Transcript თავი 32 - Grigol Modebadze
ღია ეკონომიკის მაკროეკონომიკური თეორია
32 Copyright © 2004 South-Western
ღია ეკონომიკის ძირითადი ცნებები
•
ღია ეკონომიკის ძირითადი ცნებები
:
• წმინდა ექსპორტი • კაპიტალის წმინდა გადინება • ნომინალური გაცვლითი კურსი • რეალური გაცვლითი კურსი
Copyright © 2004 South-Western
ღია ეკონომიკის მაკროეკონმიკური მოდელის ძირითადი დაშვებები • •
მოდელი ღებულობს ეკონომიკაში წარმოებულ საქონელსა და მომსახურებას როგორც მოცემულს
.
მოდელი ღებულობს ფასების დონეს როგორც მოცემულს
.
Copyright © 2004 South-Western
სასესხო კაპიტალის ბაზარი
•
სასესხო კაპიტალის ბაზრზე •
S = I + NCO
წონასწორულ სარგებლის განაკვეთი მიიღება ზემოთ აღნიშნული ტოლობიდან , თანხა რომელსაც ადამიანები ზოგავენ ზუსტად უდრის ინვესტიციებისა და კაპიტალის წმინდა გადინების ჯამს .
Copyright © 2004 South-Western
სასესხო კაპიტალის ბაზარი
• •
სასესხო კაპიტალის მიწოდებას ქმნიან ის ადამიანები რომლებსაც თანხის დაზოგვა სურთ
(S).
მოთხოვნას სასესხო კაპიტალზე წარმოადგენს სამამულო ინვესტიციები და კაპიტალის წმინდა გადინება
(
NCO
).
(
I
)
Copyright © 2004 South-Western
სასესხო კაპიტალის ბაზარი
• •
სასესხო კაპიტალზე მოთხოვნა და მიწოდება დამოკიდებული რეალურ სარგებლის განაკვეთზე
.
სარგებლის განაკვეთის ცვლილება აბალანსებს ბაზარს და მიჰყავს იგი წონასწორობაში
.
Copyright © 2004 South-Western
სასესხო კაპიტალის ბაზარი რეალური სარგებლის განაკვეთი სასესხო კაპიტალის მიწოდება ( ეროვნული დანაზოგებიდან ) წონასწორული სარგებლის განაკვეთი წონასწორული რაოდენობა სასესხო კაპიტალის მოთხოვნა ( სამამულო ინვესტიციებიდან და კაპიტალის წმინდა გადინებიდან ) სასესხო კაპიტალის რაოდენობა
Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning
უცხოური ვალუტის გაცვლის ბაზარი
• • •
მოთხოვნა მიწოდების ორ მხარეს უცხოური ვალუტის გაცვლის ბაზარზე ქმნის
NCO
და
NX
.
NCO
წარმოადგენს სხვაობას კაპიტალური აქტივების ყიდვა გაყიდვას შორის
(
მიწოდება
).
NX
წარმოადგენს სხვაობას ექსპოტსა და იმპორტს შორის
(
მოთხოვნა
).
Copyright © 2004 South-Western
უცხოური ვალუტის გაცვლის ბაზარი
• •
უცხოური ვალუტის ბაზარზე ადგილობრივი ვალუტა იცვლება უცხოურ ვალუტაზე
.
მთლიანი ეკონომიკისათვის
,
NCO
ერთმანეთს უნდა აბალანსებდეს
:
და
NX NCO = NX
Copyright © 2004 South-Western
უცხოური ვალუტის გაცვლის ბაზარი
•
ფასი რომელიც მაკოორდინებელ როლს ასრულებს ამ ცნებების დაბალასებაში არის რეალური გავლითი კურსი
.
Copyright © 2004 South-Western
უცხოური ვალუტის გაცვლის ბაზარი
• •
მოთხოვნის წირი არის კლებადი რადგან რეალური გაცვლითი კურსის კლება იწვევს სამამულო პროდუქტის გაძვირებას
.
მიწოდების წირი არის ვერტიკალური რადგან წმინდა კაპიტალის გადინებისათვის მიწოდებული ადგილობრივი ვალუტა არ არის დამოკიდებული რეალურ გაცვლით კურსზე
.
Copyright © 2004 South-Western
უცხოური ვალუტის გაცვლის ბაზარი რეალური გავლითი კურსი ად . ვალუტის მიწოდება ( კაპიტალის წმინდა გადინებიდან ) წონასწორული გაცვლითი კურსი ად . ვალუტაზე მოთხოვნა ( წმინდა ექსპორტისათვის ) წონასწორული რაოდენობა ადგილობრივი ვალუტის რაოდენობა
Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning
წონასწორობა ღია ეკონომიკაში
• •
სასესხო კაპიტალის ბაზარზე მიწოდებას ქმნის ეროვნული დანაზოგები
,
ხოლო მოთხოვნას სამამულო ინვესტიციები წმინდა კაპიტალის გადინება
.
და უცხოური ვალუტის ბაზარზე
,
მოთხოვნას ქმნის წმინდა ექსპორტი
,
ხოლო მიწოდებას წმინდა კაპიტალის გადინება
.
Copyright © 2004 South-Western
წონასწორობა ღია ეკონომიკაში
•
წმინდა კაპიტალის გადინება აკავშირებს ამ ორ ბაზარს
.
• წმინდა კაპიტალის გადინებას განსაზღვრავს რეალური სარგებლის განაკვეთი და არა რეალური გაცვლითი კურსი .
Copyright © 2004 South-Western
წმინდა კაპიტალის გადინება რეალური სარგებლის განაკვეთი წმინდა კაპიტალის გადინება უარყოფითია 0 წმინდა კაპიტალის გადინება დადებითია წმინდა კაპიტალის გადინება
Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning
წონასწორობა ღია ეკონომიკაში
• •
ფასები სასესხო კაპიტალის და უცხოური ვალუტის ბაზარზე განსაზღვრავს ერთდროულ წონასწორობას ამ ორ ბაზარზე
.
ამის შედეგად განისაზღვრება ეროვნული დანაზოგების
,
სამამულო ინვესტიციების
,
წმინდა კაპიტალის გადინების და წმინდა ექსპორტის სიდიდეები მთლიანი ეკონომიკისათვის
Copyright © 2004 South-Western
წონასწორობა ღია ეკონომიკაში ბ
)
კაპიტაალის წმინდა გადინება რეალური სარგებლის განაკვეთი ა
)
სასესხო კაპიტალის ბაზარი მიწოდება რეალური სარგებლის განაკვეთი
r r
მოთხოვნა სასესხო კაპიტალის რაოდენობა რეალური გაცვლითი კურსი
NCO
წმინდა კაპიტალის გადინება მიწოდება
E
მოთხოვნა ადგილობრივი ვალუტის რაოდენობა გ
)
უცხოური ვალუტის გაცვლის ბაზარი
Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning
სხვადასხვა პოლიტიკის გავლენა ღია ეკონომიკაზე
•
განვიხილოთ ორი პოლიტიკა რომელსაც გავლენა აქვს ღია ეკონომიკის წონასწორობაზე
:
• სამთავრობო ბიუჯეტის დეფიციტი • სავაჭრო პოლიტიკა
Copyright © 2004 South-Western
სამთავრობო ბიუჯეტის დეფიციტი
•
სამთავრობო ბიუჯეტის დეფიციტის ეფექტი სასესხო კაპიტალის ბაზარზე • სამთავრობო ბიუჯეტის დეფიციტი ამცირებს ეროვნულ დანაზოგებს , შედეგად . . .
• მიწოდების წირი გადაადგილდება მარცხნივ . . .
• ახალ წონასწორობაში განაკვეთი იზრდება .
რეალური სარგებლის
Copyright © 2004 South-Western
სამთავრობო ბიუჯეტის დეფიციტი რეალური გაცვლითი კურსი
სამთავრობო ბიუჯეტის დეფიციტი
•
ღია ეკონომიკაში სამთავრობო ბიუჯეტის დეფიციტი
. . .
• ამცირებს სასესხო კაპიტალის მიწოდებას , • ზრდის სარგებლის განაკვეთს , • ამცირებს სამამულო ინვესტიციებს , • ამცირებს წმინდა კაპიტალის გადიებას .
Copyright © 2004 South-Western
სამთავრობო ბიუჯეტის დეფიციტი
•
ბიუჯეტის დეფიციტის გავლენა წმინდა კაპიტალის გადიებაზე • გაზრდილი სარგებლის განაკვეთი ამცირებს წმინდა კაპიტალის გადიებას .
Copyright © 2004 South-Western
სამთავრობო ბიუჯეტის დეფიციტი
•
ბიუჯეტის დეფიციტის გავლენა უცხოური ვალუტის ბაზარზე • წმინდა კაპიტალის გადინების შემცირება ამცირებს ეროვნული ვალუტის მიწოდებას ამ ბაზარზე .
• შედეგად რეალური გაცვლითი კურსი იზრდება
.
Copyright © 2004 South-Western
სავაჭრო პოლიტიკა
• სავაჭრო პოლიტიკა
ისეთი პოლიტიკაა რომელიც უშუალოდ ზემოქმედებს იმპორტირებული და ექსპორტული საქონლისა და მომსახურების რაოდენობაზე
.
• ტარიფი : გადასახადი იმპორტირებულ საქონელზე .
• იმპორტის კვოტა : იმპორტირებული საქონლის რაოდენობის შეზღუდვა
.
Copyright © 2004 South-Western
სავაჭრო პოლიტიკა
•
რადგან სავაჭრო პოლიტიკა არ ახდენს გავლენას ეროვნულ დანაზოგებზე
,
ან ეროვნულ ინვესტიციებზე
,
ამიტომ ასეთი პოლიტიკა არ ცვლის სავაჭრო ბალანსს
.
Copyright © 2004 South-Western
სავაჭრო პოლიტიკა
•
იმპორტის კვოტა • რადგან უცხოელებს ადგილობრივი ვალუტა სჭირდებათ წმინდა ექსპორტისათვის , მოთხოვნა ადგილობრივ ვალუტაზე იზრდება .
• რაც იწვევს რეალური გაცვლითი კურსის ზრდას .
საბოლოო ჯამში წმინდა ექსპორტი უცლელი რჩება მიუხედავად იმიას რომ იმპორტი მცირდება . გაცვლიტი კურსის ზრდა ექსპორტსაც ამცირებს .
სავაჭრო პოლიტიკა წმინდა ექსპორტზე გავლენას ვერ ახდენს .
Copyright © 2004 South-Western
სავაჭრო პოლიტიკა რეალური გაცვლითი კურსი
Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning
პოლიტიკური არასტაბილურობა და კაპიტალის გაფრენა
• კაპიტალის გაფრენა
წარმოადგენს ქვეყნიდან კაპიტალის დიდ და მკვეთრ გადინებას
.
Copyright © 2004 South-Western
პოლიტიკური არასტაბილურობა და კაპიტალის გაფრენა
• •
პოლიტიკური არასტაბილურობის გამო ინვესტორებმა შეიძლება ძალიან რისკიანდ ჩათვალონ მოცემულ ქვეყანაში აქტივების შენახვა
.
შედეგად კაპიტალის წმინდა გადინება იზრდება
.
Copyright © 2004 South-Western
პოლიტიკური არასტაბილურობა და კაპიტალის გაფრენა რეალური გაცვლითი კურსი
Copyright © 2004 South-Western