Transcript w zakresie doradztwa zawodowego

DEPARTAMENT KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO I USTAWICZNEGO
Aktualne działania MEN na rzecz rozwoju
poradnictwa zawodowego
26 maja 2011r.
Instytucjonalizacja doradztwa zawodowego
w systemie oświaty
Podstawowe regulacje prawne:
 Ustawa o systemie oświaty (art. 1 pkt 14) – System oświaty zapewnia
w szczególności przygotowywanie uczniów do wyboru zawodu
i kierunku kształcenia.
 Ustawa – Karta Nauczyciela (art. 42 ust. 7 pkt 3) - Organ prowadzący
szkołę lub placówkę określa tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć
doradców zawodowych prowadzących zajęcia związane z wyborem
kierunku kształcenia i zawodu w celu wspomagania uczniów
w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych.
 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowych
statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół wprowadziło
obowiązek tworzenia wewnątrzszkolnych systemów doradztwa
zawodowego w gimnazjach, liceach ogólnokształcących, technikach
i zasadniczych szkołach zawodowych.
Kwalifikacje doradców zawodowych w szkołach i placówkach
Mając na uwadze potrzebę zagwarantowania wysokiej jakości pracy
doradców zawodowych w rozporządzeniu Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych
kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół
i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających
wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia
nauczycieli, określono kwalifikacje, jakie są wymagane od
nauczyciela-doradcy zawodowego.
W zależności od typu szkoły lub placówki wymagane jest ukończenie
studiów I-go (licencjackich) lub II-go (magisterskich) stopnia
w zakresie doradztwa zawodowego lub ukończenie studiów I-go
(licencjackich) lub II-go (magisterskich) stopnia na dowolnym kierunku
i studiów podyplomowych w zakresie doradztwa zawodowego oraz
posiadanie przygotowania pedagogicznego.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada
2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy
psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach,
szkołach i placówkach zmienia model doradztwa edukacyjno-zawodowego w szkole, zarezerwowanego dotychczas głównie dla
doradców zawodowych, na model włączający w to doradztwo także
innych nauczycieli i specjalistów w tym nauczycieli wyznaczonych
przez dyrektora szkoły do realizacji zadań z zakresu doradztwa
zawodowego.
Pomocy psychologiczno - pedagogicznej w przedszkolu, szkole
i placówce udzielają uczniom nauczyciele, wychowawcy grup
wychowawczych oraz specjaliści, w tym doradcy zawodowi.
Zadania doradcy zawodowego:
1. systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania
poszczególnych uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe
oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej;
2. gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji
edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu
kształcenia; prowadzenie zajęć przygotowujących uczniów do
świadomego planowania kariery i podjęcia roli zawodowej;
3. koordynowanie działalności informacyjno-doradczej
prowadzonej przez szkołę i placówkę;
4. współpraca z innymi nauczycielami w tworzeniu i zapewnieniu
ciągłości działań w zakresie doradztwa edukacyjnozawodowego.
W przypadku braku doradcy zawodowego w szkole lub placówce
dyrektor szkoły lub placówki wyznacza nauczyciela planującego
i realizującego zadania z zakresu doradztwa edukacyjnozawodowego.
Nauczyciele i specjaliści w toku codziennej pracy będą prowadzili
obserwacje uczniów, w zakresie ich potrzeb i predyspozycji
związanych z wyborem ścieżki kształcenia i zawodu.
W 2011 roku zostanie opracowany oraz udostępniony wszystkim
szkołom i placówkom systemu oświaty „Poradnik dla nauczycieli”,
który będzie zawierał podstawowe informacje dotyczące
poradnictwa zawodowego. Poradnik będzie przeznaczony dla
nauczycieli realizujących zadania z zakresu poradnictwa
zawodowego.
Publikacja ta zostanie opracowana w projekcie „Eurodoradztwo
Polska” (Euroguidance Poland), który na zlecenie MEN realizuje
KOWEZiU.
PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI 2007-2013
Tytuł projektu: Opracowanie modelu poradnictwa zawodowego oraz
internetowego systemu informacji edukacyjno-zawodowej
Cele projektu:
opracowanie i pilotażowe wdrożenie modelu poradnictwa
zawodowego ukierunkowanego na zapewnienie uczniom dostępu do
usług doradczych od poziomu gimnazjum i realizującego ideę
poradnictwa przez całe życie,
upowszechnienie dostępu do rzetelnej informacji edukacyjnozawodowej uczniom, rodzicom, nauczycielom i doradcom zawodowym,
poprzez utworzenie Internetowego Systemu Informacji EdukacyjnoZawodowej (portalu), zawierającego informacje dla użytkowników
dostępne z poziomu centralnego, regionalnego oraz lokalnego.
Obecnie
trwają
przygotowania
do
przeprowadzenia
pilotażu
w województwie warmińsko-mazurskim, którego głównym celem będzie
weryfikacja skuteczności zaproponowanych rozwiązań oraz identyfikacja
ewentualnych barier.
W celu zapewnienia wsparcia metodycznego dla doradców
zawodowych bądź innych osób, które realizują zadania z zakresu
poradnictwa zawodowego Ministerstwo Edukacji Narodowej, przy
wykorzystaniu funduszy strukturalnych, ogłosiło we wrześniu 2008
roku konkurs na opracowanie narzędzi diagnostycznych
i materiałów metodycznych wspomagających proces
rozpoznawania predyspozycji i zainteresowań zawodowych
uczniów.
Dotychczas zostały opracowane następujące narzędzia:
- Vademecum Talentu” - zintegrowana ocena predyspozycji
i zainteresowań zawodowych uczniów,
-
Poznaj swoje zainteresowania i świat szkolnictwa zawodowego,
-
DIAPREZAMUS
pakiet
diagnostyczno
metodyczny
wspierający proces orientacji zawodowej dzieci i młodzieży,
-
Wsparcie metodyczne procesu rozpoznawania predyspozycji
zawodowych uczniów,
-
Labirynt zawodów, czyli niewerbalny test predyspozycji
i zainteresowań zawodowych uczniów wraz z multimedialnymi
zasobami informacji zawodowej.
Obecnie trwają prace nad wprowadzeniem zmian organizacyjnych
i programowych w szkolnictwie zawodowym, które obejmują m.in.
uelastycznienie
procesu
kształcenia
zawodowego
oraz
wypracowanie
skutecznych
mechanizmów
zachęcających
pracodawców do włączania się w proces planowania, nabywania
i potwierdzania kwalifikacji zawodowych.
Zmiany wprowadzane do ustawy o systemie oświaty obejmą
również
zagadnienia
dotyczące
doradztwa
edukacyjnozawodowego.
Powiaty zostaną zobowiązane do zapewnienia szkołom
i placówkom znajdującym się na ich terenie kompleksowego
wspomagania w zakresie: pomocy psychologiczno-pedagogicznej
udzielanej uczniom, rodzicom i nauczycielom, warunków do
rozwoju uczniowskich zdolności i zainteresowań, organizowania
współpracy, wymiany doświadczeń, doskonalenia nauczycieli oraz
dyrektorów szkół i placówek, jak również umożliwienia
nauczycielom dostępu do informacji pedagogicznej, w tym
pedagogicznych zasobów bibliotecznych.
W projekcie ustawy zmieniającej ustawę o systemie oświaty
uwzględniono również możliwość grupowania szkół, które będą
wspólnie zarządzane, będą miały wspólną kadrę pedagogiczną
i wspólnych specjalistów, co ułatwi organizowanie uczniom pomocy
psychologiczno-pedagogicznej, doradztwa zawodowego, a także
zapewni pełne etaty nauczycielom.
Zakłada się możliwość tworzenia następujących grup:
przedszkolno-podstawowej
mogącej
zawierać
po
kilka
przedszkoli, innych form przedszkolnych i szkół podstawowych.
gimnazjalno-licealnej mogącej zawierać po kilka gimnazjów
i liceów.
Organy prowadzące grupy gimnazjalno-licealne otrzymają
dodatkową wagę subwencyjną na utworzenie grupy w celu
zorganizowania doradztwa edukacyjno-zawodowego i innej oferty
dodatkowej.
W odniesieniu do kolejnych etapów edukacji połączenie edukacji
na poziomie gimnazjalnym z edukacją na poziomie liceum
ogólnokształcącego umożliwi także zachowanie ciągłości realizacji
podstawy programowej i spójności programowej następujących po
sobie etapów edukacyjnych oraz zorganizowanie uczniom
profesjonalnego doradztwa edukacyjno-zawodowego.
Nauczycielom stworzy możliwość planowej i wieloletniej pracy
z uczniami oraz obserwacji ich rozwoju.
Podniesieniu poziomu kształcenia zawodowego i zbliżeniu go do
potrzeb rynku pracy sprzyjać będzie możliwość konsolidacji
edukacji zawodowej i ustawicznej w centrach kształcenia
zawodowego i ustawicznego, tworzonych poprzez łączenie szkół
prowadzących kształcenie zawodowe i placówek kształcenia
ustawicznego, placówek kształcenia praktycznego lub ośrodków
dokształcania i doskonalenia zawodowego oraz szkół dla
dorosłych. Centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego
będzie również podejmować działania w zakresie poradnictwa
zawodowego i informacji zawodowej.
Dziękuję za uwagę
Anna Bąkiewicz
Departament Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego
Ministerstwo Edukacji Narodowej