Transcript Shpenzimet fikse - Ekonomia e Ndermarrjes

Veçoritë fundamentale të
shpenzimeve dhe të hyrave si
kategori qendrore në ekonominë e
ndërmarrjes
Mr.sc Driton Sylqa
maj, 2012
Shpenzimet dhe klasifikimi i tyre
Grupi i parë i shpenzimeve:
• Shpenzimet variabile
• Shpenzimet fikse
Grupi i dytë i shpenzimeve:
• Shpenzimet e drejtëpërdrejta
• Shpenzimet e ndërmjetme
Grupi i tretë i shpenzimeve:
• Shpenzimet e veçanta
• Shpenzimet e përbashkëta
Shpenzimet variabile dhe
shpenzimet fikse
Lartësia / shuma e shpenzimeve varet nga vëllimi i
prodhimit apo veprimtarisë së ndërmarrjes.
Sht = ShV + ShF
•
•
Shpenzimet variabile (ShV), ndyshojnë me
ndryshimin e vëllimit të prodhimit / veprimtarisë.
Shpenzimet fikse (ShF), nuk janë të varura nga
vëllimi i prodhimit / veprimtarisë.
LLojet e shpenzimeve variabile:
1. Shpenzimet proporcionale variabile (rriten
në të njëjtin ritem sikurse vëllimi i prodhimit,
si p.sh.shpenzimet materaile)
2. Shpenzimet progresive variabile (rriten me
rritjen e vëllimit të prodhimit / veprimtarisë, si
puna jashtë orarit, provizioni për shitësa, etj)
3. Shpenzimet degresive variabile (rriten me
rritëm më të ngadalësuar se sa vëllimi i
prodhimit, si p.sh. blerjet ne sasi të mëdha
redukojnë shpenzimet për njësi)
LLojet e shpenzimeve fikse
•
Shpenzimet plotësisht fikse (që i ka ndërm.
pavarësisht a e ushtron veprimtarinë e saj apo jo)
–
–
•
Shpenzimet gjysmëfikse - shpenzimet të cilat
ndyshojnë me ndryshimin e vëllimit të prodhimit.
–
–
•
Shpenzimet e kushtëzuara fikse (paraqiten kur
ndërmarrja operon, si ndriçimi, ngrohja, pastrimi, etj)
Shpenzimet statike fikse (paraqiten pavarësisht
operimit të ndërm.,si ruajtja, sigurimi, mirëmbajtja, etj)
Shpenzimet gjysmëfikse reverzibile (shp. e rikthyeshme)
Shpenzimet gjysmëfikse ireverzibile (të kthyeshme)
Shpenzimet e vendimmarrjes periodike (fushata
e promocionit gjatë sezonit, hulumtimet specifike,etj)
Shpenzimet e drejtëpërdrejta dhe
shpenzimet e ndërmjetme (zhdrejta)
•
Shpenzimet shpërndahen në produkte, me rastin e
kalkulimit të produkteve dhe raportimeve interne
Kjo ka të bëjë me:
• Llojet e shpenzimeve
• Vendi i shpenzimeve
• Bartësit e shpenzimeve
Shpenzimet e drejtëpërdrejta dhe
shpenzimet e zhdrejta
•
•
•
Shpenzimet e drejtëpërdrejta, janë ato
shpenzime të cilat mund të klasifikohen
drejtpërdrejt në ndonjë produkt.
Shpenzimet
e
zhdrejta,
janë
ato
shpenzime të cilat nuk mund të klasifikohen
drejtpërdrejt në ndonjë produkt.
Çmimi i kostos për një produkt është shuma
e shpenzimeve të drejtpërdrejta dhe atyre të
zhdrejta (ndërmjetme).
Shpenzimet e veçanta dhe shpenzimet e
përbashkëta
•
•
Shpenzimet e veçanta, shpenzime të cilat
janë nën ndikimin e vendimit të caktuar
(marrja e një lokali të ri).
Shpenzimet e përbashkëta , shpenzime të
cilat nuk janë nën ndikimin e vendimit të
veçantë (shpenz e administratës, qirasë,
kamatës, etj).
Shpenzimet totale dhe të hyrat totale
•
Shpenzimet totale, (shp.variabile + shp.fikse)
ShT = Q x ShV/njësi + ShF
•
Të hyrat totale, janë të varura nga vëllimi i
shitjes dhe çmimi i shitjes
HT = Q x Çmimi/njësi
FALEMINDERIT PER VËMENDJEN!