ενδοσχολικη βια

Download Report

Transcript ενδοσχολικη βια

Ζαχαρής Θεοφάνης
 Ζημοζιώγα Ευαγγελία
 Καραμουσλή Παρασκευή
 Κατσαβού Ευθαλία
 Τζαρτζάνας Κων/νος


Η σχολική βία , όπως λέγεται
διεθνώς, αποτελεί ένα φαινόμενο
το οποίο παρατηρείται έντονα τον
τελευταίο καιρό στην Ελλάδα. Με
τον όρο αυτό εννοούμε, την
επιβολή του ισχυρότερου στον
ασθενέστερο μέσα από πράξεις
παραβατικού χαρακτήρα και την
δημιουργία κλίματος φόβου. Η
σχολική βία εμφανίζεται συνήθως
με την μορφή του σχολικού
εκφοβισμού (bullying).

Ως σχολικός εκφοβισμός νοείται η
χρήση βίας μεταξύ μαθητών με σκοπό
να προκαλέσει στους άλλους πόνο και
αναστάτωση. Βία είναι κάθε φράση ή
ενέργεια που ταπεινώνει το παιδί. Η
επιθετική συμπεριφορά και η βία,
ιδιαίτερα στο σχολείο, εμφανίζονται με
υψηλή συχνότητα στη διάρκεια της
εφηβείας.
Σύμφωνα με την έρευνα:
 Το 2010 σε σύγκριση με το 2002, διαπιστώνεται
σημαντική αύξηση στο ποσοστό των εφήβων
που αναφέρουν ότι έχουν υπάρξει θύτες
εκφοβισμού (15,8% και 9,1%, αντίστοιχα) ενώ το
ποσοστό μαθητών που έχουν υπάρξει θύματα
εκφοβισμού παραμένει σταθερό.
 Ένα στα 4 αγόρια (23,9%) αναφέρει ότι κατά τη
διάρκεια του τελευταίου χρόνου ήρθε στα
χέρια με κάποιον ή κάποιους άλλους
τουλάχιστον 3 φορές. Το αντίστοιχο ποσοστό
για τα κορίτσια είναι σημαντικά χαμηλότερο
(8,3%).


Εκφοβισμός και χαρακτηριστικά των εφήβων.
Οι έφηβοι που προέρχονται από οικογένειες με
χαμηλό οικονομικό επίπεδο υφίστανται
εκφοβισμό σε υψηλότερο ποσοστό συγκριτικά
με εκείνους που προέρχονται από οικογένειες
μεσαίου ή ανώτερου οικονομικού επιπέδου.
 Οι έφηβοι που υφίστανται εκφοβισμό
αναφέρουν σε υψηλότερα ποσοστά ότι έχουν
κακή υγεία και ότι είναι δυσαρεστημένοι από
την εξωτερική τους εμφάνιση, σε σύγκριση με
τους εφήβους που δεν δέχονται εκφοβισμό.
Τόσο οι μαθητές-θύτες εκφοβισμού όσο και οι
μαθητές-θύματα εμφανίζουν ψυχολογικές
διαταραχές σε υψηλότερο ποσοστό από τους
υπόλοιπους εφήβους.

Οι μαθητές-θύτες εκφοβισμού και λιγότερο
τα θύματα αναφέρουν σε υψηλότερο
ποσοστό συγκριτικά με τους υπόλοιπους
μαθητές ότι δεν τους αρέσει το σχολείο.
Επίσης, οι θύτες αναφέρουν ότι
απουσιάζουν συχνά από αυτό και τα
θύματα ότι δεν έχουν καλές σχέσεις με τους
συμμαθητές τους. Οι μαθητές-θύματα
εκφοβισμού αναφέρουν ότι έχουν δύσκολη
επικοινωνία με τους γονείς τους σε
υψηλότερο ποσοστό, συγκριτικά με τους
συνομηλίκους τους και οι μαθητές-θύτες
αναφέρουν σε υψηλότερο ποσοστό ότι
έχουν αυστηρούς/ αυταρχικούς γονείς.
Μπελόγια Ειρήνη
 Μπεκιάρη Βαλεντίνη
 Πίτσα Δήμητρα
 Πονηρός Σπύρος
 Χατζηαθανασιάδη Ευαγγελία

Η λεκτική βία
εμφανίζεται κυρίως
στην εφηβική ηλικία.
Τις περισσότερες
φορές είναι κάποια
βρισιά ή κάποια
προσβλητική
φράση.
Η ρατσιστική βία
αναπτύσσεται κυρίως
ανάμεσα σε Έλληνες
μαθητές και
αλλοδαπούς μαθητές.
Συνήθως συνδυάζεται με
τη λεκτική βία. Μειώνει τα
ψυχικά συναισθήματα
και την αυτογνωσία των
θυμάτων αυτού του
είδους βίας.
Όταν κάποιος χτυπάει ένα παιδί
για οποιοδήποτε λόγο, αυτός ο
κάποιος δεν θεωρείται νταής,
αλλά δειλός, διότι χτυπάει τους
πιο αδύναμους και τους
μικρότερους τους. Η
συμπεριφορά αυτή των
νταήδων χαρακτηρίζεται ως
υβριστική. Στους σχολικούς
χώρους το θύμα(δηλαδή ο
μαθητής που δέχτηκε
οποιοδήποτε είδος βίας)πρέπει
να αναφέρει το περιστατικό σε
κάποιον καθηγητή ή στον
διευθυντή χωρίς φόβο.
Η ψυχολογική βία είναι όταν
καταπατούνται τα
συναισθήματα, οι σκέψεις και
γενικώς η αυτογνωσία
και αυτοπεποίθηση των
θυμάτων. Συνδυάζεται και αυτή
,όπως και τα περισσότερα είδη
βίας, με την λεκτική. Τα
αποτελέσματα στο θύμα είναι
τραγικά:
1. Το θύμα <<κλείνεται>> στον
εαυτό του.
2. Γίνεται λιγότερο κοινωνικό.
3. Καταστρέφεται
η αυτοπεποίθηση και η
αυτογνωσία του.
4. Σε περίπτωση που έχει
οποιοδήποτε πρόβλημα ή έχει
την ανάγκη να μιλήσει σε
κάποιον, τα κρατάει όλα μέσα
του και δεν αναφέρει τίποτα σε
κανέναν.
Σεξουαλική βία είναι όταν ο
θύτης παρενοχλεί το θύμα
σεξουαλικά. Φυσικά, είναι
ανεπίτρεπτο να χρησιμοποιείται
από μαθητές οποιασδήποτε
ηλικίας. Περισσότερες φορές,
θύματα του συγκεκριμένου
είδους βίας είναι ανήλικα
κορίτσια. Τα αποτελέσματα και
εδώ είναι αρνητικά:
1. Το θύμα χάνει την
αξιοπρέπειά του.
2. Νιώθει απομονωμένο.
3. Δεν αναφέρει το
περιστατικό, διότι ίσως
ντρέπεται ή φοβάται για τα
χειρότερα.
Μία νέα μορφή του εκφοβισμού είναι η
ηλεκτρονική βία. Η σύγχρονη αυτή βία είναι
η πλέον επικίνδυνη μεταξύ των μαθητών.
Όταν λέμε << διαδικτυακό εκφοβισμό>>
εννοούμε τη λήψη e-mail, μηνυμάτων μέσω
κινητού, βίντεο κλιπ και φωτογραφιών ως
μια επαναλαμβανόμενη και σκόπιμη
εχθρική συμπεριφορά με στόχο να
προκληθεί βλάβη σε ένα ή περισσότερα
πρόσωπα. Συνέπειες αυτού του είδους βίας
είναι η διαδικτυακή παρενόχληση, οι
υποτιμητικοί χαρακτηρισμοί, οι απειλές για
σωματική βία, τα προσβλητικά σχόλια στην
ιστοσελίδα κάποιου καθώς και τα
επαναλαμβανόμενα απειλητικά μηνύματα.
Περίπου 23.420 παιδιά στην Ευρώπη,
ηλικίας 9-16, πέφτουν θύματα <<
διαδικτυακού εκφοβισμού>> μία φορά την
εβδομάδα ή περισσότερο.
Το φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας και του
εκφοβισμού είναι σύνθετο και στην εκδήλωσή του
συμβάλλει η αλληλεπίδραση ατομικών και
περιβαλλοντικών παραγόντων. Πιο συγκεκριμένα,
σημαντικό ρόλο παίζουν:
τα ατομικά χαρακτηριστικά των παιδιών
το
ψυχολογικό κλίμα του σχολείου
οι στάσεις των ίδιων των παιδιών, γονέων και
εκπαιδευτικών απέναντι στη βία
ο τρόπος προβολής της βίας από τα μέσα
μαζικής ενημέρωσης.
η πνευματική και σωματική ανάπτυξη που είναι
συνεχής στην περίοδο τα εφηβείας.
Η αιτία αυτής της καταστροφικής
συμπεριφοράς είναι κυρίως ενδογενής.
Δηλαδή πηγάζει μέσα από το θύτη και είναι
κυρίως ψυχολογική: Η ΑΝΑΓΚΗ
ΓΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ..Το να δείχνει κάποιος
ισχυρός ίσως τον βοηθά και
να "προστατεύεται" ώστε να μην υπάρξει
θύμα μιας τέτοιας συμπεριφοράς. Όμως όλα
αυτά δεν είναι λόγος για να επικρατήσει ο
φόβος και η τρομοκρατία στα σχολεία
εξαιτίας κάποιων ανώριμων παιδιών.
Γκάνιας Νίκος
 Ζάγκας Ιωάννης
 Ριζούλη Γεωργία
 Πιλάτι Αντώνης
 Χατζούλης Βαγγέλης

Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school
bullying), όπως και ο όρος «θυματοποίηση»
(victimization) χρησιμοποιούνται για να
περιγράψουν μια κατάσταση κατά την οποία
ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και
επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά
με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την
πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές
από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου.
Το φαινόμενο του εκφοβισμού και της
βίας στο σχολείο είναι σύνθετο, ενώ
στην εκδήλωσή του συμβάλλει η
αλληλεπίδραση ψυχολογικών,
οικογενειακών, κοινωνικών, γνωστικών
και συναισθηματικών παραγόντων.
Οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις του εκφοβισμού και
της βίας στο σχολείο
Οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις του εκφοβισμού και
της βίας στα παιδιά είναι πολλές και σοβαρές. Τα
παιδιά που πέφτουν θύματα εκφοβισμού και βίας
στο σχολείο είναι δυνατόν:
• να νιώσουν έντονο άγχος και ανασφάλεια,
• να παρουσιάσουν σχολική άρνηση,
• να κάνουν πολλές απουσίες από το σχολείο,
• να οδηγηθούν σε σχολική αποτυχία.
• να εμφανίσουν μαθησιακές δυσκολίες και
ψυχοσωματικά προβλήματα, όπως
πονοκεφάλους,
πόνους στην κοιλιά, διαταραχές ύπνου, κ.ά.,
• να παρουσιάσουν φοβίες, κατάθλιψη, απόπειρες
αυτοκτονίας.
Τα παιδιά-θύτες, αυτά που ασκούν τον
εκφοβισμό και τη βία, βρίσκονται σε μεγάλο
κίνδυνο:
• να απομακρυνθούν από το σχολείο,
• να διακόψουν τη σχολική φοίτηση,
• να εμφανίσουν τάσεις φυγής από το σπίτι,
• να εξελιχθούν, σε ποσοστό που προσεγγίζει το
50%, σε ενήλικες με αντικοινωνική
και παραβατική συμπεριφορά.
Οι συνέπειες του εκφοβισμού και της βίας
στα παιδιά είναι σοβαρές και
καθοριστικές για την ψυχοκοινωνική τους
ανάπτυξη και εξέλιξη. Γι’ αυτό η
συστηματική πρόληψη και η κατάλληλη
αντιμετώπιση κάθε μορφής εκφοβισμού
και βίας στο σχολείο είναι πολύ
σημαντικές. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα
παιδιά έχουν απόλυτο δικαίωμα σε ένα
σχολικό περιβάλλον το οποίο να τους
παρέχει ασφάλεια και προστασία.
Τα χαρακτηριστικά των παιδιών που εμπλέκονται σε
περιστατικά εκφοβισμού και βίας στο σχολείο
Τα θύματα είναι συνήθως παιδιά:
• με περισσότερο άγχος και ανασφάλεια από τους άλλους
μαθητές,
• εσωστρεφή και μοναχικά,
• με χαμηλή αυτοεκτίμηση,
• φοβισμένα και με παθητική στάση απέναντι στη βία,
• δύσκολα υπερασπίζονται τον εαυτό τους.
Όταν υφίστανται εκφοβισμό και βία, αντιδρούν με:
• έλλειψη αυτοπεποίθησης και αδυναμία αντιπαράθεσης
• παθητική αποδοχή της βίας,
• φόβο για περαιτέρω βία ή τιμωρία από τους μεγάλους,
• σύγχυση, απόγνωση, έντονο άγχος και πανικό,
• απόσυρση και κλάμα, κατάθλιψη και απόπειρες
αυτοκτονίας
• πεποίθηση ότι η παρέμβαση ενός ενήλικα δε θα είναι
αποτελεσματική,
• πεποίθηση ότι αν συζητήσουν το πρόβλημα με έναν
ενήλικα, θα εισπράξουν περισσότερη βία από τους θύτες.
Τα παιδιά-θύτες, αυτά που ασκούν εκφοβισμό και βία σε άλλα,
είναι συνήθως παιδιά:
• με χαμηλή αυτοεκτίμηση, ενώ φαίνονται σίγουρα για τον
εαυτό τους,
• ενεργητικά και υπερδραστήρια,
• επιθετικά,
• επιρρεπή σε παραβίαση κανόνων και σε αντικοινωνικές
συμπεριφορές,
• ικανά να ξεφεύγουν από δύσκολες καταστάσεις,
• δίχως ηθικούς ενδοιασμούς ή τύψεις για τις πράξεις τους.
Τα παιδιά-παρατηρητές περιστατικών εκφοβισμού και βίας
διαχωρίζονται σε εκείνους που:
• υποστηρίζουν το θύτη με γέλια, χειροκροτήματα και άλλες
μορφές επιδοκιμασίας,
• απομακρύνονται από τη σκηνή και κάνουν ότι δεν είδαν
τίποτα,
• θυματοποιούνται, τρομοκρατούνται, «παγώνουν»,
• δεν ξέρουν τι να κάνουν, είναι σε αμφιθυμία και δεν παίρνουν
θέση,
• προσπαθούν να βοηθήσουν το θύμα, αποδοκιμάζουν το
θύτη και τρέχουν να φέρουν
βοήθεια.
Ενδείξεις ότι το παιδί έχει πέσει θύμα εκφοβισμού
και βίας στο σχολείο
Ορισμένες ενδείξεις που πιθανόν υποδηλώνουν ότι
το παιδί έχει πέσει θύμα εκφοβισμού και βίας στο
σχολείο είναι:
• αν έχει μειωμένη διάθεση ή αρνείται να έρθει στο
σχολείο με πρόσχημα κάποια
αδιαθεσία,
• αν κάνει αδικαιολόγητες απουσίες,
• αν έχει απροσδόκητη μαθησιακή πτώση που
αποτυπώνεται σε χαμηλούς βαθμούς,
• αν στα διαλείμματα περνά το χρόνο του γύρω
από τους εκπαιδευτικούς και τα
γραφεία,
• αν καθυστερεί να έρθει στο σχολείο ή αργεί να
επιστρέψει στο σπίτι,
• αν αρχίζει να αλλάζει τους δρόμους μέσα από
τους οποίους έρχεται στο σχολείο ή επιστρέφει από
αυτούς στο σπίτι,
• αν τα ρούχα του συχνά είναι σκισμένα και
κατεστραμμένα,
• αν έχει σημάδια και μελανιές στο σώμα ή άλλες
ενδείξεις επίθεσης και αποφεύγει
να εξηγήσει πώς συνέβησαν,
• αν συχνά χάνει τα πράγματά του,
• αν συχνά ζητά χρήματα από τους γονείς του γιατί
έχασε αυτά που του έδωσαν,
• αν αρνείται να συμμετέχει σε σχολικές εκδηλώσεις
και δραστηριότητες,
• αν υπάρξουν ξαφνικές αλλαγές στη διάθεσή του
που επιμένουν,
• αν παραπονιέται για ψυχοσωματικά προβλήματα.
Εάν ισχύουν κάποια από τα προαναφερθέντα, τότε
ίσως να υπάρχει γεγονός
εκφοβισμού και βίας στο σχολείο, οπότε το παιδί
χρειάζεται άμεση βοήθεια και
υποστήριξη.
Είναι δύσκολο να σκεφτούμε πόση στεναχώρια,
πίεση και απόγνωση μπορεί να προκαλέσει σ’ ένα
παιδί η βίαιη συμπεριφορά. Ένας μαθητής όταν
αντιμετωπίζει μια τέτοια συμπεριφορά ειδικότερα
από το σχολικό του περιβάλλον, είναι αναγκασμένο
να έρχεται αντιμέτωπος με επιθετικά περιστατικά,
πειράγματα και προσβολές κάθε μέρα. Οι συνέπειες
που έπονται είναι τεράστιας σημασίας, αφού μπορεί
να επηρεάσουν την απόδοση του μαθητή στη
σχολείο, να αποξενώσουν τον μαθητή ώστε να
κλειστεί στον εαυτό του, να του δημιουργούν άγχος,
ακόμα και να του προκαλέσουν
κατάθλιψη. Έρευνες έχουν δείξει ότι, ορισμένοι
ενήλικοι που είχαν πέσει θύματα βίας όταν ήταν
παιδιά, υποφέρουν από κατάθλιψη, έλλειψη
αυτοπεποίθησης και αισθήματα μνησικακίας και
θυμού Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά που πέφτουν
θύματα βιασμού έχουν σοβαρές επιπτώσεις και
στην μετέπειτα ζωή τους.
Γκουντούρα Σταυρούλα
 Κολιού Ευμορφία
 Μάμμου Αποστολία
 Λόβα Δήμητρα
 Σπυρόπουλος Σπύρος


Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξημένο το
φαινόμενο της βίας στο σχολείο. Η βία στο
σχολείο μπορεί να εκδηλωθεί από τη
συμπεριφορά των διδασκόντων προς τους
μαθητές ,από την συμπεριφορά των μαθητών
προς τους διδάσκοντες, από τη συμπεριφορά
των διδασκόντων μεταξύ τους, τη
συμπεριφορά των μαθητών μεταξύ τους και τη
συμπεριφορά μεταξύ δασκάλων και
διευθυντών ή της διοίκησης του σχολείου.
Επίσης συχνά παρουσιάζονται φαινόμενα
βανδαλισμών και καταστροφών που
προκαλούνται από τους μαθητές σε περιουσία
του σχολείου.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΘΥΤΗΣ:Ο θύτης είναι συνήθως αγόρι, με άσχημες
επιδόσεις στο σχολείο, είναι άτομο ανασφαλές και
θέλει να μονoπωλεί το ενδιαφέρον. Θεωρεί τη βία
μαγκιά και τρόπο να δείχνει την ισχύ του,
προστατεύοντας κατά κάποιο τρόπο τον εαυτό
του. Ακόμα, θύτης μπορεί να υπάρξει και ένα
κορίτσι. Στην εκδήλωση του φαινομένου ιδιαίτερο
ενδιαφέρον συγκεντρώνει το παιδί που
εκφοβίζουν, το οποίο συχνά γεννά αντιφατικά
συναισθήματα. Σε πολλούς ανθρώπους γεννά
θυμό και αγανάκτηση ενώ πολλοί αναγνωρίζουν
την ανάγκη για στήριξη που έχει αυτό το παιδί.
Πάντα θα πρέπει να θυμόμαστε ότι πίσω
από ένα παιδί που εκφοβίζει θα βρεθούν:
 Ανάγκη για κυριαρχία πάνω σε άλλους
 Αδυναμία ελέγχου παρορμήσεων
 Μειωμένη ικανότητα αυτοελέγχου
 Αδυναμία τήρησης κανόνων και ορίων
 Έλλειψη αίσθησης του μέτρου
 Είναι εχθρικό απέναντι στο περιβάλλον
του








Στήριξη του παιδιού που εκφοβίζει
Σπάνια το παιδί που εκφοβίζει θα ζητήσει μόνο του
βοήθεια.Συνήθως κάποιος θα κατευθυνθεί προς αυτή τη
κατεύθυνση με δική του πρωτοβουλία.Αυτό θα πρέπει να
συνυπολογίζεται πάντα σε στήριξη και ο πρώτος αρχικός
και αναγκαίος στόχος είναι:
Να προετοιμαστεί το παιδί να ακούσει
Σε διαφορετική περίπτωση η στήριξη κινδυνεύει να
καταλήξει διδαχή . Για να προετοιμαστεί το παιδί να
ακούσει:
Το αφήνουμε να εκφραστεί χωρίς να το κρίνουμε
Να αναπτύξει δραστηριότητες σχετικά με το φαινόμενο
συζήτησης κ.λ.π.
Να προστατεύσει το παιδί που δέχεται τη βία , να μη του
ζητάτε να εξηγήσει μπροστά σε άλλους τι έχει γίνει
Θα πρέπει να δημιουργείται τέτοιο κλίμα στο σχολείο
ούτως ώστε να μη καλύπτονται τέτοια μυστικά.
ΘΥΜΑ : Το θύμα είναι τις περισσότερες φορές
αγόρι, με καλές επιδόσεις στο σχολείο, με
πράο χαρακτήρα και συνήθως έχει κάποια
παθολογική ιδιαιτερότητα. Ενώ, σε σπάνιες
περιπτώσεις θύμα μπορεί να υπάρξει ακόμα
και ένα κορίτσι. Το παιδί που εκφοβίζει επιλέγει
το παιδί που θα εκφοβίσει πολύ συγκεκριμένα
και καθόλου τυχαία. Συνήθως θα επιλέξει παιδί
που:
 Διαφέρει με κάποιο τρόπο από τα υπόλοιπα (
π.χ. Είναι από άλλη χώρα, έχει άλλη θρησκεία ,
φοράει σιδεράκια γενικά παιδί που διαφέρει
από την μέση εικόνα ενός μαθητή)
 Δύσκολα θα βοηθήσει κάποιος παιδιά
μοναχικά που δεν κάνουν εύκολα φίλους
 Που είναι λιγότερα δυνατά.








Ωστόσο και το παιδί που βιώνει εκφοβισμό γεννά
πολλές φορές αντικρουόμενα συναισθήματα.
Πολλές φορές γεννά συναισθήματα θυμού προς
γονείς, εκπαιδευτικούς και συμμαθητές καθώς είτε
δεν του αναγνωρίζουν την αδυναμία του να
αντιδράσει είτε θεωρούν ότι αυτό ευθύνεται για
τον εκφοβισμό που βιώνει. Το παιδί που βιώνει
εκφοβισμό παρουσιάζει:
Χαμηλή αυτοεκτίμηση
Αδυναμία επίλυσης προβλημάτων
Καταθληπτικά στοιχεία
Συναισθηματικές δυσκολίες
Αίσθημα μοναξιάς
Χαμηλές σχολικές επιδόσεις και απουσίες
 Διαταραχές
συμπεριφοράς
 Ψυχολογικά/Ψυχοσωματικά προβλήματα
 Άγχος
 Φοβίες
 Δεν μπορούν να μείνουν μόνα
Όλα τα παιδιά μπορούν να παίξουν κατά καιρούς
τον πρώτο ή τον δεύτερο ρόλο. Ο θύτης μπορεί
να γίνει θύμα κάποιων ισχυρότερων . Το θύμα
μπορεί με τη σειρά του να γίνει θύτης μόλις του
δοθεί η ευκαιρία στην αντιπαράθεση με κάποιους
ασθενέστερους.





ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ: Σημείο-κλειδί στην εμφάνιση του
φαινομένου αποτελούν τα παιδιά-θεατές. Με
την συμπεριφορά τους διευκολύνουν ή
λειτουργούν ανσταλτικά στην εμφάνιση του
φαινομένου.
Να γελάσουν
Να χαμογελάσουν
Να κοιτούν και να μην κάνουν απολύτως τίποτε
Να αδιαφορήσουν
Τα παιδιά αυτά νιώθουν τρομαγμένα, έχουν
ενοχές, φοβούνται να αναφέρουν το
περιστατικό, νιώθουν αγχωμένα και λυπημένα.
Υποστηρίζουν τον θύτη με διάφορους
τρόπους, όπως γέλια και χειροκροτήματα.
Απομακρύνονται υποκρινόμενοι ότι δεν είδαν
τίποτα, τρομοκρατούνται, παγώνουν δεν
παίρνουν θέση. Τέλος προσπαθούν να
βοηθήσουν το θύμα, αποδοκιμάζουν τον θύτη
και τρέχουν να φέρουν βοήθεια.

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Οι διαστάσεις που έχει προσβάλει η ενδοσχολική
βία και ο εκφοβισμός και οι σοβαρές επιπτώσεις
που έχει στη σωματική και ψυχική παιδεία των
παιδιών ,κάνουν επιτακτική την ανάγκη άμεσης
λήψης μέτρων για την πρόληψη και την
αντιμετώπισή του. Η πρόληψη αποτελεί το πρώτο
και βασικότερο επίπεδο αντιμετώπισης και
διαχείρηση της βίας στο σχολείο. Οι βασικές
αρχές στις οποίες στηρίζεται η πολιτική της
πρόσληψης είναι ο ρόλος του σχολείου να
προωθεί ίσες ευκαιρίες για όλους τους μαθητές
καθώς επίσης και να διασφαλίσει την σχολική
επιτυχία και τις προοπτικές για κοινωνική και
επαγγελματική ένταξη.









Οι επιμέρους δράσεις για την προώθηση της πρόληψης (σε
συνεργασία με όλα τα μέλη: πολιτική,
γονείς,μαθητές,εκπαιδευτικοί)μεταξύ άλλων θα πρέπει να
περιλαμβάνουν:
Μαθήματα αγωγής από το δημοτικό, με στόχο την
εμπέδωση της δημοκρατικής συνείδησης μέσα από
βιωματικές διαδικασίες και συμμετοχή στα κοινά.
Την εκπαίδευση των εκπαιδευτικών σε θέματα διαχείρησης
της βίας στο σχολείο.
Σχολείο :Καλύτερη παροχή ασφάλειας , ποιότητα στην
εκπαίδευση.
Καθηγητές: Μεγαλύτερη παρατηρητικότητα και επιτήρηση
στους χώρους του σχολείου.
Μαθητές :Αντίδραση , όχι αδιαφορία αναφορά γεγονότος
σε ενήλικες.
Γονείς : Επικοινωνία με το παιδί τους.
Η συμμετοχή και η ενεργός δράση των μαθητών σε
κοινωνικά επιθυμητές δραστηριότητες , εκτονώνει την
ενέργεια και παράλληλα τους εξοπλίζει με δεξιότητες που θα
αποδειχτούν χρήσιμες στην κοινωνική τους προσαρμογή.
ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ
Στα πλαίσια της πρόληψης έχουν εφαρμοστεί κάποια
προγράμματα
κατά του εκφοβισμού και της ενδοσχολικής βίας
(π.χ. Νορβηγικό μοντέλο Dan Olweus, φιλανδικό μοντέλο
KIVAKOULOU, στην Ελλάδα το πρόγραμμα της Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.
 STOP στην ενδοσχολική βία κ.α.)
 Η αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων αυτών οφείλεται
κυρίως στην υιοθέτηση της Κοινωνικής-Οικολογικής
προσέγγισης ,μιας ολιστικής προσέγγισης ,που στοχέυει στην
αλλαγή του κλίματος του σχολείου ,ώστε να μην αναπαράγει
τη βια.
 Αντιμετώπιση
 Κάθε μέλος της σχολικής κοινότητας έχει ρόλο και ευθύνη για
την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού .Ο βαθμός
εμπλοκής κάθε μέλους , σχετίζεται τόσο με την ιδιότητα του,
όσο και με τη σοβαρότητα, τη συχνότητα και την ένταση του
περιστατικού εκφοβισμού. Άλλος είναι ο ρόλος και η ευθύνη
του διευθυντή του σχολείου , άλλος του δασκάλου , των
συμμαθητών , άλλος των γονιών.






Τι είναι σημαντικό να προσφέρει το σχολικό
πλαίσιο;
Ευκαιρίες για αναγνώριση όλων, επιβράβευση
όλων αντί για επιβράβευση των πρώτων.
Παρέμβαση στην παραβατική συμπεριφορά,
δεν τη αγνοούμε.
Δείχνουμε προσοχή κι ενδιαφέρον στα επιθετικά
παιδια.
Διδάσκουμε μέσω της πράξης και του
παραδείγματος τα μηνύματα: Μπορώ να
εμπιστευτώ τους άλλους και οι άλλοι μπορούν
να εμπιστευτούν εμένα. Αν συμπεριφερθώ καλά
θα μου φερθούν καλά. Ακούω τους άλλους και
οι άλλοι με ακούν. Ακόμη και αν δεν μπορώ να
στηρίξω τον εαυτό μου οι άλλοι θα με
στηρίξουν και θα με διδάξουν πώς να το κάνω
για τον εαυτό μου








Χρήσιμες συμβουλές για εκπαιδευτικούς
Δεν κατακρίνουμε τα επιθετικά παιδιά.
Ενδυναμώνουμε τα παιδιά: δεν είναι θύματα των
άλλων, μπορούν να βελτιώσουν τη ζωή τους.
Ειδικά για τα αγόρια: δεν μιλούν εύκολα, προτιμούν
να μιλούν για λύσεις παρά για συναισθήματα.
Διδάσκουν μέσω παραδειγμάτων αξίες, όπως:
Σεβασμός ,Υπομονή ,Ευγένεια ,Ειλικρίνεια
,Συνεργασία.
Συζητήστε με τους γονείς του παιδιού, εκφράστε τις
ανησυχίες σας και δείξτε ότι είστε αποφασισμένος
να αναλάβετε δράση.
Εξακριβώστε ποιό παιδί είναι αυτός που εκφοβίζεται
ή αυτός που εκφοβίζει.
Οδηγήστε το παιδί που εκφοβίζει στο γραφείο του
διευθυντή και συζητήστε μαζί του για το
περιστατικό.





Υποστηρίξτε το παιδί που εκφοβίζεται σε
συνεργασία με τον διευθυντή.
Είναι λοιπόν σημαντικό για την αποτελεσματική
παρέμβαση και αντιμετώπιση περιπτώσεων
επιθετικότητας και συγκρούσεων στο σχολείο να
αλλάξουμε πρότυπο συμπεριφοράς και να
κατανοήσουμε ότι:
Όλες οι επιθετικές συμπεριφορές δεν είναι ίδιες
Όλοι οι άνθρωποι δεν αντιμετωπίζουν με τον ίδιο
τρόπο τις καταστάσεις συγκρούσεις , αλλά έχουν
προσωπικό τρόπο παρέκβασης.
Τέλος , δεν υπάρχει ένας μοναδικός τρόπος
αντιμετώπισης . Η επιλογή του κατάλληλου
τρόπου αντιμετώπισης είναι σημαντικός
παιδαγωγικός παράγοντας, που παραδειγματίζει
τους μαθητές και οδηγεί έτσι στην αποτελεσματική
θετική επίλυση και στο καλό σχολικό κλίμα.