Transcript Glukometre Cihazı Kullanma Eğitimi

Glukometre Cihazı Kullanma
ve Kalite Semineri
Dr. Kemal Türker ULUTAŞ
Tıbbi Biyokimya Uzmanı
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp 2007
I. Kan gazı
II. Koagulometre
III. Biyokimya Analizörü
IV. Glukometre
Hangisi/hangileri hasta başı cihaz testleri grubunda
değerlendirilmektedir?
a.
b.
c.
d.
e.
Yalnız I
Yalnız II
II-IV
I-II-III
I-IV
HBTC
(POCT)
* Kan Gazı
* Glukometre
HBTC KURALLARI
• Klinikte her hasta bası test cihazı için bir klinik yetkilisi
belirlenmeli ve görev tanımı yapılmalı
• Klinik yetkilisine eğitim; pre-analitik, analitik ve postanalitik evreler bilinmeli
• Kalite kontrol değerlendirme kuralları bilinmeli,
• Cihazın temizliği ve bakımı periyodik olarak yapılmalı.
• Hasta bası test cihazlarının kalibrasyon ve iç kalite kontrol
sonuçları saklanmalı
• Kalibrasyon ve kalite kontrol sonuçlarında bir
uygunsuzluk tespit ettiğinde arıza durumunda sorunun
çözümlenmesi için ilgili firmayla iletişime geçmeli ve konu
hakkında laboratuvarın hasta başı cihaz yetkilisini
bilgilendirmeli
• Çalışılmış olan tüm hasta sonuçları kayıt altında tutulmalı
Glukometre Cihazı?
Astracheck PLUS ?
Ölçüm Yöntemi: Cihaz kandaki glikoz seviyesinin
yoğunluğuna göre glikoz oksidaz enziminin etkileşimi
ile çalışmaktadır.
Majör Bileşimler: Her bir test stripi şu bileşenleri
içermektedir.
Glikoz Oksidaz.................2,5Unit
Redox Medox...................32,3ug
Buffer&Non-Reaktant……50,5ug
ASTRACHECK PLUS CİHAZ ÖZELLİKLERİ
Ölçme Aralığı
20~630 mg/dL
Ölçme Süresi
5 Saniye
Hafıza Sayısı
300
0.5 μL (önemli)
Kan Örneği
Taze Tam Kan; Parmak ucu, avuç içi, kol;
Arterier, Venöz
Hematokrit (Hct)
20~60%
Pil Ömrü
1000 test
Çalışma Prensibi
Elektrokimyasal Biyosensör Teknolojisi
Preanalitik Evre tanımlaması
aşağıdakilerden hangi aşamayı ifade
etmektedir?
a. Analiz Öncesi
b. Analiz Süreci
c. Analiz Sonrası
d. Analiz Dışı
e. Hiçbiri
GLUKOMETRE PREANALİTİK HATA KAYNAKLARI
Hastanın Hipotansif ve Şok tablosunda olması
Parmak ucuna fazla kuvvet uygulanması
Örnek hacminin yetersiz olduğu durumlar
Kan alımından önce parmak ucunun alkolle silindikten sonra
kuruması beklenmeden kan alınması
Parmak delindikten sonra kan örneğinin hemen cihaza verilmemesi
Hastanın HEMATOKRİT değeri %20-60 aralığı dışında olması
Taze kapiller kan yerine serum veya plazma kullanılması
Aynı hastada parmak ucu Glukometre ile
yapılan ölçüm ile laboratuvarda venöz
kandan yapılan ölçüm sonucu aynı
mıdır?
a.
b.
c.
d.
e.
Aynıdır
%30-45 farklıdır
%15-30 farklıdır
%5-10 farklıdır
İki katıdır
• Laboratuvarlar kan genellikle koldaki
damardan alınır, kanın eritrosit, lökosit,
trombosit dediğimiz şekilli elemanları
ayrılır ve sıvı kısmı olan serumdaki şeker
düzeyi ölçülür.
• Bu değerler Glukometrede okunanlardan
% 10 düzeyine kadar yüksek olabilir,
tokluk kanında bu fark daha da artabilir.
• Acil olarak kan şekerini ölçen bu küçük
cihazlarında
kalibrasyonları,
merkez
laboratuvarda ki oto analizör ile aynı kontrol
kanı cross çalışarak yapılmalıdır.
• Minimum ayda bir kez düzenli yapılan bu
kontrol sonuçları hastanenin antetli kağıdına
yazılarak sorumlu Biyokimya uzmanı hekim
tarafından kaşe/imza ile kayıt altına alınıp
arşivlenmelidir.
• Bu küçük mobil cihazlar numaralandırılarak
takip edilmeli, şayet ölçüm sonuçları
arasında % 10 dan büyük fark var ise cihaz
“Kullanım Dışı” olarak tasnif edilerek
depoya kaldırılmalıdır.
•
• Aral ve Ark., glukometre EDTA’lı venöz kan sonuçları ile otoanalizörle
çalışılan plazma değerlerinin karşılaştırılmasında korelasyon (r=0.982),
regresyon (y=0.831x + 3.975) hesaplandı.
• Glukometreyle
kapiller,
otoanalizörle
plazma
değerlerinin
karşılaştırılmasında ise
bulduğumuz korelasyon (r=0.969), regresyon
(y=0.910x + 7.008) idi.
• Firma Çalışması, Olympus otoanalizörü (plazma) ile venöz tam kan
glukometre sonuçları arasındaki ilişki
incelendiğinde
regresyon
(y=0.8617x + 9.2612) olarak belirtilmektedir.
• Chen ve ark. 'nın yaptığı çalışmada, lityum Heparinli venöz tam kan
örneklerinde, YSI ile glukometre sonuçlarının korelasyonu ile kapiller
örneklerde yine YSI’de çalışılan plazma değerleri arasındaki korelasyon
birbirine yakın bulunmuştur (r=0.77, y=0.79x + 50).
GLUKOMETRE ANALİTİK HATA KAYNAKLARI
Kalibrasyonu ve kontrolü yapılmamış cihazların kullanımı
Strip kutusu üzerindeki kod ile cihazın kalibrasyonunun yapıldığı
kodun farklı olması
Son kullanım süresi dolmuş, 90 günün üzerinde açık kalmış,
nem almış striplerin kullanımı
Çevre sıcaklığı ölçüm sınırları (4 - 40 0C) dışında iken analizi
gerçekleştirme
Cihazın ıslanmış olması veya düşmesi
Test striplerinin hasarlı olması
GLUKOMETRE POSTANALİTİK HATA KAYNAKLARI
 Elde edilen değerin düzenli kaydının alınmaması
 Sonucun farklı hasta üzerine yazılması
Glukometre Cihaz Bakımı
• Cihazı sıcak yüzeyle temas ettirmeyiniz.
• Cihaza kan veya solüsyon bulaşmadıkça akut
temizlik gerektirmez (strip kutusu değişimi).
• Cihaz test yerine toz/kan bulaşını önleyiniz.
• Her kullanım sonrası kabında muhafaza ediniz.
• Cihazın dışını nemli sabunlu bezle silebilirsiniz.
• Cihazın dezenfeksiyonu için %70 etil alkol
kullanılabilir. Diğer temizlik maddelerini
kullanmayınız. Cihaza zarar verir !!!
• Kanı ölçüm çubuğuna dokundurun.
• “Bip” sesini duyunca kan örneğinin
yeterli olduğunu anlarsınız.
• Kanı ölçüm çubuğuna damlatmayınız.
• Cihazın okuması beklenir, 5 sn sonra
sonuç ekranda görülecektir.
Glukometre Ölçüm
Sonuçları
• Glukometre Ölçüm
Sonuçlarının tamamı
“Glukometre Ölçüm
Takip Formu” ile kayıt
altına alınmalıdır.
Glukometre Doğrulanma Kayıtları
Glukometre Doğrulanma Kayıtları
Biyokimya Uzmanı Tarafından
Değerlendirilip Onaylanmadıkça
Geçerli Olmayacaktır..
TEŞEKKÜRLER