gelmektedir.

EL HİJYENİ

Bilinçli el yıkama ile hastalıklardan korunmak çok daha kolay...

Ellerin gıdalara mikroorganizma bulaştırma riski çok yüksektir.

Mikropların taşınmasında en önemli araç ellerdir. El sıkarak, ortak kullanım eşyaları ile yiyecekleri tutarak başkasına bulaştırabiliriz. Bu nedenle ellerin dışkı ile teması engellenmeli ve eller taşıdığımız mikropları bol su ve sıvı sabunla yıkanmalıdır.

Eller yıkanırken ;

• • • Yüzük ve takılar mutlaka çıkartılmalıdır...

Sıvı sabun kullanılmalıdır...

Sabunun temizliğine mutlaka dikkat edilmelidir...

• Parmak araları ve tırnak içleri ovalanmalıdır... iyice • Eller durulandıktan sonra temiz bir havlu veya kağıt havlu kullanılmalıdır...

Tuvalet çıkışlarında, Yemeğe oturmadan önce, Çiğ ve pişmiş yiyeceklerle temasından sonra, Hapşırdıktan veya öksürdükten sonra, İş yerinden ayrılmadan önce Evimize ulaştığımızda

eller mutlaka yıkanmalıdır.

TEMİZLİKTE TEMEL KURALLAR

 1- TEMİZLİK TEMİZDEN KİRLİYE DOĞRU YAPILMALIDIR.

(önce ofisler, sonra koridor temizlenmeli,oda zeminindeki kaba kirler faraş veya çekçek ile temizlenmeli, sonra paspaslanmalıdır.)  2- TEMİZLİK MALZEMELERİ HER BÖLÜM İÇİN FARKLI OLMALIDIR.

kullanılmamalıdır.) (Örn:tuvaletlerde kullanılan bir paspas ofis veya koridorda

TEMİZLİKTE TEMEL KURALLAR

 1- TEMİZLİK TEMİZDEN KİRLİYE DOĞRU YAPILMALIDIR.

(önce sınıflar, sonra koridor temizlenmeli,oda zeminindeki kaba kirler faraş veya çekçek ile temizlenmeli, sonra paspaslanmalıdır.)  2- TEMİZLİK MALZEMELERİ HER BÖLÜM İÇİN FARKLI OLMALIDIR.

kullanılmamalıdır.) (Örn:tuvaletlerde kullanılan bir paspas ofis veya koridorda

TEMİZLİKTE TEMEL KURALLAR

 3-TEMİZLİK SOLÜSYONU TEMİZLENEN BÖLGENİN RİSK DURUMUNA GÖRE HAZIRLANMALIDIR.

1/100) (lavabo-tuvaletler 1/10 Çamaşır suyu ile temizlenmeli,ofis-koridorlar

TEMİZLİKTE TEMEL KURALLAR

 4-TEMİZLİK HAREKETLİLİK BAŞLAMADAN ÖNCE YAPILMALIDIR.

(Paspaslamada su ve deterjan yeterlidir. Dezenfektanlara gerek yoktur.Deterjan direkt olarak yere veya paspasa dökülmemeli)

5- TEMİZLENECEK ALANA GÖRE KOVA VE BEZ RENGİ SEÇİLİR



R E N K L E R

MAVİ KOVA VE BEZ NERELERDE KULLANILIR?



MAVİ KOVA VE BEZ:Ofislerin masa, telefon ve bilgisayar temizliğinde

SARI KOVA VE BEZ NERELERDE KULLANILIR?



SARI KOVA VE BEZ temizliğinde kullanılır

: .

Kapı kolları,pencere önleri ve dolapların

PEMBE KOVA VE BEZ NERELERDE KULLANILIR?



PEMBE KOVA VE BEZ: arkasındaki fayans ve aynanın temizliğinde kullanılır.

lavabo



Temizlik solüsyonu: Normal temizlikte su ve deterjan yeterlidir. Veya yerler 1/100 çamaşır suyu ile temizlenmelidir.

Ç

IFT

K

OVALI

-P

RESLI

K

ULLANIMI

P

ASPAS

A

RABASI 

Paspas ilk kez kullanılıyor ise sıcak su ve deterjanla çamaşır makinesinde yıkanarak

 

olmalıdır. Temiz su için mavi kova, kirli su için kırmızı kova kullanılmalıdır.

(Üretici Firma önerisine uygun olarak), sıvı deterjan konulmalıdır.

Ç

IFT

K

OVALI

-P

RESLI

K

ULLANIMI

P

ASPAS

A

RABASI   

Paspas S şeklinde hareket ettirilmeli, temizlik yapılmalıdır.

Kirli paspasla temizlik yapılmamalı, kirlenen paspas önce kırmızı kovada kirinden arındırılmalı, sonra mavi kovada yıkanmalı, sıkma presi kırmızı kova üzerine çevrilerek sıkma işlemi Bu işlemi takiben paspas sıcak su ve deterjanla sonra tekrar kullanıma sokulmalıdır.

Ç

IFT

K

OVALI

-P

RESLI

K

ULLANIMI

P

ASPAS

A

RABASI  

Gün içinde kullanılan tüm paspaslar, gün sonunda sıcak su ve deterjanla çamaşır makinesinde yıkanıp kurutulduktan sonra tekrar kullanıma sokulmalıdır.

Islak paspasla silinen alanlar kuru mop ile hemen kurulanmalı, paspaslama işlemi sırasında kirlenme, kayma ve düşmeleri önlemek için uyarı levhaları konulmalıdır .

TEMİZLİKTE TEMEL KURALLAR

   6-TEMİZLİK BİTİMİNDE MALZEMELER UYGUN ŞEKİLDE YIKANIP KURUTULUR 7- TEMİZLİK MALZEMELERİ KOVA İÇİNDE VE ISLAK BIRAKILMAZ 8- TEMİZLİK MADDELERİ VE DEZENFEKTANLAR BİRBİRİ İLE KARIŞTIRILMAZ.

TEMİZLİKTE TEMEL KURALLAR

   9- LAVABO VE TUVALETLER EN SON TEMİZLENİR.

10- KURU SÜPÜRME, SİLKELEME YAPILMAZ 11- TEMİZLİK/DEZENFEKTAN ÇÖZELTİLERİ AŞIRI KİRLENDİĞİNDE, DEĞİŞTİRİLMELİDİR .

TEMİZLİKTE ELDİVEN KULLANIMI



Eldivenli ellerle kapı kolu, telefon, masa, vb. yüzeylere temas edilmemelidir.



Tuvalet temizliği için kullanılan eldivenler diğer alanların temizliğinde kesinlikle kullanılmamalıdır.

TEMİZLİKTE ELDİVEN KULLANIMI

   Farklı alanları temizlerken farklı eldiven kullanınız.

Eldiveni uzun süreli olarak elinizde tutmayın, uzun süreli eldiven kullanımı sizin için enfeksiyon kaynağıdır.

Gereksiz eldiven kullanımından kaçınınız.

TUVALET TEMİZLİĞİ

Eldiven giyilmeli Tuvalette kullanılan bezler ve eldivenler başka yerlerde kullanmamalı...

Temizlik için kullanılan deterjanlara kiri çözebilmesi için gerekli süreyi verilmeli Tuvalet alanının her zaman temiz ve kuru kalması sağlanmalı...

Tuvaletlerde onarım gerektiren kısımların onarılması sağlanmalı...

Tuvalette kullanılan hiçbir malzeme ortalıkta görünür vaziyette bırakılmamalı...

TUVALETLERİN KULLANIMI

Medeniyetin ilk şartı tuvalet temizliğidir...

Hangi çeşit tuvalet olursa olsun tuvalete girer girmez ve ihtiyacımızı giderdikten sonra mutlaka

sifon çekmeliyiz.

ALATURKA TUVALETLER

ALAFRANGA TUVALETLER

ENGELLİ TUVALETLERİ

PİSUVARLAR

LAVABOLAR

     Temizlik sırasında kullanılan malzemeler ve bunların bakımı da özen ister. Temizlik sırasında eldiven kullanmakta yarar vardır. Burada amaç el cildinin korunmasıdır. Eldiven giyilmeden önce eller kurallara uygun olarak yıkanır ve kurulanır. Kirliliğin yayılmasının eldivenler aracılığıyla olabileceği unutulmamalıdır. Atık bulaşmış eldivenler, kendileri de birer bulaştırıcı araç olurlar. Bu nedenle temizlik sırasında eldivenler, faraş ve fırça gibi bir araç kullanmadan doğrudan, atıklarla temas ettirilmemelidir.

 Temizlik bezleri ısıya dayanıklı, tüy bırakmayacak, yumuşak pamuklu kumaşlardan yapılmış sağlam bezler olmalıdır. Kuru ya da nemlendirilmiş olarak, kirlendikçe su ve sabun ya da deterjanla temizlenip durulanarak kullanılır. Yırtılınca yenilenirler. Sıcak su ile yıkanamama özelliği ve gözenekleri nedeniyle çok geniş alan oluşturdukları için temizlenmeleri zor olan plastik süngerler bez yerine kullanılmamalıdır. Görünür biçimde yıprandıklarında yer paspasları yenilenmelidir.

 Temizlik fırçaları esnek ve hareketli ancak kuvvet uygulayacak kadar sağlam ve ısıya dayanıklı olmalıdır. Bu özellikleri bozulduğunda kullanılmayıp yenilenmelidir.

TUVALET TEMİZLİĞİ  Tuvaletler, hijyenik açıdan yüksek risk taşıyan alanların başında gelir. Riskin bir noktadan diğerine taşınması olarak tanımlanabilecek “çapraz bulaşma” olasılığının yüksek olduğu yerlerden biridir. Bu nedenle temizlik uygulamalarına gerekli hassasiyet gösterilmeli ve bu alanlarda kullanılacak tüm ürün, araç ve gereçler bir başka temizlik alanında kullanılmamalıdır.  Hatta tuvaletler kendi içinde bile alanlara ayrılmalı ve klozet ve pisuarların bulunduğu birincil risk alanlarında kullanılan malzemeler de lavabo, tezgah vs diğer yüzeylerde kullanılmamalıdır.

 Temizlik sırasında tuvalet alanı içinde tesbit edilecek hasarlı veya bozuk tüm unsurlar yetkililere bildirilmek üzere not edilmelidir. Tüm malzemelerin düzenli nakli ve rahat kullanımı için taşıyıcı bir araç kullanılması uygun olacaktır.

TUVALET TEMİZLİĞİ • Önce görünür kirler ıslatılarak temizlik fırçalarının kazıyıcı kenarları da kullanılarak temizlenir.

• Toz ya da sıvı, ovucu bir deterjanla önce fırçalanarak temizlenir ve su ile durulanır.

• Musluk başları da toz ya da ovucu bir deterjanla, başka bir fırça ya da bez kullanılarak temizlenir.

Sabunlukların dış yüzey temizliği her temizlikte yerine getirilmelidir. Sıvı sabunlar bittiğinde sabunluklar fırçalanarak temizlenip, kurulanmalı ve bu işlemlerden sonra yeniden doldurulmalıdır.

• Tuvalet ve lavabo fırçaları ayrı olmalı, başka yüzeylerde kullanılmamalı ve temas ettirilmemelidir.

1.

İşe başlamadan önce eller ve eldivenler yıkanmalı ve eldivenler giyilmelidir.

2.

Tuvalete girer girmez ilk iş olarak klozet ve pisuar sifonları çekilerek kaba kirler uzaklaştırılmalıdır.

3.

Tuvalet temizlik ürünü klozet ve pisuarların iç yüzeyine püskütrütlmelidir.

4.

Çöpler boşaltılmalı ve gerekiyorsa çöp poşetleri takılmalıdır.

5.

Sarf malzemeleri tamamlanmalıdır

8.

9.

Tuvaletteki dispenserlerin ( tuvalet kağıtlığı) temizliği yapılmalıdır.

Kapı kolu ve aydınlatmalar gibi ellerin en çok temas ettiği yüzeyler temizlenmelidir.

10.

Lavabo, lavabo çevresi ve armatürler temizlenmeli; ayna bir genel temizlik ürünü ile temizlenmelidir.

11.

Klozet ve pisuarlara dönülerek etkileşime bırakılan tuvalet temizleme ürünü fırçalanarak tüm iç yüzeye yayılmalı ve tekrar sifon çekilerek durulanmalıdır.

   12.

Klozet ve pisuarın çevresi üstten aşağıya doğru temizlenerek kurulanmalıdır.

13. Tuvaletin zemini paspaslanarak temizlenmeli ve kurulanmalıdır 14.

Son olarak tuvaletten çıkmadan önce göz ile kontrol yapılmalı ve sonuçtan emin olmalıdır. Eğer isteniyorsa temizlik sonrası tuvalet içine hava şartlandırıcı ürün veya parfüm sıkılabilir.

 Başta da bahsedildiği gibi malzemeler sadece bir diğer tuvaletin temizliğinde kullanılmalı, binanın bir başka alanında kullanılmamalıdır.

TEMİZLİK MALZEMELERİ:

  

Paspaslar ve temizlik bezleri: 5 litre suya yarım pet bardağı çamaşır suyu konur. 15-20 dakika bekletilir, durulanır.

Kuru olarak saklanır.

TEMİZLİK MALZEMELERİ:

   

Paspas ve temizlik kovaları: Sıcak su ve deterjanla yıkanır. Ters çevrilerek kurutulur. Fırçalar: Her kullanımdan sonra temizlenir.

ÇÖPLERİN TOPLANMASI

   Çöp toplama sırasında eldiven kullanılmalıdır.

Çöpler birbirleriyle karıştırılmadan ayrı ayrı toplanmalıdır.

Evsel atık ve ambalaj atıkları aynı konteynırlarda Atıklar taşınırken vücuttan uzak tutulmasına dikkat edilmelidir. Üstten bastırılarak sıkıştırma yapılmamalıdır.

TEŞEKKÜRLER