Transcript pr w11 - e
RACHUNKOWOŚĆ
Dr Krzysztof Jonas
BADANIE I OGŁASZANIE SPRAWOZDAŃ
FINANSOWYCH.
PODSTAWY PRAWNE.
Międzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej
Dyrektywy Unii Europejskiej:
- Dyrektywa 4 z 1978 r. o rocznych sprawozdaniach i
zasadach rachunkowości pojedynczej jednostki
gospodarczej
- Dyrektywa 7 o 1983 r. o skonsolidowanych
sprawozdaniach finansowych
- Dyrektywa 8 z 1984 r. dotycząca rewizji sprawozdań
finansowych
PODSTAWY PRAWNE
Ustawa z 1991 r. o badaniu i ogłaszaniu sprawozdań
finansowych oraz o biegłych rewidentach i ich
samorządzie
Ustawa z 1994 r. o rachunkowości
Normy wykonywania zawodu biegłego rewidenta
DEFINICJA BADANIA.
Wg IFAC
„Celem badania jest stworzenie biegłemu rewidentowi
możliwości wyrażenia opinii na temat tego czy
sprawozdanie finansowe pod wszystkimi istotnymi
względami zostało sporządzone w zgodzie z określonym
systemem sprawozdawczości finansowej.
DEFINICJA BADANIA.
Wg art. 65 ustawy o rachunkowości
„Celem badania sprawozdania finansowego jest wyrażenie
przez biegłego rewidenta pisemnej opinii wraz z raportem
o tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe oraz
rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i
finansową, jak też wynik finansowy badanej jednostki.”
CELE BADANIA.
1. Ujawnianie oszustw i wykrywanie powstałych błędów
(do ok. 1880r.)
2. Weryfikacja dokładności zwłaszcza merytorycznej
poprawności zapisów księgowych (koniec wieku XIX)
3. Potwierdzenie przez niezależną i fachową osobę
wiarygodności sprawozdania finansowego (lata 20 te XX
wieku)
4. Orzeczenie o poprawności i efektach zarządzania
jednostką (współcześnie)
KTO PODLEGA BADANIU?
Roczne sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz
kontynuujących działalność:
Tych samych podmiotów które mają obowiązek sporządzać
poszerzoną sprawozdawczość finansową.
PO CO SIĘ BADA?
Badanie ma dostarczyć dowody, że sprawozdanie
finansowe jest:
A) rzetelne
B) prawidłowe (UoR i przepisy szczegółowe)
C) zgodne z innymi przepisami, które mają wpływ na
sprawozdawczość
D) sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych
ksiąg rachunkowych
Jak również, że
PO CO SIĘ BADA?
E) zawiera wszystkie istotne informacje do oceny sytuacji
finansowej
F) możliwość kontynuacji działalności przez jednostkę w
niezmienionym istotnie zakresie nie jest poważnie
zagrożona w ciągu przynajmniej 12 najbliższych miesięcy
od dnia bilansowego
G) informacje zawarte w sprawozdaniu z działalności
jednostki są zgodne z innymi danymi ze sprawozdań
finansowych
SPOSÓB BADANIA.
Badanie ma za zadanie bezpośrednie lub pośrednie
potwierdzenie wiarygodności danych (liczbowych i
słownych) zawartych w sprawozdaniach finansowych.
Bezpośrednie badanie wiarygodności polega na badaniu
określonych pozycji sprawozdań celem ustalenia czy
spełniają określone warunki.
SPOSÓB BADANIA.
Pośrednie potwierdzenie wiarygodności polega na
zbadaniu działającego w jednostce systemu księgowości i
kontroli wewnętrznej dla stwierdzenia:
- poprawności koncepcji systemu księgowości i kontroli
wewnętrznej w tym ich zgodność z przepisami
- poprawności ich działania przez cały okres objęty
badaniem
REZULTAT BADANIA.
Na podstawie zebranych dowodów badania biegły rewident
sporządza na piśmie, w języku polskim opinię i
uzupełniający ją raport.
Opinia stwierdza czy zbadane sprawozdanie finansowe
przekazuje bezstronnie, kompletnie, rzetelnie i jasno obraz
sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego,
a także czy stanowiące podstawę jego sporządzenia księgi
rachunkowe są prawidłowe.
RODZAJE OPINII.
1) Opinia bez zastrzeżeń.
Jest wydawana gdy biegły rewident uzna, iż
sprawozdanie finansowe spełnia warunki UoR a
potencjalne naruszenia bądź uchybienia mające
wpływ na sprawozdanie są nieistotne.
Jako jedyna może być bez uzasadnienia.
Jej odmianą jest opinia z objaśnieniami.
RODZAJE OPINII.
2) Opinia z zastrzeżeniem (zastrzeżeniami)
Jest
wydawana gdy nastąpiło ograniczenie zakresu
badania np.
- brak udziału biegłego przy sporządzaniu remanentu
- wykrycie błędów, których podmiot nie chce skorygować
- zniszczenie dokumentów wskutek zdarzenia losowego
RODZAJE OPINII.
- ograniczenia badania dotyczą tylko niektórych pozycji i
generalnie nie wpływają na wiarygodność obrazu
- sprawozdanie zawiera dane niezgodne ze stanem
faktycznym lub zasadami rachunkowości ale nie powoduje
to zniekształcenia wizerunku jednostki
- wystąpiło zagrożenie kontynuacji działania a jednostka
nie ujawniła tego w informacji dodatkowej
RODZAJE OPINII.
3) Opinia negatywna
Jest wyrażana, gdy biegły rewident stwierdza
odstępstwa od istniejących zasad i przepisów
prawa, które są istotne i prowadzą do
zniekształcenia obrazu jednostki, przez co
użytkownik może być wprowadzony w błąd.
RODZAJE OPINII.
4) Odmowa wydania opinii.
Występuje w sytuacji znacznego ograniczenia zakresu
badania lub z innych przyczyn, jeśli uniemożliwia to ocenę
stanu faktycznego.
Opinia 2 i 3 a także odmowa wyrażenia opinii muszą być
uzasadnione i zawierać jednoznaczne wskazania przyczyny
takiego stanowiska.
RAPORT.
Raport stanowi uzupełnienie opinii i powinien wynikać z
zebranej i opracowanej w trakcie badania dokumentacji
rewizyjnej.
Powinien umożliwiać biegłemu rewidentowi niebiorącemu
udziału w badaniu prześledzenie jego przebiegu i
znalezienie uzasadnienia dla opinii wyrażonej o badanym
sprawozdaniu.
RAPORT.
Powinien zawierać w szczególności:
1) ogólną charakterystykę jednostki
2) stwierdzenie uzyskania od jednostki żądanych
informacji, wyjaśnień i oświadczeń
3) ocenę prawidłowości stosowanego systemu
rachunkowości
4) charakterystykę pozycji, które zdaniem biegłego
wymagają omówienia
RAPORT.
5) przedstawienie sytuacji finansowej i majątkowej oraz
wyniku finansowego ze szczególnym uwzględnieniem
zjawisk mogących wpływać negatywnie na jednostkę
Zwykle punkt 5 ma postać analizy wskaźnikowej za
ostatnie 3 lata (jeśli to możliwe).
OGŁASZANIE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH.
Jednostki mające obowiązek poddawać się badaniu
sprawozdań przez biegłych rewidentów mają również
obowiązek przedstawiać je do publicznej wiadomości.
Jak to się odbywa?
Kierownik jednostki ma zapewnić sporządzenie rocznego
sprawozdania finansowego w terminie 3 miesięcy od dnia
bilansowego. (grupy kapitałowe 5 miesięcy)
OGŁASZANIE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH.
Sprawozdanie jest podpisywane przez osobę, której
powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych oraz osobę
(osoby) zarządzające.
Następnie sprawozdanie jest badane.
Roczne sprawozdanie finansowe jest zatwierdzane przez
organ zatwierdzający w terminie 6 miesięcy od dnia
bilansowego (skonsolidowane 8 miesięcy).
OGŁASZANIE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH.
Kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze
sądowym:
- roczne sprawozdanie finansowe
- opinię biegłego rewidenta
- uchwałę lub postanowienie o podziale zysku lub pokryciu
straty
- sprawozdanie z działalności jednostki
W terminie 15 dni od zatwierdzenia rocznego
sprawozdania (lub w tym terminie jeśli nie zostało
zatwierdzone choć powinno być)
OGŁASZANIE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH
W tym samym terminie sprawozdania są przekazywane do
publicznej wiadomości.
Ogłoszenie może nastąpić poprzez:
- ogłoszenie w Monitorze Polskim B lub Monitorze
Spółdzielczym (obowiązek zniesiony)
- zamieszczenie ogłoszenia w co najmniej jednej gazecie
ogólnopolskiej
OGŁASZANIE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH.
- ogłoszenie w postaci prospektu emisyjnego drukowanego i
dostępnego bezpłatnie w siedzibie spółki prowadzącej
rynek regulowany papierów wartościowych, w siedzibie
emitenta oraz w siedzibie firmy inwestycyjnej
- ogłoszenie w postaci elektronicznej na stronie emitenta
papierów wartościowych, spółki prowadzącej rynek
regulowany papierów wartościowych oraz jednostek
biorących udział w sprzedaży lub subskrypcji tych
papierów.
OGŁASZANIE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH.
Zatwierdzone roczne sprawozdania finansowe
podlegają trwałemu przechowywaniu.
Pozostałe zbiory danych przechowuje się przez
okres 5 lat lub inny wymagany odrębnymi
przepisami.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA.
Jeżeli w jednostce osoba uprawniona:
- nie prowadzi ksiąg rachunkowych lub
- prowadzi je wbrew przepisom ustawy
- nie sporządza sprawozdania finansowego lub
- robi to niezgodnie z przepisami
Podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2
lub obu karom łącznie.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA.
Również każdy kto:
- nie poddaje rocznego sprawozdania badaniu
- nie udziela informacji biegłemu rewidentowi lub czyni to
niezgodnie ze stanem faktycznym
- nie dopuszcza biegłego do pełnienia obowiązków
- nie składa rocznego sprawozdania do ogłoszenia
- nie składa sprawozdania we właściwym rejestrze
- nie udostępnia sprawozdania finansowego
Podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności