Transcript IRG McDaniel PPT 03 - دانشگاه علم و صنعت ایران

‫مهارت سنجش یادگیری‬
‫محمدعلی شفیعا‪-‬استاد دانشکده مهندسی صنایع ومدیریت اجرایی‬
‫دانشگاه علم وصنعت ایران‬
‫‪[email protected]‬‬
‫‪www.iust.ac.ir‬‬
‫اعتبار و قابلیت اطمینان در وضعیتهای ممکن‬
‫وضعیت ‪3‬‬
‫بسیار قابل‬
‫اطمینان و معتبر‬
‫وضعیت ‪2‬‬
‫بسیار قابل‬
‫اطمینان‪ ،‬اما نامعتبر‬
‫وضعیت ‪1‬‬
‫نه معتبر نه‬
‫قابل اطمینان‬
‫اهدافي که دراین مبحث دنبال می شوند‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫مفهوم اندازه گیری‬
‫الیه مقیاس ها ونمونه کاربردآنها‬
‫قابلیت اطمینان و معتبربودن‬
‫مفهوم مقیاس بندی‬
‫مقیاس های دیدگاهي‬
‫گزینش نوع مقیاس‬
‫مقیاس های سنجش دیدگاه در تصمیم گیری مدیریتي‬
‫بیش از یکدهه تمرکز بر اثربخشی یادگیری‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫درس مهارت های عمومی مدیریت‪ ,‬کارآفرینی ‪,‬مدیریت‬
‫فناوری و نوآوری‪ ,‬روش های تولید و مونتاژمکانیکی‬
‫تمرکز بر یادگیری دانشجو بجای تدریس به وی‬
‫در دانشکده های صنایع‪,‬معماری‪,‬مکانیک و مواد‬
‫این واقعیت به نحو آشکاری خویش را نمایان ساخت‬
‫که‪,‬دانشجویان در نحوه یادگیری مباحثی که مطرح می شود‬
‫به دالیل گوناگون یکسان عمل نمی کنند‪.‬‬
‫هدایت یادگیری دانشجو بجای تدریس به وی‬
‫• چرادانشجویان در نحوه یادگیری مباحثی که مطرح می شود‬
‫یکسان عمل نمی کنند؟‬
‫• این عوامل در اثربخشی یادگیری دخیل شناخته شدند‪:‬‬
‫• توارث‪,‬تجارب‪,‬دورنماهازمینه ها‪,‬استعدادها‪,‬عالیق‪ ,‬ظرفیت‬
‫ها و نیازهای دانشجو‬
‫‪Heredity, Experiences, Perspectives, Backgrounds,‬‬
‫‪Talents, Interests, Capacities, Needs‬‬
‫آشکارا مشخص شد که‬
‫• نسل های جدیدتر دانشجو در سرعت یادگیری و روش‬
‫مواجهه با آن تدریجا با دانشجویان قبلی تفاوت می کنند‪.‬‬
‫• آنها به سمت تیزی و هوشمندی مطلوب تر پیش می روند‬
‫وشایستگی های اختصاصی خود را به تصویر می کشند‪.‬‬
‫• طی بازتاب هایی که با روش های مختلف از جمله طریقه‬
‫اثرسنجی چهار سطحی بنانهاده شده توسط کیرک پاتریک‬
‫‪Kirk Patrick‬حاصل شد‪ ,‬مشاهده گردید که تفاوت های فردی‬
‫اشاره شده تاثیرات قابل مالحظه ای برنحوه یادگیری‬
‫دانشجویان می گذارد‪.‬‬
‫این مواردثمر یادگیری را در افراد متفاوت‬
‫می کنند‬
‫• سبک های یادگیری یا ممیزه های مطرح در روش های‬
‫تبادل اطالعات با درون دانشجو ونحوه تفهیم شدن‬
‫اطالعات‪Learning Styles,‬‬
‫• رویکردهای یادگیری و جهتگیری نسبت به مطالعه از نظر‬
‫سطح‪,‬عمق یا راهبردی‪Learning Approaches- Orientation,‬‬
‫• توسعه هوشمندانه یا دیدگاه نسبت به طبیعت آگاهی و اینکه‬
‫چگونه کسب شده و یا ارزیابی می گردد‪Attitude.‬‬
‫به مشارکت طلبیدن دانشجویان در قالب های‬
‫تیم یا گروه‬
‫• هدایت دانشجویان به انجام کارهای تصویری یا یافتن فیلم‬
‫های نمایشی در فضاهای گوناگون برای مواجهه با صحنه‬
‫های متنوع دنیای واقع‬
‫• تمرکز برپیشرفت برنامه درسی که همواره تالش شده‬
‫نسبت به ظرفیت کاری مرسوم بیشتر انتخاب شده باشد‪,‬‬
‫• زمینه سازی برای اینکه دانشجو بتواند موضوعات مختلف‬
‫را به هم ربط دهد و خویش را در مرکز درک ارتباطات‬
‫پنهان بین مسایل بیابد‪.‬‬
‫پرسش های جهت دهنده و راهگشا‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫نحوه سنجش تیز بودن یک دانشجو در امر یادگیری برنامه‬
‫های درسی چگونه است؟‬
‫هوشمندی یک دانشجو را به چه ابزارهایی می توان برای‬
‫سنجش اثربخشی یادگیری وی ارزیابی کرد؟‬
‫تاثیر وراثت در امر یادگیری دانشجویان چه تاثیراتی بجای‬
‫می گذارد؟‬
‫با چه ابزارهایی می توان استعدادهای دخیل در امر‬
‫یادگیری دانشجو را سنجش کرد؟‬
‫دورنماهای یک دانشجو چه تاثیری در یادگیری تحصیلی‬
‫وی دارد؟‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫زمینه های ذهنی یک دانشجو چقدر در امر یادگیری درسی‬
‫وی دخیل اند؟‬
‫شایستگی یک دانشجو برای یادگیری موثر را با چه‬
‫ابزارهایی می توان سنجش کرد؟‬
‫با کدامین ابزارها می توان مبادرت به سنجش استعدادهای‬
‫دانشجو در راستای توسعه یابی کرد؟‬
‫عالیق فردی دانشجو چه تبعاتی در امر اثربخشی یادگیری‬
‫او می گذارند؟‬
‫با کدامین ابزارها می توان ظرفیت های یک دانشجو را در‬
‫امر یادگیری مورد سنجش قرار داد؟‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫چگونه می توان ارتباط بین نیازهای یک دانشجو را با‬
‫توانایی یادگیری وی در امر یادگیری مورد سنجش قرار‬
‫داد؟‬
‫اثربخشی برنامه های آموزشی را با چه روش های اندازه‬
‫گیری می کنند؟‬
‫با کدامین روش ها می توان تمرکز بریادگیری دانشجویان‬
‫را در برنامه های آموزشی تقویت کرد؟‬
‫با کدامین ابزارها می توان فضای آموشی را به سمت‬
‫یادگیری اثربخش دانشجو هدایت کرد؟‬
‫هوشمندی دانشجو و شایستگی های کسب شده پیشین وی‬
‫چه نقشی در اثربخشی یادگیری او در امر تحصیل دارند؟‬
‫پرسش های جهت دهنده و راهگشا‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫با چه رویکردهایی می توان بطور هوشمندانه مبادرت به‬
‫توسعه یادگیری دانشجویان کرد؟‬
‫جهت گیری های قبلی دانشجو در ساخت آینده حرفه ای‬
‫خویش چه تاثیری بر امر یادگیری او دارد؟‬
‫دانشجویان با چه رویکردهایی نسبت به امر یادگیری اقدام‬
‫می کنند؟‬
‫افراد با چه سبک هایی مبادرت به یادگیری می کنند؟ کدام‬
‫مورد بیشتر اتفاق می افتد؟‬
‫یادگیری‬
‫هیلگارد روانشناس آمریکایی درتعریفی جامع یادگیری را‬
‫اینگونه تعریف میکند‪:‬‬
‫” تغییر نسبتا پایدار در که بر اثر تجربه در تواناییهای بالقوه‬
‫فرد بوجود می آید‪.‬‬
‫یادگیري تغییر رفتاري است كه در اثر تجربه حاصل شده‬
‫باشد‪ .‬تغییر به معناي رشد دادن و هدایت كردن همه جانبه‬
‫شخصیت انسان است كه ابعاد گوناگون جسمي‪ ،‬عقلي‪،‬‬
‫عاطفي‪ ،‬اجتماعي و معنوي وي را در بر مي گیرد‪.‬‬
‫است‪.‬دارد؟‬
‫انسانها‬
‫صحنهدر‬
‫یادگیری درچههمهنقشی‬
‫زندگینمایان‬
‫های زندگی‬
‫نقش یادگیری‬
‫یادگیری تنها آموختن مهارتی خاص با مطالب درسی نیست؛‬
‫بلکه در رشد هیجانی ‪ ،‬رشد شخصیتی ‪ ،‬تعامل اجتماعی انسان‬
‫دخالت دارد‪.‬‬
‫انسان یاد می گیرد که از چه چیزی بترسد‪ ،‬چه چیزی را‬
‫دوست بدارد و کجا چگونه رفتار کند‪.‬‬
‫نوزاد از همان لحظه تولد درگیر فرآیند یادگیری می شود و این‬
‫توانایی است که باعث پیشرفت و تفاوت روزانه او تفاوت‬
‫انسانهای یک نسل از انسانهای نسل قبل از خودشان می شود‪.‬‬
‫یادگیری چه نقشی در زندگی انسانها‬
‫دارد؟‬
‫یادگیری چه نقشی در زندگی انسانها دارد؟‬
‫نقش یادگیری در همه صحنه های زندگی نمایان است‪.‬‬
‫یادگیری تنها آموختن مهارتی خاص با مطالب درسی نیست؛‬
‫بلکه در رشد هیجانی ‪ ،‬رشد شخصیتی ‪ ،‬تعامل اجتماعی‬
‫انسان دخالت دارد‪ .‬انسان یاد میگیرد که از چه چیزی بترسد‪،‬‬
‫چه چیزی را دوست بدارد و کجا چگونه رفتار کند‪ .‬در واقع‬
‫نوزاد از همان لحظه تولد درگیر فرآیند یادگیری میشود و این‬
‫توانایی است که باعث پیشرفت و تفاوت روزانه او تفاوت‬
‫انسانهای یک نسل از انسانهای نسل قبل از خودشان میشود‪.‬‬
‫سنجش و اندازه گیری‬
‫اندازه گیری‬
‫فرآیند تخصیص اعداد یا برچسپ هایي به اشیاء ‪ ،‬افراد ‪،‬‬
‫حاالت ‪ ،‬یا رخدادها متناسب با ضوابط و قوانین معین شده‪.‬‬
‫ضابطه‬
‫راهنمایي که به فرد می گوید‪ ,‬چه کارباید کرد‪.‬‬
‫بازرسی ‪:‬بررسی واقعیت شناخته های پیشین‪.‬‬
‫آزمون‪:‬سنجش ناشناختها‪.‬‬
‫مقیاس سنجش‬
‫• مقیاس های اسمی‪:‬جداسازی داده ها به گروه بندی هایي که‬
‫مستقل متقابل هم اند ودر مجموع جامع و یکپارچه هستند‪.‬‬
‫• مقیاس های ترتیبی یا نظام مند‪:‬صرفا برای مواردی که نظم‬
‫ردیفی مد نظر باشد بکار برده نمی شوند‪.‬‬
‫• مقیاس های فاصله ای‪:‬شامل کلیه ویژگی های مطرح‬
‫درمقیاس نظام مند هستند‪.‬ابعادی را اضافه می کنند که‬
‫فواصل بین نقطه های داده ای روی مقیاس برابراند‪.‬‬
‫• مقیاس های نسبتی‪:‬توانایي کلیه موارد ذکر شده ونیز توانایي‬
‫های مبدا یا صفر مطلق معنی داررا دارند‪.‬‬
‫قابلیت اطمینان‬
‫• نتایج یکپارچه در گذر زمان‬
‫• به دوربودن معیارها از انواع خطاهای اتفاقی‬
‫قابلیت اطمینان نتایج آزمون‪:‬حصول نتایج مشابه با تکرار‬
‫اندازه گیری و استفاده از همان ابزار قبلی وطی شرایط تا‬
‫حد امکان نظیر قبلی ‪.‬‬
‫پایداری‪:‬شرایطی که در آن تفاوت های اندکي بین نمرات‬
‫آزمون اول و دوم قابل مشاهده باشد‪.‬‬
‫قابلیت اطمینان از طریق ایجاد فرم معادل‬
‫• باخلق فرم هایي ازوسیله اندازه گیری ازآزمون و بازآزمون‬
‫ابزار اندازه گیري جلوگیری مي کند‪.‬‬
‫• ازطریق اندازه گیری همبستگی نمرات حاصل از دو وسیله‬
‫تعیین می شود‪.‬‬
‫قابلیت اطمینان یکپارچگی درونی‪ :‬توانایي تولید نتایج مشابه‬
‫با استفاده از نمونه های مختلفی که یک پدیده را اندازه مي‬
‫گیرند حاصل می شود‪.‬‬
‫ارزیابی قابلیت اطمینان و اعتبار اندازه گیری‬
‫‪M=A+E‬‬
‫مقداراندازه گرفته شده= ‪M‬‬
‫مقدارصحیح اندازه= ‪A‬‬
‫مجموع خطاهاي اتفاقی ونظام مند= ‪E‬‬
‫منابع اختالفات یا انحرافات پاسخ در اندازه گیری‬
‫‪ .1‬اختالفی واقعی در مولفه ای که اندازه گرفته می شود‬
‫‪ .2‬اختالفات به دلیل خصایص پایدار افرادپاسخ دهنده‬
‫‪ .3‬تفاوت هایي به دلیل عوامل شخصی کوتاه مدت‬
‫‪ .4‬تفاوت های ایجاد شده به دلیل عوامل موقعیتی‬
‫‪ .5‬اختالف های حاصل از تغییرات در سامان دهی پیمایش‬
‫‪ .6‬تفاوتهایي به دلیل نمونه برداری اقالم مطرح در پرسش نامه‬
‫‪ .7‬اختالف های حاصل از فقدان شفافیت در ابزار اندازه گیری‬
‫‪ .8‬اختالف های منبعث از عوامل مکانیکی یا ابزاری‬
‫داشتن اعتباریا معتبر بودن‬
‫عنایت به این امر دارد که آیا سوژه ای که قصد اندازه‬
‫گیری آن را داشته اند ‪،‬واقعا اندازه گرفته شده است یا‬
‫خیر‪.‬‬
‫‪‬معتبر بودن از نظر ظاهر‬
‫‪‬معتبربودن از نظر محتوي‬
‫‪‬معتبر بودن مبتنی به معیار‬
‫معتبر بودن پیشگویانه‬
‫معتبر بودن همزمان‬
‫اعتبارداری ساختاری‬
‫•اعتبارداری همگرا‬
‫•اعتبارداری تبعیضی‬
‫مرتبط سازی اندازه گیری برای ارزیابی اعتبارداری‪:‬انواع‬
‫اعتبارداری هاچه ازنظرتئوری وچه عمل‪،‬بهم مرتبط اند‪.‬‬
‫قابلیت اطمینان و اعتبارداری‪,‬توصیه درقالب جمع بندی‪:‬‬
‫وضعیت‪ :1‬کمبود یکپارچگی ‪ ،‬یعنی اینکه قابلیت اطمینانی‬
‫وجود ندارد‬
‫وضعیت‪ :2‬قابلیت اطمینان‪ ،‬اما فقدان اعتبارداری‬
‫وضعیت‪ :3‬قابل اطمینان‪ ،‬یکپارچه و یکدست‪ ،‬و معتبر‬
‫تعریف مقیاس بندی‬
‫رویه هایي برای مبادرت به تعیین معیارهای مقداری قابل لمس‬
‫وگاهی اوقات مفاهیم تلخیص شده‬
‫مقیاس بندی تک بعدی‪ :‬داشتن یک مولفه اثرگذار‬
‫مقیاس بندی چند بعدی‪ :‬داراي چندین بعد‬
‫دیدگاه‪:‬سازماندهی دوام داري از فرآیندهای احساسی‪،‬‬
‫برانگیزاننده ‪ ،‬تصوری‪ ،‬و ذهنی یک فرد نسبت به برخی مقوله‬
‫های محیط او‪.‬‬
‫مقیاس های اندازه گیری نظر ودید‬
‫مقیاس های نسبت دهی ترسیمی‬
‫‪‬دامنه ای گرافیکی بین دو انتهای تغییرات تعریف می شود‪.‬‬
‫‪‬آن رابه سادگی می توان شکل دادو به سهولت استفاده نمود‪.‬‬
‫‪‬توان تشخیص تمایزات خیلی ظریف نیز وجود دارد‪.‬‬
‫مقیاس های طبقه بندی مورد به مورد شده‬
‫پاسخ دهنده باید از بین تعدادی طبقه بندی نظام یافته‪ ،‬بجای قراردادن‬
‫عالمتی در روی یک خط کش ادامه دارانتخاب کند‪.‬‬
‫مقیاس های شاخص سازی‬
‫خط کش ‪A‬‬
‫ناراحت‬
‫راحت‬
‫خط کش ‪B‬‬
‫‪100‬‬
‫راحت‬
‫‪90‬‬
‫‪80‬‬
‫‪70‬‬
‫‪60‬‬
‫‪50‬‬
‫عادی‬
‫‪40‬‬
‫‪30‬‬
‫‪20‬‬
‫‪10‬‬
‫‪0‬‬
‫ناراحت‬
‫نوع سوم مقیاس های شاخص سازی‬
‫خط کش ‪C‬‬
‫‪10‬‬
‫‪9‬‬
‫‪8‬‬
‫بسیار بسیار راحت‬
‫‪7‬‬
‫‪6‬‬
‫‪5‬‬
‫‪4‬‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫بسیار بسیار ناراحت‬
‫‪1‬‬
‫شاخص های اندازه گیری دیدگاه و نظر‬
‫خط کش نظم ردیف‪:‬‬
‫پاسخ دهنده هر قلم را در قیاس با قلم دیگرموضوع مورد داوری‬
‫قرار می دهد‪.‬‬
‫ردیف کردن ‪Q:‬‬
‫نمونه پیشرفته ای از فرم برای شکل نظم‪.‬یک جفت سوژه به‬
‫فردی داده می شود تا آنها را در دسته های خاصی طبقه بندی‬
‫کند ‪.‬‬
‫مقیاس های اندازه گیری دیدگاه‬
‫مقیاس های مقایسه ای زوجی‪:‬از پرسش شونده خواسته می‬
‫شود یک یا دو سوژه از بین یک سری که برمبایي تنظیم شده‬
‫اند برگزیند‪.‬پاسخ دهنده یک سری داوری های زوجی بین‬
‫موارد انجام می دهد‪.‬‬
‫مقیاس های با مجموع ثابت‪ :‬الزم است پاسخ دهنده یک تعداد‬
‫نمره را مثال‪ 100-1‬بین دو یا چند مولفه را براساس اهمیتی که‬
‫تصور می کند تقسیم کند‪.‬‬
‫مقیاس های اندازه گیری دیدگاه‬
‫اختالف نظام مند‬
‫•با تعیین مفهومی که باید مقیاس شود آغاز می گردد‪.‬‬
‫• جفت کلمات یا عبارات مقابلی که موضوع مورد نظر را‬
‫بیان می کنند گزیده می شود‪.‬‬
‫• پاسخ دهنده روی خط کشی عالمت می زند‪.‬‬
‫• میانگین محاسبه شده ونتیجه بصورت تصویر یا نمایشی‬
‫ترسیم می شود‪.‬‬
‫مقیاس های اندازه گیری دیدگاه‬
‫مقیاس مرکب‪ :‬بگونه ای اطراحی می شود که هم جت و هم‬
‫شدت دیدگاه بطور همزمان سنجیده شود‪.‬‬
‫مقیاس های لیکرت‪:‬یک سری از جمالت که دیدگاهی همسو یا‬
‫غیر همسو با موضوع تحت بررسی را بیان می کنند تهیه می‬
‫شوند‪.‬‬
‫از پاسخگو خواسته می شود تا سطح توافق یا عدم موافقت‬
‫خویش را نسبت به موضوع ابراز نماید‪.‬‬
‫• به هر پاسخگو حق انتخابی عددی داده می شود تا به استناد آن‬
‫واکنش موافق یا مخالف خویش را نسبت به هر عبارت نوشته‬
‫شده اعالم کند‪.‬‬
‫• نمرات اعالم شده از سوی پاسخ گوینده جمع شده تا نمره دیدگاه‬
‫فرد نسبت به موضوع حاصل گردد‪.‬‬
‫خرید مقیاس های اینترنتی‪:‬در طی توسعه محصول جدید می‬
‫تواند ایده ای کلی نسبت به تقاضا پدیدآورد‪ .‬در طی توسعه‬
‫محصول جدید می تواند تخمین های مربوط به تقاضا را اصالح‬
‫کند‪.‬‬
‫نسخه نهایي‪ :‬در خانه ها آزمون می شود‪.‬‬
‫مالحظات در گزینش مقیاس‬
‫برخی مالحظات مبنایي در گزینش خط کش‬
‫• نوع خط کش‪ :‬گزینش نسبت بندی‪ ،‬طبقه بندی‪ ،‬ردیف کردن‬
‫یا خط کش برای نیت خرید‪.‬‬
‫• گزینه های متعادل در مقابل موارد نامتعادل‬
‫• تعداد دسته بندی خط کش‪ :‬اعداد فرد یا زوج‬
‫• حق انتخاب های تحمیلی در مقابل موارد آزاد‬
‫دستیابی به ارزش معیارهای دیدگاه برای‬
‫مدیریت تصمیم گیری‬
‫پرسشگری مستقیم‬
‫‪‬از مشتریان بطور مستقیم پرسیده شود که چه عواملی را در‬
‫یک تصمیم گیری به خرید مهم تلقی می کنند‪.‬‬
‫‪‬از پرش شوندگاه پرسیده شود تا دالیل خویش را برای‬
‫ترجیح دادن یک محصول یا نوع تجاری نسبت به دیگری‬
‫اعالم کنند‪.‬‬
‫‪‬یا‪ ،‬نوع ایده آل او برای یک محصول خاص برمبنای چندین‬
‫مولفه دخیل در محصول بگونه ای اعالم کند که بتوان آنها را‬
‫تحقق داد‪.‬‬
‫دستیابی به ارزش معیارهای دیدگاه برای‬
‫مدیریت تصمیم گیری‬
‫پرسشگری دوگانه‬
‫‪‬شامل پرسش دو سوال درباره مولفه های هر محصول‬
‫که ممکن است تعیین کننده باشند است‪.‬‬
‫‪‬از مشتري مستقیما پرسیده می شود که‪،‬چه عواملی را‬
‫آنها در یک تصمیم خرید مهم تلقی کرده‪،‬وچگونه به این‬
‫عوامل رسیده اند‪.‬‬
‫دستیابی به ارزش نظر سنجی برای مدیریت‬
‫پرسشگری غیرمستقیم تصمیم گیری‬
‫هررویکرد مصاحبه که مستقیما از فرد پاسخ دهنده دالیلی که‬
‫چرا فرآورده یا خدماتی را خریداری کرده اند را نپرسد‪.‬‬
‫مشاهده‪:‬دراین روش عمال خریداران مورد مشاهده قرار می‬
‫گیرند‬
‫• گزارشات جزء به جزء از حرکات و عبارات خریدار به‬
‫هنگامی که در رابطه با فرآورده یا خدمت قرار می گیرد ثبت‬
‫می شود‪.‬‬
‫• از اطالعات ثبت شده نتیجه گرفته می شود‪.‬‬