Transcript دانلود پاورپوینت کتاب شیوه ارائه مطالب روحانی رانکوهی

‫به نام خداوند جان و خرد‬
‫كزين برتر انديشه برنگذرد‬
‫نام درس ‪:‬‬
‫شيوه ارائه مطالب علمي و فني‬
‫تعداد واحد ‪2 :‬‬
‫نام منبع ‪ :‬شيوه ارائه مطالب علمي‬
‫نام مولف ‪ :‬سيد محمدتقي روحاني رانكوهي‬
‫تهيه‌كننده‪:‬‬
‫عرفانی واحد‬
‫فهرست جلسات‬
‫جلسه اول‌‪ :‬مفهوم ارائه‬
‫جلسه دوم‪ :‬عوامل موثر در ارائه‬
‫جلسه سوم‪ :‬ارائه كتبي‬
‫جلسه چهارم‪ :‬طرح اوليه متن اصلي‬
‫جلسه پنجم‪ :‬توليد متن اصلي‬
‫جلسه ششم‪ :‬اجزاء سه بخش ي يك ارائه كتبي‬
‫جلسه هفتم‪ :‬استفاده از شكل و جدول‬
‫جلسه هشتم‪ :‬اجزاء بخش آغازين ارائه كتبي‬
‫‪-‬‬
‫فهرست جلسات‬
‫جلسه نهم‪ :‬ويژگيهاي نوشتار علمي ‪-‬فني‬
‫جلسه دهم‪ :‬ساختار چند ارائه دانشگاهي‬
‫جلسه يازدهم‪ :‬مقاله‪ ،‬گزارش و ارائه‌هاي غير دانشگاهي‬
‫جلسه دوازدهم‪ :‬آشنايي با چند نوع گزارش‬
‫جلسه سيزدهم‪ :‬ادامه آشنايي با چند نوع گزارش‬
‫جلسه چهاردهم‪ :‬انواع ارائه‌هاي غيردانشگاهي‬
‫جلسه پانزدهم‪ :‬ارائه شفاهي‬
‫جلسه شانزدهم‪ :‬سخنراني علمي‪-‬فني‬
‫‪-‬‬
‫اهداف كلي درس‬
‫در اين درس با مفهوم ارائه و عوامل موثر آن آشنا ميشويم‪.‬‬
‫در بخش ارائه كتبي مراحل آمادهسازي ارائه را خواهيم‬
‫آموخت‪ .‬ارائههاي دانشگاهي و غيردانشگاهي و گونههاي‬
‫مختلف هريك‪ ،‬اجزاء آنها و موارد كاربردشان را ميآموزيم‪.‬‬
‫در پايان در مورد ارائه شفاهي‪ ،‬خصوصيات و انواع آن‬
‫مطالبي خواهيد آموخت‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫جلسه اول‬
‫مفهوم ارائه‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬تعريف لغوي ارائه‬
‫‪ -2‬سيستم ارائه‬
‫‪ -3‬عناصر تشكيل دهنده سيستم انتقال اطالعات ماشيني‬
‫‪ -4‬تفوت عناصر تشكيل دهنده سيستم انتقال اطالعات بين انسان و‬
‫ماشين‬
‫‪ -5‬عناصر تشكيل دهنده سيستم انتقال اطالعات در انسان‬
‫‪ -6‬تعريف كانال در سيستم ارائه انساني‬
‫‪ -7‬فراروندهاي تشكيل دهنده ارائه‬
‫‪ -8‬انواع ارائه با رسانه ناشناخته‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي كلي ‪:‬‬
‫آشنايي با مفهوم ارائه‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ مفهوم ارائه را توضيح دهد‪.‬‬‫ عناصر تشكيلدهنده سيستم انتقال‬‫اطالعات را بيان كند‪.‬‬
‫ انواع ارائه و رسانههاي آن را بيان نمايد‬‫ فراروندهاي تشكيلدهنده ارائه را معرفي‬‫كند‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫تعريف لغوی ارائه ‪:‬‬
‫در لغت به معنای نمودن – نشان دادن و نمايش دادن است‬
‫و در زبان فارسی بصورت ارائه کردن و ارائه دادن بکار‬
‫می رود‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫تعريف ارائه در مورد يک موضوع ‪:‬‬
‫ارائه موضوع يعنی انتقال اطالعات درباره موضوع و از اين‬
‫ديدگاه همسايگی معنايی با مفهوم ارتباط دارد‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫سيستم ارائه ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫ارائه بعنوان انتقال اطالعات سيستم خاص خود را دارد‪.‬‬
‫اين سيستم در طبيعت و در جامعه انسانی هميشه‬
‫وجود داشته است‪ .‬و حتی در گونه ابتدايی اش پيش از‬
‫آغاز مدنيت انسان نيز وجود داشته است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫پارازيتها‬
‫مقصد يا گيرنده‬
‫ماشين ‪2‬‬
‫كانال‬
‫‪00000000000‬‬
‫‪00000000000‬‬
‫كانال‬
‫مبدا يا فرستنده‬
‫پيام‬
‫رسانه انتقال‬
‫ماشين ‪1‬‬
‫محيط انتقال اطالعات ‪ :‬طبيعت‬
‫‪-‬‬
‫عناصر تشکيل دهنده سيستم انتقال‬
‫اطالعات ماشينی‪:‬‬
‫‪ -1‬مبدا يا فرستنده مجهز به کانال ( يا مکانيسم فيلتراژ )‬
‫‪ -2‬مقصد يا گيرنده مجهز به کانال‬
‫‪ -3‬پيام‬
‫‪ -4‬رسانه انتقال‬
‫‪ -5‬محيط انتقال‬
‫‪ -6‬پارازيتها‬
‫‪-‬‬
‫تفاوت عناصر تشکيل دهنده سيستم انتقال‬
‫اطالعات بين ماشين و انسان‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫دو عامل اصلی تر سيستم ارائه انسان می باشد که به‬
‫تعبيری ظريف ترين و پيچيده ترين " ماشين "‬
‫مخلوق ‪.‬‬
‫محيط ارائه ‪ :‬طبيعت و جامعه انسانی است همراه با تمام‬
‫ويژگيها و جنبه های گوناگون آن ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫عوامل با تاثير منفي روي عناصر سيستم‬
‫مخاطب‬
‫انسان ‪2‬‬
‫كانال‬
‫‪00000000000‬‬
‫‪00000000000‬‬
‫كانال‬
‫ارايه كننده‬
‫پيام ‪ :‬موضوع كد شده‬
‫رسانه‬
‫انسان‪1‬‬
‫محيط ارايه ‪ :‬طبيعت و جامعه انساني‬
‫‪-‬‬
‫• عناصر تشکيل دهنده سيستم انتقال‬
‫اطالعات در انسان‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫ارائه کننده و کانال ارائه کننده‬
‫مخاطب و کانال مخاطب‬
‫پيام‬
‫رسانه‬
‫محيط ارائه‬
‫عوامل با تاثيرات منفی روی عناصر باال‬
‫‪-‬‬
‫تعريف کانال در سيستم ارائه انسانی‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫عبارتست از تمام خصوصيات شخصی و شخصيتی انسان‬
‫– يعنی مجموعه ای بسيار پيچيده از عناصر‬
‫شخصی – شخصيتی انسان که در طيفی از انديشه ای تا‬
‫فيزيکی جای می گيرند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫فراروند ارائه ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫فراروند ارائه يک فراروند مرکب است ‪ .‬يعنی از تعدادی‬
‫فراروند تشکيل شده است که هر يک از نگاهی دقيق‬
‫میتوانند از فراروندهای ديگر تشکيل شوند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫فراروندهای تشکيل دهنده ارائه ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫فراروند پيام انديشی‬
‫فراروند پيام سازی‬
‫فراروند پيام پيرايی‬
‫فراروند پيام فرستی‬
‫فراروند پيام گيری‬
‫فراروند پيام کاوی ( تحليل پيام )‬
‫فراروند فهم ( عقلی شهودی ) يا حس پيام‬
‫‪-‬‬
‫تعريف ديگری از ارائه ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫ارائه صرفا يک دانش يا يک فن نيست بلکه ارائه هم‬
‫<< دانش است >> هم << فن >> و هم‬
‫<< هنر >> است و برای انجام ارائه مطلوب هم <<‬
‫دانش داری >> الزم است هم << فن دانی >>‬
‫و هم << هنرمندی >>‬
‫‪-‬‬
‫نوع رسانه‬
‫نوع ارائه‬
‫مثال‬
‫گفتار‬
‫شفاهي (گفتاري )‬
‫سخنراني عمومي‬
‫نوشتار‬
‫كتبي (نوشتار)‬
‫نامه ‪ ،‬داستان ‪...‬‬
‫تصوير‬
‫تصويري‬
‫سينماي محض ‪ ،‬نقاشي ‪...‬‬
‫صوت‬
‫صوتي‬
‫موسيقي‬
‫حركت واشاره حركتي – اشاره اي‬
‫دو يا بيش از‬
‫دو رسانه‬
‫شيي ء‬
‫پانتوميم ‪ ،‬زبا ن بدن‬
‫تركيبي‬
‫متن علمي – فني ‪ ،‬سخنراني‬
‫تخصصي‬
‫نمايشي‬
‫‬‫پوشيدن ‪...‬‬
‫تزيين اتاق ‪ ،‬لباس‬
‫انواع ارائه با رسانه ناشناخته‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫وحی‬
‫الهام و اشراق‬
‫روشن بينی‬
‫رويای راستين‬
‫ذهن خوانی‬
‫هيپنوتيزم‬
‫‪-‬‬
‫جلسه دوم‬
‫عوامل موثر در ارائه‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬عوامل موثر در ارائه‬
‫‪ -2‬ارائهكننده‬
‫‪ -3‬خصوصيات كلي كانال ارائه كننده‬
‫‪ -4‬گزينههاي شناخت از وضع مخاطب‬
‫‪ -5‬اهميت شناخت از مخاطب‬
‫‪ -6‬مخاطب‬
‫‪ -7‬وضعيت مخاطب ارائه‬
‫‪-‬‬
‫‪ -8‬خصوصيات شخصي‪-‬شخصيتي مخاطب‬
‫‪ -9‬خصوصيات كلي موضوع ارائه در مقوالت علمي‪-‬فني‬
‫‪ -10‬عوامل قابل توجه در انتخاب نوع ارائه‬
‫‪ -11‬انگيزه و اهداف در ارائه علمي‪-‬فني‬
‫‪ -12‬راههاي كسب اطالع‬
‫‪ -13‬امكانات آمادهسازي محتواي ارائه‬
‫‪ -14‬وضع اجتماعي محيط ارائه‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي كلي‪:‬‬
‫آشنايي با عوامل موثر در ارائه و‬
‫بيان خصوصيات هريك‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ ارائهكننده و خصوصيات آن را شرح‬‫دهد‪.‬‬
‫مخاطب و خصوصيات او را بيان كند‪.‬‬‫ خصوصيات موضوع ارائه و عوامل‬‫مهم در انتخاب نوع ارائه را بيان كند‪.‬‬
‫وضع اجتماعي و امكانات آمادهسازي‬‫محتواي ارائه را توصيف كند‪.‬‬
‫راههاي كسب اطالعات را نام ببرد‪.‬‬‫‪-‬‬
‫عوامل موثر در ارائه ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫‪.10‬‬
‫‪.11‬‬
‫‪.12‬‬
‫ارائه کننده‬
‫مخاطب‬
‫موضوع‬
‫نوع ارائه‬
‫انگيزه و هدف ارائه‬
‫امکانات آماده سازی محتوای ارائه‬
‫امکانات کمکی ارائه‬
‫مدت ارائه‬
‫زمان و تاريخ ارائه‬
‫مکان ارائه‬
‫جغرافيای ارائه‬
‫وضع اجتماعی محيط ارائه‬
‫‪-‬‬
‫ارائه کننده ‪:‬‬
‫عامل اصلی در سيستم ارائه است ‪ .‬همين عامل است که ‪4‬‬
‫فراروند پيام انديشی ‪ ،‬پيام سازی ‪ ،‬پيام پيرايی‬
‫و پيام فرستی را انجام می دهد ‪ .‬آنچه که نهايتا به مخاطب‬
‫می رسد حاصل عملکرد کانال ارائه کننده است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫خصوصيات کلی کانال ارائه کننده ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫‪.10‬‬
‫‪.11‬‬
‫‪.12‬‬
‫آمادگی روحی – جسمی‬
‫تسلط بر موضوع ارائه‬
‫آشنايی با موضوعات همسايه با موضوع ارائه‬
‫انگيزه و هدف درست‬
‫شناخت از وضع مخاطب‬
‫مهارت بکارگيری صحيح رسانه ارائه‬
‫مهارت انجام درست ‪ 4‬فراروند پيام انديشی ‪ ،‬پيام سازی ‪ ،‬پيام پيرايی و‬
‫پيام فرستی‬
‫اهميت قائل شدن برای مخاطب‬
‫صادق و امين بودن در ارائه‬
‫دقيق بودن‬
‫شناخت از محيط طبيعی و اجتماعی ارائه‬
‫نداشتن تعصب بيجا‬
‫‪-‬‬
‫گزينه های شناخت از وضع مخاطب ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫سن‬
‫ميزان دانسته ها‬
‫باورهای فرهنگی‬
‫وضع اجتماعی و سياسی‬
‫جنسيت‬
‫خواسته های مخاطب از ارائه‬
‫عالقه ها‬
‫‪-‬‬
‫اهميت شناخت از مخاطب ‪:‬‬
‫شننناخت از مخاطننب وقتننی کننه هنندف اصننلی ارائننه مجنناب کننردن‬
‫مخاطننب اسننت ويننا بننا هنندف آمننوزش انجننام مننی شننود نقننش‬
‫بسيار اساسی در کنترل کمی و کيفی دارد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫بعضی از جنبه های مورد توجه برا مخاطبين در يک سيستم‬
‫مديريت مراکز توليد که ارائه کننده بايد آنها را در نظر بگيرد ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫کاهش هزينه‬
‫بهبود کيفيت‬
‫کاهش زمان اجرا پروژه‬
‫افزايش کارايی‬
‫بازار فروش‬
‫زمينه رقابت‬
‫صرفه اقتصادی و مانند اينها‬
‫‪-‬‬
‫مخاطب ‪:‬‬
‫دومين عامل مهنم در سيسنتم ارائنه مخاطنب اسنت ‪ .‬اينن عامنل‬
‫بايد فراروندهای پيام گينری ‪ ،‬پينام کناوی و درا ينا حنس پينام‬
‫را انجام دهد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫وضعيت مخاطب ارائه ‪:‬‬
‫مخاطنننب ارائنننه در مقايسنننه بنننا وضنننع ارائنننه کنننننده نسنننبت بنننه‬
‫موضننوع ارائننه مننی تواننند در يکننی از سننه وضننعيت زيننر‬
‫باشد ‪:‬‬
‫‪ .1‬زير سطح‬
‫‪ .2‬همسطح‬
‫‪ .3‬فراسطح‬
‫‪-‬‬
‫خصوصيات شخصی – شخصيتی مخاطب‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫آمادگی روحی – جسمی‬
‫داشتن حداقل دانش اوليه الزم‬
‫داشتن ملزومات پيام گيری ‪ ،‬پيام کاوی ‪ ،‬و درا حس‬
‫اهميت قائل شدن برای ارائه‬
‫داشتن دقت – صبر – ودر عين حال شوق در پيام گيری‪ ،‬پيام‬
‫کاوی‪ ،‬و درا يا حس پيام‬
‫داشتن شناخت از ارائه کننده‬
‫داشتن انگيزه و هدف درست‬
‫نداشتن تعصب بيجا‬
‫‪-‬‬
‫خصوصيات کلی موضوع ارائه در مقوالت علمی – فنی‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اعتبار علمی – فنی‬
‫اولويت‬
‫سودمندی برای جامعه‬
‫عنوان مشخص و روشن‬
‫ارائه آن در يک محيط اجتماعی مشخص امکانپذير باشد‬
‫حيطه و حدود معلوم و در صورت لزوم به خوبی قابل تعريف‬
‫قابل احاطه و پرداختن توسط ارائه کننده باشد‬
‫مورد عالقه ارائه کننده باشد‬
‫امکانات آماده سازی محتوای آن فراهم باشد‬
‫‪-‬‬
‫عوامل قابل توجه در انتخاب نوع ارائه‪:‬‬
‫‪ ‬هدف ارائه‬
‫‪ ‬فرصت ارائه‬
‫‪ ‬مکان ارائه‬
‫‪ ‬وضع اجتماعی محيط ارائه‬
‫‪ ‬امکانات آماده سازی محتوای ارائه‬
‫‪ ‬امکانات کمکی ارائه‬
‫‪ ‬وضع مخاطب‬
‫‪ ‬موضوع ارائه‬
‫‪ ‬نتيجه يا نتايج مورد انتظار و برخی عوامل ديگر‬
‫ضمنا انواع رايج تر ارائه در محافل علمی – فنی عبارتند از ارائه شفاهی –‬
‫ارائه کتبی و ارائه ترکيبی‬
‫‪-‬‬
‫انگيزه و اهداف در ارائه علمی – فنی عبارتند از‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫انتقال دانش و فن از نسلی به نسل ديگر‬
‫نشر دانش و فن‬
‫گسترش دادن دانش و فن‬
‫آموزش افراد‬
‫خود آزمايی‬
‫دريافت واکنش مخاطبين به منظور توسعه يا تعميق موضوع‬
‫ايجاد يا تقويت يک انديشه‬
‫رقابت در زمينه های علمی – فنی‬
‫خدمت به نوع بشر برای بهتر زيستن و بهتر انديشيدن‬
‫تشريک مساعی در پژوهش‬
‫ارضاء بعضی تمنيات غير مادی‬
‫رفع نيازهای مادی‬
‫تجارت‬
‫تبليغات‬
‫خودنمايی‪ -‬فضل فروشی و تفاخر‬
‫‪-‬‬
‫اطالع‬
‫پرسشنامه‬
‫راههاي كسب اطالع‬
‫‪-‬‬
‫امکانات آماده سازی محتوای ارائه‪:‬‬
‫منظور از امکانات آماده سازی محتوای ارائنه عمندتا " مننابع‬
‫کسب اطالع و توليد شنناخت "بنرای تهينه و تنظنيم مطلنب ‪،‬‬
‫تصوير و حتی ادای حرکت يا توليد صوت است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫وضع اجتماعی محيط ارائه ‪:‬‬
‫داشتن شناخت درست و کنافی از وضنع اجتمناعی محنيط ارائنه‬
‫از نظنر اخالقنی ‪ ،‬فرهنگنی‪ ،‬سياسنی و اقتصنادی در انجنام‬
‫ارائه تاثير دارد ‪.‬هر چه ميزان شناخت ارائه کننده از وضع‬
‫اجتمنناعی محننيط ارائننه بيشننتر و درسننت تننر باشنند ارائننه را‬
‫مطلوب تر انجام خواهد داد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫جلسه سوم‬
‫ارائه كتبي‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬تعريف ارائه کتبی‬
‫‪ -2‬خصوصيات ارائه کتبی‬
‫‪ -3‬امكانات ارائه كتبي‬
‫‪ -4‬انواع ارائه کتبی‬
‫‪ -5‬گونه های رايج تر ارائه کتبی دانشگاهی و غير دانشگاهی‬
‫‪ -6‬ساختار اکثر گونه های علمی – فنی (غير از گونه های‬
‫خاص)‬
‫‪ -7‬مراحل آماده سازی ارائه کتبی‬
‫‪ -8‬تعيين موضوع‬
‫‪-‬‬
‫‪ -9‬تحديد موضوع و عوامل مربوط به آن‬
‫‪ -10‬ضوابط موجود برای تحديد موضوع‬
‫‪ -11‬تعيين عنوان مناسب‬
‫‪ -12‬خصوصيات عنوان موضوع‬
‫‪ -13‬تهيه منابع‬
‫‪ -14‬شناسايی منبع‬
‫‪ -15‬جستجوی منبع و دستيابی به آن‬
‫‪ -16‬ضبط مشخصات منبع‬
‫‪ -17‬ارزيابی منبع‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي كلي‪:‬‬
‫آشنايي با ارائه كتبي‪ ،‬ويژگيها و‬
‫انواع آن‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ارائه كتبي را تعريف كند و‬‫خصوصيات آن را بيان نمايد‪.‬‬
‫ امكانات مورد نياز و انواع آن را‬‫ميشناسد‪.‬‬
‫ مراحل آمادهسازي ارائه كتبي را‬‫بيان كند‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫تعريف ارائه کتبی ‪:‬‬
‫نوعی ارائه است که رسانه اصلی آن نوشتار است هرچند در‬
‫مقوالت علمی – فنی معموال از شکل هم برای‬
‫انتقال ايده استفاده می شود ‪ .‬ارائه کننده به کمک يک زبان‬
‫دارای خط و بر اساس سبک و سياق مشخص اطالعات‬
‫مورد نظر خود را منتقل می کند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫خصوصيات ارائه کتبی ‪:‬‬
‫ارائه کتبی به مثابه نوعی انتقال اطالعات خصوصياتی دارد به شرح ذيل ‪:‬‬
‫‪ ‬غيابی است (ارائه کننده حضور ندارد )‬
‫‪ ‬قابل استناد است‬
‫‪ ‬با فرصت است‬
‫‪ ‬مشروح است (عرصه شرح و بسط وجود دارد البته بايد کنترل کمی و کيفی شود)‬
‫‪ ‬تعداد مخاطبين معموال زياد است‬
‫‪ ‬سبک و سياق مشخص و معموال واحد دارد (به ويژه در مقوالت علمی – فنی )‬
‫‪ ‬تاثير گذاريش تدريجی (و طبعا غيابی ) است ‪.‬‬
‫‪ ‬احتمال بروز اشتباه (حداقل نسبت به ارائه شفاهی ) کمتر است‬
‫‪ ‬امکان تبادل نظر و رويارويی وجود ندارد و اساسا نوعی انتقال اطالعات يکسويه است‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫ارائه كننده‬
‫مخاطب‬
‫پيام‬
‫گيري‬
‫پيام‬
‫پيا م‬
‫انديشي‬
‫امكانات ارائه كتبي‬
‫كاوي‬
‫درك يا‬
‫حس پيام‬
‫•نوشتار‬
‫•شكل‬
‫•جدول‬
‫•فرم ارائه‬
‫پيا م‬
‫سازي‬
‫پيام‬
‫پيرائي‬
‫پرسش‬
‫ابهام‬
‫پيام‬
‫فرستي‬
‫‪-‬‬
‫انواع ارائه کتبی ‪:‬‬
‫ارائه کتبنی را منی تنوان از چنند جنبنه رده بنندی کنرد از جملنه‬
‫فنننرم ‪ /‬صنننورت ‪ ،‬ماهينننت محتنننوا ‪ ،‬سنننبک ‪ ،‬هننندف ‪،‬منننورد‬
‫استفاده ‪ ،‬مخاطبين ‪ ،‬سطح محتوا و ‪ ...‬اما هدف اصلی اين‬
‫کتاب در ارائه کتبی در دو رده کلی دانشگاهی ( کنم وبنيش‬
‫آکادميک ) و غير دانشگاهی می باشد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫گونه های رايج تر ارائه کتبی دانشگاهی و‬
‫غير دانشگاهی ‪:‬‬
‫دانشگاهی ‪ :‬کتاب ‪ ،‬جزوه ‪ ،‬مقاله ‪ ،‬انواع گزارشها ‪ ،‬رساله ‪،‬‬
‫يادداشنننننت تحقينننننق ‪ ،‬دانشننننننامه ( تنننننز ) ‪،‬مجلنننننه برنامنننننه‬
‫کامپيوتری و ‪ ...‬که بعضی از اين گونه ها در سطوح پايين‬
‫تر آموزش نيز وجود دارند ‪.‬‬
‫غير دانشگاهی ‪ :‬کتاب ‪ ،‬مجله ‪ ،‬روزنامه‪ ،‬جنگ ‪ ،‬بروشنور ‪،‬‬
‫بولتن ‪ ،‬کاتالوگ ‪ ،‬انواع گزارشها ‪،‬‬
‫کتابهنننای راهنمنننا ‪ ،‬اطلنننس ‪ ،‬آلبنننوم ‪ ،‬فصنننل نامنننه ‪ ،‬سنننالنامه ‪،‬‬
‫مکاتبات اداری و ‪...‬‬
‫‪-‬‬
‫ساختار اکثر گونه های علمی – فنی‬
‫(غير از گونه های خاص)‬
‫‪ -1‬بخش آغازين‬
‫‪ -2‬بخش ميانی‬
‫‪ -3‬بخش پايانی‬
‫آنچننه کننه در ايننن سننه بخننش آورده مننی شننود محتننوای ارائننه‬
‫کتبی را تشکيل می دهد که هر يک از اين سه بخش‬
‫اجزايننی دارد کننه مهمتننرين بخننش همننان بخننش ميننانی يننا مننتن‬
‫اصلی است که بايد طی چند مرحله آن را توليد کرد‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫مراحل آماده سازی ارائه کتبی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تعيين موضوع‬
‫تهيه منابع‬
‫تهيه طرح اوليه متن اصلی‬
‫کسب و سازماندهی اطالعات‬
‫توليد متن اصلی‬
‫تنظيم ساختار سه بخشی‬
‫‪-‬‬
‫تعيين موضوع‬
‫‪‬‬
‫کارهای الزم در اين مرحله عبارتند از ‪:‬‬
‫الف‪ -‬مشخص کردن زمينه موضوع‬
‫ب‪ -‬تحديد موضوع‬
‫ج‪ -‬تعيين عنوان مناسب‬
‫‪-‬‬
‫تحديد موضوع و عوامل مربوط به آن‪:‬‬
‫موضوع ارائه بايد محدود و کامال تعريف شده باشد زيرا هر موضوعی را‬
‫میتوان از چند جنبه مورد مطالعه و بررسی قرار داد ‪ .‬ميزان تحديد موضوع‬
‫بستگی به عوامل زير دارد ‪:‬‬
‫‪ ‬سطح ارائه کننده‬
‫‪ ‬هدف ارائه‬
‫‪ ‬وضع مخاطبين‬
‫‪ ‬مالحظات فنی‬
‫‪ ‬ميزان گستردگی زمينه موضوع‬
‫‪ ‬خواسته های مخاطبين‬
‫‪ ‬مدت ارائه‬
‫‪ ‬امکانات آماده سازی محتوای ارائه‬
‫‪ ‬مالحظات مديريتی‬
‫‪ ‬سطح ارائه‬
‫‪-‬‬
‫ضوابط موجود برای تحديد موضوع ‪:‬‬
‫‪ ‬مقطع تاريخی‬
‫‪ ‬محدوده جغرافيايی‬
‫‪ ‬خصوصياتی از مخاطب‬
‫‪ ‬جنبه يا جنبه هايی از خود موضوع‬
‫اعمنننال ضنننوابط تحديننند منننی توانننند بنننر اسننناس انتخننناب خنننود‬
‫ارائهکننننده يننا درخواسننت فننرد ديگننری يننا سننازمان خواسننتار‬
‫ارائه صورت پذيرد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫تعيين عنوان مناسب ‪:‬‬
‫عنوان موضوع را بايد با جمله يا عبارتی حتي االمکان کوتناه‬
‫و گويا بيان کنرد ‪ .‬اينن جملنه ينا عبنارت منی توانند بصنورت‬
‫زير باشد ‪:‬‬
‫‪ ‬جمله گزاره ای‬
‫‪ ‬جمله پر سشی‬
‫‪ ‬عبارت مصدری‬
‫‪-‬‬
‫خصوصيات عنوان موضوع ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گويا وصريح‬
‫کوتاه‬
‫فاقد کلما ت زائد‬
‫واقعی ‪ ،‬صادقانه ‪ ،‬و نه مبالغه آميز‬
‫حتی االمکان فاقد عالئم کوته نويسی ‪/‬فرمول و ‪...‬‬
‫دارای حدود پانزده کلمه و از اين ميان حدود ‪ 4‬کلمه‬
‫اصلی‬
‫‪-‬‬
‫تهيه منابع ‪:‬‬
‫برای تهيه منابع کارهای زير بايد انجام شود ‪:‬‬
‫‪ ‬شناسايی منبع‬
‫‪ ‬جستجو و دستيابی به منبع‬
‫‪ ‬ضبط مشخصات منبع‬
‫‪ ‬ارزيابی منبع‬
‫‪-‬‬
‫شناسايی منبع ‪:‬‬
‫برای شناسايی منبع از امکانات زير می توان استفاده کرد ‪:‬‬
‫‪ ‬کتابخانه ( عمومی يا شخصی )‬
‫‪ ‬فهرستهای دوره ای ناشران‬
‫‪ ‬کتابنامه ( کتابشناسی )‬
‫‪ ‬فرد متخصص در موضوع‬
‫‪ ‬کتابدار‬
‫‪ ‬کتابشناس‬
‫‪ ‬رسانه های عمومی‬
‫‪ ‬مراکز اسناد ملی ‪ ،‬موزه ها و غيره‬
‫‪ ‬سيستمهای اطالع رسانی‬
‫‪-‬‬
‫جستجوی منبع و دستيابی به آن ‪:‬‬
‫برای اين کار می توان از شاخصهای زير استفاده کرد ‪:‬‬
‫‪ ‬شماره منبع در کتابخانه‬
‫‪ ‬مشخصات مولف يا مترجم‬
‫‪ ‬عنوان منبع‬
‫‪ ‬موضوع ( از طريق جستجوی موضوعی )‬
‫‪-‬‬
‫ضبط مشخصات منبع ‪:‬‬
‫روش رايج برای ضنبط مشخصنات منبنع اسنتفاده از کنارت ينا‬
‫فيش منبع است ‪ .‬اطالعاتی که در اين کارت درج منی شنود‬
‫در اسنننناس عبارتسننننت از ‪ :‬نننننام مولننننف ‪ ،‬عنننننوان منبننننع و‬
‫مشخصات ناشر و نشر‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫‪ 5/12‬سانتيمتر‬
‫چهار حرف اول نام‬
‫مولف‬
‫شماره سلاير كارت‬
‫عنوان مولف ‪:‬‬
‫نام مولف ‪:‬‬
‫‪5/7‬‬
‫سانتي‬
‫متر‬
‫نام مترجم ‪:‬‬
‫مشخصات ناشر و نشر‬
‫شماره منبع ‪:‬‬
‫شابك ‪:‬‬
‫محل دستيابي ‪:‬‬
‫نوع منبع ‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫ارزيابی منبع ‪:‬‬
‫منبع را قبل از استفاده به منظور کسب اطالع بايد به دقت ودر عين‬
‫حال با سرعت ارزيابی کرد ‪ .‬برای اين کار بايد جنبه های زير را‬
‫در نظر گرفت ‪:‬‬
‫‪ ‬نوع منبع از نظر صورت (فرم ) ‪ :‬مقاله ‪ ،‬کتاب ‪ ،‬جزوه ‪ ،‬سند‬
‫خطی و غيره‬
‫‪ ‬اعتبار علمی – فنی مولف ( و مترجم )‬
‫‪ ‬سال اولين و آخرين ويراست‬
‫‪ ‬اعتبار ناشر‬
‫‪ ‬مکان ناشر ( کشور و شهر )‬
‫‪ ‬ميزان ارتباط منبع با موضوع ارائه‬
‫‪-‬‬
‫جلسه چهارم‬
‫طرح اوليه متن اصلي‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬تهيه طرح اوليه متن اصلی‬
‫‪ -2‬مزايای تعيين عناوين داخلی متن و توالی ارتباط منطقی‬
‫بين آنها‬
‫‪ -3‬کسب و سازماندهی اطالعات‬
‫‪ -4‬يادداشت برداری‬
‫‪ -5‬تلخيص‬
‫‪ -6‬عواملی که در تعيين حد تلخيص بايد در نظر داشت‬
‫‪ -7‬نکاتی که در تلخيص يک مطلب علمی – فنی بايد مورد‬
‫توجه قرار گيرد‬
‫‪-‬‬
‫‪ -8‬روش کلی تلخيص‬
‫‪ -9‬نقل قول‬
‫‪ -10‬کارهايی که در نقل قول غير مستقيم انجام می شود‬
‫‪ -11‬نقل قول مستقيم‬
‫‪ -12‬نکاتی که بايد در نقل قول مستقيم رعايت گردد‬
‫‪ -13‬سازماندهی اطالعات‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي كلي‪ :‬آشنايي با طرح اوليه متن اصلي‬
‫و كسب و سازماندهي اطالعات‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ تهيه طرح اوليه توليد متن اصلي را‬‫شرح دهد‪.‬‬
‫ كسب و سازماندهي اطالعات را‬‫بيان كند‪.‬‬
‫ يادداشتبرداري كند‪.‬‬‫ تلخيص و نكاتي كه در توليد آن بايد‬‫رعايت شود را بيان نمايد‪.‬‬
‫ نقل قول‪ ،‬انواع آن و ويژگيهايش را‬‫توضيح دهد‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫تهيه طرح اوليه متن اصلی ‪:‬‬
‫فراروند ايجاد متن نوعی توليد و خالقيت است ‪ .‬از اين نقطه‬
‫نظر نياز به طراحی دارد يعنی بايد يک طرح اوليه برای‬
‫متنی که می خواهيم تهيه نماييم ‪ .‬در مرحله تهيه طرح‬
‫اوليه کارهای زير را انجام می دهيم ‪:‬‬
‫‪ .1‬تعيين عناوين داخلی در سطوح مختلف تا رسيدن به ايده‬
‫ساده‬
‫‪ .2‬تعيين توالی منطقی عناوين داخلی در هر سطح‬
‫‪ .3‬شماره گذاری عناوين داخلی‬
‫‪-‬‬
‫عنوان داخلي‬
‫سطع اول با‬
‫شماره ‪i‬‬
‫عنوان داخلي سطع‬
‫دوم با شماره ‪j- i‬‬
‫عنوان داخلي‬
‫سطح سوم‬
‫با شماره ‪k-j-i‬‬
‫‪…k-j-i‬جهت‬
‫خواندن‬
‫‪-‬‬
‫ايده ‪1‬‬
‫ايده ‪3‬‬
‫عنوان‬
‫اصلي‬
‫ايده ‪4‬‬
‫ايده ‪5‬‬
‫ايده ‪2‬‬
‫ايده ‪1-2‬‬
‫ايده ساده‬
‫ايده ‪3-2‬‬
‫ايده ساده‬
‫ايده ‪2 - 2‬‬
‫ايده ساده‬
‫‪-‬‬
‫مزايای تعيين عناوين داخلی متن و توالی‬
‫ارتباط منطقی بين آنها ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫وضوح بخشيدن به متن اصلی‬
‫واحدمند و ساختمند کردن متن اصلی‬
‫کمک به خواننده در دريافت و احاطه بهتر مطلب‬
‫تسهيل از سرگيری مطالعه در صورت گسسته شدن رشته مطالعه‬
‫امکان ارجاع به قسمتهای مختلف متن‬
‫تسهيل يافتن مطلب مورد نظر خواننده (از روی فهرست مطالب)‬
‫امکان ايجاد ارتباط بين قسمتهای مختلف‬
‫تامين تفکر سامانمند برای ارائه کننده و خواننده درباره موضوع‬
‫صرفه جويی در زمان از طريق اجتناب از پريشان انديشی‬
‫وتسهيل تمرکز روی يک ايده مشخص‬
‫‪-‬‬
‫کسب و سازماندهی اطالعات ‪:‬‬
‫چنانچننه اطننالع بننا مطالعننه منننابع کتابخانننه ای بدسننت آينند باينند‬
‫کارهای زير را انجام دهيم ‪:‬‬
‫‪ ‬ارزيابی دوباره منبع‬
‫‪ ‬يادداشت برداری‬
‫‪ ‬سازماندهی اطالعات‬
‫‪-‬‬
‫يادداشت برداری ‪:‬‬
‫برای يادداشت برداری در اساس ‪ 2‬روش وجود دارد ‪:‬‬
‫‪ .1‬تلخيص‬
‫‪ .2‬نقل قول‬
‫‪-‬‬
‫شماره كامل‬
‫عنوان مطلب‬
‫شماره سلاير عنوان مطلب ‪:‬‬
‫كارت يادداشت‬
‫مطلب‬
‫عنوان منبع ‪:‬‬
‫نام مولف (و مترجم )‪:‬‬
‫تاريخ يادداشت برداري ‪:‬‬
‫روش يادداشت برداري ‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫تلخيص ‪:‬‬
‫تلخننيص يعنننی خالصننه کننردن و عبارتسننت از‬
‫بينان مطلنب مننندرج در منبنع در کوتنناهترين‬
‫حنندی کننه داللننت بننه معنننا و منظننور اصننلی‬
‫مطلب کند و خدشه ای به معنای مورد نظر‬
‫وارد نشود ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫عواملی که در تعيين حد تلخيص بايد‬
‫در نظر داشت ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫هدف تلخيص‬
‫کميت مطلب مرجع‬
‫مخاطب‬
‫دقت مورد انتظار‬
‫کميت متن در دست توليد‬
‫مالحظات مديريتی ( مثل نظر مديريت سطح باالتر در مورد حد‬
‫تلخيص )‬
‫مالحظات فنی ( مثال محدوديتهای درج خالصه در يک صفحه يا‬
‫بخشی از صفحه )‬
‫‪-‬‬
‫نکاتی که در تلخيص يک مطلب علمی – فنی‬
‫بايد مورد توجه قرار گيرد ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫رعايت ايجاز در حد ممکن‬
‫حفظ دقت و اعتبار مطلب‬
‫حفظ معنای اصلی مطلب ( رعايت امانت معنايی )‬
‫حفظ انسجام زبانی ( هماهنگ بودن سبک زبانی مطلب‬
‫خالصه شده با سبک زبانی متن در دست توليد‬
‫رعايت سادگی و روانی‬
‫‪-‬‬
‫روش کلی تلخيص ‪:‬‬
‫برای تلخيص چنين عمل می کنيم ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫مطالعه دقيق و احيانا چند باره مطلب مرجع‬
‫يادداشت کردن مفاهيم و موضوعات مهم‬
‫انتخاب ‪ 4‬تا ‪ 6‬مفهوم مهمتر‬
‫نوشتن يک يا دو جمله در شرح هر مفهوم ضمن انتخاب کلمات‬
‫ساده به جای عبارات بلند‬
‫بيان تعداد ‪ ،‬نوع و ايده اصلی شکلها و جدولهای مهمتر در يک‬
‫يا دو جمله‬
‫نوشتن دو يا سه جمله حاوی نتيجه اصلی مطلب در انتهای‬
‫خالصه‬
‫افزودن يک يا دو جمله آغازين بعنوان مقدمه يا مدخل خالصه‬
‫ويرايش دقيق جمالت نوشته شده‬
‫‪-‬‬
‫نقل قول ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫نقل قول بر دو نوع است ‪ :‬نقل قول غير مستقيم و نقل قول‬
‫مستقيم‬
‫نقل قول غير مستقيم يا نقل به معنی ‪ :‬بيان مطلب است با‬
‫سبک زبان توليد کننده متن ‪ .‬رعايت امانت معنايی در‬
‫اينجا بسيار مهم است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫کارهايی که در نقل قول غير مستقيم‬
‫انجام می شود‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫مطالعه دقيق مطلب مرجع‬
‫حصول اطمينان از درا معنای مطلب‬
‫کنار گذاشتن مرجع‬
‫انديشيدن‬
‫بيان معنای مطلب‬
‫ويرايش نوشته‬
‫‪-‬‬
‫نقل قول مستقيم ‪:‬‬
‫نقل قول مستقيم يا نقل به لفظ ‪ :‬انتقال کلمه ‪ ،‬عبارت ‪ ،‬جملنه‬
‫يننا جمالتننی از مننتن مرجننع اسننت بننه مننتن در دسننت تولينند و‬
‫درج آن در محل مورد نظر ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫نکاتی که بايد در نقل قول مستقيم رعايت گردد ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫تمام تاکيدات و نشانه های سجاوندی ( نقطه گذاری ) موجود درمتن بايد‬
‫حفظ گردد‬
‫در صورتيکه خودمان بخواهيم روی جزيی از متن منقول تاکيدی داشته‬
‫باشيم بايد در پانوشت قيد کنيم << تاکيد از ماست >>‬
‫اگر بخواهيم جزيی از مطلب منقول را حزف کنيم بجای آن (‪ )...‬را می‬
‫گذاريم ‪.‬‬
‫اگر بخواهيم جزيی از مطلب را که به نظر ما اشتباه يا نادرست است اصالح‬
‫کنيم آن جزء را بی تغيير قيد می کنيم و صورت به نظر ما صحيح را در [ ]‬
‫می گذاريم ‪.‬‬
‫اگر اندازه مطلب منقول حداکثر ‪ 4‬سطر باشد نيازی به نوشتپار ( پاراگراف‬
‫)جديد نيست ولی اگر اندازه مطلب بيش از ‪ 4‬سطر باشد آن را بصورت يک‬
‫نوشتپار می نويسيم ‪.‬‬
‫اگر دو نوشتپار متوالی منقول داشته باشيم بين آن دو يک سطر فاصله‬
‫ايجاد می کنيم ‪.‬‬
‫اگراندازه مطلب منقول بيش از نيم صفحه باشد بهتر است آن را در بخش‬
‫پيوستها درج کنيم‬
‫‬‫درج بيش از يک نوشتپار منقول در صفحه توصيه نمی شود ‪.‬‬
‫سازماندهی اطالعات ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫پنننننس از کسنننننب اطالعنننننات در منننننورد موضنننننوع و تهينننننه‬
‫يادداشننتهای الزم باينند آنهننا را بننر حسننب تننوالی منطقننی بننين‬
‫عننناوين داخلننی مرتننب کننرد ‪ .‬هننر چننه ايننن کننار مرتننب تننر و‬
‫سننامان يافتننه تننر باشنند اسننتفاده از آن در تولينند مننتن اص نلی‬
‫سريعتر خواهد بود ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫جلسه پنجم‬
‫توليد متن اصلي‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬توليد متن اصلی‬
‫‪ -2‬امکاناتی را که قبل از نوشتن بايد فراهم کرد‬
‫‪ -3‬روش کار در توليد متن اصلی‬
‫‪ -4‬روش کار در تهيه پيش نويس‬
‫‪ -5‬روشهای متداول بسط يا پرداختن به موضوع ( در متون علمی – فنی )‬
‫‪ -6‬خصوصيات نوشتپار ( پاراگراف )‬
‫‪ -7‬ايده ای که در يک نوشتپار از يک متن علمی يا فنی مطرح و تشريح‬
‫می شود معموال به چه چيز مربوط است؟‬
‫‪ -8‬کنترل کمی‬
‫‪ -9‬روش کار در کنترل کمی‬
‫‪ -10‬کنترل کيفی‬
‫‪ -11‬جنبه هايی که در کنترل کيفی در مورد متون علمی– فنی بايد به آنها‬
‫‬‫توجه کرد‬
‫هدفهاي كلي‪ :‬توليد متن اصلي‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ مرحله توليد متن اصلي‪ ،‬روش كار و‬‫امكانات مورد نياز قبل از نوشتن را‬
‫بيان نمايد‪.‬‬
‫ روش كار تهيه پيشنويس را بيان‬‫كند‪.‬‬
‫ نوشتپار و خصوصيات آن را شرح‬‫دهد‪.‬‬
‫ كنترل كمي و كيفي و روش كار هريك‬‫را بيان كند‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫توليد متن اصلی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫ايننن مرحلننه مهمتننرين و اساسننی تننرين مرحلننه کاراسننت در‬
‫همين مرحله است که کار دشوار و ظريف توليد منتن انجنام‬
‫مننی شننود ‪ .‬تمننام عناصننر کانننال ارائننه کننننده در ايننن مرحلننه‬
‫نقش دارند ( خواه نقش منفی و خواه نقش مثبت )‬
‫‪-‬‬
‫توليد متن اصلي‬
‫يادداشت‬
‫كانال ارائه كننده‬
‫توليد پيش نويس‬
‫پيش نويس متن اصلي‬
‫كانال ارايه‬
‫كننده ‪:‬كنترل‬
‫كمي ‪ -‬كيفي‬
‫كنترل كمي –‬
‫كيفي تمام شده؟‬
‫تنظيم ساختار سه بخشي‬
‫‪-‬‬
‫ارائه كتبي‬
‫امکاناتی را که قبل از نوشتن بايد فراهم کرد ‪:‬‬
‫عالوه بر تهيه وسايل معمول و نيز انتخاب زمان و مکان‬
‫مناسب امکانات زير بايد آماده گردد ‪:‬‬
‫‪ ‬فرهنگ لغات فارسی‬
‫‪ ‬فرهنگ لغات بيگانه ( يک زبانه )‬
‫‪ ‬کتاب آيين نگارش‬
‫‪ ‬کتاب دستور زبان فارسی‬
‫‪ ‬دائره المعارف فارسی و بيگانه‬
‫‪ ‬فرهنگ لغات تخصصی‬
‫‪ ‬فرهنگ لغات فارسی – بيگانه‬
‫‪-‬‬
‫روش کار در توليد متن اصلی ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫تهيه پيش نويس متن اصلی‬
‫بازخوانی و انجام اصالحات ( کنترل کمی و کيفی ) و تهيه نسخه‬
‫اول‬
‫درج پانوشت ها‬
‫درج شکلها و جدولها‬
‫نوشتن نتيجه و خالصه نهايی‬
‫ديگرخوانی و اعمال نظرات منطقی و سازنده ديگران‬
‫بازخوانی و کنترل کمی – کيفی نهايی‬
‫ويرايش نهايی و تهيه نسخه نهايی‬
‫‪-‬‬
‫روش کار در تهيه پيش نويس ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫‪.10‬‬
‫بررسی درباره طرح اوليه متن اصلی و اعمال تغييرات الزم‬
‫تصميم گيری نهايی در مورد توالی منطقی عناوين داخلی ( در سطوح‬
‫مختلف )‬
‫انتخاب يک عنوان داخلی با رعايت توالی منطقی‬
‫بررسی يادداشتهای مربوط به اين عنوان‬
‫انديشيدن به خصوصيات مخاطب و هدف اصلی ارائه‬
‫طرح ايده اصلی ذيل همين عنوان داخلی و مقدمه چينی‬
‫تعرف مفاهيم و اصطالحاتی که در طول بحث استفاده می شوند‬
‫شرح وبسط موضوع با استفاده از عناوين داخلی تر‬
‫تنظيم درست نوشتپارهای مربوط به نتيجه بحث مطرح شده ذيل همين‬
‫عنوان داخلی‬
‫انتخاب عنوان داخلی بعدی با رعايت توالی منطقی و تکرار کار از شماره‬
‫‪ 4‬به بعد‬
‫‪-‬‬
‫روشهای متداول بسط يا پرداختن به موضوع ( در متون علمی – فنی )‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بسط مکانی‬
‫بسط زمانی‬
‫بسط از مطلب آشنا به ناآشنا ( معلوم به مجهول )‬
‫بسط از طريق تشابه‬
‫بسط از ساده به پيچيده‬
‫بسط از طريق تضاد‬
‫بسط از علت به معلول ( ا ثر به نتيجه )‬
‫بسط از معلول به علت ( نتيجه به اثر )‬
‫بسط از جزء به کل‬
‫‪-‬‬
‫خصوصيات نوشتپار ( پاراگراف ) ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫مقداری از متن است که فقط يک ايده ساده را بيان می کند‬
‫بهتر است اندازه اش بين ‪ 100‬تا ‪ 150‬کلمه باشد‬
‫با يک يا دو جمله اصلی شروع میشود که در آنها ايده اصلی مطرح‬
‫میشود‬
‫دارای تعدادی جمله توضيحی است که به کمک آنها ايده طرح شده در جمله‬
‫های آغازين شرح داده می شود‬
‫واحد کنترل کمی ‪ -‬کيفی و نيز واحد انتقال اطالعات است‬
‫بين هر دو نوشتپار پی در پی بايد ارتباط معنايی و انسجام مفهومی و‬
‫ساختاری برقرار شود‬
‫هر نوشتپار را می توان يک تصنيف در مقياس کوچک دانست که به خودی‬
‫خود کامل است‬
‫جمالت نوشتپار توالی منطقی دارند ( به ويژه در متون علمی‪ -‬فنی ) که به‬
‫اين ويژگی توالی گوييم‪.‬‬
‫نکات مهم با جمالت با معنی تر ‪ ،‬صريح تر ‪ ،‬و با تاکيد بيشتر نوشته‬
‫‬‫میشوند ‪ .‬اين ويژگی نوشتپار را تاکيدمندی می ناميم ‪.‬‬
‫جمله هاي‬
‫اصلي‬
‫جمله هاي توضيحي‬
‫‪-‬‬
‫ايده ای که در يک نوشتپار از يک متن علمی يا فنی مطرح و‬
‫تشريح می شود معموال مربوط است به ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تعريف يک مفهوم‪ ،‬پديده ‪ ،‬روش يا مسئله‬
‫رده بندی پديده يا روشها‬
‫مقايسه پديده ها ‪ ،‬روشها و ‪...‬‬
‫تحليل و بررسی يک پديده يا روش‬
‫ارائه مثال از يک پديده و شرح آن‬
‫‪-‬‬
‫کنترل کمی ‪:‬‬
‫نوشتپار در متون علمی – فنی نه بايد چنان منوجز باشند کنه‬
‫مننانع انتقننال ايننده بننه خواننننده شننود و نننه چنننان مفصننل کننه‬
‫خسننته کننننده شننود و خواننننده احسنناس کننند کننه توضننيحات‬
‫اضافی و ناالزم را خوانده است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫روش کار در کنترل کمی ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫شمارش کلمات هر جمله از نوشتپار‬
‫ايجاد تعادل نسبی در اندازه جمالت و در صورت لزوم‬
‫تقسيم جمله طوالنی به دو جمله و بر عکس‬
‫حذف کلمات و عبارات غير الزم از هر جمله‬
‫ايجاد تعادل نسبی در اندازه های نوشتپارهای پی در پی‬
‫‪-‬‬
‫کنترل کيفی ‪:‬‬
‫کنتننرل کيفننی را هننم باينند نوشننتپار بننه نوشننتپار انجننام داد ‪ .‬ايننن‬
‫کنترل بايد هم از نظر محتوايی و هنم از نظنر صنوری انجنام‬
‫پذيرد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫جنبه هايی که در کنترل کيفی در مورد متون علمی– فنی بايد به‬
‫آنها توجه کرد ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اعتبار و دقت علمی – فنی‬
‫وجود ارتباط معنايی و انسجام آنها بين نوشتپارهای پی در پی‬
‫منطق مندی و صحت استداللها‬
‫انتخاب مناسب عنوان اصلی و عناوين داخلی‬
‫رعايت ويژگيهای سبک و زبان متن علمی – فنی‬
‫انتخاب درست و بجای کلمات‬
‫وجود مقدمه مناسب‬
‫رعايت آيين نگارش‬
‫استفاده درست و به جا از عالئم سجاوندی‬
‫نوشتن درست ارقام و اعداد‬
‫درج درست پانوشتها‬
‫انتخاب معادل اصطالحات بيگانه و نوشتن صحيح امالی آنها‬
‫درج صحيح نوشتپار منقول‬
‫وضوح شکلها و جدولها‬
‫انتخاب محل مناسب برای درج شکلها و جدولها‬
‫مناسب بودن رسم الخط‬
‫نوشتن درست فرمولها ‪ ،‬واحدها ‪ ،‬مقياس ها و کوته نوشتها‬
‫رعايت حاشيه گذاری مناسب‬
‫انتخاب رنگ های مناسب برای جوهر‬
‫‪-‬‬
‫پس از کنترل کمی و کيفی پيش نويس اولين نسخه متن اصلی‬
‫را آماده می کنيم اما بهتر است در اين مرحله متن را جهت‬
‫مطالعه و اظهارنظر به افراد ديگر داد ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اين افراد بايد بصورت زير انتخاب شوند ‪:‬‬
‫فرد يا افرادی با خصوصيات مخاطب‬
‫يک يا چند نفر با معلومات همسطح با معلومات ارائه کننده‬
‫در موضوع‬
‫يک يا چند نفر با معلوملت فراسطح معلومات ارائه کننده‬
‫در موضوع‬
‫‪-‬‬
‫جلسه ششم‬
‫اجزاء سه بخش ي يك ارائه كتبي‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬بند يا متن پار ( ‪)clause‬‬
‫‪ -2‬متن پار مرکب يا متن بخش‬
‫‪ -3‬قسمت يا فصل‬
‫‪ -4‬شالوده ارسطويی‬
‫‪ -5‬چند توصيه برای نگارش بهتر‬
‫‪ -6‬اجزای بخش آغازين در يک ارائه کتبی‬
‫‪ -7‬اجزای بخش پايانی در يک ارائه کتبی‬
‫‪ -8‬اجزاء درون بخش ميانی در يک ارائه کتبی‬
‫‪ -9‬پانوشت‬
‫‪ -10‬انواع پانوشت‬
‫‪ -11‬منظور از نوشتن پانوشت‬
‫‪ -12‬نحوه نوشتن پانوشت استنادی و ارجاعی‬
‫‪ -13‬روش استناد يا ارجاع در متون علمی – فنی‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي كلي‪ :‬آشنايي با اجزاء سه بخش يك ارائه كتبي‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ تعاريف بند‪ ،‬متنپار و فصل را بيان‬‫كند‪.‬‬
‫ پانوشت و انواع آن را شرح دهد‪.‬‬‫ اجزاء تشكيلدهنده بخشهاي آغازي‪،‬‬‫مياني و پاياني ارائه كتبي را نام ببرد‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫بند يا متن پار ( ‪: )clause‬‬
‫‪‬‬
‫به تعدادی نوشتپار ذينل داخلنی تنرين عننوان در ينک شناخه‬
‫از طننرح اوليننه بننند يننا مننتن پننار گننوييم ‪ .‬مننتن پننار کميتننی از‬
‫مننتن اسننت کننه خننود يننک عنننوان دارد ودر درونننش ديگننر‬
‫عننننوانی وجنننود نننندارد و از تعننندادی نوشنننتپار تشنننکيل شنننده‬
‫است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫نوشتپار مقدمه‬
‫نوشتپار رابط‬
‫نوشتپار اصلي ‪1‬‬
‫نوشتپار اصلي ‪i‬‬
‫نوشتذار نتيجه‬
‫‪-‬‬
‫متن پار مرکب يا متن بخش ‪:‬‬
‫متن پار ممکن است مرکب باشد يعننی چنند منتن پنار در درون‬
‫خننود داشننته باشنند ‪ .‬در شننکل زيننر سنناختار مننتن پننار مرکننب‬
‫نشننان داده شننده اسننت ‪ .‬مننی تننوان مننتن پننار مرکننب را مننتن‬
‫بخش ناميد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫عنوان داخلي‬
‫عنوان داخلي تر‬
‫متن پار ‪1‬‬
‫عنوان داخلي تر‬
‫متن پار ‪i‬‬
‫‪-‬‬
‫قسمت يا فصل ‪:‬‬
‫روشنننن اسنننت کنننه در ينننک ارائنننه بنننا کمينننت زيننناد منننثال‬
‫گننزارش تفصننيلی يننا کتنناب مننتن بخننش نيننز مننی تواننند‬
‫مرکنننب باشننند يعننننی تعننندادی منننتن بخنننش دارای ينننک‬
‫عنننوان داخلننی کننه مننی تننوان آن را قسننمت يننا فصننل‬
‫ناميد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫شالوده ارسطويی ‪:‬‬
‫اجزاء متن اصلی يعنی متن پار ‪ ،‬متن بخش و ‪ ...‬و حتی خود‬
‫نوشتپار بايد شالوده ای داشته باشد شامل مقدمه ‪ ،‬شرح و‬
‫نتيجه که اصطالحا به آن شالوده ارسطويی می گويند‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫چند توصيه برای نگارش بهتر ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫‪.10‬‬
‫دقت در انتخاب نوع کاغذ ‪ ،‬رنگ جوهر ‪ ،‬حاشيه گذاری مناسب‬
‫‪ ،‬خوانانويسی و نقطه گذاری‬
‫بهگزينی واژه ها و دقت در انتخاب الفاظ‬
‫درست نويسی واژه ها و پيروی از قواعد منطقی امالی فارسی‬
‫پيروی از دستور زبا فارسی و پرهيز از استعمال کلمات و‬
‫ترکيبات نادرست‬
‫ساده نويسی و پرهيز از عبارت پردازی و فضل فروشی‬
‫کوتاه نويسی و پرهيز از تفصيلهای نابجا‬
‫حقيقت نويسی و پيروی از منطق و استدالل‬
‫دقت در مقدمه چينی و نتيجه گيری‬
‫تيزبينی و باريک بينی‬
‫تصحيح و وارسی نوشته و حک و اصالح مکرر‬
‫‪-‬‬
‫اجزای بخش آغازين در يک ارائه کتبی‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫جلد ( روی جلد )‬
‫صفحه سفيد ابتدايی ( برگ آزاد )‬
‫صفحه عنوان‬
‫صفحع رعايت شئون فرهنگی‬
‫صفحه نظر داوران‬
‫پيشگفتار‬
‫اپی نگاشت ( ‪)epigraph‬‬
‫صفحه های تقديم وسپاس‬
‫صفحه های فهرست مطالب‬
‫صفحه های فهرست جدولها و شکلها‬
‫صفحه های فهرست نمادها و نشانه ها ( می تواند در بخش‬
‫پيوستها گذاشته شود )‬
‫چکيده مولف‬
‫‪-‬‬
‫اجزای بخش پايانی در يک ارائه کتبی‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫پيشنهادات و نظرات‬
‫پيوستها‬
‫فهرست منابع‬
‫چکيده ( به زبان انگليسی )‬
‫صفحه عنوان ( به زبان انگليسی )‬
‫صفحه سفيد انتهايی‬
‫جلد ( پشت جلد )‬
‫‪-‬‬
‫اجزاء درون بخش ميانی در يک ارائه کتبی‪:‬‬
‫اين اجزاء عبارتند از پانوشت ‪ ،‬شکل ‪ ،‬جندول ‪ ،‬نتيجنه نهنايی‬
‫و خالصه نهايی و متن اصلی که جزء اصلی اين اين بخنش‬
‫است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫پانوشت ‪:‬‬
‫پانوشت که به آن زيرنوشته ‪ ،‬پی نوشت ‪ ،‬پابرگ ‪ ،‬زيرنويس‬
‫و پاورقی هم گفته می شود ‪ :‬کلمه ‪ ،‬عبارت ‪ ،‬جمله يا‬
‫جمالتی است که در پايين متن اصلی در صفحه نوشته‬
‫میشود و با موضوع مطرح شده در متن صفحه رابطه‬
‫معنايی و موضوعی دارد ‪ .‬گاه به پانوشت حاشيه هم‬
‫میگويند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫انواع پانوشت ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫استنادی‬
‫ارجاعی‬
‫توضيحی‬
‫اطالع دهنده‬
‫‪-‬‬
‫منظور از نوشتن پانوشت ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫رعايت امانت ‪ :‬در نقل قنول و در تلخنيص بايند منبنع مرجنع‬
‫را معرفی کنيم‬
‫اعتبار بخشيدن به مطلبی که می نويسيم‬
‫ارجاع دادن خواننده به قسمتی ديگر از متن‬
‫توضيح بيشتر درباره ايده ای که در متن مطرح شده است‬
‫دادن اطالعاتی به خواننده از قبيل ‪ :‬امنالء اسنامی بيگاننه ‪،‬‬
‫معننادل بيگانننه يننک اصننطالح فارسننی ‪ ،‬معرفننی اجمننالی يننک‬
‫شخصيت – يک مکان – يک رويداد و يک برهه تاريخی‬
‫‪-‬‬
‫نحوه نوشتن پانوشت استنادی و ارجاعی‪:‬‬
‫در ساده ترين صورت و صرفنظر از پاره ای جزئيات در بار‬
‫اول ارجاع يا استناد بايد سه مجموعه اطالع به خواننده‬
‫داده شود ‪:‬‬
‫مشخصات مولف‬
‫مشخصات‬
‫منبع‬
‫مشخصات نشر‬
‫‪-‬‬
‫نوع‬
‫مشخصات مولف‬
‫مشخصات منبع‬
‫مشخصات نشر‬
‫منبع‬
‫كتاب‬
‫نام ونام خانوادگي مولف عنوان كتاب ويرگول شماره مجلد‬
‫ويرگول شماره ويراست ويرگول‬
‫ويرگول‬
‫نام و نام خانوادگي مترجم‬
‫ويرگول‬
‫نام ناشر ويرگول محل نشر‬
‫ويرگول تاريخ‬
‫مقاله از‬
‫مجله‬
‫به همان صورت باال‬
‫عنوان مقاله (محصور در عالمت‬
‫” ” ) ويرگول‬
‫عنوان مجله ويرگول شماره‬
‫مسلسل ويرگول تاريخ نقطه‬
‫ويرگول شماره صفحه (ها) نقطه‬
‫مقاله از‬
‫روزنامه‬
‫به همان صورت باال‬
‫عنوان مقاله ويرگول‬
‫عنوان روزنامه ويرگول محل‬
‫انتشار ويرگول تاريخ كامل ويرگول‬
‫شماره صفحه ويرگول شماره‬
‫ستون نقطه‬
‫مقاله از‬
‫دائره‬
‫المعارف‬
‫به همان صورت باال‬
‫عنوان دائره المعارف ويرگول‬
‫شماره مجلد ويرگول تاريخ نقطه‬
‫ويرگول شماره صفحه (ها) ويرگول‬
‫فرهنگ‬
‫لغت‬
‫به همان صورت باال‬
‫عنوان فرهنگ لغات ويرگول‬
‫نام ناشر ويرگول محل نشر ويرگول‬
‫تاريخ نقطه ويرگول شماره‬
‫‬‫نقطه‬
‫صفحه(ها)‬
‫روش استناد يا ارجاع در متون علمی – فنی ‪:‬‬
‫معموال در متن علمی – فنی به جای استفاده از پانوشت اسنتنادی ينا ارجناعی در‬
‫همان متن به يکی از دو روش زير عمل می شود ‪:‬‬
‫‪ ( -1‬نام خانوادگی مولف ‪ ،‬شماره منبع در فهرست منابع و شماره صفحه )‬
‫مثال ‪ :‬در متن فارسی ( بيرشک ‪ ، 7 ،‬ص ‪)20‬‬
‫در متن بيگانه ( ‪) knuth / 8 / p.52‬‬
‫‪ ( -2‬نام و نام خانوادگی مولف تاريخ نشر )‬
‫مثال ‪ :‬در متن فارسی ( اديب سلطانی ‪)1365‬‬
‫در متن بيگانه ( ‪) tannbaum 1997‬‬
‫اگر از يک مولف بيش از يک اثر در فهرست آمده باشد آنها را بنه کمنک حنروف‬
‫الفبا مشخص می کنيم ‪.‬‬
‫مثال ‪ ( :‬آرام ‪ -1358‬الف )‬
‫‪-‬‬
‫جلسه هفتم‬
‫استفاده از شكل و جدول‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬شکل‬
‫‪ -2‬گونه های مختلف شکل‬
‫‪ -3‬ويژگيهای شکل‬
‫‪ -4‬محل درج و نحوه ارجاع شکل‬
‫‪ -5‬جدول‬
‫‪ -6‬ويژگيهای جدول‬
‫‪ -7‬نتيجه و خالصه‬
‫‪ -8‬نتيجه‬
‫‪ -9‬نحوه تنظيم نتيجه‬
‫‪ -10‬خالصه‬
‫‪ -11‬روش تنظيم خالصه‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي كلي‪:‬‬
‫آشنايي با شكل‪ ،‬جدول‪ ،‬نتيجه و خالصه‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ شكل را تعريف كند‪ .‬انواع و ويژگيهاي‬‫آن را برشمارد‪.‬‬
‫ جدول و ويژگيهاي آن را توصيف كند‪.‬‬‫ نتيجه و خالصه را تعريف كند و‬‫روشهاي تنظيم هريك را شرح دهد‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫شکل ‪:‬‬
‫شکل امکانی است برای کمک به افزايش وضوح‬
‫ارائه و سرعت بخشيدن و آسنان کنردن دريافنت‬
‫و درا مطلب برای مخاطب ‪.‬‬
‫اسننتفاده از شننکل در متننون علمننی – فنننی بسننيار‬
‫راينننج اسنننت ‪ .‬نقنننش اطنننالع رسنننانی ينننک شنننکل‬
‫خوب و مناسب معادل نقش صدها کلمه است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫گونه های مختلف شکل ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫رسم‬
‫عکس‬
‫نقشه‬
‫منحنی‬
‫گراف‬
‫نمودار ( خطی ‪ ،‬ميله ای ‪ ،‬سطحی ‪ ،‬حجمی ‪ ،‬پيکتو گراف‬
‫و ‪) ...‬‬
‫‪-‬‬
‫تعداد صفحات‬
‫‪2/1‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫‪6‬‬
‫‪8‬‬
‫تعداد شكلها و‬
‫جدولها‬
‫‪ 1‬يا ‪2‬‬
‫‪ 1‬يا ‪2‬‬
‫‪ 1‬يا ‪2‬‬
‫‪6-1‬‬
‫‪8-1‬‬
‫‪12-1‬‬
‫‪15-1‬‬
‫‪-‬‬
‫ويژگيهای شکل ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫سادگی و وضوح‬
‫وحدت ايده‬
‫استقالل از متن‬
‫تناسب با متناظر واقعی‬
‫مقياس داشته باشد‬
‫دارای نمادها و عالئم راهنمای الزم باشد‬
‫دارای شماره و عنوان باشد‬
‫اندازه مناسب‬
‫‪-‬‬
‫محل درج و نحوه ارجاع شکل ‪:‬‬
‫شکل بايد حتی االمکان نزديک به متن مربوطه اش و بنين دو‬
‫نوشتپار و با دو سطر فاصله از آنها درج شود اگنر حنداکثر‬
‫‪ 3‬صنننفحه از منننتن مربوطنننه اش فاصنننله داشنننته باشننند قيننند‬
‫شننماره شننکل بننرای ارجنناع بننه آن کفايننت مننی کننند در غيننر‬
‫اينصورت شماره صفحه را هم بايد قيند کنرد ‪ .‬اگنر شنکل از‬
‫منبعی گرفته شده باشد حتما بايد منبع را معرفی کنيم ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫جدول ‪:‬‬
‫جدول ساختاری است منظم حاوی مجموعنه ای از داده‬
‫هننا مانننند رقمهننا ‪ ،‬نشننانه هننا ‪ ،‬کوتننه نوشننتها ‪ ،‬نامهننا‬
‫وخالصه مطالنب کنه معمنوال بهنم مربوطنند و ينا ربنط‬
‫داده می شوند ‪ .‬جدول امکانی است بنرای ارائنه ينک‬
‫ايننده و يننا جمننع بننندی يننک بحننث و بننه عنننوان وسننيله‬
‫تجزيه و تحليل کمی و کيفنی اطالعنات منورد اسنتفاده‬
‫قرار می گيرد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫ويژگيهای جدول ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫جدول بايد ساده و واضح و خوشنما باشد‬
‫جدول بايد فشرده و منحصر باشد‬
‫جدول بايد وحدت ايده داشته باشد‬
‫جدول بايد استقالل وجودی داشته باشد‬
‫جدول بايد قابل ارائه بصورتهای مختلف چاپی باشد‬
‫اندازه اش مناسب باشد‬
‫کرانهای راست و چپ جدول بايد از کرانهای راست و چپ کاغذ فاصله داشته‬
‫باشد‬
‫برای رسم جدول استفاده از سه خط افقی کافی است‬
‫جدول بايد دارای شماره و عنوان باشد‬
‫جدول لزوما هميشه حاوی اعداد و ارقام نيست‬
‫در متن بايد توضيحاتی در حد الزم و اختصار در مورد جدول آورده شود‬
‫‪-‬‬
‫جدول ‪......................... : ......‬‬
‫عنوان ستون عنوان ستون‬
‫‪......‬‬
‫‪......‬‬
‫‪......‬‬
‫‪-‬‬
‫رديف‬
‫رنگ جوهر‬
‫رنگ كاغذ‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬
‫سياه‬
‫سبز‬
‫قرمز‬
‫آبي‬
‫سفيد‬
‫سياه‬
‫زرد‬
‫سفيد‬
‫سفيد‬
‫سفيد‬
‫قرمز‬
‫سبز‬
‫قرمز‬
‫آبي‬
‫زرد‬
‫سفيد‬
‫سفيد‬
‫سفيد‬
‫آبي‬
‫سفيد‬
‫قرمز‬
‫سبز‬
‫قرمز‬
‫سياه‬
‫زرد‬
‫قرمز‬
‫سبز‬
‫قرمز‬
‫‪4‬‬
‫‪5‬‬
‫‪6‬‬
‫‪7‬‬
‫‪8‬‬
‫‪9‬‬
‫‪10‬‬
‫‪11‬‬
‫‪12‬‬
‫‪13‬‬
‫‪14‬‬
‫‪-‬‬
‫نتيجه و خالصه ‪:‬‬
‫اين دو جزء در پايان متن اصلی درج می شوند‪ .‬انندازه نتيجنه‬
‫و خالصه بستگی به انندازه منتن اصنلی دارد منثال در منورد‬
‫مقاله علمی – فنی ( ‪ 8‬تنا‪ 12‬صنفحه ) هنر ينک از اينن دو‬
‫جزء يک يا دو نوشتپار است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫نتيجه ‪:‬‬
‫هر مطلبی که نوشنته منی شنود بنه وينژه مطالنب علمنی و فننی‬
‫نتيجه ای دارد ‪ .‬نتيجه يک مطلب منظور اصلی و نهايی آن‬
‫اسننت ‪ .‬مخاطننب ارائننه نوشننتاری هميشننه انتظننار دارد کننه از‬
‫نتيجه نهايی آن گونه کنه منورد نظنر ارائنه کنننده اسنت آگناه‬
‫شننود و احيانننا ان را بننا نتيجننه ای کننه خننود از مننتن اصننلی‬
‫میگيرد مقايسه کند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫نحوه تنظيم نتيجه ‪:‬‬
‫در تنظيم نتيجه ضمن جمع بندی استداللها و بيان‬
‫مختصر ارتباط منطقی بين مفاهيم اساسی و ايده‬
‫اصلی بحث نتيجه يا نتايج مهم را بصورت ساده و‬
‫واضح بيان می کنيم ‪ .‬چنانچه متن اصلی از چند‬
‫فصل يا قسمت تشکيل شده باشد بهتر است نتيجه‬
‫هر فصل در انتهای آن درج شود ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫خالصه ‪:‬‬
‫خالصه نوع خاصی از چکيده عام است و هدف از درج آن کم‬
‫و بيش همان است که در بحث چکيده مولف خواهد آمد اما‬
‫تفاوتهايی با چکيده مولف دارد ‪ .‬در نوشتن خالصه فرض‬
‫بر اين است که خواننده متن را خوانده است در حاليکه در‬
‫چکيده مولف چنين نيست ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫روش تنظيم خالصه ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در تنظننيم خالصننه يننک ارائننه کتبننی علمننی – فنننی هرچننند‬
‫میتوان به روش گفته شده در بحث تلخنيص عمنل کردامنا‬
‫باينند توجننه داشننت کننه چنننين خالصننه ای باينند بننه گونننهای‬
‫نوشته شود که پاسخ پر سشهای زير از آن بدست آيد ‪:‬‬
‫موضوع يا مسئله دقيقا چه بوده است‬
‫حيطه و حدود آن چگونه بوده است‬
‫چه کارهايی انجام شده است ؟‬
‫چه راه حل هايی ارائه شده است ؟‬
‫مهمترين نتيجه بدست آمده چه بوده است ؟‬
‫‪-‬‬
‫جلسه هشتم‬
‫اجزاء آغازين ارائه كتبي‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬جلد‬
‫‪ -2‬صفحه عنوان‬
‫‪ -3‬پيشگفتار‬
‫‪ -4‬نكاتي كه در پبيش گفتار يك ارائه علمی – فنی معموال به آنها‬
‫اشاره می شود‬
‫‪ -5‬فهرست شکلها و جدولها‬
‫‪ -6‬چکيده مولف‬
‫‪ -7‬اهداف چکيده نويسی در معنای گسترده‬
‫‪ -8‬نکاتی که در نوشتن چکيده مولف بايد رعايت گردد‬
‫‪ -9‬پيشنهادات و نظرات‬
‫‪ -10‬پيوستها‬
‫‪ -11‬موارد درج مطالب در قسمت پيوستها‬
‫‪ -12‬فهرست منابع‬
‫‪ -13‬ضوابط تنظيم فهرست منابع‬
‫‪ -14‬نکاتی در مورد نحوه نوشتن مشخصات منبع‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي كلي‪ :‬شرح اجزاء آغازين‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ مشخصات جلد‪ ،‬صفحه عنوان‪،‬‬‫پيشگفتار‪ ،‬پيشنهادات و پيوستها را‬
‫شرح دهد‪.‬‬
‫ چكيده را تعريف كند و اهداف و نكات‬‫نوشتن آن را بيان كند‪.‬‬
‫ فهرست منابع و نكاتي را كه در تهيه آن‬‫بايد مدنظر داشته باشد‪ ،‬را شرح دهد‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫در اينجا به شرح بعضی از اجزاء بخش آغازين‬
‫در يک ارائه کتبی می پردازيم‬
‫‪-‬‬
‫جلد ‪:‬‬
‫در بعضننی از گونننه هننای ارائننه کتبننی الزم ودر بعضننی ديگننر‬
‫الزم نيست‪ .‬معموال در آن گونه هايی که نياز بنه جلند دارنند‬
‫محتوای صفحه عنوان روی جلد هم درج می شود ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫صفحه عنوان ‪:‬‬
‫در بيشتر گونه هنای ارائنه کتبنی صنفحه عننوان صنفحه‬
‫جداگانه ای است کنه صنورت و محتنوای خناص خنود‬
‫را دارد‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫پيشگفتار ‪:‬‬
‫متنننی اسننت کننه ارائننه کننننده در بعضننی گونننه هننای‬
‫کتبی می نويسد تنا اطالعناتی را در منورد ارائنه‬
‫کتبی وجنبه های مرتبط با آن به خواننده بدهند‪.‬‬
‫محتوای پيشگفتار بسنتگی بنه نظنر ارائنه کنننده‬
‫و قلم و قدرت نگارش او دارد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫در يک ارائه علمی – فنی معموال به نکات زير در‬
‫پيشگفتار اشاره و پرداخته می شود ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫يک يا دو جمله آغازين و جذب کننده‬
‫اهميت و جايگاه موضوع‬
‫انگيزه و هدف از انتخاب موضوع‬
‫سوابق کارهای انجام شده توسط ديگران در موضوع‬
‫امکانات و دشواريهای مطالعه وتحقيق‬
‫روش تحقيق و کسب اطالعات‬
‫مخاطبين و سطح پيش دانسته های آنها‬
‫نحوه مطالعه ارائه کتبی‬
‫توضيح عالئم اختصاری و قراردادهای نگارشی و غيره‬
‫توضيح در مورد نحوه انتخاب معادل های کلمات بيگانه‬
‫تقديم و سپاسگزاری‬
‫يک يا دو جمله پايانی تاثيرگذار‬
‫درج يک يا دو عبارت يا جمله از حکيمان و دانايان متناسب با موضوع توصيه ميشود ‪.‬‬
‫نام و نام خانوادگی نويسنده‬
‫‪-‬‬
‫‪ 5/2‬سانتيمتر‬
‫فهرست مطالب‬
‫‪ 5/1‬سانتيمتر‬
‫عنوان‬
‫صفحه‬
‫‪ 5/1‬سانتيمتر‬
‫عنوان‬
‫‪ 2‬سانتيمتر‬
‫عنوان‬
‫عنوان‬
‫‪-‬‬
‫فهرست شکلها و جدولها ‪:‬‬
‫برای تنظيم اين فهرستها به همان ترتيب فهرست مطالب عمل‬
‫مننی گننردد بننا ايننن تغييننر کننه بننه جننای عبننارت << فهرسننت‬
‫مطالب >> عبارت << فهرست شکلها >> يا << فهرست‬
‫جدولها >> گذاشته می شود ‪.‬‬
‫اگننر تعننداد شننکلها و جنندولها کننم باشنند نيننازی بننه دو فهرسننت‬
‫جداگانه نيست ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫چکيده مولف ‪:‬‬
‫بننرای اصننطالح چکيننده تعريفهننای متعننددی ارائننه شننده اسننت و‬
‫گنناه آن را بننا خالصننه يکسننان مننی دانننند و گفتننه مننی شننود ‪:‬‬
‫خالصننه ای بسننيار فشننرده از يننک مننتن ‪ .‬امننا چکيننده از‬
‫ديدگاه تخصصی چکيده نويسان انواع دارد ‪ .‬چکيده نويسی‬
‫در معنننای گسننترده آن نننوعی تخصننص اسننت و کارشناسننان‬
‫خاص خود را دارد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫اهداف چکيده نويسی در معنای گسترده‬
‫عبارتند از ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫صرفه جويی در زمان مطالعه‬
‫رفع مشکل زبان ‪ :‬چکيده معموال به زبانهای زيادی توليد‬
‫می شود ‪.‬‬
‫تسهيل در تصميم گيری در انتخاب منبع‬
‫تسهيل در جستجوی مطلب‬
‫کمک به نشر دانش و فن‬
‫‪-‬‬
‫نکاتی که در نوشتن چکيده مولف بايد‬
‫رعايت گردد‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اندازه چکيده ‪ :‬بين ‪ 50‬تا ‪ 250‬کلمه‬
‫چکيده بايد به طرزی تنظيم شود که بدون مراجعه به متن‬
‫اصلی ايده اصلی متن به خواننده منتقل شود ‪.‬‬
‫مفاهيم اصلی متن ( کلمات کليدی ) بايد در انتهای چکيده‬
‫ذکر شوند ‪.‬‬
‫چکيده معموال درست قبل از شروع متن اصلی آورده‬
‫میشود ‪.‬‬
‫چکيده ارائه کتبی آکادميک بهتر است به دو زبان ( فارسي‬
‫و انگليسی ) نوشته شود ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫پيشنهادات و نظرات ‪:‬‬
‫در برخننی از گونننه هننای ارائننه کتبننی مثننل گزارشننهای اداری ‪،‬‬
‫فنی ‪ ،‬گزارش کار آموزی ‪ ،‬رساله فارغ التحصنيلی و غينره‬
‫الزم است کنه ارائنه کنننده پيشننهادات و نظنرات خنود را بنه‬
‫طننور منطقننی و منسننجم ارائننه کننند ‪ .‬در هننر حننال در متننون‬
‫علمی وفنی پيشنهادات و نظرات بايد صريح – صادقانه –‬
‫مسننئوالنه – و خيرخواهانننه و منطبننق بننر << منطننق سننرد‬
‫>> نوشته شوند و خالی از حب و بغض باشند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫پيوستها ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫در ارائه کتبی گاه الزم است مطالبی را که به نحوی از نظر‬
‫موضوعی يا مفهنومی منرتبط بنا مطالنب منتن اصنلی هسنتند‬
‫اضافه کنيم ‪ .‬تشخيص اينکه چه مطالبی را بايند در قسنمت‬
‫پيوستها آورد هميشه آسان نيست ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫معموال در موارد زير مطالب را در قسمت پيوستها‬
‫درج می کنيم‪:‬‬
‫مطالبی که از نظر ارائه کننده اصلی نبنوده ولنی بنه نحنوی بنا‬
‫مباحننث مننتن اصننلی در ارتبنناط هسننتند مطننالبی کننه پننس از‬
‫تنظيم نهايی ارائه کتبنی بنه آنهنا دسنت يافتنه باشنيم توضنيح‬
‫بيشتر بعضی از اصطالحات متن اصلی انواع فهرستها مثنل‬
‫فهرسنننت اختصنننارات وعالينننم بکنننار رفتنننه در منننتن اصنننلی ‪،‬‬
‫فهرست اسامی خاص ‪ ،‬نمايه ها و غيره جندولها ‪ ،‬شنکلها‬
‫و فرمولهننای کننامپيوتری کننه بننه دليلننی امکننان درج آنهننا در‬
‫متن اصلی نباشد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫فهرست منابع ‪:‬‬
‫اين فهرست را کتابنامه ‪ ،‬کتابشناسی ‪ ،‬و گناه کتابنگناری نينز‬
‫می گويند ‪ .‬در اکثر انواع ارائه نوشتاری حتما بايند مننابعی‬
‫کننه در تنظننيم و آمنناده سننازی محتننوای ارائننه مننورد اسننتفاده‬
‫قرار گرفته اند معرفنی شنوند زينرا اصنل رعاينت اماننت ننزد‬
‫اهل انديشه و قلم چنين حکم می کند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫فهرست منابع را می توان بر اساس ضوابط مختلفی‬
‫تنظيم کرد از جمله ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫برحسب فرم انتشار منبع‬
‫برحسب اصلی و فرعی بودن منبع‬
‫بر حسب تاريخ انتشار‬
‫بر حسب نظم الفبايی نام مولفين‬
‫برحسب نظم الفبايی عنوان منابع‬
‫برحسب موضوعات‬
‫بر حسب زبان‬
‫‪-‬‬
‫نکاتی در مورد نحوه نوشتن مشخصات منبع ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در متون علمی – فنی گاه به سبب اهميت فقره اطالع تاريخ آ ن‬
‫را بالفاصله بعد از نام کوچک مولف قيد مکنند ‪.‬‬
‫اگر از يک مولف بيش از يک منبع مورد استفاده قرار گرفته باشد‬
‫تکرار نام خانوادگی و نام کوچک او لزومی ندارد ‪.‬‬
‫گاه چهار حرف اول نام خانوادگی مولف و دو رقم تاريخ محصور‬
‫در عالمت [ ] قبل از نام خانوادگی مولف آورده ميشود ‪.‬‬
‫توجه داشته باشيم که در جزئيات اطالعات فوق به ويژه استفاده از‬
‫نشانه های سجاوندی بين مولفين ‪ ،‬ويراستاران و ناشران چندان‬
‫اتفاق نظر نيست ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫نوع‬
‫منبع‬
‫مشخصات مولف‬
‫مشخصات منبع‬
‫مشخصات نشر‬
‫كتاب‬
‫نام خانوادگي مولف (مولفين )‬
‫‪ ،‬نام (هاي) كوچك مولف‬
‫(مولفين) يا نام ويراستار به‬
‫عنوان مولف يا موسسه اي كه‬
‫نقش مولف را دارد نقطه‬
‫عنوان كامل كتاب ويرگولنام ويراستار يا‬
‫مترجم باقيد كلمه ويراسته يا ترجمه‬
‫ويرگول شماره مجلد ويرگول شماره‬
‫ويراست نقطه‬
‫محل نشر عالمت ‪ :‬نام ناشر ويرگول‬
‫تاريخ نشر نقطه‬
‫مقاله از‬
‫مجله‬
‫به همان صورت باال‬
‫عنوان كامل مقاله محصور در عالمت ”‬
‫” نقطه‬
‫عنوان مجله ويرگول شماره مسلسل‬
‫ويرگول تاريخ ويرگول شماره‬
‫صفحات اول و آخر نقطه‬
‫مقاله از‬
‫كتاب‬
‫مثل باال‬
‫عنوان مقاله محصور در عالمت ” ”‬
‫ويرگول كلمه «در» عنوان كتاب ويرگول‬
‫نام ويراستار (ها) كلمه ويراستار در‬
‫پرانتز نقطه‬
‫محل نشر عالمت ‪ :‬نام ناشر ويرگول‬
‫شماره صفحه (ها) نقطه‬
‫رسا له (تز)‬
‫مثل باال‬
‫عنوان رساله ويرگول درجه اي كه رساله‬
‫براي اخذ آن نوشته است در پرانتز‬
‫ويرگول‬
‫نام دانشگاه ويرگول تاريخ ويرگول‬
‫شماره صفحه (ها) نقطه‬
‫مقاله از‬
‫روزنامه‬
‫مثل مقاله از مجله‬
‫مثل مقاله از مجله‬
‫عنوان روزنامه ويرگول محل نشر‬
‫ويرگول تاريخ نقطه‬
‫مقاله از‬
‫دائره‬
‫المعارف‬
‫مثل كتاب‬
‫مثل مقاله از مجله‬
‫عنوان دايره المعارف ويرگول شماره‬
‫صفحات اول‬
‫مجلد ويرگول شماره‬
‫‬‫وآخر نقطه‬
‫جلسه نهم‬
‫ويژگيهاي نوشتار علمي ‪-‬فني‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬ويژگيهای نوشتار علمی‪ -‬فنی‬
‫‪ -2‬ويژگيهای زبانی‬
‫‪ -3‬ويژگيهای کيفی‬
‫‪ -4‬عوامل منفی در ارائه نوشتاری علمی – فنی‬
‫‪ -5‬لزوم مديريت نوشتار علمی – فنی‬
‫‪ -6‬وظايف مديريت نوشتار علمی – فنی‬
‫‪ -7‬انواع نوشتار علمی – فنی‬
‫‪ -8‬انواع نوشتار علمی – فنی باتوجه به هدف اصلی تاليف کتاب حاضر‬
‫‪ -9‬نوشتار دانشگاهی و غير دانشگاهی‬
‫‪ -10‬گونه های رايج نوشتار دانشگاهی ( تحصيلی )‬
‫‪ -11‬نوشتار علمي – فني غير دانشگاهي‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي كلي‪ :‬آشنايي با ويژگيهاي نوشتار علمي ‪-‬فني‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ ويژگيهاي نوشتار علمي‪-‬فني شامل‬‫ويژگيهاي زباني و كيفي را توضيح دهد‪.‬‬
‫ وظايف مديريت نوشتار علمي‪-‬فني و‬‫عوامل منفي در ارائه اين نوشتار را بيان‬
‫كند‪.‬‬
‫ انواع نوشتار علمي – فني را نام ببرد‪.‬‬‫‪-‬‬
‫ويژگيهای نوشتار علمی‪ -‬فنی‬
‫‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫ويژگيهای زبانی‬
‫ويژگيهای کيفی‬
‫عوامل منفی در ارائه نوشتاری علمی – فنی‬
‫لزوم مديريت نوشتار علمی – فنی‬
‫‪-‬‬
‫ويژگيهای زبانی عبارتند از ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫روانی و سادگی‬
‫طبيعی بودن‬
‫موجز بودن‬
‫کتابتی بودن‬
‫معاصر بودن‬
‫جدی بودن‬
‫نداشتن افعال شخصی‬
‫نداشتن ضماير شخصی‬
‫نداشتن عبارات يا جمالت طوالنی‬
‫‪-‬‬
‫ويژگيهای کيفی عبارتند از ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اطالع دهندگی‬
‫داشتن اعتبار و درستی علمی – فنی‬
‫منطق مندی‬
‫مستدل بودن‬
‫انسجام و يکدست بودن‬
‫متناسب با موضوع بودن‬
‫وضوح‬
‫کامل بودن‬
‫صريح بودن‬
‫تخصصی و موکد به موضوع بودن‬
‫عينی و واقعيت نما بودن‬
‫امين بودن‬
‫نداشتن لفاظيهای بی مورد‬
‫نداشتن تکيه های بيجا و بيش از اندازه‬
‫اطمينان بخش بودن‬
‫مبالغه آميز نبودن‬
‫حقيقت مند بودن و غيره‬
‫‪-‬‬
‫عوامل منفی در ارائه نوشتاری علمی – فنی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫نادرستی تعريف موضوع‬
‫عدم دقت در تعيين عنوان اصلی‬
‫عدم انتخاب درست سرفصلها و عناوين داخلی‬
‫روشن نبودن انگيزه نوشتن‬
‫تعيين نادرست خواننده و سطح آن‬
‫نادرستی داده ها‬
‫عدم صراحت بيان‬
‫عدم توانايی نويسنده در بررسی مطلب از ديدگاه خواننده‬
‫عدم انتخاب روشهای مناسب گسترش مطلب‬
‫ضعيف بودن استداللها‬
‫عدم انسجام و هماهنگی قسمتهای مختلف نوشتار‬
‫عدم وجود توالی منطقی بين قسمتهای نوشتار‬
‫وجود اطالعاتی که بديهی هستند‬
‫چند بار نويسی‪ ،‬لفاظی و حاشيه پردازی‬
‫کامل نبودن نوشته‬
‫وجود اصطالحات علمی – فنی ناآشنا و غيره‬
‫‪-‬‬
‫لزوم مديريت نوشتار علمی – فنی ‪:‬‬
‫در سازمانهايی که به نحوی بنه کنار داننش و فنن منی پردازنند‬
‫اعم از آکادميک ‪ ،‬دانشگاهی ‪ ،‬فنی – صنعتی‪ ،‬حرفه ای و‬
‫‪ ...‬الزم است که بخشی از سازمان به عنوان مسنئول توليند‬
‫نوشننتار علمننی – فنننی در نظننر گرفتننه شننود ‪ .‬ايننن نکتننه‬
‫بسيار مهنم بايند درا شنود کنه در حيطنه داننش و فنن و بنه‬
‫ويننژه در کننار پننژوهش ‪ ،‬تولينند و توسننعه‪ ،‬نوشننتن امننری‬
‫اساسی است ‪ .‬بدون نوشتن ايده ها ‪ ،‬يافتارها ‪ ،‬دانستارها‬
‫و ‪ ...‬و ارائننه آنهننا کننار پننژوهش ‪ ،‬تولينند و توسننعه ناتمننام‬
‫است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫وظايف مديريت نوشتار علمی – فنی‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫تامين نيروی تخصصی توليد نوشتار علمی – فنی‬
‫تامين مکان و ابزارهای مناسب برای توليد نوشتار‬
‫سرپرستی نويسندگان و استفاده بهينه از زمان‬
‫تبيين صريح و روشن خواسته های مديريت سازمان از‬
‫توليدکنندگان نوشتار‬
‫نظارت در آماده سازی نوشتار‬
‫ويرايش نوشتار بطور کامل و صريح‬
‫تاييد نهايی نوشتار و ارائه آن به مديريت سازمان‬
‫ارزيابی و تشويق نويسندگان کارآ‬
‫‪-‬‬
‫انواع نوشتار علمی – فنی ‪:‬‬
‫نوشننتارهای علمننی – فنننی را مننی تننوان از چننند دينندگاه رده‬
‫بنننندی کنننرد منننثال از نظنننر محنننيط توليننند ‪ ،‬صنننورت( فنننرم )‪،‬‬
‫محتوا ‪ ،‬کاربرد ‪ ،‬سطح و ‪...‬‬
‫‪-‬‬
‫انواع نوشتار علمی – فنی باتوجه به‬
‫هدف اصلی تاليف کتاب حاضر ‪:‬‬
‫نوشتار علمی – فنی‬
‫دانشگاهی‬
‫غیر دانشگاهی‬
‫‪-‬‬
‫نوشتار دانشگاهی و غير دانشگاهی ‪:‬‬
‫منظور از نوشنتار دانشنگاهی ( تحصنيلی ) بعضنی و ننه همنه‬
‫نوشننتارهايی اسننت کننه فننرد در سننطوح مختلننف تحصننيالت‬
‫دانشننگاهی تهيننه و تنظننيم مننی کننند مننثال کتنناب و جننزوه در‬
‫اينجا مورد نظر نيست ‪.‬‬
‫منظور از نوشتار غير دانشگاهی ( کناری ) بعضنی و ننه همنه‬
‫نوشننتارهايی اسننت کننه يننک فننرد در محيطهننای کنناری تهيننه‬
‫وتنظيم ميکند و کاربردهای متفاوت دارند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫گونه های رايج نوشتار دانشگاهی ( تحصيلی )‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گزارش مطالعه بيشتر ( تحقيق ) در چارچوب يک درس‬
‫گزارش درس << سمينار >>‬
‫گزارش انجام پروژه در چارچوب يک درس ( پروژه درسی )‬
‫گزارش انجام << کارآموزی >>‬
‫گزارش پروژه پايان دوره کارشناسی‬
‫پايان نامه ( رساله ) دوره کارشناسی ارشد‬
‫دانشنامه ( تز ) دوره دکترا و پسا دکترا‬
‫گزارش کار آزمايشگاه‬
‫مقاله‬
‫گزارش بازديد ( گردش ) علمی‬
‫‪-‬‬
‫نوشتار علمي – فني غير‬
‫دانشگاهي‬
‫تشريحي‬
‫تبليغاتي –‬
‫تجارتي‬
‫خبري‬
‫كاربردي‬
‫مديريتي‬
‫پژوهشي‬
‫آموزشي‬
‫‪-‬‬
‫جلسه دهم‬
‫ساختار چند ارائه دانشگاهي‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬گزارش << مطالعه بيشتر >> ( تحقيق ) در چارچوب يک درس‬
‫‪ -2‬اجزاء و ساختار گزارش << مطالعه بيشتر >>‬
‫‪ -3‬گزارش انجام << پروژه >> درسی‬
‫‪ -4‬گزارش کارآموزی و هدف از کارآموزی‬
‫‪ -5‬اجزاء و ساختار گزارش کارآموزی‬
‫‪ -6‬گزارش پروژه پايان دوره کارشناسی ‪ ،‬رساله دوره کارشناسی ارشد و‬
‫دانشنامه ( تز) دوره دکترا‬
‫‪ -7‬اجزاء و ساختار گزارش پروژه دوره کارشناسی و رساله کارشناسی‬
‫ارشد و دانشنامه دوره دکترا‬
‫‪ -8‬گزارش کار آزمايشگاه‬
‫‪ -9‬اجزاء گزارش آزمايشگاه‬
‫‬‫‪ -10‬فرم گزارش آزمايشگاه‬
‫هدفهاي كلي‪:‬‬
‫آشنايي با ساختار و ويژگيهاي چند‬
‫ارائه دانشگاهي‬
‫هدفهاي رفتاري‪:‬‬
‫دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ گزارش تحقيق‪ ،‬پروژه درسي‪،‬‬‫گزارش كارآموزي‪ ،‬گزارش‬
‫آزمايشگاه و پروژه پايان دوره‬
‫كارشناسي و كارشناسي ارشد را‬
‫بشناسد‪ ،‬ويژگيهاي هريك‪ ،‬اجزاء و‬
‫طرح صفحه جلد آنها را توصيف كند‬
‫‪-‬‬
‫گزارش << مطالعه بيشتر >> ( تحقيق ) در چارچوب‬
‫يک درس‪:‬‬
‫گزارشی مطالعه ای است که دانشجو در چنارچوب ينک درس‬
‫به پيشنهاد يا به تکليف استاد انجام می دهد و هندف اصنلی‬
‫اش کسب آگاهی بيشنتر پيرامنون موضنوع بنا اينده ای اسنت‬
‫که استاد معموال مرتبط با محتوای درس مطرح ميکند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫اجزاء و ساختار گزارش << مطالعه بيشتر >> ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫جلد‬
‫صفحه سفيد‬
‫صفحه عنوان‬
‫صفحه رعايت شئون فرهنگی‬
‫پيشگفتار‬
‫صفحه فهرست مطالب‬
‫صفحه فهرست شکلها و جدولها‬
‫چکيده مولف با عنوان چکيده‬
‫متن اصلی ( حاوی بخش مقدمه ورود به مطلب و ساير بخشها )‬
‫خالصه هر سرفصل‬
‫نتيجه گيری‬
‫خالصه کل مطلب‬
‫پيوستها‬
‫فهرست منابع‬
‫صفحه سفيد‬
‫جلد‬
‫‪-‬‬
‫‪ 5/2‬سانتيمتر‬
‫طرح صفحه عنوان گزارش‬
‫<< مطالعه بيشتر >> ‪:‬‬
‫عنوان گزارش‬
‫شماره گزارش‬
‫ارائه شده به ‪:‬‬
‫نام استاد درس‬
‫توسط‪:‬‬
‫نام ارائه كننده‪:‬‬
‫عنوان درس‬
‫ترم وسال تحصيلي‬
‫گروه آموزشي‬
‫‪-‬‬
‫گزارش انجام << پروژه >> درسی ‪:‬‬
‫در برنامه آموزشی بعضی از رشته های دانشگاهی به ويژه‬
‫رشننته هننای فنننی درسننهايی وجننود دارد کننه << پننروژه دار‬
‫>> هسننتند ‪ .‬هنندف از انجننام چنننين پروژهننايی اساسننا ايننن‬
‫است که دانشجو با کناربرد بعضنی از مفناهيم مهنم تنر درس‬
‫در عمننل آشنننا شننده و آنهننا را در يننک پننروژه علمننی بکننار‬
‫ببرد‪.‬‬
‫اجزاء و ساختار اينن گنزارش همنان اسنت کنه در گنزارش <<‬
‫مطالعنننه بيشنننتر >> دينننديم ‪ .‬صنننفحه عننننوان هنننم بنننه همنننان‬
‫صورت صفحه گزارش قبلی است ‪ .‬فقنط بنه جنای < عننوان‬
‫درس > بايد نوشت ‪ < :‬پروژه درس ‪ :‬عنوان درس >‬
‫‪-‬‬
‫گزارش کارآموزی و هدف از کارآموزی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫کارآموز به محيط کناری بينرون از محنل تحصنيل اعنزام منی‬
‫شود تا کار بياموزد ننه اينکنه عهنده دار انجنام کناری بشنود‬
‫که قرار است در محيط کاری انجام پذيرد‪ .‬و اگر هم بايد در‬
‫انجننام کنناری مشننارکت کننند ايننن مشننارکت حتمننا بننه صننورت‬
‫هنندايت شننده و تحننت نظننر خواهنند بننود و کننننده اصننلی کننار‬
‫نيست ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫اجزاء و ساختار گزارش کارآموزی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫جلد‬
‫صفحه سفيد‬
‫صفحه عنوان‬
‫صفحه رعايت شئون فرهنگی‬
‫پيشگفتار‬
‫صفحه های فهرست مطالب‬
‫صفحه های فهرست شکلها و جدولها‬
‫چکيده‬
‫معرفی محل کار آموزی‬
‫معرفی بستره کارآموزی ‪ +‬معرفی موضوع کارآموزی‬
‫متن اصلی‬
‫نتيجه گيری‬
‫خالصه‬
‫پيشنهادات و انتقادات‬
‫پيوستها‬
‫فهرست منابع‬
‫صفحه سفيد‬
‫جلد‬
‫‪-‬‬
‫‪ 5/2‬سانتيمتر‬
‫طرح صفحه عنوان گزارش‬
‫کارآموزی و نيز محتوای‬
‫روی جلد‬
‫عنوان كارآموزي‬
‫شماره گزارش كارآموزي‬
‫ارائه شده به ‪:‬‬
‫نام استاد كارآموزي‬
‫توسط‪:‬‬
‫نام كارآموز‬
‫عنوان گروه آموزشي‬
‫تاريخ‬
‫گروه آموزشي‬
‫‪ 5/2‬سانتيمتر‬
‫‪-‬‬
‫گنننزارش پنننروژه پاينننان دوره کارشناسنننی ‪ ،‬رسننناله دوره‬
‫کارشناسی ارشد و دانشنامه ( تز) دوره دکترا ‪:‬‬
‫در برخننی از رشننته هننای علمننی – فنننی بننه ويننژه رشننته هننای‬
‫مهندسی درسی بنام << پروژه >> وجنود دارد کنه بعننوان‬
‫پننروژه ( رسنناله ) پايننان دوره در سننطح کارشناسننی ( ويننا‬
‫کارشناسنننی ارشننند ) شنننناخته منننی شنننود ‪ .‬دانشنننجوی دوره‬
‫دکترا هم طبعا بايد دانشنامه يا تنز بنويسند کنه گنزارش چنند‬
‫سال مطالعه و پژوهيدن است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫اجزاء و ساختار گزارش پروژه‬
‫دوره کارشناسی و‬
‫رساله کارشناسی ارشد و‬
‫دانشنامه دوره دکترا‬
‫‪-‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫جلد ( مطالب صفحه عنوان روی جلد نيز نوشته می شود )‬
‫صفحه سفيد‬
‫صفحه عنوان‬
‫صفحه رعايت شئون فرهنگی‬
‫پيشگفتار‬
‫تقديم نامه ( می تواند در پيشگفتار درج شود )‬
‫سپاس نامه ( می تواند در پيشگفتار درج شود )‬
‫صفحه های فهرست مطالب‬
‫صفحه های فهرست شکلها و جدولها‬
‫اپی گراف ( يک يا دو و نه بيشتر )‬
‫چکيده‬
‫بخشهای متن اصلی ( با شروع از بخش مقدمه )‬
‫خالصه هر فصل مستقل در انتهای همان فصل و ترجيحا به فارسی و انگليسی‬
‫نتيجه گيری ( ترجيحا به فارسی و انگليسی )‬
‫خالصه کل مطلب ( ترجيحا به فارسی و انگليسی )‬
‫پيشنهادات ‪ :‬محورهای مطالعه و گسترش بيشتر ( ترجيحا به فارسی و انگليسی )‬
‫پيوستها‬
‫فهرست منابع‬
‫چکيده ( به انگليسی )‬
‫صفحه عنوان ( به انگليسی )‬
‫صفحه سفيد‬
‫در رساله کارشناسی ارشد و دانشنامه دکترا برگ تاييد هم بايد وجد داشته باشد که معموال قبل از‬
‫پيشگفتار درج می شود ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫طرح صفحه پروژه‬
‫دوره كارشناسي‬
‫عنوان پروژه‬
‫پروژه دوره كارشناسي‬
‫در رشته ‪ ....‬گرايش‪......‬‬
‫ارائه شده به ‪:‬‬
‫عنوان گروه آموزشي‬
‫عنوان دانشكده‬
‫عنوان دانشگاه‬
‫استاد راهنما‬
‫نام استاد راهنما‬
‫نام داشجو‬
‫تاريخ‬
‫‪-‬‬
‫طرح صفحه پروژه‬
‫دوره كارشناسي يا‬
‫رساله دوره‬
‫كارشناسي ارشد‬
‫عنوان پروژه‬
‫پروژه دوره كارشناسي‬
‫در رشته ‪ ....‬گرايش‪......‬‬
‫ارائه شده به ‪:‬‬
‫عنوان گروه آموزشي‬
‫عنوان دانشكده‬
‫عنوان دانشگاه‬
‫استاد راهنما‬
‫نام استاد راهنما‬
‫نام داشجو‬
‫تاريخ‬
‫‪-‬‬
Project title
Aproject report
Presented to :
Department of<name of dep.
<name of faculty>
Name of university
In partial fulfillment of the requirement for the degree of
Bachelor of science in
Field name
Advisor:
advisor’s name
By:
Name(s)
-
date)
‫طرح صفحه عنوان‬
‫پروژه‬
‫دوره كارشناسي‬
)‫(به انگليسي‬
‫طرح روي جلد و نيز عنوان رساله يا پايان نامه دوره‬
‫كارشناسي ارشد و دوره دكترا به چند طرز تنظيم ميشود‪،‬‬
‫در اينجا سه طرح ارائه ميگردد‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫عنوان پايان نامه‬
‫صورت الف‪:‬‬
‫پايان نامه ارائه شده به ‪:‬‬
‫عنوان گروه آموزشي‬
‫عنوان دانشكده‬
‫عنوان دانشگاه‬
‫براي دريافت درجه ‪.....‬‬
‫در رشته ‪ .....‬گرايش‪......‬‬
‫توسط ‪:‬‬
‫نام دانشجو‬
‫تاريخ‬
‫‪-‬‬
‫عنوان پايان نامه‬
‫صورت ب‪:‬‬
‫توسط‪:‬‬
‫نام دانشجو‬
‫پايان نامه براي دريافت‬
‫درجه ‪..............‬‬
‫در رشته ‪..............‬‬
‫عنوان دانشگاه‬
‫عنوان دانشكده‬
‫عنوان گروه آموزشي‬
‫تاريخ‬
‫‪-‬‬
‫عنوان پايان نامه‬
‫صورت ج‪:‬‬
‫پايان نامه براي دريافت‬
‫درجه ‪............‬‬
‫در رشته ‪..........‬‬
‫زير نظر ‪:‬‬
‫نام استاد راهنما‬
‫تاييد شده توسط ‪ :‬نام اعضا هيئت داوران‬
‫عنوان گروه آموزشي‬
‫عنوان دانشكده‬
‫عنوان دانشگاه‬
‫تاريخ‬
‫‪-‬‬
‫گزارش کار آزمايشگاه ‪:‬‬
‫در گننننزارش آزمايشننننگاه داده هننننا ‪ ،‬روشننننها و يافتننننه هننننای‬
‫آزمايشننگاهی درج مننی شننوند و البتننه بننا کتابچننه راهنمننای‬
‫آزمننايش فننرق دارد ‪ .‬ايننن گننزارش در واقننع سننند انجننام کننار‬
‫آزمايشننگاهی اسننت بنننابراين باينند دقيننق ‪ ،‬صننريح ‪ ،‬روان و‬
‫سنناختمند باشنند ‪ .‬بننرای تننامين سنناختمندی ايننن گننزارش باينند‬
‫اجنننزاء آن بنننر اسننناس ينننک روال منطقنننی در پنننی هنننم آورده‬
‫شوند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫اجزاء گزارش آزمايشگاه ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫‪.10‬‬
‫‪.11‬‬
‫‪.12‬‬
‫‪.13‬‬
‫‪.14‬‬
‫‪.15‬‬
‫‪.16‬‬
‫‪.17‬‬
‫عنوان گزارش‬
‫شماره آزمايش – شما ره قسمت‬
‫تاريخ و ساعت‬
‫محل ( نام آزمايشگا ه )‬
‫موضوع آزمايش‬
‫نام درس‬
‫دستگاههای مورد استفاده‬
‫چارچوب نظری آزمايش به اجمال‬
‫داده ها ‪ :‬در شکل جدولی‬
‫روش های بکار رفته در انجام آزمايش‬
‫شرح ديده ها‬
‫جدولها و نمودارهای خواسته شده‬
‫نتيجه گيری به کمک عباراتی کوتاه و دقيق‬
‫پاسخ به پرسشها‬
‫پيوستها در صورت ( وجود )‬
‫نام و نام خانوادگی آزمايش کننده‬
‫امضاء‬
‫‪-‬‬
‫فرم گزارش آزمايشگاه‬
‫شماره آزمايش ‪:‬‬
‫شماره قسمت ‪:‬‬
‫تاريخ انجام ‪:‬‬
‫ساعت ‪:‬‬
‫‪ -1‬عنوان گزارش ‪:‬‬
‫‪ -2‬محل ‪ :‬آزمايشگاه ‪.................................‬‬
‫‪----------------------------------------------------------‬‬‫‪-‬‬
‫‪ -3‬موضوع ‪.................:‬‬
‫مورد استفاده ‪:‬‬
‫درس‪ -5‬دستگاههاي‬
‫‪............:‬‬
‫‪ -4‬آزمايش‬
‫‪ -6‬قطعات الزم ‪:‬‬
‫‪ -7‬چارچوب نظري ‪:‬‬
‫‪ -8‬داده ها ( ترجيحا به صورت جدول )‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫فرم گزارش آزمايشگاه (ادامه)‬
‫‪ -9‬روش ‪:‬‬
‫‪ -10‬شرح ديده ها‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫فرم گزارش آزمايشگاه (ادامه)‬
‫‪ -11‬جدول و نمودارهاي خواسته شده در دفترچه راهنماي آزمايش‬
‫(نمودارها در كاغذهاي ويژه رسم شود)‬
‫‪ -12‬نتايج اصلي ‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫فرم گزارش آزمايشگاه (ادامه )‬
‫‪ -13‬پاسخ به پرسشهاي كتابچه راهنما‪:‬‬
‫نام نام خانوادگي آزمايشگر ‪:‬‬
‫امضا‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫جلسه يازدهم‬
‫مقاله‪ ،‬گزارش و ارائه‌هاي غير دانشگاهي‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬مقاله‬
‫‪ -2‬انواع مقاله از نظر کيفيت و ميزان اعتبار علمی‬
‫‪ -3‬اجزاء مقاله‬
‫‪ -4‬نکاتی در مورد مقاله‬
‫‪ -5‬برخی از انواع نوشتارهای غير دانشگاهی (کاری)‬
‫‪ -6‬گزارش‬
‫‪ -7‬انواع گزارش از نظر صورت (فرم)‬
‫‪ -8‬انواع گزارش غيرفرمی از نظر کميت‬
‫‪ -9‬انواع گزارش از نظر محتوا‬
‫‪ -10‬انواع گزارش از نظر زمان توليد و ارائه‬
‫‪ -11‬انواع رايج گزارش از نظر موضوع‬
‫‪ -12‬مهارت های الزم برای گزارش نويسی‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي كلي‪:‬‬
‫آشنايي با مقاله‪ ،‬ارائههاي غيردانشگاهي‬
‫و گزارش‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ مقاله را تعريف كند‪ ،‬انواع آن و‬‫اجزاء تشكيلدهنده آن را بشناسد‪.‬‬
‫ انواع نوشتارهاي غيردانشگاهي را‬‫نام ببرد‪.‬‬
‫ گزارش را تعريف كند و انواع آن را‬‫از نظر فرم‪ ،‬محتوا و موضوع نام ببرد‪.‬‬
‫ مهارتهاي الزم براي گزارشنويسي‬‫را بيان كند‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫مقاله ‪:‬‬
‫مقالنننه گوننننه ای نوشنننتار علمنننی – فننننی اسنننت کنننه در محافنننل‬
‫دانشگاهی و نيز مراکز پژوهشی بسنيار راينج اسنت در اينن‬
‫نوشتار يک موضوع مشخص ‪ ،‬واحد و بخوبی محدود شده‬
‫مطرح می شود و يا به مسئله ای به روشنی تعريف شنده ‪،‬‬
‫پننر داختننه مننی شننود ‪ .‬پژوهشننگران معمننوال يافتارهننای تننازه‬
‫خننود را بننه صننورت مقالننه در کنفرانسننهای علمننی و يننا در‬
‫نشريات پژوهشی ارائه می کنند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫انواع مقاله از نظر کيفيت و ميزان اعتبار علمی ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫مقاله پژوهشی اصيل‬
‫مقاله تحليلی‬
‫مقاله تاليفی‬
‫مقاله گزارشی‬
‫هر ينک از اننواع اينن مقالنه هنا ممکنن‬
‫است طی فعاليتهای پژوهشی بنيادی ‪،‬‬
‫پژوهشی کاربردی و يا پژوهشی‬
‫توسعه ای نوشته و ارائه شوند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫اجزاء مقاله ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫عنوان مقاله‬
‫نام و نام خانوادگی نويسنده‬
‫وضعيت نويسنده از نظر شغلی ( عنوان سازمانی )‬
‫عنوان محل کا ر نويسنده‬
‫چکيده ( در حد يک پااراگراف )‬
‫مقدمه ( که جزء متن اصلی است )‬
‫بخشهای متن اصلی‬
‫نتيجه گيری‬
‫خالصه‬
‫سپاسگزاری‬
‫فهرست منابع‬
‫معرفی مختصر نويسنده و نشانی تماس‬
‫‪-‬‬
‫نکاتی در مورد مقاله ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مقاله معموال فهرست مطالب ندارد اما در بعضی از مجالت علمی فهرست‬
‫کوتاه مطالب در حاشيه صفحه اول يا دوم مقاله درج می شود ‪.‬‬
‫اندازه مقاله علمی يا علمی –فنی معموال بين ‪ 6‬تا ‪ 12‬صفحه است‬
‫در انتهای چکيده مفاهيم اصلی يا اصطالحات کليدی مقاله بايد قيد شوند‬
‫مقاله معموال بين ‪ 6‬تا ‪ 10‬عنوان داخلی سطح اول دارد و تعداد سطوح در‬
‫عناوين داخلی معموال بيش از ‪ 3‬نيست ‪.‬‬
‫تعداد منابع مقاله محدوديتی ندارد اما مقاله تهيه شده در دوره کارشناسی‬
‫(مثال برای درج در مجالت دانشجويی ) معموال تا ‪ 7‬منبع دارد‬
‫معموال عنوان مقاله با حروف درشتر نوشته می شود‬
‫بعد از صفحه اول مقاله بقيه صفحات با رعايت فاصله الزم از دو کران راست‬
‫و چپ‪ ،‬باال و پايين کاغذ مثل قسمت مقدمه درج می شود‬
‫‪-‬‬
‫‪5/2‬‬
‫سانتيمتر‬
‫عنوان مقاله‬
‫نام نويسندگان‬
‫عنوان سازماني‬
‫عنوان محل كار‬
‫چكيده‬
‫‪ 5/3‬سانتيمتر‬
‫‪ -1‬مقدمه‬
‫‪ 5/2‬سانتيمتر‬
‫‪5/1‬‬
‫سانتيمتر‬
‫‪5/1‬‬
‫سانتيمتر‬
‫‪ 2‬سانتيمتر‬
‫‪-‬‬
‫برخی از انواع نوشتارهای غير دانشگاهی (کاری)‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫انواع گزارش‬
‫پيشنهاد شرکت در مناقصه‬
‫مکاتبه فنی – تجاری‬
‫گزارش امکان سنجی اجرای پروژه‬
‫گزارش بررسی مشکل فنی‬
‫گزارش بررسی خرابی تجهيزات‬
‫متن تشريح ماشين‬
‫کاتالوگ‬
‫‪-‬‬
‫گزارش ‪:‬‬
‫گزارش صرفنظر از صورت ( فنرم ) و محتنوای آن در اسناس‬
‫مجموعه ای است از اطالعات دربناره چگنونگی انجنام ينک‬
‫کننار ‪ ،‬وقننوع يننک رويننداد‪ ،‬بننروز يننک وضننعيت يننا پديننده و‬
‫بررسی يک مشکل به نحوی که کسب آن اطالعات و تحليل‬
‫آنها برای داوری و تصميم گيری الزم است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫آ‪ -‬انواع گزارش از نظر صورت (فرم)‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گزارش فرمی ‪ :‬در فرم خاصی نوشته و يا تنظيم میشود‬
‫گزارش غير فرمی ‪ :‬فرم خاصی ندارد ‪ .‬البته ساختار‬
‫مشخصی دارد که خواهيم ديد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫ب‪ -‬انواع گزارش غيرفرمی از نظر کميت‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گزارش – نامه‬
‫گزارش – يادداشت‬
‫گزارش کوتاه‬
‫گزارش بلند ( تفصيلی )‬
‫‪-‬‬
‫ج ‪ -‬انواع گزارش از نظر محتوا ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گزارش وضعيت نما ‪ :‬در اين گونه از گزارش يک‬
‫وضعيت( اعم از مشکل ‪ ،‬رويداد ‪ ،‬پديده و غيره) شرح‬
‫داده می شود ‪.‬‬
‫گزارش کار نما ‪ :‬در اين گونه از گزارش چگونگی‬
‫انجام يک کار بيان می شود و منطقا زمانی نوشته‬
‫میشود که کاری به تمامی يا تا مرحله ای انجام شده‬
‫باشد‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫د‪ -‬انواع گزارش از نظر زمان توليد و ارائه‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گنننزارش دوره ای ‪ :‬در دوره هنننای از پنننيش تعينننين شنننده‬
‫نوشنننننته و ارائنننننه منننننی شنننننود ‪ .‬مثنننننل گنننننزارش هفتگنننننی‬
‫پيشر فت کار پروژه‬
‫‪ -2‬گزارش نادوره ای ‪ :‬گاه و بيگاه درخواسنت و نوشنته‬
‫میشننود ‪ .‬مثننل گننزارش بررسننی بننروز يننک مشننکل فنننی در‬
‫مثال يک کارخانه‬
‫‪-‬‬
‫د‪ -‬انواع رايج گزارش از نظر موضوع‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گزارش بررسی يک مشکل يا نقص فنی‬
‫گزارش مطالعاتی – امکان سنجی‬
‫گزارش برگزاری همايش علمی – فنی‬
‫گزارش بررسی يک وضعيت ( رويداد‪ /‬پديده و ‪) ...‬‬
‫گزارش حاوی توصيه – پيشنهاد‬
‫گزارش کار از جمله ‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گزارش پيشرفت پروژه‬
‫گزارش طراحی‬
‫گزارش ساخت و توليد‬
‫گزارش بازرسی و تحقيق‬
‫گزارش عمليات و اجرا‬
‫گزارش ارزيابی‬
‫گزارش خريد يا فروش‬
‫گزارش بازديد‬
‫گزارش سفر‬
‫گزارش شرکت در همايش علمی – فنی‬
‫‪-‬‬
‫جنبه هاي اقتصادي – تجاري‬
‫جنبه هاي فني – توليدي‬
‫هيئت مديره‬
‫رئيس سازمان‬
‫معاون سازمان‬
‫مهندس مجري‬
‫مدير طرح‬
‫مهندس ارشد‬
‫مدير دپارتمان‬
‫‪-‬‬
‫خوانندگان‬
‫پيشگفتار‬
‫چكيده ‪-‬‬
‫خالصه‬
‫متن اصلي‬
‫مديريت سازمان – هيئت فني – مديران‬
‫پروژه ها‪ -‬مهندسين اجرايي‬
‫هيئت فني – مديران پروژه ها‬
‫مهندسين اجرايي‬
‫مهندسين‬
‫اجرايي‬
‫پيوستها‬
‫قسمتهاي گزارش‬
‫‪-‬‬
‫مهارت های الزم برای گزارش نويسی‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تشخيص صورت‪ ،‬نوع ‪ ،‬کميت و محتوای گزارش‬
‫جمع آوری ‪ ،‬انتخاب‪ ،‬رده بندی ‪ ،‬تحليل و تفسير داده ها‬
‫داشتن دقت در مشاهده ‪ ،‬مطالعه‪ ،‬آزمايش‪ ،‬بررسی و شنيدن و ‪...‬‬
‫داشتن دقت‪ ،‬صراحت ‪ ،‬منطق بندی و انسجام در انديشيدن و نوشتن به هنگام‬
‫توليد نوشتار‬
‫انتقال ايده بطور کامل ‪ ،‬دقيق ‪ ،‬مناسب ‪ ،‬روشن وصريح‬
‫برقراری ارتباط درست نوشتاری واستفاده درست از امکانات آن‬
‫توليد گزارش بر اساس تجربه فردی ‪ ،‬مشاهدات ‪ ،‬داوريهای منطقی و استدالل‬
‫و مطالعات و بررسيها‬
‫دستيابی به جواب يا جوابهای ممکن يک مشکل علمی يا فنی از طريق‬
‫نتيجهگيری درست‬
‫ارزيابی نتايج بدست آمده‬
‫‬‫آماده سازی گزارش جهت ارائه‬
‫جلسه دوازدهم ‪:‬‬
‫آشنايي با چند نوع گزارش‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬گزارش‪ -‬نامه‬
‫‪ -2‬اجزاء و ساختار گزارش – نامه‬
‫‪ -3‬گزارش‪ -‬يادداشت‬
‫‪ -4‬اجزاء و ساختار گزارش – يادداشت‬
‫‪ -5‬گزارش کوتاه‬
‫‪ -6‬اجزاء و ساختار گزارش کوتاه‬
‫‪ -7‬فرم ( صورت ) شناسنامه گزارش‬
‫‪ -8‬اطالعاتی که در صفحه عنوان گزارش کوتاه بايد درج گردد‬
‫‪ -9‬گزارش بلند‬
‫‪ -10‬رده های گزارش بلند‬
‫‬‫‪ -11‬اجزاء و ساختار گزارش بلند‬
‫هدفهاي كلي‪:‬‬
‫آشنايي با چند نوع گزارش‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ گزارش‪-‬نامه‪ ،‬گزارش‪-‬يادداشت‪،‬‬‫گزارش كوتاه و گزارش بلند را‬
‫توضيح دهد و اجزاء و ساختار‬
‫هريك را بيان نمايد‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫گزارش‪ -‬نامه ‪:‬‬
‫ايننن گونننه گننزارش در اسنناس نننوعی نامننه کنناری اسننت کننه در‬
‫محيطهای فنی و صنعتی و ‪ ...‬نوشته منی شنود و در آن بنه‬
‫مشکالتی که در تجارت‪ ،‬علوم ‪ ،‬صنعت ‪ ،‬مهندسنی و سناير‬
‫زمينه های فعاليت بشری بروز می کند پرداخته می شنود و‬
‫گزارشی کوتاه و رسمی است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫اجزاء و ساختار گزارش – نامه ‪:‬‬
‫عنوان سازمان يا شر کت فرستنده‬
‫سمت يا وضعيت سازمانی نويسنده گزارش‬
‫نشانی‬
‫نام مخاطب‬
‫وضعيت يا سمت مخاطب‬
‫نشانی مخاطب‬
‫موضوع ‪:‬‬
‫اظهار ادب‬
‫تاريخ ‪...... :‬‬
‫پيوستها ‪...... :‬‬
‫‪-‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫عبارات يا جمالت مبنی بر سابقه مکاتبه و سبب نوشتن و ارسال‬
‫گزارش – نامه ‪ :‬يک نوشتپار‬
‫بيان مشکل ‪ :‬يک نوشتپار‬
‫خالصه راه حلهای يافت شده ‪ :‬يک يا دو نوشتپار‬
‫شرح و بسط راه حل ها ‪ ،‬ضمن بيان نظريه ها ‪ ،‬داليل ‪ ،‬و ‪: ...‬‬
‫هر تعداد نوشتپار که الزم باشد‬
‫بيان نتايج ‪ :‬حاوی توصيه ها ‪ ،‬در خواستها ‪ ،‬نظرات و‬
‫پيشنهادات ‪ :‬يک يا دو نوشتپار‬
‫نام و نام خانوادگی ‪ ،‬سمت و امضاء نويسنده‬
‫پيوستها‬
‫‪-‬‬
‫گزارش‪ -‬يادداشت ‪:‬‬
‫گوننننه ای گنننزارش کوتننناه و غينننر رسنننمی اسنننت کنننه در درون‬
‫شرکت يا سازمان بين افنرادی کنه بنا يکنديگر ارتبناط کناری‬
‫نزديک دارند نوشته و ارائنه منی شنود و از رايجتنرين ننوع‬
‫گزارش کوتاه در محيطهای علمی – فنی است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫اجزاء و ساختار گزارش – يادداشت‬
‫يادداشت ‪:‬‬
‫تاريخ ‪:‬‬
‫به ‪.................. :‬‬
‫از ‪.................. :‬‬
‫موضوع ‪............. :‬‬
‫مقدمه ‪ :‬حاوی جمالتی در مورد موضوع درخواست يا پرسش و ‪ ...‬و سبب‬
‫نوشتن يادداشت‬
‫شرح حيطه مطالعاتی ‪ ،‬تحقيق يا آزمايش و شرايط کار‬
‫شرح کار انجام شده ( مطالعه – آزمايش ‪) ...‬‬
‫نتايج بدست آمده‬
‫منابع مورد استفاده‬
‫افراد انجام دهنده کار‬
‫نام و امضاء‬
‫‪-‬‬
‫گزارش کوتاه ‪:‬‬
‫گونننه ای از گننزارش اسننت کننه رسننمی بننوده وزمننانی نوشننته‬
‫میشننود کننه بننرای ارائننه مطلننب مننورد نظننر بننه ‪ 4‬صننفحه و‬
‫هرگز نه بيش از حندود ‪ 8‬صنفحه نيناز باشند ‪ .‬اينن گنزارش‬
‫میتواند هم درون سازمانی باشد و هم برون سازمان ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫اجزاء و ساختار گزارش کوتاه ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫جلد‬
‫صفحه عنوان و نامه ارسال‬
‫صفحه حاوی مشخصات گزارش يا شناسنامه گزارش‬
‫فهرست مطالب‬
‫متن اصلی‬
‫پيوستها‬
‫‪-‬‬
‫فرم ( صورت ) شناسنامه گزارش‬
‫‪-‬‬
‫شماره پرونده موضوع‪ ..... :‬شماره گزارش ‪..... :‬‬
‫تهيه كننده ‪.... :‬‬
‫عنوان ‪.... :‬‬
‫تاريخ ‪..... :‬‬
‫تعداد صفحات ‪:‬‬
‫‪.....‬‬
‫چكيده ‪...... :‬‬
‫گيرنده ‪..... :‬‬
‫نتايج مهمتر ‪...... :‬‬
‫‪-‬‬
‫اطالعاتی که در صفحه عنوان گزارش کوتاه بايد درج گردد ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫عنوان گزارش‬
‫تهيه کننده و سمت او‬
‫واحد تهيه کننده‬
‫گيرنده‬
‫نشانی‬
‫تاريخ‬
‫‪-‬‬
‫گزارش بلند ‪:‬‬
‫اين گونه گزارش که گاه بنه آن گنزارش رسنمی هنم منی گوينند‬
‫در واقننع صننورت گسننترش يافتننه گننزارش کوتنناه اسننت ‪ .‬اينن‬
‫گزارش معموال از حدود ‪ 10‬صفحه شروع منی شنود و گناه‬
‫ممکن است چند جلد هم داشته باشد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫رده های گزارش بلند ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫رده الف‪ -‬گزارش کامال رسمی‪ -‬اداری و معموال بنرون سنازمانی و‬
‫با خوانندگان معدود که صورتش بايد از کيفيت بسيار باال برخوردار‬
‫باشد ‪.‬‬
‫رده ب‪ -‬گننزارش نننه چننندان اداری و بننيش از حنندود ‪ 25‬صننفحه و‬
‫معموال درون سازمانی است ‪.‬‬
‫رده ج‪ -‬گزارش کميته هنای اجراينی و منورد اسنتفاده متخصصنين‬
‫در شنننننننننننننننننرکت ينننننننننننننننننا سنننننننننننننننننازمان و بيشنننننننننننننننننتر ننننننننننننننننننوعی‬
‫گزارش کاری است و حدود ‪ 20‬صفحه دارد ‪.‬‬
‫رده د‪ -‬گننننزارش درون بخشننننی امننننا مفصننننل تننننر از گننننزارش –‬
‫يادداشننت و دارای حنندود ‪ 10‬تننا ‪ 15‬صننفحه و احيانننا حنناوی مطننالبی‬
‫کننه در يننک برهننه زمننانی خنناص اعتبننار دارد و موقتننا مننورد اسننتفاده‬
‫قرار می گيرد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫اجزاء و ساختار گزارش بلند ‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫‪.10‬‬
‫‪.11‬‬
‫‪.12‬‬
‫‪.13‬‬
‫‪.14‬‬
‫‪.15‬‬
‫‪.16‬‬
‫جلد‬
‫صفحه سفيد‬
‫صفحه عنوان‬
‫[صفحه حق تاليف]‬
‫نامه ارسال‬
‫[ تقديم نامه ]‬
‫پيشگفتار‬
‫سپاسگزاری‬
‫فهرست مطالب‬
‫فهرست شکلها و جدولها‬
‫فهرست نمادها و نشانه ها ( می تواند در بخش فهرستها هم درج شود )‬
‫چکيده‬
‫اجزاء بخش ميانی‬
‫پيوستها‬
‫فهرست منابع‬
‫صفحه سفيد‬
‫‪-‬‬
‫عنوان گزارش‬
‫الف ‪ -‬صفحه عنوان گزارش بلند ‪:‬‬
‫ارائه شده توسط ‪:‬‬
‫نام ارائه كننده‬
‫تاريخ‬
‫نشاني‬
‫‪-‬‬
‫عنوان گزارش‬
‫گزارشي از ‪:‬‬
‫ب ‪ -‬صفحه عنوان گزارش ‪:‬‬
‫بخش تهيه كننده‬
‫در مورد ‪:‬‬
‫موضوع ‪:‬‬
‫تهيه شده توسط‪:‬‬
‫نام تهيه كننده ‪:‬‬
‫عنوان شركت يا سازمان تهيه كننده‬
‫نشاني‬
‫تاريخ‬
‫‪-‬‬
‫عنوان سازمان يا شركت تهيه كننده‬
‫عنوان اداره يا بخش تهيه كننده‬
‫الف ‪ -‬صفحه عنوان ‪:‬‬
‫عنوان گزارش‬
‫شماره گزارش‬
‫نشاني‬
‫تاريخ‬
‫‪-‬‬
‫جلسه سيزدهم‬
‫ادامه آشنايي با چند نوع گزارش‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬پيشنهاد شرکت در مناقصه‬
‫‪ -2‬اهداف پيشنهاد‬
‫‪ -3‬خصوصيات پيشنهاد‬
‫‪ -4‬مقدمات الزم برای پيشنهاد اجرای پروژه‬
‫‪ -5‬برخی از نکات اساسی منظور نظر سازمان متقاضی‬
‫‪ -6‬مطالبی که در متن پيشنهاد بايد به طرز گويا و روشن نوشته‬
‫شوند‬
‫‪ -7‬شرح طرح پيشنهادی می تواند شامل موارد زير باشد‬
‫‪ -8‬اجزاء متن پيشنهاد‬
‫‪-‬‬
‫‪ -9‬مکاتبه فنی‪ -‬تجاری مکاتبه فنی‪ -‬تجاری‬
‫‪ -10‬پاسخ پرسشهايی که قبل از اقدام به مکاتبه در يک‬
‫محيط فنی‪ -‬تجاری بايد روشن شود‬
‫‪ -11‬مواردی که بايد در پاسخ به يک نامه در محيط فنی –‬
‫تجاری رعايت گردد‬
‫‪ -12‬گزارش امکان سنجی اجرای پروژه‬
‫‪ -13‬مواردی که درمتن گزارش امکان سنجی اجرای پروژه‬
‫بايد به آنها پرداخته شود‬
‫‪ -14‬مطالبی که بايد در گزارش بررسی يک مشکل فنی‬
‫نوشته شود‬
‫‪ -15‬متن گزارش بررسی خرابی تجهيزات بايد حاوی پاسخ‬
‫باشد‬
‫زير‬
‫سئواالت‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي كلي‪ :‬آشنايي با چند نوع گزارش غيردانشگاهي‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ پيشنهاد شركت در مناقصه‪ ،‬اهداف‪،‬‬‫خصوصيات‪ ،‬اجزاء متن پيشنهاد را‬
‫توضيح دهد‪.‬‬
‫ مكاتبه فني و پرسشهايي كه قبل از‬‫مكاتبه بايد پاسخ داده شود را شرح‬
‫دهد‪.‬‬
‫ گزارش امكانسنجي و موارد‬‫مطرحشده در آن و همچنين گزارش‬
‫بررسي مشكل فني را بيان كند‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫پيشنهاد شرکت در مناقصه‬
‫منظنننور از پيشننننهاد طنننرح اولينننه اينسنننت کنننه بايننند از سنننوی‬
‫متقاضيان اجرای پروژه به مديران و مسئوالن سازمانی که‬
‫در خواسنننت اجنننرای آن را دارنننند تسنننليم شنننود ‪ .‬در واقنننع‬
‫سنننازمانی کنننه ماينننل اسنننت پنننروژه ای را بنننه اجنننرا درآورد‬
‫درخواستی را مثال از طريق جرايد عمومی مطرح میسنازد‬
‫و طنی آن اعنالم منیدارد کنه درصندد اسنت پنروژه ای را بنه‬
‫اجننرا بگننذارد و از صنناحبان شننرکتها و ‪ ...‬مننی خواهنند کننه‬
‫پيشنهادات خود را در مهلت مقرر تسليم نمايند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫اهداف پيشنهاد ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫به مسئوالن سازمان نشان دهد که منظورآنها بنه درسنتی‬
‫درا شننده اسننت (منظننور آنهننا بننه روشنننی دريافننت شننده‬
‫است ) ‪.‬‬
‫آنان را مجاب کند که پيشنهاد دهندگان قادرند منظور آنها‬
‫را بطننور مننوثر و کننارآ بننرآورده کنننند ‪ .‬در واقننع پيشنننهاد‬
‫خوب به متقاضی می گويد ‪ :‬چنه کناری بايند انجنام بگينرد‬
‫تننا سننازمان بننه اهنندافش بهتننر نائننل شننود و نيازهننايش بننه‬
‫احسن وجه در محدوده امکانات مرتفع گردد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫خصوصيات پيشنهاد ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫حاوی اطالعات کافی در مورد راه حل پيشنهادی باشد ‪.‬‬
‫کامل بودن ‪ :‬به نحوی که سازمان دريافت کننده پيشنهاد با فقدان يا نقص‬
‫اطالعاتی در پيشنهاد مواجه نشود‪.‬‬
‫روان و واضح بودن متن و موجز بودن آن (در عين حال کامل بودن)‬
‫ساختمند بودن ‪ :‬بخشهای پيشنهاد از نخستين تا انجامين دارای ارتباط‬
‫منطقی با يکديگر و با موضوع پروژه درخواست شده باشد ‪.‬‬
‫مجاب کننده بودن (بر اساس مبانی علمی و فنی به هنگام و با توجه به‬
‫امکانات و شرايط )‬
‫اطمينان بخش بودن‬
‫دقيق بودن‬
‫نشان دهنده قابليتهای پيشنهاد دهندگان و روش برخورد آنان با مشکل‬
‫سازمان‬
‫داشتن آراستگی ظاهر و وضوح بصری‬
‫‪-‬‬
‫مقدمات الزم برای پيشنهاد اجرای پروژه‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫دريافت به موقع << درخواست تسليم پيشنهاد >>‬
‫برقراری ارتباط با سازمان متقاضی حتی االمکنان قبنل از‬
‫اعننننالم رسننننمی درخواسننننت و جمننننع آوری اطالعنننناتی در‬
‫مورد چند و چون منظور سازمان ‪...‬‬
‫بررسی دقيق << درخواست >> به منظور استخراج هنر‬
‫چه بيشتر اطالعات الزم جهت تنظيم پيشنهاد‬
‫مطالعننننه محننننيط عملينننناتی ( در جننننوانبی کننننه مربننننوط بننننه‬
‫موضوع پروژه می شود )‬
‫‪-‬‬
‫اطالعات بدست آمده در مرحله قبل بايد چنان باشد که به تهيه کنندگان‬
‫پيشنهاد کمک کند تا پاسخ سئواالت زير را بيابند ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫‪.10‬‬
‫درخواست کننده کيست ؟ ( خصوصيات کلی سازمان درخواست کننده )‬
‫محل سازمان کجاسنت ؟ شنرايط خناص آن چيسنت ؟ ( شنرايط جغرافينايی –‬
‫محيطی )‬
‫چه پروژه هايی قبال در آنجا توسط چه شرکتهايی و بنا چنه هزيننه ای اجنرا‬
‫شده است ؟‬
‫موضوع درخواست دقيقا چيست ؟ ( چه پروژه ای قرار است اجرا شود )‬
‫نيازها و هدفهای اصلی سازمان در اجرای پروژه چيست ؟‬
‫چه خصوصياتی در پروژه از نظر مسئوالن سازمان حائز اهميت است ؟‬
‫مهلت تسليم پيشنهاد چيست ؟‬
‫آيا در درخواست فرم خاصی برای پيشنهاد ارائه شده است که بايد پيشنهاد‬
‫دهنده رعايت کند ؟‬
‫سازمان متقاضی چه امکانات و تجهيزاتی در اختيار می گذارد ؟‬
‫محدوديت های سازمان کدامند ؟‬
‫‪-‬‬
‫برخی از نکات اساسی منظور نظر سازمان متقاضی‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫پايين بودن هزينه‬
‫باال بودن قابليت اطمينان‬
‫باال بودن سرعت عملياتی‬
‫کوتاه بودن مدت اجرای پروژه‬
‫ساده بودن طرح و غيره‬
‫‪-‬‬
‫مطالبی که در متن پيشنهاد بايد به طرز گويا و‬
‫روشن نوشته شوند ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫مقدمنننه ‪ :‬حننناوی مطنننالبی منننوجز و روان در معرفنننی شنننرکت ينننا‬
‫سازمان پيشنهاد دهنده از نظر تواناييهنا و تخصنص هنا و سنوابق‬
‫کاری انجام شده و ‪...‬‬
‫شرح خواسته و منظور سازمان متقاضی و بيان روشن اهدافش‬
‫شرح طرح پيشنهادی‬
‫امکانات الزم برای اجرای پروژه (نيروی انسانی – تجهينزات و‬
‫وسايل )‬
‫شرح هزينه ها ( اقالم اساسی و بطور کلی هزينه برآورد شده )‬
‫نحوه اجرای پروژه ‪ :‬مدت‪ -‬زمانبندی و ‪...‬‬
‫شرايط اجرای پروژه ‪ :‬شروع ‪ ،‬ادامه ‪ ،‬پايان و تحويل و ‪...‬‬
‫جمع بندی‬
‫‪-‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫شرح طرح پيشنهادی می تواند شامل موارد‬
‫زير باشد‪:‬‬
‫طرحهای ممکن‬
‫طرح پيشنهادی ( طرح بهتر )‬
‫ويژگيهای طرح‬
‫مزايای طرح‬
‫ميزان انعطاف پذير بودن راه حل‬
‫هدفهايی که تامين می شوند‬
‫‪‬‬
‫‪-‬‬
‫اجزاء متن پيشنهاد ‪:‬‬
‫اجزاء اين نوع متن بستگی به عواملی دارد از جمله حجم متن اصلی‬
‫و پيوستها اما بهتر است اجزاء زير را داشته باشد ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫جلد‬
‫صفحه سفيد‬
‫صفحه عنوان‬
‫پيشگفتار‬
‫فهرست مطالب‬
‫فهرست شکلها و جدولها‬
‫متن اصلی‬
‫پيوستها‬
‫صفحه سفيد‬
‫‪-‬‬
‫مکاتبه فنی‪ -‬تجاری مکاتبه فنی‪ -‬تجاری ‪:‬‬
‫مکاتبه فنی يا فنی – تجاری در محيطهای کاری امر رايجی است‬
‫که به منظورهای زير نوشته می شود ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫طرح يک پرسش يا مشکل فنی و درخواست پاسخ يا راه‬
‫حل‬
‫پاسخ به نامهای که پرسش يا مشکل فنی را مطرح کرده‬
‫است‬
‫معرفی يک توليد ‪ /‬يک سيستم ‪ /‬يک خدمت و ‪...‬‬
‫درخواست يک سيستم ‪ /‬يک توليد ‪ /‬يک خدمت و ‪...‬‬
‫‪-‬‬
‫پاسخ پرسشهايی که قبل از اقدام به مکاتبه در‬
‫يک محيط فنی‪ -‬تجاری بايد روشن شود‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫آيا درخواست به گونه ای مطرح شده است که بدون اقدامات‬
‫توجيهی ديگر بتوان با مکاتبه به آن پاسخ داد ؟‬
‫آيا قبل از مکاتبه اقدامات توجيهی خاصی الزم است ؟ ای بسا با‬
‫يک تماس تلفنی توجيه به عمل آيد و احيانا پاسخ هم داده شود ‪.‬‬
‫آيا موضوع درخواست نيازی به پيگيری فوری دارد ؟ در اين‬
‫صورت طبعا از روشهای سريعتر بايد استفاده شود ‪.‬‬
‫آيا مذاکرات بيشتری الزم است ؟ بررسيهايی بايد انجام شود ؟‬
‫بازديدی بايد به عمل آيد ؟ اگر – بله – مالقات حضوری راه بهتر‬
‫است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫مواردی که بايد در پاسخ به يک نامه در محيط‬
‫فنی – تجاری رعايت گردد‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫از همان اولين نوشتپار به طور صريح وارد اصل مطلب شويد ‪ .‬البته گاه الزم است اولين‬
‫نوشتپار حالت مقدمه داشته باشد که در اين صورت بايد با جمالت موثر و جاذب نوشته شود ‪.‬‬
‫از نوشتن جمالت ناالزم در شرح و بسط موضوع نامه دريافتی اجتناب کنيد‬
‫از درج عبارات يا جمالت تعارف آميز‪ ،‬مبالغه آميز و ‪ ...‬خودداری کنيد ‪.‬‬
‫خالصه و ناظر به موضوع اصلی و موثر بنويسيد‬
‫در آغاز مشخصات نامه ای که پاسخ آن را می نويسيد قيد کنيد‬
‫به پرسشها به ترتيب مطرح شدن پاسخ دهيد‬
‫به زبانی بنويسيد که خواننده بفهمد‬
‫حتی االمکان نامه را با احساس بنويسيد‬
‫از اصطالحات و عبارات قديمی و معموال ناالزم که در بعضی نامه های اداری ديده می شود‬
‫اجتناب کنيد ‪.‬‬
‫پيوستهای فنی يا تجاری را در همان پاکتی بگذاريد که نامه را می گذاريد‬
‫نامه را با جمله يا عباراتی بيانگر اقدامی که می توانيد انجام دهيد پايان ببريد‬
‫‪-‬‬
‫گزارش امکان سنجی اجرای پروژه‪:‬‬
‫گونننه ای از گننزارش اسننت کننه نوشننتن آن در محيطهننای فنننی‬
‫بسننيار رايننج اسننت ‪ .‬اجننزاء و سنناختار ايننن گننزارش همننان‬
‫است که قبال در بخش گزارشات ديديم ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫مواردی که درمتن گزارش امکان سنجی اجرای‬
‫پروژه بايد به آنها پرداخته شود ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫امکانات بالقوه سازمان‬
‫ريسکها ‪ ،‬خطرات و احتمال آنها‬
‫اولويتها در سازمان‬
‫محدوده کاربرد‬
‫جنبه های تجاری – اقتصادی‬
‫زمينه های رقابت‬
‫اهميت پروژه يا توليد برای سازمان‬
‫اقدامات اوليه الزم‬
‫طرح پيشنهادی برای اجرا‬
‫اقدامات الزم در طول مدت انجام کار‬
‫نيروی انسانی الزم‬
‫امکانات و تجهيزات الزم‬
‫دوره حيات پروژه يا توليد‬
‫طرح زمانبندی اجرا با توجه به اولويت ها‬
‫هزينه اجرا‬
‫‪-‬‬
‫مطالبی که بايد در گزارش بررسی يک مشکل‬
‫فنی نوشته شود ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مشکل چيست ؟‬
‫چرا مورد بررسی قرار می گيرد ؟‬
‫روش بررسی مشکل چيست و از چه جنبه هايی مورد بررسی قرار ميگيرد ؟‬
‫از چه زمانی و در چه وضعی و چگونه پديد آمده است ‪.‬‬
‫به چه داليلی مشکل پديد آمده است ؟‬
‫ابعاد و خصوصيات آن چيست ؟‬
‫اهميت مشکل تا چه حد است و تبعات آن چيست ؟‬
‫چه کسان ديگری بايد مشکل را بررسی کنند‬
‫راه حل پيشنهادی چيست ؟‬
‫ساير راه حلها کدامند ؟‬
‫زمان الزم برای پياده سازی راه حل چيست ؟‬
‫امکانات الزم برای پياده سازی راه حل چيست ؟‬
‫امکانات و محدوديت های پياده سازی راه حل کدامند ؟‬
‫نتايج قابل پيش بينی در جهت حل مشکل کدامند ؟‬
‫‪‬‬
‫‪-‬‬
‫متن گزارش بررسی خرابی تجهيزات بايد‬
‫حاوی پاسخ سئواالت زير باشد‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫چه تجهيزاتی آسيب ديده اند ؟‬
‫ماهيت و گستردگی خرابی چيست ؟‬
‫ميزان خسارتهای وارده چقدر است ؟‬
‫چه پيامدهايی دارد ؟‬
‫ايا سابقه دارد ؟‬
‫مسئوليت نگهداری دستگاه با کسيت ؟‬
‫چه کاری بايد انجام شود ( جهت ترميم ) ؟‬
‫آيا به ملزومات خاصی نياز است ؟‬
‫چه کسی چه کاری بايد بکند ؟ از چه زمان و به چه مدتی ؟‬
‫عملی ترين راه حل چيست ؟‬
‫هزينه ترميم چه قدر است ؟‬
‫چه توصيه هايی بايد کرد ؟‬
‫‪-‬‬
‫جلسه چهاردهم‬
‫انواع ارائه‌هاي غيردانشگاهي‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬متن ماشين تشريح‬
‫‪ -2‬اطالعات متن ماشين تشريح‬
‫‪ -3‬شرح کامل ماشين‬
‫‪ -4‬نظم منطقی در متن تشريح ماشين‬
‫‪ -5‬کاتالوگ‬
‫‪ -6‬نکاتی که در كاتالوگ بايد درج می شود‬
‫‪ -7‬محتوای کاتالوگ‬
‫‪-‬‬
‫‪ -8‬قواعد توليد متون راهنمای فنی‬
‫‪ -9‬سطوح پنج گانه مخاطب در متون راهنمای فنی‬
‫‪ -10‬مخاطبين سطح اول‬
‫‪ -11‬مخاطبين سطح دوم‬
‫‪ -12‬مخاطبين سطح سوم‬
‫‪ -13‬مخاطبين سطح چهارم‬
‫‪ -14‬مخاطبين سطح پنجم‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي‬
‫آشنايي با چند ارائه غيردانشگاهي‬
‫كلي‪:‬‬
‫هدفهاي رفتاري‪ :‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ متن ماشين تشريح و اطالعات‬‫درون آن و نظم منطقي آن را‬
‫شرح دهد‪.‬‬
‫ كاتالوگ را شرح دهد و محتواي‬‫آن را بيان كند‪.‬‬
‫ متن راهنماي فني را بشناسد و‬‫هريك از سطوح مخاطب در آن را‬
‫بازگو نمايد‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫متن ماشين تشريح ‪:‬‬
‫منظور از ماشين تشريح معنای عام آن است و می توانند ينک‬
‫کننامپيوتر باشنند يننا ماشننينی در يننک کارگنناه يننا کارخانننه و يننا‬
‫آزمايشگاه و امثال آن ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫متن ماشين تشريح بايد حاوی اطالعات‬
‫زير باشد‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بيان مختصر تاريخچه طراحی و ساخت ماشين‬
‫اشاره ای به ماشينهای مشابه ديگر‬
‫شرح کامل ماشين‬
‫شرح مبانی و مفاهيم نظری مربوط به ماشين ( به اجمال )‬
‫شرح کامل عمليات ماشين‬
‫شرح نحوه تماس انسان با آن ( دستور کار با ماشين )‬
‫بيان موارد استفاده از ماشين و محدوديت های آن‬
‫بيان احتياطات و مالحظات که بايد در حين استفاده از ماشين رعايت گردد ‪.‬‬
‫اشاره به شرکت سازنده ‪ ،‬نحوه سفارش خريد وحدود قيمت و ‪ ( ...‬در‬
‫صورت وجود اطالعات )‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫شرح کامل ماشين ‪:‬‬
‫اگر ماشين پيچيده باشند قبنل از ورود بنه جزئينات حتمنا کلينات‬
‫مربنوط بنه آن بايند ذکنر گنردد ‪ .‬بنرای بينان جزئينات بايند بنه‬
‫صورت ساختمند و مبتنی بر يک نظم منطقنی عمنل کنرد کنه‬
‫خواهيم ديد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫نظم منطقی در متن تشريح ماشين می تواند‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بر اساس ترتيب فعال شدن بخشهای ماشين باشد هنگاميکه بکار‬
‫مننی افتنند ‪ .‬بننه عبننارت ديگننر ابتنندا آن بخننش از ماشننين کننه زودتننر‬
‫فعال منی شنود تشنريح منی گنردد و سنپس بخنش بعندی ‪ .‬در واقنع‬
‫اين نظم منطقی مبتنی است بر کرونولوژی فعاليت اجنزاء مختلنف‬
‫ماشين ‪.‬‬
‫بننر اسنناس اهميننت اجننزاء باشنند ‪ .‬هننر چننند عملکننرد کننل ماشننين‬
‫بسننتگی بننه عملکننرد همننه اجننزاء آن دارد ولننی بعضننی از اجننزاء‬
‫ممکن است از سايرين مهم تر باشند ‪.‬‬
‫بر اساس ترتيب قنرار گنرفتن اجنزاء در پيکربنندی ماشنين باشند ‪.‬‬
‫منننثال از بيروننننی تنننر ينننن قطعنننه شنننروع بنننه تشنننريح منننی کننننيم تنننا‬
‫درونیتننرين يننا بنناالترين جننزء تننا پننايين تننرين و يننا در نظنناره بننه‬
‫ماشين از چپ به راست و يار راست به چپ و ‪...‬‬
‫‪-‬‬
‫کاتالوگ ‪:‬‬
‫کاتالوگ متنی است تا حدودی فنی و گاه تجاری کنه در نهاينت‬
‫سنننادگی و اختصنننار بنننه منظنننور معرفنننی ينننک توليننند تهينننه‬
‫میشود‪ .‬در اين متن بنه شنرح جنبنه هنای مختلنف توليند بنه‬
‫تفصيل پرداخته نمی شود ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫نکاتی که در چنين متنی بايد درج می شود‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫توضيح مختصر توليد‬
‫بيان جنبه ها و ويژگيهای آن به اجمال‬
‫داده های الزم در مورد ابعاد‬
‫محدوديتها ‪ ،‬قابليتها و کاربردهای توليد‬
‫قيمت در صورت امکان‬
‫نحوه کار توليد و چگونگی استفاده از آن‬
‫توضيحاتی در مورد نحوه درخواست توليد‬
‫نشانی و مشخصات سازمان عرضه کننده‬
‫‪-‬‬
‫محتوای کاتالوگ ‪:‬‬
‫معموال اين متن حناوی شنکلها و جندولهايی اسنت کنه خوانننده‬
‫را در شناخت سنريعتر و واضنح تنر توليند کمنک منی کنند ‪.‬‬
‫از بکننارگيری فرمولهننا و درج مطالننب نظننری در ايننن مننتن‬
‫اجتناب می شود ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫قواعد توليد متون راهنمای فنی ‪:‬‬
‫به طور کلی در محيطهای فنی – مهندسی منی تنوان ‪ 5‬سنطح‬
‫مخاطننب را بازشناسننی کننرد و ‪ 5‬سننطح بننرای کنتننرل کمننی و‬
‫کيفی متون راهنما قائل شد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫سطوح پنج گانه مخاطب در متون راهنمای فنی‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫سطح اپراتورها و افراد غير تکنيکی‬
‫سطح افراد تکنيکی وتکنسين‬
‫سطح تکنسين های عالی يا مهندسين مبتدی‬
‫سطح مهندسين مجرب‬
‫سطح مهندسين عالی و پژوهشگران‬
‫‪-‬‬
‫مخاطبين سطح اول ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫عرضه کردن فقط اطالعات مبنايی الزم‬
‫ضميمه کردن شکلهای ساده به متن‬
‫چنانچه متن حاوی دستورهای عملياتی باشد (مثال‬
‫دستورهای کار با يک ماشين يا انجام آزمايشها )‬
‫عر ضه کردن آنها به صورت ساختمند و روشمند و به‬
‫کمک جمالتی کوتاه و گويا ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫مخاطبين سطح دوم ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫تشريح ماشين يا دستگاهی که بايد با آن کار کنند ‪ ( .‬در‬
‫جزئيات )‬
‫بيان اجمالی مبانی نظری عمليات يا آزمايشها‬
‫استفاده از نمودارها بجای معادالت رياضی‬
‫ارجاع دادن به متون ديگر و نيز کتابچه های راهنما‬
‫‪-‬‬
‫مخاطبين سطح سوم ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫نيازی به شرح کارهايی که ماشين يا دستگاه ( به ويژه‬
‫آزمايشگاهی ) انجام می دهد نيست ‪.‬‬
‫( فرض بر اين است که مخاطبين اطالع الزم را دارند )‬
‫تشريح عملياتی وسايل خاص آزمايشگاهی و علمی ( در صورت‬
‫وجود )‬
‫تشريح اجزايی وسايل خاص و نحوه پياده کردن و سوار کردن‬
‫آنها ‪ .‬در صورت امکان همراه با شکلهای الزم‬
‫شرح اصول نظری عمليات به کمک طرحها ‪ ،‬نقشه ها ‪ ،‬و‬
‫مفاهيم نظری‬
‫استفاده از منحنی ها بجای معادالت تئوريک‬
‫ارجاع دادن به منابع ديگر‬
‫‪-‬‬
‫مخاطبين سطح چهارم ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫شرح مفاهيم مهم مبنايی‬
‫ارائه اطالعات به طور کامل‬
‫درج محاسبات رياضی ساده‬
‫اجتناب از محاسبات رياضی پيشرفته ( در صورت لزوم‬
‫در پيوستها آورده شود )‬
‫استفاده از نمادهای استاندارد‬
‫‪-‬‬
‫مخاطبين سطح پنجم‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫ذکر منابع حاوی مفاهيم مبنايی در مقدمه‬
‫استفاده از رياضيات عالی برای بيان مطلب‬
‫ارائه اطالعات به طور گستره و کامل‬
‫استفاده از نمادهای استاندارد‬
‫‪-‬‬
‫جلسه پانزدهم‬
‫ارائه شفاهي‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬تعريف ارائه شفاهی‬
‫‪ -2‬خصوصيات ارائه شفاهی‬
‫‪ -3‬امكانات ارائه شفاهي‬
‫‪ -4‬انواع ارائه شفاهی‬
‫‪ -5‬خصوصيات سخنرانی عمومی‬
‫‪ -6‬خصوصيات کلی تدريس (ارائه تعليمی)‬
‫‪ -7‬خصوصيات سخنرانی علمی – فنی‬
‫‪ -8‬ميزان دريافت مخاطب در انواع ارائه شفاهی‬
‫‪-‬‬
‫‪ -9‬امکانات ارائه شفاهی‬
‫‪ -10‬امکانات مربوط به ارائه کننده‬
‫‪ -11‬امکانات مربوط به مخاطب‬
‫‪ -12‬امکانات ناشی از ماهيت ارائه شفاهی‬
‫‪ -13‬امکانات محيطی‬
‫‪ -14‬امکانات ديداری – شنيداری‬
‫‪ -15‬موارد استفاده امكانات ديداري ‪ -‬شنيداري‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي‬
‫كلي‪:‬‬
‫هدفهاي‬
‫رفتاري‪:‬‬
‫آشنايي با ارائه شفاهي‬
‫دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ ارائه شفاهي را توصيف كند و‬‫خصوصيات آن را بيان كند‪.‬‬
‫ انواع ارائه شفاهي و ويژگيهاي‬‫هريك را نام ببرد‪.‬‬
‫ امكانات ارائهكننده و مخاطب و‬‫امكانات محيطي را بشناسد‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫تعريف ارائه شفاهی ‪:‬‬
‫نوعی انتقال اطالعات است که رسانه اصنلی آن کنالم ينا گفتنار‬
‫است ‪ .‬ارائه کننده ايده مورد نظنرش را بنا اسنتفاده ازگفتنار‬
‫و برخی امکانات ديگر به مخاطب منتقل میکنند ‪ .‬سناخت و‬
‫پرداخت جمالت کنه بعضنی از آنهنا پنيش انديشنيده و بعضنی‬
‫مننوردی و فننی البداهننه هسننتند بننه هننر حننال نينناز بننه نننوعی‬
‫انشاء مطلب دارد ‪ .‬از اين رو ارائه شنفاهی در معننای عنام‬
‫به انشای خطابی نيز موسوم است ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫خصوصيات ارائه شفاهی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫حضوری است ( مخاطب در حضور است )‬
‫قابل استناد نيست ( مگر آنکه گفتار به نحوی ضبط شود ) ‪.‬‬
‫به خاطر محدوديت زمانی به اندازه ارائه کتبی مشروح نيست و ممکن است در معرض خطر‬
‫ناقص بودن باشد‬
‫کنترل کيفی – کمی آن دشوار است و مهارت خاصی الزم دارد‬
‫تعداد مخاطبين معموال کمتر از تعداد مخاطبين ارائه کتبی است‬
‫از نظر آرايش و سبک بيان ضوابط ارائه کتبی را ندارد و ارائه کننده می تواتند از چند سبک‬
‫بيانی استفاده کند ‪.‬‬
‫تاثير گذاری اش می تواند سريع باشد هر چند اثرش در مخاطب لزوما ديرپای نيست ‪.‬‬
‫امکان تبادل نظر بين ارائه کننده و مخاطب وجود دارد و به بيان ديگر نوعی انتقال اطالعات‬
‫دوسويه است ‪.‬‬
‫از نظر مجموعه امکانات از ارائه کتبی غنی تر است به ويژه << زبان بدن >> امکانی‬
‫بسيار موثر در اين نوع انتقال اطالعات است ‪.‬‬
‫ممکن است با هدف سازگاری و يا مجاب کردن مخاطب و جلب نظر موافق او انجام شود‪ .‬از‬
‫اين نظر ارائه شفاهی ممکن است << آگاه ساز >> يا << مجاب کننده >> باشد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫ارائه كننده‬
‫پيام‬
‫انديشي‬
‫پيام سازي‬
‫پيام پيرايي‬
‫پيام فرستي‬
‫امكانات ارائه شفاهي‬
‫‪-1‬خصوصيات ارائه كننده‬
‫‪-2‬كالم‬
‫‪-3‬سبك بيان و صدا‬
‫آهنگ‬‫نواخت و لحن‬‫طرز اداي كلمات‬‫مكث و سكوت‬‫‪ -4‬حضور فيزيكي رويارويي‬
‫زبان بدن‬‫نگاه‬‫‪ -5‬امكانات شنيداري‪ -‬ديداري‬
‫‪ -6‬اعمال تغييرات سريع‬
‫‪ -7‬گفتار و حركتهاي موردي‬
‫‪ -8‬وضع زمان و مكاني‬
‫‪ -9‬وضع روحي – عاطفي‬
‫احساسي مخاطب‬
‫‪ -10‬وضع اجتماعي ارائه‬
‫مخاطب‬
‫پرسش‬
‫ابهام‬
‫ترديد‬
‫درك يا حس‬
‫پيام‬
‫پيام كاوي‬
‫پيام گيري‬
‫‪-‬‬
‫انواع ارائه شفاهی ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫سخنرانی عمومی‬
‫تدريس‬
‫سخنرانی علمی – فنی‬
‫قرائت نثر و شعر‬
‫‪-‬‬
‫خصوصيات سخنرانی عمومی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در اين نوع ارائه شفاهی معموال از امکانات شنيداری و ديداری استفاده‬
‫نمیشود ‪.‬‬
‫به طور انفرادی صورت می گيرد‬
‫مدتش معموال حدود نيم ساعت و گاه بيشتر است‬
‫ارائه کننده بايد آ يين سخنوری رابشناسد و با فن خطابه آشنا باشد‬
‫شخصيت سخنران و حرکات و رفتارش در حين سخنرانی در موفقيت يا عدم‬
‫موفقيت سخنرانی تاثير زياد دارد‬
‫مناسبتهايش گوناگون است و محتوايش نيز طبعا تابع مناسب آن است‬
‫وضع روحی – عاطفی و احساسی مخاطب در اين نوع ارائه عامل مهمی‬
‫است‬
‫شرايط زمانی – مکانی می تواند عامل مهمی باشد‬
‫‪-‬‬
‫خصوصيات کلی تدريس (ارائه تعليمی)‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫معموال از امکانات شنيداری و ديداری ساده استفاده می شود‬
‫هدف اصلی اش آموزش است‬
‫ارائه کننده بايد شيوه تدريس را بداند‬
‫بر اساس يک طرح درس مشخص انجام می شود که قبال بايد آماده شده باشد‬
‫معموال مخاطبين چندان اطالعی از موضوع ندارند‬
‫مخاطبين موظف به رعايت آداب خاص هستند‬
‫مخاطبين ملزم به دريافت هستند‬
‫کسب اطمينان از انجام فراروند دريافت و درا بسيار حائز اهميت است‬
‫حتما بايد کنترل کمی و کيفی دقيق انجام شود‬
‫مخاطبين از نظر دانش و آگاهی در موضوع ارائه معموال با يکديگر همسطح‬
‫و زير سطح ارائه کننده هستند‬
‫‪-‬‬
‫خصوصيات سخنرانی علمی – فنی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫خاص محافل علمی – فنی است‬
‫معموال در کنفرانس ‪ ،‬سمينار ‪ ،‬سمپوزيوم و ‪ ...‬انجام می شود‬
‫موضوع آن غالبا تخصصی است‬
‫از انواع امکانات ديداری وشنيداری در اين نوع ارائه استفاده می شود‬
‫مدتش بين ‪ 10‬تا ‪ 25‬دقيقه است‬
‫معموال به طور انفرادی انجام می شود هرچند ‪ ،‬گاه ممکن است موضوعی را بيش از يک نفر و بر‬
‫اساس يک طرح ارائه چند نفره ارائه نمايند‬
‫استفاده بجا و درست از امکانات سمعی – بصری در موفقيت آن بسيار تاثير دارد‬
‫محتوايش را بايد با دقت آماده کرد و از اين نظر تمام مراحل يک ارائه کتنبی ( غير از تنظيم ساختار سه‬
‫بخشی) را بايد انجام داد‬
‫هر چند نيازی نيست که سخنران آيين سخنوری بداند اما هر چه سخنرانی با آداب سخنرانی بيشتر آشنا‬
‫باشد موفق تر است ‪.‬‬
‫مخاطبين ممکن است از نظر دانش و آگاهی علمی – فنی در سطوح مختلف بوده حتی بعضی از آنها‬
‫فراسطح ارائه کننده باشند‬
‫ممکن است ماهيتا از نوع ارائه شفاهی اطالع دهنده يا از نوع ارائه شفاهی مجاب کننده باشد‬
‫حتما بايد بر اساس يک طرح زمانبندی مشخص انجام شود‬
‫ارائه کننده بايد آدابی را رعايت کند و به بيان ديگر بايد طبق شيوه ارائه عمل کند‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫ميزان دريافت مخاطب در انواع ارائه شفاهی‬
‫‪100‬‬
‫درصد دريافت مخاطب‬
‫‪50‬‬
‫‪0‬‬
‫زمان سپري شده‬
‫‪-‬‬
‫امکانات ارائه شفاهی ‪:‬‬
‫ارائه شفاهی از نظر امکانات غنی تر از ارائه کتبی است اين‬
‫امکانات را میتوان به ‪ 4‬دسته زير تقسيم کرد ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫امکانات مربوط به ارائه کننده‬
‫امکانات مربوط به مخاطب‬
‫امکانات ناشی از ماهيت ارائه شفاهی‬
‫امکانات محيطی‬
‫‪-‬‬
‫امکانات مربوط به ارائه کننده ‪:‬‬
‫آنهايی هستند کنه از وضنع کاننال ارائنه کنننده ناشنی میشنود‪.‬‬
‫ارائننه کننننده شننفاهی عننالوه بننر خصوصننياتی کننه قننبال دي نديم‬
‫بايد خصوصيات ديگری هم داشته باشد که خواهيم ديد‬
‫‪-‬‬
‫امکانات مربوط به مخاطب ‪:‬‬
‫آنهننايی هسنننتند کنننه از وضننع کاننننال مخاطنننب ناشننی منننی شنننود‬
‫مخاطننننب عننننالوه بننننر خصوصننننياتی کننننه قننننبال ديننننديم باينننند‬
‫خصوصيات ديگری هم داشته باشند و آدابنی را رعاينت کنند‬
‫که کم و بيش از آنها آگاهيم ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫امکانات ناشی از ماهيت ارائه شفاهی ‪:‬‬
‫اين امکانات ناشی از ماهيت خود ارائه شفاهی هستند و عبارتند از ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫کالم‬
‫سبک بيان و صدا‬
‫حضور فيزيکی روياروی‬
‫نگاه‬
‫زبان بدن ( به ويژه حرکت دستها و سر)‬
‫تغييرات سريع و اصالحات‬
‫گفتارها و حرکتهای موردی‬
‫‪-‬‬
‫امکانات محيطی ‪:‬‬
‫آنهايی هستند که در محيط ارائه فراهم‬
‫می آيند و عبارتند از ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫وضع مکانی – زمانی و اجتماعی ارائه‬
‫امکانات ديداری – شنيداری‬
‫‪-‬‬
‫امکانات ديداری – شنيداری عبارتند از‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تخته سياه ( يا سفيد )‬
‫چارت‬
‫پوستر‬
‫ابزارهای نمايشی ( در انواع گوناگون )‬
‫دستگاههای تقويت و پخش صدا‬
‫‪-‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫امکانات ديداری– شنيداری بايد به چه‬
‫منظورهايی مورد استفاده قرارگيرند و بالعکس‬
‫‪:‬‬
‫جلب توجه دقيق مخاطبين به يک موضوع مشخص‬
‫افزايش تاثير محتوای مطلبنی کنه ارائنه منی شنود ( تقوينت‬
‫تاثير پيام )‬
‫تشديد عالقه مخاطبين به موضوع‬
‫نمايش مفاهيم با ايده هايی که شرح آنها با کالم زمانگير يا‬
‫دشوار است‬
‫‪-‬‬
‫هرگز نبايد به منظورهای زير از اين‬
‫امکانات استفاده کرد ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تاثير گذاشتن روی مخاطب از طريق ارائه تعداد زيادی‬
‫جدول و نمودار‪.‬‬
‫اجتناب از برقراری تماس پويا با مخاطبين ‪.‬‬
‫ارائه ايده های متعدد در يک مطلب واحد‪.‬‬
‫ارائه ايده های ساده که با کالم به آسانی قابل بيان هستند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫جلسه شانزدهم ‪:‬‬
‫سخنراني علمي‪-‬فني‬
‫‪-‬‬
‫آنچه در اين جلسه مي خوانيد‪:‬‬
‫‪ -1‬سخنرانی علمی – فنی‬
‫‪ -2‬ساختمندی‬
‫‪ -3‬مقدمه در يک سخنرانی علمی – فنی ساختمند‬
‫‪ -4‬نمودار ميزان توجه مخاطبين در سخنرانی غير ساختمند‬
‫‪ -5‬نمودار ميزان توجه مخاطبين در سخنرانی ساختمند‬
‫‪ -6‬خصوصيات سخنران علمی – فنی‬
‫‪ -7‬زمان سخنرانی علمی – فنی‬
‫‪-‬‬
‫‪ -8‬نمودار ارائه مطالب درارائه شفاهی طوالنی ( به مدت يک‬
‫روز مثل سمينار )‬
‫‪ -9‬مکان سخنرانی علمی – فنی‬
‫‪ -10‬آماده سازی سخنرانی علمی – فنی‬
‫‪ -11‬كارهاي الزم در آماده سازی سخنرانی علمی – فنی‬
‫‪ -12‬برگهای شفاف‬
‫‪ -13‬شيوه سخنرانی علمی – فنی‬
‫‪ -14‬برخی از نکات قابل توجه در شيوه سخنرانی علمی –‬
‫فنی‬
‫‪-‬‬
‫هدفهاي كلي‪ :‬آشنايي با سخنراني علمي ‪ -‬فني‬
‫هدفهاي رفتاري‪:‬دانشجو در پايان اين جلسه ميتواند‪:‬‬
‫ سخنراني علمي‪-‬فني را تشريح‬‫كند‪.‬‬
‫ ويژگيهاي مقدمه اين سخنراني‪،‬‬‫زمان مناسب انجام آن و مادهسازي‬
‫و شيوه مناسب سخنراني را بداند‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫سخنرانی علمی – فنی ‪:‬‬
‫ننننوعی از ارائنننه شنننفاهی اسنننت کنننه در محافنننل علمنننی – فننننی‬
‫بسنننيار راينننج اسنننت ‪ .‬خصوصنننيات اينننن ننننوع ارائنننه را قنننبال‬
‫ديديم‪ .‬سخنرانی علمی – فننی زمنانی موفنق و دارای تناثير‬
‫روی مخاطب است که به طرزی ساختمند انجام شود ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫ساختمندی‪:‬‬
‫سخنرانی علمی و فنی را ساختمند گوييم اگر به طرز زير انجام شود ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫با مقدمه ای جاذب شروع شود به نحوی که از همان آغاز نظر مخاطب جلب شود ‪.‬‬
‫مطلب اصلی بصورت بخش بندی شده با شروع از مفاهيم آشنا برای مخاطبين و بيان‬
‫مفاهيم مبنايی مطرح شود ( مدت هر بخش متناسبا تعيين شود )‪.‬‬
‫تسلسل و توالی منطقی بخشهای مختلف بحث با رعايت زمانبندی ارائه بايد حفظ شود‬
‫نتيجه گيريهای مرحله ای از هر قسمت بحث انجام شود ‪.‬‬
‫به سؤاالت مربوط به هر مرحله از بحث ( در صورت مطرح شدن سئوال ) پاسخ داده‬
‫شود‪.‬‬
‫جمع بندی نهايی و نتيجه گيريهای الزم پس از اتمام بخش های مختلف انجام شود به‬
‫سؤاالت مخاطبين پاسخ مناسب داده شود‪.‬‬
‫سؤاالتی در موضوع ارائه شده طرح و در صورت امکان پاسخ مخاطبين دريافت شود‬
‫در صورت امکان بخش بحث پايانی با مخاطبين برگزار شود‪.‬‬
‫از مخاطبين به خصوص از سئوال کنندگان و شرکت کنندگان در بحث پايانی سپاسگزاری‬
‫شود‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫مقدمه در يک سخنرانی علمی – فنی‬
‫ساختمند بايد به موارد زير بپردازد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫رعايت شئون فرهنگی و عرف محيط‬
‫ادای احترام به حاضرين‬
‫کسب اجازه از صاحبنظران و پيشکسوتان و اساتيد در موضوع ارائه‬
‫گاه الزم است ارائه کننده خود را با اجمال معرفی کند‬
‫گاه الزم است به منابع مطالعه شده اشاره شود‬
‫طرح عنوان اصلی و عناوين داخلی مهم تر ( که در برگ شفاف يا چارت يا‬
‫پوستر نوشته شده اند )‬
‫بيان حيطه و حدود موضوع‬
‫بيان سوابق کارهای انجام شده در موضوع به اختصار‬
‫اشاره ای مختصر به امکانات و مشکالت احتمالی مطالعه پژوهش در موضوع‬
‫‪-‬‬
‫نمودار ميزان توجه مخاطبين در سخنرانی غير ساختمند‬
‫‪100‬‬
‫زمان به دقيقه‬
‫‪30‬‬
‫‪15‬‬
‫ميزان توجه مخاطب‬
‫‪50‬‬
‫‪0‬‬
‫‪-‬‬
‫نمودار ميزان توجه مخاطبين در سخنرانی ساختمند‬
‫‪100‬‬
‫زمان به دقيقه‬
‫‪30‬‬
‫‪15‬‬
‫ميزان توجه مخاطب‬
‫‪50‬‬
‫‪0‬‬
‫‪-‬‬
‫خصوصيات سخنران علمی – فنی‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ظاهر آراسته و متناسب با عرف جامعه‬
‫تمرکز فکر و جمعيت خاطر‬
‫گشاده رويی‬
‫صبر و حوصله‬
‫قابليت (هنر ) جلب توجه مخاطب‬
‫توانايی اشراف بر فضای ارائه و کنترل جو ارائه‬
‫ادب در کالم و ادب در رفتار‬
‫تاثير نگاه‬
‫نفوذ کالم‬
‫حضور ذهن‬
‫خونسردی‬
‫تسلط بر اعصاب‬
‫حاضر جوابی‬
‫توانايی برقراری ارتباط حضوری زنده و پويا‬
‫‪-‬‬
‫زمان سخنرانی علمی – فنی ‪:‬‬
‫در اين نوع ارائه نيز عامل زمنان (تناريخ ) بسنيار تناثير دارد‪.‬‬
‫اما گذشته از اين عامل مسنئله انتخناب زمنان (سناعت ) از‬
‫حساسيت خاصی برخوردار است ‪ .‬بعنوان مثال سناعت قبنل‬
‫از ظهنننر ينننا بالفاصنننله بعننند از ظهنننر زمنننان مطلنننوبی بنننرای‬
‫سخنرانی علمی –فنی نيست و در محيطهنای کناری سناعت‬
‫آخر وقت نامطلوب به نظر میرسد‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫نمودار ارائه مطالب درارائه شفاهی طوالنی ( به مدت يک روز مثل سمينار )‬
‫كميت ارائه‬
‫غروب‬
‫بعدازظهر‬
‫صبح‬
‫‪-‬‬
‫مکان سخنرانی علمی – فنی ‪:‬‬
‫مکان سخنرانی علمی فنی بايند از نظنر معمناری و امکاننات و‬
‫تجهيننزات بننه گونننه ای باشنند کننه هننيع مشننکل و مننانعی در‬
‫انجام ارائه ايجاد نشود ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫آماده سازی سخنرانی علمی – فنی ‪:‬‬
‫سخنران علمی و فنی بايد سنخنرانی اش را بنا دقنت طراحنی و‬
‫محتننوايش را آمنناده کننند ‪ .‬تمننام مراحلننی کننه در ارائننه کتبننی‬
‫ديديم در اين نوع ارائنه نينز بايند انجنام شنوند ‪ .‬البتنه تنظنيم‬
‫ساختار سه بخشی به گونه ای که در ارائه کتبی دينديم فقنط‬
‫وقتننی انجننام مننی شننود کننه صننورت کتبننی سننخنرانی خواسنته‬
‫شده باشد ( مثال برای درج در گزارش کنفرانس ينا سنمينار‬
‫و يا توزيع بين حاضرين در جلسه )‬
‫‪-‬‬
‫در آماده سازی سخنرانی علمی – فنی‬
‫کارهای زير بايد انجام شود ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مراحل يکم تا پنجم از مراحل آماده سازی ارائه کتبی‬
‫تهيه طرح زمانبندی ‪ :‬اين طرح بهتر است در يک دفتر‬
‫يادداشت تهيه شود به صورتی که در شکل خواهيم ديد‬
‫تهيه برگهای شفاف‬
‫تهيه امکانات شنيداری – ديداری در صورتيکه تهيه آنها‬
‫با خود ارائه کننده باشد‬
‫تمرين سخنرانی‬
‫‪-‬‬
‫برگهای شفاف ‪:‬‬
‫اين برگها بهتر است در دو نوع زير تهيه شوند ‪:‬‬
‫‪ -1‬برگهای شفاف حاوی تصاوير جالب و گويا و نشاندهنده‬
‫مطلب اصلی و ترجيحا با چند رسم الخط و بطور رنگی‬
‫‪ -2‬برگهای شفاف حاوی متن اصلی سخنرانی که گاه ممکن‬
‫است برای توضيحات بيشتر الزم باشند ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫دفتر يادداشت ‪ :‬طرح زمانبندی سخنرانی علمی فنی‬
‫زمان‬
‫موضوع‬
‫عنوان‬
‫داخلي‬
‫مفاهيم‬
‫اصلي‬
‫خالصه‬
‫توضيحات‬
‫نتيجهگيري‬
‫شماره‬
‫تصوير‬
‫موضوع‬
‫تصوير‬
‫عنوان‬
‫تصوير‬
‫خالصه‬
‫شرح‬
‫تصوير‬
‫‪-‬‬
‫شيوه سخنرانی علمی – فنی ‪:‬‬
‫بايد توجه داشنت کنه اينن کنار بسنيار ظرينف و حسناس اسنت ‪.‬‬
‫ارائه کننده (سخنران ) بايد سعی کند کمترين اشنتباه را چنه‬
‫در گفتار و چه در رفتار مرتکب شنود تنا سنخنرانی منوثر و‬
‫منننوفقی داشنننته باشننند بنننويژه اگنننر ارائنننه شنننفاهی از ننننوع‬
‫مجابکننده باشد ‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫قبل از شروع سخن با گردش آرام نگاه به همه سوی لحظاتی به مخاطبين‬
‫نظاره کند‬
‫اصل نايکنواختی صدا را رعايت کند ‪ .‬گاه آرام سخن بگويد و گاه با صدای‬
‫رسا و بلند‬
‫صدای متناسب با موقعيت مکانی ارائه و تعداد حاضرين داشته باشد‬
‫صدای متناسب با موضوع داشته باشد‬
‫از آهنگ ‪ ،‬نواخت ولحن کالم متناسبا استفاده کند‬
‫بيانی ساده و روان داشته باشد‬
‫تکيه کالم نداشته باشد‬
‫حتی االمکان با چند سبک سخن بگويد‬
‫مطلب را طبق طرح زمانبندی ارائه کند و از وقت به درستی استفاده کند‬
‫از حاشيه پردازی و زياده گويی اجتناب کند‬
‫تاکيدات و تکرارهای بجا داشته باشد‬
‫از مکث و سکوت بجا و به اندازه بعنوان امکانی برای تاثيرگذاری بيشتر‬
‫روی مخاطبين به درستی استفاده کند‬
‫‪-‬‬
‫برخی از نکات قابل توجه در‬
‫شيوه سخنرانی علمی – فنی ‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫از بکار بردن کلمات و عبارات ابهام انگيز اجتناب ورزد‬
‫در هر لحظه سعی کند وضعيت مخاطبين يعنی ميزان کشش ‪ ،‬عالقه و‬
‫حوصله آنها را به شنيدن و دنبال کردن مطلب درا کند‬
‫از نگاه به عنوان امکانی جهت برقرار کردن ارتباط پويا با مخاطبين و‬
‫تاثيرگذاری روی آنها به خوبی استفاده کند و عدالت در تقسيم نگاه بين‬
‫مخاطبين داشته باشد‬
‫از حرکات بدن بويژه دست بطور مناسب و بقدر کافی بهره بگيرد‬
‫ثابت و بی حرکت در يک مکان نايستد‬
‫حتی االمکان مخاطبين را در ارائه مشارکت دهد‬
‫گاه گاه و به اقتضای موقع و مطلب با رعايت جوانب عرفی و فرهنگی کالم‬
‫خود را تلطيف کند‬
‫از تفاخر‪ ،‬تکبر ‪ ،‬خودنمايی ‪ ،‬و فضل فروشی پرهيز کند‬
‫متواضع باشد ولی نه بطور تصنعی يا از روی ضعف‬
‫از امکانات شنيداری – ديداری بخوبی و به موقع استفاده کند‬
‫در تمام مدت ارائه سعی کند با صداقت و صميميت به مخاطبين نشان دهد‬
‫که برای آنها اهميت زياد قائل است‬
‫با اطمينان سخن بگويد و هر جا که ترديد داشته باشد ترديدش را صريحا‬
‫اعالم کند‬
‫‪-‬‬
‫پايان‬