Transcript Etkili İletişim ve Protokol Kuralları Nihat AYTÜRK

PROTOKOL YÖNETİMİ
Kamusal Yaşamda
Protokol ve Davranış Kuralları
NİHAT AYTÜRK
Kamu Yönetimi Uzmanı
2012
YAŞAM ALANIMIZ
ÖZEL ALAN
SOSYAL
ALAN
GÖRGÜ VE
NEZAKET
KURALLARI
KAMUSAL
(RESMİ)
ALAN
PROTOKOL
KURALLARI
SOSYAL ALANDA GÖRGÜ VE NEZAKET KURALLARI;
KAMUSAL ALANDA PROTOKOL KURALLARI UYGULANIR.
PROTOKOLÜN ANLAM VE ÖNEMİ
• PROTOKOL; KAMUSAL YAŞAMDA
TÖRENSEL VE BİÇİMSEL DAVRANIŞ
KURALLARI BÜTÜNÜDÜR.
• PROTOKOL VE SOSYAL DAVRANIŞ
KURALLARININ AMACI BİREYSEL,
KURUMSAL VE ULUSAL ONURU VE
SAYGINLIĞI KORUMAKTIR.
BİR YÖNETİCİNİN BAŞARISINI
%34 TEMSİL NİTELİĞİ (Protokol)
%33 BİLGİ VE BECERİSİ (işi)
%33 KİŞİLİĞİ
OLUŞTURUR.
**
BAŞARI PROTOKOLDE GİZLİDİR.
PROTOKOL KURALLARININ
UYGULANDIĞI KAMUSAL
YERLER
• YÖNETİCİLERİN MAKAM
ODALARI
• RESMİ OTOMOBİLLER
• RESMİ TOPLANTILAR
• RESMİ TÖRENLER
• RESMİ DAVET VE ZİYAFETLER
KAMUSAL VE SOSYAL
YAŞAMDA PROTOKOL
KURALLARININ
UYGULANDIĞI
ÖNEMLİ KİŞİLER
 KONUKLAR (Özel, sosyal
ve kamusal alanda)
 YÖNETİCİLER (Kamusal
alanda)
 HANIMLAR (Sosyal alanda)
KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA
BİR İNSANIN
• İMAJI, KIYAFETİYLE
• NEZAKETİ, DAVRANIŞIYLA
• BİLGİSİ, KONUŞMASIYLA
• GÖRGÜSÜ, YEMESİ VE İÇMESİYLE
ORTAYA ÇIKAR.
PROTOKOL VE SOSYAL
DAVRANIŞ KURALLARININ
TEMELİ
SAYGI VE NEZAKETTİR.
KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA;
• KONUKLARA
• ÜSTLERE
• HANIMLARA
SAYGI VE NEZAKET ESASTIR.
PROTOKOL KİŞİYE, KURUMA VE
DEVLETE HAK ETTİĞİ VE LÂYIK
OLDUĞU SAYGI VE İTİBARI
GÖSTERMEKTİR.
BİR KİŞİNİN PROTOKOL VE
SOSYAL DAVRANIŞ
KURALLARINA ÖNEM
VERMEMESİ VE BUNLARA
UYMAMASI; ÖNCE KENDİSİNİN,
SONRA TAŞIDIĞI UNVANIN,
ÇALIŞTIĞI KURUMUN VE
TEMSİL ETTİĞİ MAKAMIN
İTİBARINI DÜŞÜRÜR.
PROTOKOLDE TEMSİL ESASTIR.
KAMUSAL YAŞAMDA,
KİMSE KENDİNİ TEMSİL ETMEZ.
TAŞIDIĞI UNVANI VE ÇALIŞTIĞI
KURUMU
TEMSİL EDER.
&
KİŞİNİN TEMSİL NİTELİĞİ;
KILIK-KIYAFETİ, KONUŞMA VE
DAVRANIŞI, YEME-İÇMESİ;
PROTOKOL, SAYGI, GÖRGÜ VE
NEZAKET KURALLARINA
UYMASI İLE ORTAYA ÇIKAR.
KURUMLARARASI
İŞ VE İLİŞKİLERDE
GÖRÜŞMELERDE
TELEFONDA KONUŞMADA
YAZIŞMALARDA
İMZALARDA
DAVRANIŞLARDA
KABULLERDE
ZİYARETTE
KARŞILAMADA
AĞIRLAMADA
DÜZEY EŞİTLİĞİ, DENKLİK
VE
KARŞILIKLILIK ESASTIR.
PROTOKOLDE MAKAM, UNVAN,
RÜTBE VE KIDEM ÖNEMLİDİR.
MAKAMA VE UNVANA SAYGI
ESASTIR.
&
PROTOKOLDE (KAMUSAL
YAŞAMDA) AKADEMİK UNVAN
SAHİBİ OLMAK, YAŞLI OLMAK VE
/ VEYA HANIM OLMAK ÖNCELİK
SAĞLAMAZ.
HANIM OLMAK VE / VEYA YAŞLI
OLMAK SOSYAL YAŞAMDA
ÖNEMLİDİR.
PROTOKOL VE SOSYAL DAVRANIŞ
KURALLARINI BİLMEK; KAMUSAL VE
SOSYAL YAŞAMDA İNSANA GÜVEN VERİR,
ÜSTÜNLÜK VE SAYGINLIK SAĞLAR.
BU KURALLARA UYAN KİŞİLER
İŞ YAŞAMINDA
FARK EDİLİR,
TAKDİR EDİLİR
TERCİH EDİLİR
ve
YÜKSELTİLİRLER.
KAMUSAL YAŞAMDA HER DAVRANIŞIN BİR
ANLAMI VE YORUMU VARDIR. ZİRA,
KAMUSAL YAŞAMDA DAVRANIŞLAR;
ÜST’E,
AST’A VE
EŞİTE
KARŞI DAİMA FARKLIDIR.
ÜST’E KARŞI SAYGI,
AST’A KARŞI ÜSTÜNLÜK,
EŞİTE KARŞI KARŞILIKLILIK VE NEZAKET
ESASTIR.
1. MAKAMDA, RESMİ ARABADA,
TOPLANTI VE TÖRENLERDE, RESMİ
DAVET VE ZİYAFETLERDE BÜTÜN
DAVRANIŞLAR RESMİDİR.
(PROTOKOL KURALLARINA TABİDİR.)
2. KURUM İÇİNDE DAVRANIŞ
KURALLARI KURUMSALDIR VE
KURUM KÜLTÜRÜRÜNE BAĞLIDIR.
3. AST – ÜST İLİŞKİLERİ, MAKAMDA DA
OLSA, BİREBİR OLARAK DAİMA ÖZEL
VE KİŞİSELDİR. YAKINLIĞA VE
SAMİMİYETE BAĞLIDIR.
4. KAMUSAL (RESMİ) VE SOSYAL
DAVRANIŞ KURALLARI DAİMA
ÜÇÜNCÜ (YABANCI) KİŞİNİN YANINDA
BAŞLAR.
KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
SELAM VERMEK,
HİTAP ETMEK,
TANITMAK
TOKA ETMEK,
ÖPMEK/ÖPÜŞMEK
AYAKTA DURMAK, OTURMAK,
TELEFONDA KONUŞMAK,
AYAKKABI VE ÇORAP GİYMEK,
SAAT, KEMER VE KRAVAT TAKMAK,
ÇAY İÇMEK, ÇORBA İÇMEK, MEYVE YEMEK,
HEDİYE ALMAK / VERMEK
TEŞEKKÜR ETMEK
ÖNEMLİDİR.
ÇÜNKÜ; ÖZEL, SOSYAL VE KAMUSAL
YAŞAMDA FARKLIDIR.
MAKAM PROTOKOLÜ
TOPLANTI PROTOKOLÜ
TEK BAŞKANLI VE TEK TARAFLI TOPLANTI DÜZENİ
BAŞKAN
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
TEK BAŞKANLI ÇİFT TARAFLI TOPLANTI DÜZENİ
BAŞKAN
KONUK
EVSAHİBİ
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
EŞBAŞKANLI VE ÇİFT TARAFLI
TOPLANTI DÜZENİ
5
3
EŞBAŞKAN 1
4
2
1 EŞBAŞKAN
2
3
4
5
İKİ TARAFLI TOPLANTILARDA BAŞKANLARIN DÜZEY OLARAK,
ÜYELERİN SAYI OLARAK EŞİTLİĞİ ESASTIR.
ONURKONUKLU TEK TARAFLI
TOPLANTI DÜZENİ
ONURKONUĞU - KURUM AMİRİ
1
3
5
7
9
11
13
2
4
6
8
10
12
14
ÇAĞDAŞ – KATILIMCI TOPLANTI DÜZENİ
BAŞKAN
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
TAŞIT PROTOKOLÜ
MAKAM OTOMOBİLİNDE OTURMA DÜZENİ
(KSMT: Koruma, sekreter, memur, mihmandar, tercüman)
Ş
KSMT
2
1
MAKAM
Ş
KSMT
2
1
BOŞ
RESMÎ TAŞITLARDA
OTURMA DÜZENİ
Ş
3
2
1
Ş
2
4
3
1
TAKSİLERDE OTURMA DÜZENİ
(Ş: Şoför, H: Hanım, E: Erkek)
Ş
E2
E1
H
Ş
E
H2
H1
OTOMOBİLİ SAHİBİNİN KULLANDIĞI
ÖZEL TAŞITLARDA OTURMA DÜZENİ
(K: Konuk, KE: Konuk Erkek, KH:
Konuk Hanım; EH: Evsahibi Hanım)
Ş
1K
BOŞ
BOŞ
Ş
1 KE
3 EH 2 KH
YÖNETİM DİLİNDE
“RİCA ETMEK”,
EMİR VERMEKTİR.
ÜSTLERE VE DENKLERE ARZ;
ASTLARA RİCA EDİLİR.
*
İMZA, KİŞİYİ VE KİŞİLİĞİ TEMSİL
EDER.
İMZA KİŞİNİN ADINI VE/VEYA
SOYADINI ELYAZISIYLA
OKUNABİLİR BİÇİMDE
YAZMASIDIR.
İMZA, METİN İLE İSİM ARASINDAKİ
BOŞLUĞA ATILIR.
*
BİR YÖNETİCİNİN DOLMAKALEMİ
GÜZEL OLMALIDIR.
*
ARŞİVLİK BELGELER VE YAZILAR
LACİVERT MÜREKKEPLİ
DOLMAKALEM İLE İMZALANIR.
 EŞDÜZEYDE OLDUĞU HALDE, “RİCA
EDERİM” İFADESİ KULLANARAK YAZI
GÖNDEREN BİR KURULUŞA,
KARŞILIKLILIK İLKESİ GEREĞİNCE,
“RİCA EDERİM” İFADESİYLE; “ARZ
EDERİM” İFADESİYLE YAZI
GÖNDEREN EŞDÜZEYDEKİ BİR
KURULUŞA DA “ARZ EDERİM”
İFADESİYLE CEVAP VERİLİR.
 TEK KURULUŞA GÖNDERİLEN YAZIDA
HİÇBİR ZAMAN “ARZ/RİCA EDERİM”
VEYA “ARZ VE RİCA EDERİM”
DENMEZ. Sadece “Arz ederim” ya da
“Rica ederim” denir. “Arz ve rica ederim”
yalnızca DAĞITIMLI yazıda kullanılır.
• BİR YAZIDA “ARZ” VEYA “RİCA”
KONUSUNDA SORUN OLDUĞUNDA
“SAYGILARIMLA RİCA EDERİM”
DEMEK SORUNU ÇÖZER.
 EŞ VEYA ÜST DÜZEYDE OLDUĞU
HALDE, “SAYGILARIMLA” İFADESİNİ
KULLANARAK YAZI GÖNDEREN BİR
KURULUŞA VERİLEN CEVABİ YAZIDA
“SAYGILARIMLA” İFADESİNİ
KULLANMAK SAYGI VE NEZAKET
GEREĞİDİR.
KURUMLARARASI
YAZIŞMALARDA
İMZA KONUSUNDA
DÜZEY EŞİTLİĞİ VE DENKLİK
ESASTIR.
MÜDÜRÜN İMZASIYLA GELEN BİR
YAZI MÜDÜRÜN İMZASIYLA;
GENEL MÜDÜRÜN İMZASIYLA
GELEN BİR YAZI DA GENEL
MÜDÜRÜN İMZASIYLA
CEVAPLANDIRILIR.
MAKAMA YAZILAN YAZILAR MAKAMIN
İMZASIYLA GÖNDERİLİR:
MALİYE BAKANLIĞINA
İmza: Bakan veya Müsteşar veya Müst.Yrd.
VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE
İmza: Genel Müdür veya Genel Müdür Yardımcısı
&&&&&&&&&&&&&
BİRİME YÖNELİK YAZILAR BİRİM
AMİRİNİN İMZASIYLA GÖNDERİLİR:
MALİYE BAKANLIĞINA
(Bütçe ve Malî Kontrol Genel Müdürlüğü)
İmza: Gn. Md. / Gn. Md.Yrd.
VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE
(Personel Dairesi Başkanlığı)
İmza: Daire Başkanı veya Şube Müdürü
KURUMSAL TÖRENLERDE OTURMA
DÜZENİNDE 1 NUMARA (onur konuğu)
DAİMA ORTA MERKEZDE, EVSAHİBİ 2
NUMARA OLARAK ONUN SAĞIDA YER
ALIR.
4 – 2 – 1 – EVSAHİBİ – 3 - 5
TÖRENLERDE
TAKDİM HİTAP VE KONUŞMA KURALLARI
• Konuşmacıları takdim sırasında, önce
konuşmacının kurumunu ve/veya unvanını,
varsa akademik titrini ya da rütbesini, sonra
“sayın” sözcüğünü ekleyerek adını ve soyadını
söyler. Örnek:
- Maliye Bakanı Sayın Kemal ŞİMŞEK
- Millî Eğitim Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr.
Sayın İsmail Bircan.
• Takdimde, ast konuşmacıları kürsüye davet
ederken, “… davet ediyorum”; üst
konuşmacıları ve onur konuklarını davet
ederken “… teşriflerini arz ediyorum” demek
uygundur. Örnek:
- Konuşmalarını yapmak üzere, Devlet Bakanı
Sayın Ali BABACAN’ın teşriflerini arz
ediyorum.
• TÖRENLERE ÇAĞRILI OLDUĞU HALDE
KATILAMAYANLARIN TELGRAFLARINDAN
YALNIZCA, TÖRENDEKİ ONUR KONUĞUNUN
ÜSTÜNDE OLANLARIN MESAJLARI, AÇILIŞ
KONUŞMASINDAN SONRA, PROGRAM SUNUCUSU
TARAFINDAN OKUNUR.
• ONUR KONUĞU İLE EŞDÜZEYDE OLANLARDAN
TELGRAF ÇEKENLERİN SADECE ADI, SOYADI
VE/VEYA UNVANLARI ZİKREDİLİR.
• ONUR KONUĞUNUN ALTINDA OLUP TELGRAF
ÇEKENLERİN HEPSİNE SADECE TEŞEKKÜR
EDİLİR.
• HİTAPTA; TÖRENE KATILAN TÜM KONUKLAR EN
ÜST’TEN ASTLARA DOĞRU ÖNDEGELME SIRASINA
GÖRE ZİKREDİLİR:
•
SAYIN BAKAN, SAYIN MÜSTEŞAR, SAYIN
GENEL MÜDÜRLER, SAYIN MÜFETTİŞLER, SAYIN
MÜHENDİSLER, SAYIN KONUKLAR
• TÖRENDE EN UYGUN HİTAP YÖNTEMİ, YALNIZCA
TÖRENE KATILAN ONUR KONUĞU İLE TÜM
KONUKLARI VE VARSA BASIN MENSUPLARINI
ZİKRETMEKTİR:
•
“SAYIN BAKAN, SAYIN KONUKLAR”.
• ONUR KONUĞU (1 NUMARA), KONUŞMASINDA
YALNIZCA “SAYIN KONUKLAR” DİYE HİTAP EDER.
GİYİM
KİŞİNİN İMAJIDIR.
&
 TÖRENLERDE, RESEPSİYONLARDA VE RESMÎ
AKŞAM YEMEKLERİNDE, GÖNDERİLEN
DAVETİYEDE BELİRTİLEN KIYAFET GİYİLİR.
 SİVİL OLARAK RESMÎ KIYAFET; HANIMLARDA
TAYYÖR; ERKEKLERDE MANŞETLİ DÜZ BEYAZ
GÖMLEK VE LÂCİVERT/SİYAH ÜÇ DÜĞMELİ YA DA
KRUVAZE TAKIM ELBİSEDİR.
&
KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA
HANIMLARDA TAKI, AYAKKABI VE ÇANTA
ERKEKLERDE KRAVAT, AYAKKABI VE SAAT
KİŞİNİN GÖRGÜSÜNÜ, KÜLTÜRÜNÜ VE STATÜSÜNÜ
GÖSTERİR.
GİYİM KURALLARI
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
KURUMA, AMACA, ORTAMA, ZAMANA VE
KOŞULLARA UYGUN GİYİNMEK,
YAŞA VE VÜCUDA UYGUN GİYİNMEK,
ERKEK OLARAK UYUMLU ÜÇ RENKTE
GİYİNMEK
HANIM OLARAK RESMİ ORTAMDA BİR
VEYA İKİ RENK; SOSYAL ORTAMDA
UYUMLU ÜÇ RENKTE GİYİNMEK
CEPLERE BİR ŞEY KOYMAMAK,
EVLİ ÇİFT OLARAK, AYNI TARZ VE
RENKTE UYGUN VE UYUMLU GİYİNMEK.
HANIM OLARAK RESMİ ORTAMDA İNCİ
TAKI KULLANMAK; KIYMETLİ TAKIYI TEK
TAKMAK VE PASTEL MAKYAJ YAPMAK
ERKEK OLARAK, KRAVATI DOĞRU VE
UYGUN TAKMAK.
HANIMLARDA TAYYÖR RESMİ; TAKIM
PANTOLON-CEKET VE İKİ PARÇA GİYİM
YARIRESMİDİR.
ERKEKLERDE TAKIM GİYİM RESMİ; İKİ
PARÇA GİYİM YARIRESMİ, KRAVATSIZ
GİYİM SPORDUR.
KRAVAT TAKMA KURALLARI
1) KRAVAT KALİTELİ İPEK OLMALIDIR.
2) GÖMLEK VEYA CEKET ÇİZGİLİ İSE, KRAVAT SADE
VE DÜZ RENK; GÖMLEK VE CEKET DÜZ RENK İSE,
KRAVAT DESENLİ VEYA ÇİZGİLİ VEYA NOKTALI
OLMALIDIR.
3) ÇİZGİLİ GÖMLEK VE CEKET GİYİLDİĞİNDE ÇİZGİLİ
VE DESENLİ KRAVAT TAKILMAMALIDIR.
4) GÖMLEK YA DA CEKET HAFİF ÇİZGİLİ İSE, KRAVAT
KOYU VE KALIN ÇİZGİLİ OLMALIDIR.
5) GÖMLEK V YAKA İSE KRAVAT ÜÇGEN; AÇIK
(İTALYAN) YAKA İSE DÖRTGEN BAĞLANMALIDIR.
6) GÖMLEĞİN YAKA DÜĞMESİ İLİKLENMİŞ; KRAVATIN
BOYUNBAĞI GÖMLEK YAKASINA İLİŞİK OLMALIDIR.
7) KRAVATIN KALIN UCU KEMERİN TOKASINI
KAPATMALIDIR.
8) KRAVAT GÖMLEK İLE UYUMLU; GÖMLEĞİN
KONTRASTI OLMALIDIR.
9) KRAVAT, GİYİMDE ÜÇÜNCÜ RENK OLMALIDIR.
10) ŞIK BİR KRAVAT ÜÇ RENKLİDİR: 1.GÖMLEK
RENGİ, 2. CEKET RENGİ, 3. KIRMIZI.
11) SARI, KAHVERENGİ, BORDO, VİŞNEÇÜRÜĞÜ
AYAKKABI GİYİLDİĞİNDE KRAVATTA DA AYNI
RENK OLMALIDIR.
12) KRAVAT TEMALI, FİGÜRLÜ, RESİMLİ
OLMAMALIDIR.
13) SPOR, YAKASI DÜĞMELİ, KARELİ, KOYU RENKLİ
GÖMLEK KRAVAT TAKILMAMALIDIR.
14) KRAVAT TAKINCA, BAĞCIKLI AYAKKABI
GİYİLMELİDİR.
KONUK PROTOKOLÜ
KONUK; DAVET VEYA KABUL DİLEN;
KARŞILANAN, AĞIRLANAN VE
UĞURLANAN KİŞİDİR.
KONUK, EŞDÜZEY KİŞİDİR. (HERKES
DENGİNİN KONUĞUDUR.)
ONUR KONUĞU, ÜST VEYA YABANCI (ecnebi)
KONUKTUR.
DAVET EDİLEN VEYA KABUL EDİLEN KİŞİ
BİÇİMSEL VE TÖRENSEL OLARAK
KARŞILANIR, AĞIRLANIR VE
UĞURLANIR. AYRICA, KAMUSAL VE
SOSYAL YAŞAMDA İLK KARŞILAMA İLE SON
UĞURLAMA DAİMA RESMİDİR. (Kişi, biçimsel
ve törensel olarak karşılanır, ağırlanır ve
uğurlanır.)
KONUĞA VERİLEN ÖNEM
 KARŞILAMA
 OTURTULAN YER
 SUNULAN İKRAM
 GÖSTERİLEN İLGİ
 UĞURLAMA
İLE DEĞERLENDİRİLİR.
KONUK KARŞILAMA KURALLARI
1.
2.
3.
DAHA ÖNCE ZİYARET GERÇEKLEŞMİŞ
İSE, KARŞILAMADA KARŞILIKLILIK
ESASTIR. KİŞİ NASIL KARŞILANMIŞ İSE,
KONUĞU DA ÖYLE KARŞILAR.
DAHA ÖNCE DAVET VE ZİYARET
GERÇEKLEŞMEMİŞ İSE; KURUM AMİRİ
KENDİSİ DAVET ETTİĞİNDE,
HAVALİMANINDA VEYA BİNA ÖNÜNDE
KENDİSİ KARŞILAR. KONUK RANDEVU
ALIP KABUL EDİLDİĞİNDE,
HAVALİMANINDA VEYA BİNA ÖNÜNDE
YARDIMCISI KARŞILAR.
ÖZEL VEYA SOSYAL OLARAK GELEN BİR
KONUK/ZİYARETÇİ KARŞILANMAZ VE
AĞIRLANMAZ. ÖZEL KALEM
(SEKRETERLİK) ÖZEL OLARAK
İLGİLENİR.
ONUR KONUKLARI (YABANCI KONUKLAR,
DEVLET VE HÜKÛMET ADAMLARI, MAKAM
SAHİBİ ÜST YÖNETİCİLER) GELDİKLERİ VE
ARAÇTAN İNDİKLERİ YERDE
(HAVALİMANINDA VEYA BİNA ÖNÜNDE)
KARŞILANIR VE UĞURLANIRLAR.
ZİYARETÇİLER:
– ÜST ZİYARETÇİLER MAKAM KAPISINDA
– EŞDÜZEY ZİYARETÇİLER MAKAM
ORTASINDA
– AST ZİYARETÇİLER MAKAM
KOLTUĞUNDA AYAĞA KALKARAK VE EL
SIKARAK KARŞILANIRLAR.
Davetiye Örneği
TÜRKİYE VE ORTA DOĞU AMME İDARESİ ENSTİTÜSÜ
GENEL MÜDÜRÜ PROF. DR. EYYUP İSBİR VE BAYAN İSBİR
Sayın Nihat AYTÜRK ve Bayan AYTÜRK’ü
Kamu Yönetimi Ulusal Kongresi Münasebetiyle
Verecekleri Resepsiyona Davet Etmekten Onur Duyarlar.
Yer : Devlet Konukevi
Tarih: 26 Mayıs 2010, Saat 18.30
L.C.V.: 231 73 00
RESMİ YEMEK DAVETİ
• DAVETİN RESMİ BİR AMACI OLMALIDIR.
• DAVET YAZILI OLARAK (DAVETİYE İLE)
YAPILMALIDIR.
• DAVET GİDERİ KURUM BÜTÇESİNDEN
ÖDENMELİDİR.
• RESMİ UNVAN VE MAKAM SAHİBİ KİŞİLER
DAVET EDİLMELİDİR.
• DAVETTE ONUR KONUĞU VEYA YABANCI
KONUK BULUNMALIDIR.
• DAVETLİ SAYISI 8’DEN FAZLA OLMALIDIR.
• DAVETLİLER KARŞILANMALIDIR.
• DAVET AKŞAM YEMEĞİ OLARAK
DÜZENLENMELİDİR.
• DAVETTE KOYU RENK KIYAFET (TAKIM
ELBİSE) GİYİLMELİDİR.
• MASA VE OTURMA DÜZENİ PROTOKOLE
GÖRE DÜZENLENMELİDİR.
• MASA ÜSTÜ EN GÜZEL BİÇİMDE
DÜZENLENMELİ VE SÜSLENMELİDİR.
• YEMEK TAKIMLARI KALİTELİ VE AYNI TAKIM
OLMALIDIR.
• İKRAM EDİLEN YEMEK ÇEŞİDİ 5 VEYA 6
OLMALIDIR. (7’DEN FAZLA 5’TEN AZ
OLMAMALIDIR.)
KONUK AĞIRLAMA (İKRAM) KURALLARI
• ZİYAFETTE ÖNEMLİ OLAN ÇOK ÇEŞİTLİ YEMEK
DEĞİL, GÜLER YÜZLE İYİ BİR KARŞILAMA, GÜZEL
BİR SOFRA DÜZENİ VE DAMAK ZEVKİ VEREN
GÜZEL BİR MENÜDÜR.
• YABANCI KONUKLARA VERİLEN ZİYAFETLERDE
ULUSAL NİTELİKTE YEMEKLER; ÖZEL
DAVETLERDE İSE, YÖRESEL YEMEKLER
SUNULMALIDIR.
• ZİYAFETTE, ONUR KONUĞU EŞLİ İSE, DAVET DE
EŞLİ VERİLMELİDİR.
• ZİYAFETTE, ONUR KONUĞU İÇKİ ALMIYORSA
KONUKLARA DA ALKOLLÜ İÇKİ İKRAM
EDİLMEMELİDİR.
• EVSAHİBİ ALKOLLÜ İÇKİ ALMIYORSA KONUK DA
ALMAMALIDIR.
• YEMEKLER GÖZE VE DAMAĞA HİTAP ETMELİ;
SOFRANIN VE SUNULAN YEMEKLERİN
SÜSLEMESİNE ÖNEM VERİLMELİDİR.
• HAFİF YEMEKLER (ZEYTİNYAĞLI SEBZELER,
BEYAZ ETLER VE DENİZ ÜRÜNLERİ) ÖNCE; AĞIR
YEMEKLER (KIRMIZI SICAK ETLER) DAHA SONRA
VERİLMELİDİR. MEYVE, TATLIDAN SONRA SERVİS
EDİLMELİDİR.
• RESMÎ YEMEKLERDE TAVUK İKRAM EDİLMEMELİ;
BALIK VE/VEYA HİNDİ, KUZU VEYA DANA ETİ
İKRAM EDİLMELİDİR.
• ZİYAFETLERDE SOĞAN, SARIMSAK, ACI BİBER VE
HARDAL SOFRAYA GELMEMELİ; MASAYA KÜL
TABLASI VE KÜRDAN KONMAMALIDIR.
İKRAM TÜRÜ VE SIRASI
1) ANTRE: ORDÖVR, ÇORBA VEYA ZEYTİNYAĞLIDIR. (DAVET
İÇKİSİZ İSE, ÇORBA VERİLİR. İÇKİLİ İSE ORDÖVR VEYA
ZEYTİNYAĞLI VERİLİR.)
2) ARASICAK: ORDÖVRDEN VEYA ZEYTİNYAĞLI YEMEKTEN SONRA
ARASICAK VERİLİR.
3) ESAS YEMEK (BALIK VE/VEYA ET): ESAS YEMEK DAİMA SICAK
ETTİR. (ET, SEBZE SOTELİ VE TEREYAĞLI BADEMLİ PİLAVLI
OLARAK AYNI TABAKTA SUNULABİLİR.)
4) SALATA. SICAK ET YEMEĞİ İLE BİRLİKTE VERİLİR.
5) TATLI VE/VEYA MEYVE: AKŞAM YEMEKLERİNDE MEYVEDEN
ÖNCE TATLI İKRAM EDİLİR. ÖĞLE YEMEĞİNDE YALNIZCA BİRİ
İKRAM EDİLİR. (HAMUR TATLISI YERİNE MEYVELİ VEYA
DONDURMALI SÜTLÜ TATLILAR TERCİH EDİLMELİDİR.)
6) KAHVE: YEMEK MASASINDA VEYA SALONDA KAHVE İKRAM
EDİLİR. (İÇKİLİ YEMEKTEN SONRA KAHVE VE LİKÖR İKRAM
EDİLİR).
RESMÎ KONUK MENÜSÜ
Kremalı mantar çorbası
Zeytinyağlı enginar
Et (Hünkarbeğendi/şiş/tandır/fileminyon/biftek/rosto, vb) sebze sote veya
püreli; tereyağlı bademli pilav
Mevsim salata
Cevizli kabak tatlısı (veya keşkül/kazandibi)
Kahve
ONUR KONUĞU OLAN VE EŞSİZ VERİLEN RESMİ DAVETTE
UZUN MASADA OTURMA DÜZENİ
9
5
1
Evsahibi
3
7
11
Pencere
12
8
4 Onur Konuğu
2
6
10
18-32 KİŞİLİK RESMİ KONUKLU-EŞLİ DAVETTE
U MASADA OTURMA DÜZENİ
(ESİ:EVSAHİBESİ, 0KE: ONURKONUĞU ERKEK,
ES: EVSAHİBİ, OKH: ONURKUNUĞU HANIM)
2.KH
1.KE
ESİ
OKE
ES OKH
2.KE
3.KH
E
E
H
H
E
E
H
H
E
E
H
H
E
E
EŞLİ ÖZEL/SOSYAL YA DA KURUMSAL BİR
DAVETTE YUVARLAK MASADA
OTURMA DÜZENİ
II.KONUK ERKEK
EVSAHİBİ
1. KONUK HANIM
EVSAHİBESİ
I. KONUK ERKEK
2. KONUK HANIM
KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA EN UYGUN YEMEK MASASI
YUVARLAK MASADIR. YUVARLAK MASADA PROTOKOL VE
HİYERARŞİ YOKTUR. EŞİTLİK VARDIR. ANCAK EVSAHİPLERİ 1
KONUKLARI SAĞINA ALIRLAR.)
MASADA SERVİS TAKIMI VE DÜZENİ
Soldan itibaren:
Salata tabağı.
Antre (veya balık) çatalı, esas yemek çatalı, salata çatalı.
Servis tabağı, tabak içinde peçete ve üstünde masa yer kartı (özel
yemekte peçete çatalların solunda yer alır).
Esas yemek (et) bıçağı, balık bıçağı ve çorba kaşığı.
Çorba kaşığı ucunda beyaz ve kırmızı şarap kadehleri; bunların sol
ilerisinde su bardağı.
Servis tabağı önünde tatlı çatal veya kaşığı. (Resmî yemekte, tatlı
veya meyve takımı ayrıca servis edilir).
HEPİNİZE İÇTENLİKLE TEŞEKKÜR EDER; BAŞARI
DİLEKLERİMLE SEVGİ VE SAYGILAR SUNARIM.
NİHAT AYTÜRK
•
•
•
•
•
•
•
•
Başbakanlık Özel Kalem Müdürü, Uzman, Müşavir. (1978-1991)
Başbakanlık “Kamu Yönetimini Yeniden Düzenleme” Projelerinde
Uzman (1980-1983; 1987-1991)
Fransa’da Müşavir ve Ataşe. Rusya, Romanya, Özbekistan,
Azerbaycan, KKTC, Suriye, Fas, Tunus, Suudi Arabistan, Hollanda,
Almanya, Belçika, İsviçre’de inceleme, araştırma; hükûmet nezdinde
görüşme ve toplantı. (1978-2006)
Polis Akademisi Öğretim Görevlisi (1997-2001)
Türkiye Adalet Akademisi Öğretim Görevlisi (2009-2012))
TODAİE Kamu Yönetimi Uzmanı (2001 - …)
160 kurumda 620 yönetim ve protokol semineri, ders ve konferans.
Yönetim alanında 12 kitap, 42 makale, 24 radyo-TV konuşması, 5
VCD.
Nihat AYTÜRK’ÜN Yayımlanan Kaynak kitapları:
•
•
•
•
•
•
Nihat AYTÜRK, PROTOKOL YÖNETİMİ - Kamusal Yaşamda
Protokol Kuralları, 2012, 6. Baskı, TODAİE Yayını, Ankara
Nihat AYTÜRK, YÖNETİM SANATI, Etkili Yönetim ve Yöneticilik
Becerileri, 2007, 5. Baskı, NOBEL Yayın, Ankara.
Nihat AYTÜRK, İNSAN SANATI - Nitelikli ve Etkili İnsan Olma Yolları,
Yediveren Yayınları, 2011, İstanbul.
Nihat AYTÜRK, ÖRGÜTSEL VE YÖNETSEL DAVRANIŞ,-Örgütlerde
İnsan İlişkileri ve Yönetsel Davranış Yöntemleri, Detay Yayıncılık,
2010, Ankara
Nihat AYTÜRK, DAVRANIŞ BİLGİSİ - Ailede, Toplumda ve İş
Hayatında Davranış (Saygı-Görgü ve Nezaket) Kuralları, 2007, Nobel
Yayın, Ankara
Nihat AYTÜRK, BÜRO YÖNETİMİ VE YÖNETİCİ SEKRETERLİĞİ,
2007, Nobel Yayın, Geliştirilmiş 2. Baskı, Ankara
TODAİE’den, NOBEL Yayından, DETAY Yayıncılıktan ve DOST
Kitapevinden temin edilebilir.