Transcript Faktör Analizi

FAKTÖR ANALİZİ NEDİR
Faktör analizi aynı yapıyı ölçen çok sayıda değişkenden
az sayıda ve tanımlanabilir nitelikte anlamlı değişkenler
elde etmeye yönelik çok değişkenli bir istatistiktir.
Daniel’e göre Faktör Analizi ; Bir grup değişkenin
kovaryans yapısını incelemek ve bu değişkenler
arasındaki ilişkileri faktör olarak isimlendiren çok daha
az sayıdaki gözlenemeyen gizli değişkenler bakımından
açıklamayı sağlamak üzere düzenlenmiş bir tekniktir
Faktör Analizi
 Faktör analizi aynı yapıyı ölçen çok sayıda değişkenden az
sayıda ve tanımlanabilir nitelikte anlamlı değişkenler elde
etmeye yönelik çok değişkenli bir istatistiktir. Daniel’e göre
Faktör Analizi ; Bir grup değişkenin kovaryans yapısını
incelemek ve bu değişkenler arasındaki ilişkileri faktör
olarak isimlendiren çok daha az sayıdaki gözlenemeyen gizli
değişkenler bakımından açıklamayı sağlamak üzere
düzenlenmiş bir tekniktir.
 İlk olarak 20yy. Lın başlarında speaman tarafından
geliştirilen faktör analizinin yaygın kullanılması bilgisayar
teknolojisinin 1970 li yıllarda yaşanan hızlı gelişmesi ile
mümkün olabilmiştir.
Niçin Faktör Analizi
 Faktör Analizi Değişken gruplarını/kümelerini saptamak için
kullanılır.
 Faktör analizinin amaçları dikkate alındığında faktör analizi
ikiye ayrılır.
 Doğrulayıcı ve açımlayıcı olmak üzere 2 temel yönteme
ayrılmaktadır.
 Doğrulayıcı Faktör Analizi: Değişkenler arasındaki ilişkiye
dair daha önce saptanan bir hipotezin test edilmesidir.
 Açımlayıcı Faktör Analizi. Değişkenler arasında ki
ilişkilerden hareketle faktör bulmaya, teori üretmeye yönelik
bir işlemdir.
Faktör Analizinin Kullanım Alanları
 Bir dizi değişkenin kullanım alanları
 Tekbir değişkeni ölçmek için anket geliştirmek
 Özgün veriyi olabildiğince koruyarak , veri zatini azaltmak.
Faktör Analizi; Temel Bileşen Analizi
 Faktör Analizi verilerdeki belirleyici boyutları ortaya çıkarır
ve dolayısıyla ortak varyosla ilgilenir.
 Temel Bileşenler Analizi ise ; özgün verileri bir dizi doğrusal
değişken olarak kabul edep her değişkenin temel bileşene
katsayısını ortaya çıkarmaya çalışır.
İYİ BİR FAKTÖR ANALİZİ
 İyi bir faktörleşmede ya da faktör dönüştürmesinde
 Değişken azaltma olmalı
 Üretilen yeni değişken ya da faktörler arasında ilişkisizlik
anlamı olmalıdır.
 Ulaşılan sonuçların yani elde edilen faktörler anlamlı
olmalıdır.
Faktör Analizi Aşamaları
 Problemi Tanıma ve Veri Toplama: Bu aşama faktör analizi
için gerekli olan hazırlık çalışmalarını kapsayan ilk aşamadır.
 Korelasyon matrisinin oluşturulması: Korelasyon matrisi
faktör analizinde yer alan değişkenler arasındaki ilişkiyi
gösteren bir matristir.
 Faktör sayısına karar verme: Söz konusu veri seti için faktör
analizinin uygun olduğuna karar verdikten sonra oluşturulan
korelasyon matrisini baz alarak faktör çözümünü ortaya
koymak amacıyla uygun bir faktör çıkarma yönteminin
seçilmesi ve başlangıç bölümünün oluşturulmasını
kapsamaktadır.
Kolerasyon Matrisi
 Gözlenen değişkenlerden üretilen kolerasyon matrisine
gözlenen kolerasyon matrisi, faktörlerden üretilen kolerasyon
matrisine ise üretilmiş kolerasyon matrisi denir.
Öz Değer
 Her bir faktör yüklerinin kareleri toplamı, her bir faktör
tarafından açıklanan veryansın oranın hesaplanmasında ve
önemli faktör sayısına karar vermede kullanılır.
Ortak Faktör Varyansı
 Maddelerin faktörlerle olan çoklu korelasyonunun karesi ile
açıklanmaktadır.
 Faktör yük değeri: Maddelerin faktörlerle olan ilişkisini
açıklayan bir katsayıdır
Faktörleşme
 Bir faktörleşme yada ortak faktör adı verilen yeni kavramları
ortaya çıkarma yada maddelerin faktör yük değerini
kullanarak kavramların işlevsel tanımlarını elde etme
sürecidir.
Faktörleşmede Kullanılan Teknikler
 Klasik faktör çıkarma teknikleri
 Temel Bileşenler Analizi
 Temel Eksenler, maksimum olabilirlik, çoklu gruplandırma,
Temel bileşenler analizi.
 Temel eksenler maksimum olabilirlik ve çoklu gruplandırma
Teknikleri klasik faktör teknikleri içinde yer almaktadır.
Döndürme
 Dik ve Eğik olmak üzere iki tür döndürme yaklaşımı vardır.
 Dik döndürme: Faktörler arasında ilişki olmadığı
düşüncesine dayalı olan dik döndürme; faktörler, eksenlerin
konumu değiştirmeksizin döndürülür.
 Eğik döndürme: Faktörlerin birbirleriyle ilişki olduğu
düşüncesi üzerine kurulu olan eğik döndürme ise;
Eksenlerin döndürülmesinde farklı açılar kullanılır,
döndürme sonunda değişkenlerle ilgili açıklanan toplam
varyas değişmezken, faktörlerin açıklandıkları varyanslar
değişir.
Faktör Analizinin Uygulanmasına İlişkin
Bazı Sorunlar
 Önlem Büyüklüğü
 Normallik
 Doğrusallık
 Denekler Arasındaki Uç Değerler
 R’nin Faktörleştirilebildiği
 Değişkenler Arasında ki Uçlar
FATMA YILDIRIM
122348019
BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN
TEŞEKKÜR EDERİM.
