การจัดทำแผนการเรียนรู้ การใช้ปัญหาเป็นฐานการเรียนรู้
Download
Report
Transcript การจัดทำแผนการเรียนรู้ การใช้ปัญหาเป็นฐานการเรียนรู้
การจัดทาแผนการเรียนรู ้
การใช้ปญั หาเป็ นฐานการเรียนรู ้ (PBL)
การจัดทาแผนการจัดการเรียนรู ้
หากอาจารย์จะต้องเตรียมตัวสอนในรายวิชาที่
ได้รบั มอบหมาย จะมีขนั้ ตอนการดาเนินงานอย่างไร
คาอธิบายรายวิชา
การกาหนดเนื้อหา
มคอ.2 (จุดมุง่ หมายของรายวิชา)
การแบ่งสัดส่วนคะแนน
การกาหนดรูปแบบการสอน
การกาหนดรูปแบบการประเมิน
PBL
Project-based Learning
Problem-based Learning
(NUS ; National University of Singapore)
NUS ได้มกี ารเปลีย่ นวิธกี ารเรียนการสอนของนักศึกษา
และอาจารย์ ซึง่ แต่เดิม NUS ก็ใช่วธิ กี ารเล็คเชอร์เหมือนที่
อืน่ ๆ (มหาวิทยาลัยเมืองไทย) ให้กลายมา
เป็ น Problem-based Learning
(การใช้ปญั หาเป็ นฐานในการเรียนรู ้ หรือ PBL)
ทางฝ่ ายผูบ้ ริหาร NUS ก็ตอกยา้ ว่า
"ความรูจ้ ากเล็คเชอร์น้นั นักศึกษาเรียนจบแล้วเอาไปใช้ได้
แค่ 3 ปี ถงึ 5 ปี ความรูน้ ้นั ก็ลา้ สมัยแล้ว” เพราะมันคงทาให้
ความรูน้ ้นั “ตาย” อย่างไม่เกิดประโยชน์ ซ้ายังไม่เพิม่ ทักษะ
การศึกษาค้นคว้าให้แก่บณ
ั ฑิตเมื่อเรียนจบกลับออกไป
ทางาน
“เขาไม่ได้เปลีย่ นหลักสูตร แต่
เปลีย่ นวิธกี ารสอน ...เช่นเดียวกัน
กับมหาวิทยาลัยขัน้ นาของโลก
…. สิง่ ทีเ่ ป็ นปัจจัยความสาเร็จ
ของมหาวิทยาลัยชัน้ นาไม่ใช่
หลักสูตร ไม่ใช่ตกึ เรียนทันสมัย แต่
คือ วิธีการสอน”
สอนเนื้อหาไปบางส่วนก่อน หลังจากจากนัน้ ก็ทดลองให้นกั เรียนแก้ปญั หาเป็ น
กลุม่ ย่อย ซึง่ เป็ นวิธสี อนแบบแก้ปญั หา แต่เป็ นการสอนแบบ
แก้ปญั หา (Problem solving method)
หรือผูส้ อนว่าไปตามทฤษฎี เนื้อหาทีส่ อนแล ้วก็ยกกรณีศึกษาขึ้นมาให้นกั เรียน
ถกกัน ก็ไม่ใช่วธิ กี ารสอนแบบ PBL
หากแต่ PBL นัน้ ผูส้ อน ต้องนาปัญหาทีเ่ กี่ยวข้องกับศาสตร์วชิ าของผูเ้ รียน
โดยตรงต้องมาก่อน แล ้วใช้ปญั หาหรือกรณีศึกษานัน้ เป็ นโจทย์กระตุน้ เพือ่ ให้
ผูเ้ รียนไปค้นคว้าหาความรู ้ ความเข้าใจด้วยตนเอง เพือ่ จะได้คน้ พบคาตอบของ
ปัญหาดังกล่าว โดยกระบวนการหาความรูด้ ว้ ยตนเองนี้ทาให้ผูเ้ รียนเกิดทักษะ
ในการแก้ไขปัญหา (Problem solving skill) ระหว่างการเรียน
ผูส้ อนอาจจะแนะแนวทางการค้นหาคาตอบหากเห็นว่าจะไม่อยู่ในศาสตร์วชิ าที่
สอนนัน้ ได้
PBL
Problem-based Learning
การเรียนรูโ้ ดยใช้ปญั หาเป็ นฐาน หรือ การเรียนรูท้ ใ่ี ช้ลกั ษณะการตัง้ ปัญหาเป็ น
ประเด็นนา ซึง่ จะช่วยกระตุน้ ให้ผูเ้ รียนเกิดความต้องการทีจ่ ะค้นคว้าหาความรูม้ า
เพือ่ ขบคิดแก้ไขปัญหา หรือเรียนรูจ้ ากปัญหาอาจเป็ นสถานการณ์จริง ได้ถกู นามาใช้
อย่างได้ผลในหลายระดับการศึกษา เป็ นรูปแบบการเรียนอีกรูปแบบหนึ่งทีเ่ น้น
ผูเ้ รียนเป็ นศูนย์กลาง และรูจ้ กั การทางานร่วมกันเป็ นทีมของผูเ้ รียน โดยผูส้ อนมี
ส่วนร่วมน้อยแต่ก็ทา้ ทายผูส้ อนมากทีส่ ุด
ลักษณะสาคัญของการเรียนรูโ้ ดยใช้ปญั หาเป็ นฐานประกอบด้วย
1. ใช้ปญั หาทีส่ อดคล ้องกับสถานการณ์จริงเป็ นตัวกระตุน้ หรือจุดเริ่มต้นในการแสวงหาความรู ้
2. การบูรณาการเนื้อหาความรูใ้ นสาขาต่างๆ ทีเ่ กี่ยวข้องกับปัญหานัน้
3. เน้นกระบวนการคิดอย่างมีเหตุผลและเป็ นระบบ
4. เรียนเป็ นกลุม่ ย่อย โดยมีครู หรือ ผูส้ อนเป็ นผูส้ นับสนุนและกระตุน้ ผูเ้ รียนต้องร่วมกัน
สร้างบรรยากาศทีส่ ่งเสริมการเรียนรูใ้ ห้เกิดขึ้นในกลุม่
5. เน้นกระบวนการเรียนรูท้ ใ่ี ช้ผูเ้ รียนเป็ นศูนย์กลางและสอดคล ้องกับวัตถุประสงค์ทต่ี นเองหรือ
กลุม่ ตัง้ ไว ้
วัตถุประสงค์หรือผลลัพธ์ทค่ี าดหวังจากการเรียนรูโ้ ดยใช้ปญั หาเป็ นฐาน ได้แก่
1. ได้ความรูท้ ส่ี อดคล ้องกับบริบทจริงและสามารถนาไปใช้ได้
2. พัฒนาทักษะการคิดอย่างมีวจิ ารญาณ การให้เหตุผล และการนาไปสู่การ
แก้ปญั หาทีม่ ปี ระสิทธิผล
3. ผูเ้ รียนสามารถเรียนรูไ้ ด้ดว้ ยตนเองอย่างต่อเนื่อง
4. ผูเ้ รียนสามารถทางานและสือ่ สารกับผูอ้ น่ื ได้อย่างมีประสิทธิาาพ
5. เป็ นการสร้างแรงจูงใจในการเรียนรูใ้ ห้แก่ผูเ้ รียน
6. ความคงอยู่ของความรูจ้ ะนานขึ้น
ปัจจัยอะไรบ้างทีม่ ผี ลต่อคุณาาพของการจัดการเรียนการสอนแบบ PBL
1. ความสาคัญของเนื้อหา ต้องเลือกเนื้อหาทีเ่ ป็ นแกน หรือหลักการและสอดคล้องกับ
การนาไปใช้ในสถานการณ์จริง
2 คุณาาพของโจทย์ปญั หา ต้องเลือกปัญหาทีพ่ บบ่อยในสถานการณ์จริงและสร้าง
ปัญหาให้สอดคล ้องกับวัตถุประสงค์ของหลักสูตร ปัญหาทีด่ จี ะต้องน่ าสนใจและกระตุน้
ในผูเ้ รียนสามารถอาิปรายและเรียนลงไปในระดับลึกจนเข้าใจแนวคิดของปัญหามากกว่า
การท่องจาสามารถเชื่อมโยงความรูเ้ ดิมของผูเ้ รียนกับข้อมูลใหม่
3 กระบวนการกลุม่ ทัง้ ครูและผูเ้ รียนต้องเข้าใจพลวัตรของกระบวนการกลุ่ม บทบาท
ของแต่ละคนในกลุม่ กระบวนการกลุม่ ทีด่ จี ะทาให้การเรียนรูม้ ปี ระสิทธิผลยิง่ ขึ้น
ปัจจัยอะไรบ้างทีม่ ผี ลต่อคุณาาพของการจัดการเรียนการสอนแบบ PBL
4.บทบาท และทักษะของครู ครูหรือผูส้ อนยังมีบทบาทสาคัญในการเรียนรูโ้ ดยใช้ปญั หาเป็ น
ฐาน แต่จะเปลีย่ นไปจากการสอนแบบบรรยาย ดังได้กล่าวมาแล้ว
5. การพัฒนาทักษะต่างๆ ของทัง้ ครูและผูเ้ รียน ครูอาจไม่มนใจตนเองในการที
ั่
่ตอ้ งเป็ นครูใน
วิชาทีต่ นไม่ชานาญ ครูจะต้องได้รบั การพัฒนาและฝึ กทักษะต่างๆ ของการเป็ นครูประจากลุม่
จะช่วยให้การเรียนการสอนประสบความสาเร็จมากขึ้น ผูเ้ รียนก็จะต้องรับความเข้าใจเกี่ยวกับ
แนวคิดการเรียนรูโ้ ดยใช้ปญั หาเป็ นฐานและการเตรียมความพร้อมก่อนการเรียนแบบนี้
6.ทรัพยากรการเรียนรู ้ เนื่องจากเป็ นแหล่งข้อมูลหรือความรูท้ ส่ี าคัญ การเตรียมและจัดหา
แหล่งทรัพยากรการเรียนรูท้ ห่ี ลากหลาย พร้อมทัง้ เทคโนโลยีทเ่ี กี่ยวข้องจึงมีความจาเป็ นต่อการ
เรียนรูโ้ ดยใช้ปญั หาเป็ นฐาน
7.การบริหารจัดการ ความร่วมมือและประสานงานกันระหว่างาาควิชาหรือหน่วยงาน
ตลอดจนการวางแผนงานทีเ่ หมาะสมจะทาให้การจัดการเรียนการสอนมีประสิทธิาาพ
หากต้องการให้ ผูเ้ รียนเปลีย่ นแปลงวิธกี ารเรียน
ผูส้ อนต้องเปลีย่ นแปลงรูปแบบการสอนก่อน