Transcript Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

ÖĞRETİM YÖNTEM
& TEKNİKLERİ
-5-
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
SUNU İÇERİĞİ
ÖĞRETİM TEKNİKLERİ
* BENZETİM (SİMÜLASYON / BENZETİŞİM)
* MİKRO ÖĞRETİM
* EĞİTSEL OYUNLAR
* DENEY ve LABAROTUVAR
* İSTASYON
* KONUŞMA HALKASI
* SOKRAT TARTIŞMASI
* ALTI AYAKKABILI UYGULAMA
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
BENZETİM
(SİMÜLASYON)
# Gerçeğe benzer (yapay) koşullar yaratılarak öğrencilerin
eğitici çalışma yapmaları sağlanır.
# Devinimsel beceriler kazandırmak, öğrencileri ileride
alacakları rollere hazırlamak ve kendine güven duygusunu
geliştirmek amacıyla kullanılır.
# Tehlikeli durumlarda kullanılır ve maliyeti azaltır.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
* Gerçek durumların önemli boyutları bir model, resim ve
diğer sembolik yollarla belirlenir.
Örneğin;
* pilotların uçuş öncesi yapay koşullarda eğitim görmeleri,
* astronot eğitiminin uzay yapay ortamda yapılması,
* askerlerin savaş tatbikatı yapması,
* tıp öğrencilerinin kadavra üzerinde çalışmaları
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
* Benzetim tekniğinde aynı zamanda sosyal konularda
demokratik ortam, arkadaşlık ilişkileri, uzmanlaşma, savaş
anlaşmaları gibi birçok konunun sınıf ortamında temsili
yapılabilir.
* Sınıf içi uygulamalarda öğretmen de rol almalıdır.
* Öğretmen uygulamaya geçmeden önceden her bir aşamayı
detaylı bir şekilde anlatmalıdır.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
AVANTAJLARI;
• Öğrencilere, gerçek durumlara hazırlık açısından iyi bir
deneyim sağlaması
• Öğrencilere anında dönüt sağlaması
• Öğrenmede öğrencilerin aktif olması sorumluluk alması
• İstendik öğrenme düzeyine gelinceye kadar öğrencilere tekrar
yapma olanağı sağlaması
SINIRLIKLARI;
• Gerçek durumun aynısı yaratmak zor olabilir
• Gerçek ortamda, yapayında karşılaşılmayan durumlarla
karşılaşılabilir
• Öğrenciler süreci eğlence olarak algılayabilir
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
MİKRO ÖĞRETİM
# Mikro öğretimde öğretmen adaylarına, başarısızlık tehlikesi
düşük, normal sınıf ortamına göre daha kontrollü bir öğretim
ortamı sunularak hizmet öncesi deneyim kazandırılır.
Mikro Ögretim Nasıl Yapılır?
- Ders süresi kısa tutulmalıdır (5 - 20dk)
- Öğrenci sayısının da az olmasına (4 den az 20den
fazla olmaması) dikkat edilmelidir.
- Dersler video kameraya çekilmekte ya da taşınabilir
teyplerde kaydedilmektedir.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
- Öğretmen adayı ders bitiminde kendi kendisini izlemekte
ve işitmektedir. Aynı zamanda, rehber öğretmenden,
öğrencilerden eleştiri ve öneriler almaktadır.
- Daha sonra o dersteki öğretim becerisini ilk uygulamasına
kıyasla ilerletmek için 15-20 dakikalık bir süre içerisinde
hazırlanarak ayni dersi bir başka küçük gruba, ayni süre
içinde yeniden vermektedir.
- Rehber öğretmenin inisiyatifinde ilgili beceri istenilen
niteliğe ulaşıncaya kadar tekrarlanır.
* Dersin değerlendirilmesi için özel değerlendirme formlarının
geliştirilmesi önemlidir.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
EĞİTSEL
OYUNLAR
* Öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesini ve daha rahat bir ortamda
tekrar edilmesini sağlayan tekniktir.
* Özellikle öğrenmeye yönelik olması ve bir amaç için sınıf
içinde uygulanması gerekir.
Temel Hedefleri;
- Eğlenerek Öğrenme
- Kritik Düşünme
- Strateji Geliştirme
- Problem Çözme
- Kavram Öğretimi
- Olgunlaşma
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
* Derste konular, ilgi çekici duruma getirebilir, en pasif
öğrencilerin bile bu etkinliğe katılmaları sağlanabilir.
* Öğretmenin rolü, oyunu sürekli kontrol etmesi ve ilgi
göstermesidir.
* Oyun oynarken zayıf öğrenciler hata yaptığı zaman
üzerinde durulmamalıdır
* Oyunlar, esnek, bütün öğrencilerin rahatça anlayıp,etkin
katılımlarını sağlayacak düzeyde basit,kolay ve gerçekten ilginç
olmalıdır.
* Oyunun kuralları açık ve net bir şekilde anlatılmalıdır.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
DENEY &
LABAROTUVAR
# Bilimsel bir gerçeği öğrencilere kanıtlamak ya da göstermek
amacıyla kullanılır.
# Öğrencilerin bilgilerini gözlem ve deneyler yaparak kazandıkları,
teorik bilgileri pratik olarak uyguladıkları bir metottur.
# Öğrencilerin el becerilerini geliştirirken, bir yandan yapılacak işi
idare kabiliyeti kazandırmakta, bir yandan da analiz, sentez ve
gözlem becerilerini artırmaktadır.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
YARARLARI;
* Öğrenci deneyin nasıl düzenleneceğini ve sonuçlandığını görür.
* Öğrenci merkezlidir.
* Birçok duyunun kullanılmasını sağlaması öğrenmeyi kolaylaştırır
* Bilimsel ilgi uyandırır, araştırmayı teşvik eder, yaratıcı düşünceyi
geliştirir.
SINIRLILIKLARI;
* Ekonomik değildir.
* Bilgiye değil beceriye daha fazla ağırlık verir.
* Bazı durumlarda tehlikeli olabilir, sıkı güvenlik önlemlerinin
alınması gerekir.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
İSTASYON
# Bütün sınıfın her aşamada (her istasyonda) çalışarak bir
önceki grubun yaptıklarına katkı sağlayarak bir basamak
ileri götürmeyi, yarım kalan işi tamamlamayı öğreten bir
yöntemdir.
# İstasyonlar öğrencilerin eş zamanlı olarak çeşitli öğrenme
aktivitelerini gerçekleştirebilecekleri merkezlerdir.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
UYGULAMA;
- Sınıfın tamamı 4–5 ya da daha fazla istasyona bölünür.
- Bu istasyonlar örnek olay, neden sonuç değişkenlerini
yazma, slogan yazma, afiş hazırlama, şiir;öykü yazma gibi
istasyonlar olabilir.
- Her istasyona gidecek öğrenciler belirlenir. Tüm
öğrenciler görev alır.
- Her gruba bir gözlemci yada istasyon şefi atanır (bu işi
öğretmende üstlenebilir).
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
- Şef gruba kılavuzluk yapar, iş bitince ürünleri toparlar.
- Gruplar istasyonlara dağılır, her grup gittiği istasyonda 10
dakika çalışır.
- Süre sonunda gruplar yer değiştirir. Tüm grupların tüm
istasyonda çalışması sağlanır.
- İstasyona gelen her yeni grup bir önceki grubun bıraktığı
yerden devam eder.
- Süre sonunda tüm grupların işleri toparlanır.
- Yapılan çalışmalar sergilenir, şiirler öyküler okunur, afişler
asılır.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
YARARLARI;
* Öğrencilerde birlikte çalışma, birbirlerini tanıma, özel
yeteneklerini ortaya koyma, yaratıcılık, başlanmış olan bir işe
katkı getirme, katılımdan keyif alma, kurallara uyma, iletişim
gibi becerileri geliştirir.
* Bir sorun üzerinde düşünen öğrenciler, kendilerinin de bir
şeyler yapabileceklerini fark ederler. Bu onlara güven verir.
SINIRLILIKLARI;
* Fiziksel ortam müsait olmayabilir.
* Kalabalık sınıflarda kullanımı zordur.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
KONUŞMA
HALKASI
# Öğrencilerin görüş farklılıklarını görmeye ve farklı
görüşlere saygı gösterme davranışını geliştirmeye yarayan
bir tekniktir.
# Bu tekniğin bir amacı da sınıf içinde güven ve saygı
atmosferi oluşturmak, öğrenciler arasındaki ilişkileri ve
iletişimi geliştirmektir.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
UYGULAMA;
* Öğrenciler halka şeklinde oturtulur. (Yakın arkadaşlar yana
yana oturtulmamalıdır)
* Yöntem uygulanırken uyulacak kurallar tahta veya büyük
bir kartona yazılır. (Alaycı, kırıcı söz kullanmayacağım,
konuşma nesnesi elimizde olmadan konuşmayacağız gibi)
* Konuşma sırasını belirtecek bir cisim seçilir (metal eşya,
kalem, deniz kabuğu vb)
* Konuşma halkası bir öykü, bir canlandırma, bir olay, bir
resim vb. durumla ilgili yapılır.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
* Önce öykü anlatılır, okunur, canlandırma izlenir ya da
olay açıklanır.
* Konuşma halkası yönteminde katılımcılar kendilerini bu
olayda, öyküde yer alan birinin yerine de koyarak
düşündükleri için empati yetenekleri gelişir.
* Katılımcımlar konuşma halkası yöntemi sonucu
duygularla düşünceleri ayırt etmeyi de öğrenir.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
SOKRAT
TARTIŞMASI
# Öğretmenin soru-cevabı da kullanarak sınıfta etkili bir
tartışma ortamı oluşturmasına dayanır.
# İlk aşamada öğretmen , evet-hayır sorularıyla öğrencileri
önceki öğrenmelerinden şüphe eder duruma getirir ve ironi
oluşturup, yani zihinsel dengesizlik yaşatarak yanlış bilgilerini
fark etmelerine yardımcı olur.
# İkinci aşamada ise yanlışını fark eden öğrenciye önceden
planlanmış sorular sorarak doğru bilgi buldurulur.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
Sokratik Yöntem:
* Soru-cevap tekniği
Sokrat Seminer:
* Öğrencilere ağır bir metinin inceletilmesi esasına
dayanır.
* Üst düzey metnin incelenmesinden sonra öğrencilere
düşünme biçimlerini geliştirici sorular sorulur.
* Eleştirel düşünme ve tartışma becerileri geliştirilir.
ALTI AYAKKABILI
UYGULAMA
# Bütün dünyada bir çok kuruluş tarafından benimsenen
"Altı Şapkalı Düşünme Tekniği“ nin yaratıcısı Edward De
Bono, uygulama alanında yararlanabileceğiniz değişik
durumları kolayca tanımlayabilecek, onları
denetleyebilecek ve bu durumlara mümkün olan en etkin
biçimde karşılık verebilecek bir teknik daha ifade
etmektedir.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010

Lacivert resmi ayakkabı: Rutin işler ve resmi prosedürler
izlenir.

Gri spor ayakkabısı: Delil toplanıp toplanan bilgi kullanılır.

Kahverengi yürüyüş ayakkabısı: Uygulamada
insiyatiflerden, esneklikten faydalanılarak sonuca ulaşılmaya
çalışılır.

Turuncu lastik çizmeler: Acil müdahale gerektirir ve
güvenliğin sağlanması en önemli iştir.

Pembe ev terliği: İnsanların duygu ve düşüncelerine karşı
hassas olmayı gerektirir.

Mor binici çizmesi: Uygulamada bir yetkinin sağladığı
üstünlüğü kullanma ile ilgilidir.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
KPSS’DE
ÇIKMIŞ SORULAR
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK
KPSS 2010
2006
Nükleer santrallerin kurulmasıyla ilgili farklı görüşler vardır.
Öğrencilerin bu farklı görüşleri ortaya çıkarmalarını
sağlamada öğretmenin kullanacağı en etkili yöntem veya
teknik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yaratıcı drama
B) Soru-cevap
C) Gösteri
D) Altı şapka tekniği
E) Analoji
2006
Nükleer santrallerin kurulmasıyla ilgili farklı görüşler vardır.
Öğrencilerin bu farklı görüşleri ortaya çıkarmalarını
sağlamada öğretmenin kullanacağı en etkili yöntem veya
teknik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yaratıcı drama
B) Soru-cevap
C) Gösteri
D) Altı şapka tekniği
E) Analoji
2006
Mikro öğretimde,
I. dersin video kayıtlarının izlenmesi,
II. dersin tekrar hazırlanıp islenmesi,
III. ders planının hazırlanması,
IV. dersin değerlendirilmesinin grup tarafından yapılması,
V. dersin islenmesi ve videoya kaydedilmesi
basamakları hangi sırayla uygulanır?
A) I, III, IV, II, V
C) III, V, I, IV, II
E) IV, V, I, II, III
B) III, IV, V, I, II
D) IV, III, V, I, II
2006
Mikro öğretimde,
I. dersin video kayıtlarının izlenmesi,
II. dersin tekrar hazırlanıp islenmesi,
III. ders planının hazırlanması,
IV. dersin değerlendirilmesinin grup tarafından yapılması,
V. dersin islenmesi ve videoya kaydedilmesi
basamakları hangi sırayla uygulanır?
A) I, III, IV, II, V
C) III, V, I, IV, II
E) IV, V, I, II, III
B) III, IV, V, I, II
D) IV, III, V, I, II
2008
Öğrenci merkezli bir yöntemdir. Öğrencilerde iş birliği, yaratıcılık,
başlanmış bir işe katkı getirme ya da işi bitirme, katılımdan keyif
alma, kurallara uyma, iletişim becerisi geliştirme, özel yetenekleri
ortaya çıkarma ve üretme özelliklerini geliştirir. Çekingen
öğrencilerin sürece aktif olarak katılmalarını sağlar.
Özellikleri sıralanan bu yöntem ya da teknik aşağıdakilerden
hangisidir?
A) İstasyon
B) Rol oynama
C) Yaratıcı drama
D) Kaynak kişiden yararlanma
E) Görüş geliştirme
2008
Öğrenci merkezli bir yöntemdir. Öğrencilerde iş birliği, yaratıcılık,
başlanmış bir işe katkı getirme ya da işi bitirme, katılımdan keyif
alma, kurallara uyma, iletişim becerisi geliştirme, özel yetenekleri
ortaya çıkarma ve üretme özelliklerini geliştirir. Çekingen
öğrencilerin sürece aktif olarak katılmalarını sağlar.
Özellikleri sıralanan bu yöntem ya da teknik aşağıdakilerden
hangisidir?
A) İstasyon
B) Rol oynama
C) Yaratıcı drama
D) Kaynak kişiden yararlanma
E) Görüş geliştirme
2008
Konuyla ilgili bilgi sahibi olunduğunda, farklı bakış
açılarıyla konuya ilişkin duygular irdelendiğinde, kararın
getirileri ve tehlikeleri bilindiğinde, yaratıcılığı geliştirip
farklı seçenekler oluşturulduğunda, yerinde karar
verme olasılığı artar.
Sıralanan bu süreç aşağıda verilen hangi yöntemle
ya da teknikle bağlantılıdır?
A) İstasyon
B) Beyin fırtınası
C) Fikir taraması
D) Altı şapkalı düşünme
E) Çok boyutlu düşünme
2008
Konuyla ilgili bilgi sahibi olunduğunda, farklı bakış
açılarıyla konuya ilişkin duygular irdelendiğinde, kararın
getirileri ve tehlikeleri bilindiğinde, yaratıcılığı geliştirip
farklı seçenekler oluşturulduğunda, yerinde karar
verme olasılığı artar.
Sıralanan bu süreç aşağıda verilen hangi yöntemle
ya da teknikle bağlantılıdır?
A) İstasyon
B) Beyin fırtınası
C) Fikir taraması
D) Altı şapkalı düşünme
E) Çok boyutlu düşünme
2008
Öğretmen adaylarının eğitiminde, hazırladıkları ders planına
uygun olarak işledikleri dersin videoya kaydedildiği, dersi
verenin ve diğer öğretmen adaylarının video kayıtlarının bir
öğretim elemanıyla birlikte izlenerek değerlendirildiği, bu
değerlendirme sonuçlarına göre öğretmen adayına dönüt
ve düzeltme verildiği, öğretmen adayının düzeltmelerden
sonra dersi tekrar hazırlayıp işlediği öğretim tekniği
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Örnek olay
C) Benzetim
E) Mikro öğretim
B) Rol oynama
D) Gösteri
2008
Öğretmen adaylarının eğitiminde, hazırladıkları ders planına
uygun olarak işledikleri dersin videoya kaydedildiği, dersi
verenin ve diğer öğretmen adaylarının video kayıtlarının bir
öğretim elemanıyla birlikte izlenerek değerlendirildiği, bu
değerlendirme sonuçlarına göre öğretmen adayına dönüt
ve düzeltme verildiği, öğretmen adayının düzeltmelerden
sonra dersi tekrar hazırlayıp işlediği öğretim tekniği
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Örnek olay
C) Benzetim
E) Mikro öğretim
B) Rol oynama
D) Gösteri
2008
Öğrencilere öğretilen konular ya da bu konuların, sorunların
çözüm yolları bazen zıtlıklar ve çelişkiler içerir.
Düşünceleri bu zıtlıkların iki ucunda ya da aralarında bir
yerlerde olan öğrencilerin, eğilimlerini gerekçelendirdikleri,
bütün sınıfın etkin katılımını gerektiren, katılımcılarda hoşgörü,
katlanma, konuşma, dinleme ve değişmeye açıklık becerileri
geliştiren yöntem ya da teknik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fikir taraması
C) Beyin fırtınası
E) Görüş geliştirme
B) Zıt panel
D) Münazara
2008
Öğrencilere öğretilen konular ya da bu konuların, sorunların
çözüm yolları bazen zıtlıklar ve çelişkiler içerir.
Düşünceleri bu zıtlıkların iki ucunda ya da aralarında bir
yerlerde olan öğrencilerin, eğilimlerini gerekçelendirdikleri,
bütün sınıfın etkin katılımını gerektiren, katılımcılarda hoşgörü,
katlanma, konuşma, dinleme ve değişmeye açıklık becerileri
geliştiren yöntem ya da teknik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fikir taraması
C) Beyin fırtınası
E) Görüş geliştirme
B) Zıt panel
D) Münazara
2009
Sıkça yaşanan depremlerin ardından öğretim programlarında
deprem konusuna önem verilmeye başlanmıştır. Meral Öğretmen
deprem sırasında neler yapılması gerektiğini öğretmek üzere,
önce hazırladığı slaytlarla öğrencilerin bilgilenmelerini sağlar ve
sonra öğrencilere uygulama yaptırır.
Meral Öğretmen’in kullandığı öğretim yöntem, teknik ya da
yaklaşımları aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tartışma – Rol oynama
C) Gösterim – Eğitsel oyun
E) Anlatım – Benzetim
B) Anlatım – Eğitsel oyun
D) Tartışma – Benzetim
2009
Sıkça yaşanan depremlerin ardından öğretim programlarında
deprem konusuna önem verilmeye başlanmıştır. Meral Öğretmen
deprem sırasında neler yapılması gerektiğini öğretmek üzere,
önce hazırladığı slaytlarla öğrencilerin bilgilenmelerini sağlar ve
sonra öğrencilere uygulama yaptırır.
Meral Öğretmen’in kullandığı öğretim yöntem, teknik ya da
yaklaşımları aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tartışma – Rol oynama
C) Gösterim – Eğitsel oyun
E) Anlatım – Benzetim
B) Anlatım – Eğitsel oyun
D) Tartışma – Benzetim
2009
Aşağıda sıralanan öğretim yöntem ve tekniklerinin hangileri
uygulandığında, programda belirtilen kazanımların yanı sıra
öğrencilerde çevrelerinde yaşananlara karşı duyarlılık, toplumda
yaşanan sorunlara çözüm önerme, kendisinin de bir şeyler
üretebileceğini hissetme ve yapılmakta olan bir işe katkı sağlama
gibi özelliklerin geliştirilme olasılığı daha yüksek olur?
A) Örnek olay inceleme ve istasyon
B) Müze eğitimi ve tartışma
C) Soru - yanıt ve büyük grup tartışması
D) Münazara ve panel
E) Görüş geliştirme ve anlatım
2009
Aşağıda sıralanan öğretim yöntem ve tekniklerinin hangileri
uygulandığında, programda belirtilen kazanımların yanı sıra
öğrencilerde çevrelerinde yaşananlara karşı duyarlılık, toplumda
yaşanan sorunlara çözüm önerme, kendisinin de bir şeyler
üretebileceğini hissetme ve yapılmakta olan bir işe katkı sağlama
gibi özelliklerin geliştirilme olasılığı daha yüksek olur?
A) Örnek olay inceleme ve istasyon
B) Müze eğitimi ve tartışma
C) Soru - yanıt ve büyük grup tartışması
D) Münazara ve panel
E) Görüş geliştirme ve anlatım