Transcript Alqoritm sözü Əbu Abdullah Muhamməd ibn Musa əl

Qüvvət elmdədir başqa cür heç kəs
Heç kəsə üstünlük eyləyə bilməz.
Alqoritm sözü Əbu Abdullah Muhamməd ibn Musa əl-Xarəzm adından
qaynaqlanır. O, 820-cİ ildə yazdığı Əl-cəbr vəl əl-muqabala əsərində ilk
dəfə olaraq mövqeli onluq say sisteminin təsvirini vermişdir.
XII yüzilliyin birinci yarısında Əl-Xarəzminin bu əsəri latın dilinə tərcümə
olunaraq “Alqoritmi de numero Indorum” (“Alqoritmi hind hesabı”)
adlandırıldı. Beləliklə “ALQORITM” sözü meydana çıxdı.
1
4
7
2
5
8
3
6
9
Alqoritm - qoyulmuş məsələnin həllinə aparıb
çıxaran sonlu sayda əməllər ardıcıllığıdır.
Hər hansı hərəkətlər ardıcıllığının alqoritm olması üçün o,
üç xassəyə malik olmalıdır : müəyyənlik, kütləvilik,
nəticəlilik.
Əsas şərtlər :
1) alqoritmin hər addımı aydın ,dəqiq,bir mənalı
olmalıdır;
2) alqoritm təkce ilkin verilənlərin başqa qiymətləri
üçün yararlı olmalıdır, o həm də verilənlərin başqa
qiymətləri üçün də istifadə oluna bilməlidir
3) alqoritm axtarılan nəticənin alınmasına
aparıb çıxarmalıdır.
Alqoritm sözlə və blok
sxemlə göstərilə bilər.
Başlanğıc/Son
Blok - sxem
alqoritmin qrafik
formada təsviridir.
Blok - sxem standart
həndəsi fiqurlardan
ibarət olur:
Giriş/Çıxış
Emal
Seçim (Şərt)
Alqoritmlər üç əsas qrupa bölünür.
Xətti alqoritmlər
ALQORİTMLƏR
Budaqlanan alqoritmlər
Dövrü alqoritmlər
Xətti alqoritmlər : Heç br mərhləsi buraxılmadan
və təkrarlanmadan bütün mərhələləri tam ardıcıllıqla
yerinə yetirilən alqoritmə xətti alqoritm deyilir.
Nümunə:
Kompyuteri açın və word 2003 proqramını başladın.
Proqramın başladılması:
Start
Proqrams
Microsoft office
Word
Azəbaycanın EVROVİSİON mahnı müsabiqəsinə qatıldığı gündən ev
sahibliyi etdiyi günə qədər ardıcıllığı yazın.
1-ci müsabiqə: 2008-ci il IV yer
2-ci müsabiqə: 2009-cu il III yer
3-cü müsabiqə: 2010-cu il V yer
4-cü müsabiqə: 2011-ci il I yer
2012-ci il AZƏRBAYCAN EVROVİSİON MAHNI
MÜSABİQISİNDƏ EV sahibidir.
1
1. Yuxarıda göstərdiyimiz hadisələr
xətti alqoritm ola bilərmi?
A)bəli
B)xeyr
2. Ardıcıllığı davam edin.
A) 4,8,10,20,22,?,?
B) 93,90,30,27,9,?,?
Budaqlanan alqoritmlər:
Qoyulmuş şərtdən aslı
olaraq alqoritm
məsələnin həlli
variantlarından birini
seçməyə imkan
verirsə,belə alqoritmə
budaqlanan alqoritm
deyilir.
İki ədədi qiymətin müqayisəsi
zamanı budaqlanmanı göstərək
A?C
A<C
A=C
A>C
ŞƏRT
Əməliyyat 1
Əməliyyat 2
Qədimdə bir şah öz sarayında yaşayan üç alimi saray
əhlinin qarşısına çıxarıb deyir:
Hərə öz fikrini söyləsin.kimin söylədiyi yalan olarsa, onun
boynunu vurduracam. Doğru olarsa dar ağacından
asdıracam.
Birinci alim özünü itirib,bir qədər düşünür vədeyir:
-Üç gün sonra bərk yağış yağacaq.
Şah kinayə ilə gülümsəyib:
-Yalandır! –deyir və həmin alimin boynunu vurmağı əmr edir.
İkinci alim qorxa-qorxa qabağa çıxır:
-Siz bundan sonra əlli il yaşayacaqsınız!-deyir.
Şah gülüb:
-Doğrudur deyir və alimidar ağacından asmağı əmr edir.
Üçüncü alim şaha baş əyib bir fikir söyləyir.Şah əvvəlcə ,bunu
doğru hesab edib alimi asdırmaq,sonra yalan hesab edib
boynunu vurdurmaq istəyir.Amma heç bir əmr məntiqə düz
gəlmir və şah alimi bağışlayır.
Alim şaha nə deyir?
A) Siz məni zindana salacaqsınız
B) Siz məni öldürəcəksiniz
C) Siz məni asdıracaqsınlz
D) Siz mənim boynumu
vurduracaqsınız
E) Siz məni sağ buraxacaqsınız
Dövrü alqoritmlər
Alqoritmin hər hansı mərhələsi təkra-təkrar yerinə
yetirilərsə, buna dövri alqoritm deyilir.
Dövr üç əsas hissədən ibarət olur:
1)Başlatma 2) dövrün gövdəsi və 3) dövrün şərti .
Dövrdə addımların sayı qabaqcadan məlum ola da
bilər,olmaya da.
Maksimal elementin tapılması və çeşidləmə kimi
məsələlərin həllində dövrü alqoritmlərdən
istifadə olunur.
k
k
Maksimal
elementin tapılması
alqoritminin bloksxemi:
Başlanğıc
a1,a2,...,a100
n:=1;max:=a1
n:=n+1
n>100
yox
y
o
an>max
max:=an
max
SON
Hə
H
’
h