Transcript finansami-element-budowania-wizerunku-wiarygodnej

Zarządzanie finansami
jako element budowania wizerunku
wiarygodnej organizacji
Projekt „Akademia zarządzania finansami NGO”
Dorota Pieńkowska
Teresa Zagrodzka
Serock, 23-25 maja 2012
KOMPETENCJE I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
ORGANÓW ZARZĄDCZYCH
I KONTROLNYCH
W ORGANIZACJACH POZARZĄDOWYCH
Organizacja jako osoba prawna
• Art. 38 Kodeksu cywilnego (k.c.)
Osoba prawna działa przez swoje
organy w sposób przewidziany w
ustawie i w opartym na niej
statucie.
Organ zarządczy / organ
kontrolny – definicje
• organ zarządczy – kierownik jednostki,
zazwyczaj Zarząd organizacji;
• organ kontrolny – zwykle Komisja
Rewizyjna, Rada Fundacji.
Stowarzyszenie
Ustawa Prawo o stowarzyszeniach
(art. 2 ust.2)
Stowarzyszenie samodzielnie
określa swoje cele, programy
działania i struktury
organizacyjne oraz uchwala
akty wewnętrzne.
Stowarzyszenia
Najwyższą władzą stowarzyszenia jest walne
zebranie członków (art. 11 ust. 1).
Stowarzyszenie jest obowiązane posiadać zarząd
i organ kontroli wewnętrznej.
(art. 11 ust.3)
Fundacje
• Zarząd kieruje działalnością i reprezentuje
fundację na zewnątrz.
(art. 10 ustawy o fundacjach)
• Fundacje mogą, ale nie muszą, mieć organ
kontroli wewnętrznej.
Organizacje Pożytku Publicznego
Statutowy, kolegialny organ kontroli lub
nadzoru, odrębny od organu zarządzającego
i niepodlegający mu w zakresie wykonywania
kontroli wewnętrznej lub nadzoru.
(art.20 pkt.4 Ustawy o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie)
Dwudzielna struktura organów władz
organizacji pozarządowej
Karta Zasad organizacji:
Podział władz
Każda organizacja pozarządowa tworząc swoje
struktury organizacyjne powinna co najmniej
rozróżnić w swoim statucie funkcje zarządzające od
nadzorczych. W zależności od potrzeb organ
nadzorczy powinien pełnić funkcje programowe i
kontrolne. Od członków kolegialnego organu
nadzorczego wymaga się bezstronności, rzetelności
i zaangażowania w działalność organizacji.
Kompetencje zarządu
Ustawa o fundacjach (art. 10):
Zarząd fundacji kieruje jej
działalnością oraz reprezentuje
fundację na zewnątrz.
Kompetencje zarządu
Prawo spółdzielcze
Zarząd kieruje działalnością
spółdzielni i reprezentuje ją na
zewnątrz.
Kodeks handlowy spółek (art.
10)
Zarząd prowadzi sprawy spółki i
reprezentuje spółkę.
Organ kontroli wewnętrznej regulacje
Statut powinien określać:
• jaki organ kontroli wewnętrznej będzie funkcjonował
w organizacji (nazwa, skład, kadencyjność, itd.),
• jakie kompetencje zostaną przypisane temu organowi,
• w jakich okolicznościach można odwołać organ kontroli
wewnętrznej,
• kiedy i za co członkowie tego organu mogą zostać
odwołani ze stanowiska
Organ nadzoru - kompetencje /
działania
Brak regulacji prawnych, statut określa te
kompetencje.
Przykłady:
• Przyjmowanie sprawozdania z pracy
zarządu;
• Nadzór nad działaniami organizacji;
• Zatwierdzanie sprawozdań finansowych.
Walne zgromadzenie w
stowarzyszeniu
Prawo o stowarzyszeniach art. 11
W sprawach, w których statut nie
określa właściwości władz
stowarzyszenia, podejmowanie
uchwał należy do walnego zebrania
członków.
Fundator w fundacji
Ustawa o fundacjach art. 3, 5.
• powinien wskazać cel fundacji oraz
składniki majątkowe przeznaczone
na jego realizację;
Fundator w fundacji
• ustala statut fundacji, określający
jej nazwę, siedzibę i majątek, cele
zasady, formy i zakres działalności
fundacji, skład i organizację
zarządu, sposób powoływania oraz
obowiązki i uprawnienia tego
organu i jego członków.
Rada Fundacji
Może (zgodnie ze statutem):
• Reprezentować;
• Kontrolować (funkcje organu
nadzoru);
• Dokonywać zmian statutu, składu
zarządu;
Kto może wchodzić w skład
organów
• Fundacje - brak prawnych ograniczeń;
• Stowarzyszenia:
Stowarzyszenie opiera swoją działalność na pracy
społecznej członków; do prowadzenia swych
spraw może zatrudniać pracowników (art. 2
ust. 3).
W składzie zarządu – większość stanowią osoby o
pełnej zdolności do czynności prawnych (art.3
ust.2).
Organizacja OPP – skład
organów
Ustawa dpp, art. 20
W przypadku OPP członkowie organu kontroli
lub nadzoru:
a)nie mogą być członkami organu
zarządzającego ani pozostawać z nimi w
związku małżeńskim, we wspólnym
pożyciu, w stosunku pokrewieństwa,
powinowactwa lub podległości służbowej,
Organizacja OPP – skład
organów
b)nie byli skazani prawomocnym
wyrokiem za przestępstwo
umyślne ścigane z oskarżenia
publicznego lub przestępstwo
skarbowe,
Organizacja OPP – skład
organów
c) mogą otrzymywać z tytułu
pełnienia funkcji w takim organie
zwrot uzasadnionych kosztów lub
wynagrodzenie w wysokości nie
wyższej niż przeciętne miesięczne
wynagrodzenie.
Sposób reprezentacji
organizacji
Musi być określony w statucie.
Jest określony w KRS.
Zmiana członka zarządu –
obowiązuje z chwilą podjęcia
uchwały o powołaniu nowego
członka zarządu.
Odpowiedzialność „fałszywego
organu”
• Art. 39. § 1. k.c. Kto jako organ osoby
prawnej zawarł umowę w jej imieniu nie
będąc jej organem albo przekraczając zakres
umocowania takiego organu, obowiązany jest
do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony
w wykonaniu umowy, oraz do naprawienia
szkody, którą druga strona poniosła przez to,
że zawarła umowę nie wiedząc o braku
umocowania.
ODPOWIEDZIALNOŚCI CZŁONKÓW
ORGANÓW
Odpowiedzialności członków
organów
• Odpowiedzialność wewnąrz
organizacji (statutowa) – za
wypełnianie zapisów statutu,
uchwał, respektowania przyjętych
regulaminów, itd..
Odpowiedzialności członków
organów
• Odpowiedzialność cywilna (kontraktowa) za
niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie
zobowiązania (umowy) – art. 471 k.c.
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody
wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania
zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte
wykonanie jest następstwem okoliczności, za które
dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Odpowiedzialności członków
organów
• Odpowiedzialność cywilna
(odszkodowawcza)
Kodeks cywilny art. 415
Kto z winy swej wyrządził drugiemu
szkodę, obowiązany jest do jej
naprawienia.
Odpowiedzialności członków
organów
• Odpowiedzialność karna –
odpowiedzialność indywidualna za
przestępstwo lub wykroczenie.
Odpowiedzialność członków
organów
• Odpowiedzialność karno-skarbowa
- odpowiedzialność indywidualna
za przestępstwo lub wykroczenie
skarbowe
Odpowiedzialność członków
organów
• Odpowiedzialność administracyjno
- karna - odpowiedzialność za
naruszenie prawa, gdzie kary
finansowe nakładane są w drodze
decyzji administracyjnej (ochrona
konkurencji, obrót instrumentami
finansowymi, itp.)
Rachunkowość
Ustawa o rachunkowości (art. 4 pkt 5):
Kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność za
wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości (…), w
tym z tytułu nadzoru, również w przypadku, gdy określone
obowiązki w zakresie rachunkowości - z wyłączeniem
odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie
spisu z natury - zostaną powierzone innej osobie za jej zgodą.
Przyjęcie odpowiedzialności przez inną osobę powinno być
stwierdzone w formie pisemnej.
W przypadku gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy,
a nie została wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialność
ponoszą wszyscy członkowie tego organu.
Odpowiedzialność za prawidłowe
sporządzenie sprawozdania
finansowego
Ustawa o rachunkowości (art. 4a)
Kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej
lub innego organu nadzorującego jednostki są
zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie
finansowe oraz sprawozdanie z działalności
spełniały wymagania przewidziane w niniejszej
ustawie.
Odpowiedzialność karna
Ustawy o rachunkowości (art.77)
Kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do:
1) nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia
ich wbrew przepisom ustawy lub podawania w tych
księgach nierzetelnych danych,
2) niesporządzenia sprawozdania finansowego,
sporządzenia go niezgodnie z przepisami ustawy lub
zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych
- podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2,
albo obu tym karom łącznie.
Odpowiedzialność karna – cd.
Ustawa o rachunkowości (art. 79 pkt 1-4):
Odpowiedzialności karnej podlega też ten, kto:
• nie poddaje sprawozdania finansowego badaniu przez
biegłego rewidenta,
• nie udziela lub udziela niezgodnych ze stanem
faktycznym informacji, wyjaśnień, oświadczeń biegłemu
rewidentowi albo nie dopuszcza go do pełnienia
obowiązków;
• nie składa sprawozdania finansowego do ogłoszenia;
• nie składa sprawozdania finansowego lub sprawozdania
z działalności we właściwym rejestrze sądowym.
Odpowiedzialność karna skarbowa
Ustawa Kodeks karny skarbowy (art.9 §3):
Za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe
odpowiada, jak sprawca, także ten, kto na podstawie:
przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub
faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami
gospodarczymi, w szczególności finansowymi m.in. osoby
prawnej.
Przestępstwo skarbowe
Kodeks karno-skarbowy art. 53
ust. 2
Przestępstwo skarbowe: jest to czyn
zabroniony przez kodeks pod
groźbą kary grzywny w stawkach
dziennych, kary ograniczenia
wolności lub kary pozbawienia
wolności.
Wykroczenie skarbowe
Kodeks karno-skarbowy art. 53 ust. 3
Wykroczenie skarbowe: jest to czyn zabroniony
przez kodeks pod groźbą kary grzywny
określonej kwotowo, jeżeli kwota
uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie
należności publicznoprawnej albo wartość
przedmiotu czynu nie przekracza
pięciokrotnej wysokości minimalnego
wynagrodzenia w czasie jego popełnienia.
Wykroczeniem skarbowym jest także inny
czyn zabroniony, jeżeli kodeks tak stanowi.
Stawki kary finansowej
§ 4. Minimalne wynagrodzenie jest to
wynagrodzenie za pracę ustalone na podstawie
ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę ( Nr 200,
poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z
2005 r. Nr 157, poz. 1314).
Minimalne wynagrodzenie na 2012r.: 1.500zł
brutto;
Stawka dzienna: 1/30 x 1.500zł = 50zł
Stawki kary finansowej
Kodeks karno-skarbowy, art. 23.
§ 3. Ustalając stawkę dzienną, sąd
bierze pod uwagę dochody sprawcy,
jego warunki osobiste, rodzinne,
stosunki majątkowe i możliwości
zarobkowe; stawka dzienna nie może
być niższa od jednej trzydziestej
części minimalnego wynagrodzenia ani
też przekraczać jej czterystukrotności.
Przykłady czynów zabronionych
Kodeks karno-skarbowy:
• Art. 54;
• Art. 56;
• Art. 60, 61, 62;
• Art. 80, 80a, 81;
• Art. 82
Czynny żal
Kodeks karno-skarbowy, art. 16 ust. 1 i ust.4
1. Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub
wykroczenie skarbowe sprawca, który po
popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym
organ powołany do ścigania, ujawniając istotne
okoliczności tego czynu, w szczególności osoby
współdziałające w jego popełnieniu.
4. Zawiadomienie powinno być złożone na piśmie
albo przekazane ustnie do protokołu.
Odpowiedzialność karno-skarbowa:
zobowiązania publicznoprawne
Ordynacja podatkowa (art.116a):
Za zaległości podatkowe innych osób
prawnych niż wymienione w art. 116
odpowiadają
solidarnie całym swoim
majątkiem członkowie organów
zarządzających tymi osobami.
Przepis ten stosuje się na mocy art. 31 i
32 ustawy o systemie ubezpieczeń
społecznych do składek na ZUS i NFZ.
Niedopełnienie obowiązków
Kodeks karny art. 296
Kto, będąc obowiązany na podstawie przepisu
ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do
zajmowania się sprawami majątkowymi lub
działalnością gospodarczą osoby fizycznej,
prawnej albo jednostki organizacyjnej nie mającej
osobowości prawnej, przez nadużycie udzielonych
mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim
obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę
majątkową, podlega karze pozbawienia wolności
od 3 miesięcy do lat 5.
OPP
UDPP (art. 27b):
1. Członek organu zarządzającego, organu kontroli lub
nadzoru organizacji pożytku publicznego oraz
likwidator organizacji pożytku publicznego odpowiada
wobec tej organizacji za szkodę wyrządzoną
działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem
lub postanowieniami statutu organizacji pożytku
publicznego, chyba że nie ponosi winy.
4. Jeżeli szkodę, o której mowa w ust. 1, wyrządziło
kilka osób wspólnie, osoby te ponoszą
odpowiedzialność solidarnie.
-
Wniosek o upadłość
dotyczy organizacji prowadzących dział. gosp.
Prawo upadłościowe i naprawcze
(art. 21 ust.1 i 3):
1. Dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie dwóch
tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia
upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości.
3. Osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, ponoszą
odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia
wniosku w terminie określonym w ust. 1.
SPRAWOZDAWCZOŚĆ
ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH
Sprawozdawczość finansowa
Sprawozdawczość finansowa:
• obowiązkowa względem urzędów (US,
MPiPS, ministerstwo nadrzędne, KRS, itd.);
• obowiązkowa względem instytucji
finansujących (z realizacji projektów);
• zarządcza.
Sprawozdawczość merytoryczna
Sprawozdawczość merytoryczna
• Obowiązkowa względem instytucji
nadrzędnych (ministerstw, MPiPS);
• z realizacji projektów;
• z realizacji wszystkich działań całej
organizacji.
Podstawowe akty prawne regulujące
sprawozdawczość roczną organizacji –
sprawozdanie finansowe
• Ustawa
o
rachunkowości:
sprawozdanie
finansowe, składające się z bilansu, rachunku zysków
i strat, informacji dodatkowej.
• Rozporządzenie
Ministra
Finansów
z dnia 15 listopada 2001 roku w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych
jednostek
niebędących
spółkami
handlowymi,
nieprowadzących działalności gospodarczej (m.in.
uproszczony rachunek wyników)
Podstawowe akty prawne regulujące
sprawozdawczość roczną organizacji –
sprawozdanie finansowe
• Ustawa o podatku dochodowym od osób
prawnych z dnia dnia 15 lutego 1992: roczne
deklaracje podatkowe CIT 8, CIT8/O, CIT D oraz
zasady przekazywania sprawozdania finansowego do
Urzędu Skarbowego
Podstawowe akty prawne regulujące
sprawozdawczość roczną organizacji –
sprawozdanie merytoryczne
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia
8 maja 2001 r. w sprawie ramowego zakresu
sprawozdania z działalności fundacji
• Ustawa o działalności organizacji pożytku
publicznego i wolontariacie – sprawozdanie
merytoryczne i finansowe OPP;
• Rozporządzenie Ministra z Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 23 marca 2011 w sprawie
rocznego sprawozdania merytorycznego z
działalności organizacji pożytku publicznego.
SPRAWOZDAWCZOŚĆ
OBOWIĄZKOWA WOBEC
INSTYTUCJI NADRZĘDNYCH
– SPRAWOZDANIE FINANSOWE
Kto podpisuje sprawozdanie
finansowe?
Art. 52 ustawy o rachunkowości:
2. Sprawozdanie finansowe podpisuje - podając
zarazem datę podpisu - osoba, której powierzono
prowadzenie ksiąg rachunkowych, i kierownik
jednostki, a jeżeli jednostką kieruje organ
wieloosobowy - wszyscy członkowie tego organu.
Odmowa podpisu wymaga pisemnego
uzasadnienia dołączonego do sprawozdania
finansowego.
Zatwierdzenie sprawozdania
finansowego
Uchwała organu nadzorującego
zatwierdzająca sprawozdanie finansowe
za dany rok;
wskazanie przeznaczenia zysku na cele
statutowe (zwiększenie funduszu
statutowego) / pokrycia straty z
funduszu statutowego.
Roczne sprawozdanie finansowe kalendarz
(dla każdej organizacji)
Max. do 31 marca (do końca trzeciego
miesiąca od zakończenia roku
finansowego):
• sporządzenie sprawozdania finansowego;
• wysłanie do urzędu skarbowego deklaracji
podatkowej CIT 8 (wraz z CIT-8/0 i CIT/D).
Ustawa o podatku dochodowym od osób
prawnych – art. 27
Podatnicy, z wyjątkiem zwolnionych od podatku na
podstawie art. 6 ust. 1, art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a) i
przepisów ustawy wymienionej w art. 40 ust. 2 pkt
8, są obowiązani składać urzędom skarbowym
zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości
dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym
- do końca trzeciego miesiąca roku
następnego i w tym terminie wpłacić podatek
należny albo różnicę między podatkiem należnym
od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą
należnych zaliczek za okres od początku roku.
Rozliczenie podatku dochodowego CIT8,
CIT8/0
• Ustalenie przychodów organizacji
• Wyliczenie wartości kosztów uzyskania
przychodu (KUP); nie wszystkie koszty
poniesione w organizacji są KUP;
• Ustalenie kosztów nie stanowiących KUP
(NKUP) - ustawa o pdop art.16;
• Wykazanie dochodu zwolnionego z
podatku dochodowego (ustawa o pdop
art. 17).
Rozliczenie podatku dochodowego CIT8,
CIT8/0
• Dochód zwolniony wyszczególnia się w
deklaracji CIT8/O wg typów zwolnienia
• O ile został dochód niepodlegający
zwolnieniu należy obliczyć wysokość podatku
i odprowadzić go do Urzędu Skarbowego
Co jest darowizną?
Ustawa pdop art. 18
• Odliczenie darowizn, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i
7 oraz wynikające z odrębnych ustaw, stosuje się,
jeżeli wysokość darowizny jest
udokumentowana dowodem wpłaty na
rachunek bankowy obdarowanego, a w
przypadku darowizny innej niż pieniężna dokumentem, z którego wynika wartość tej
darowizny, oraz oświadczeniem obdarowanego
o jej przyjęciu.
Ustawa pdop, art. 18 1e 1
Podatnicy otrzymujący darowizny
• Przygotowują deklaracje CIT D, w której
wyszczególniają otrzymane darowizny ze
szczególnym wskazaniem darowizn od osób
prawnych, jeśli przekroczyły jednorazowo wartość 15
000 zł lub łącznie od jednego darczyńcy w całym roku
35 000 zł.
• Wskazuje się oprócz nazwy i adresu wartość
otrzymanej darowizny.
Ustawa pdop, art. 18 1e 2
Podatnicy otrzymujący darowizny
• w terminie składania zeznania, o którym mowa w art.
27 ust. 1, mają udostępnić do publicznej
wiadomości, poprzez publikacje w Internecie,
środkach masowego przekazu lub wyłożenie dla
zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie
dostępnych, informacje, o których mowa w pkt 1, i w
formie pisemnej zawiadomić o tym właściwego
naczelnika urzędu skarbowego.
Z obowiązku tego zwolnione są podmioty, których
dochód za dany rok podatkowy nie przekracza kwoty
20 000 zł.
Kto podpisuje CIT?
• Osoba, która odpowiada za naliczenie
podatku dochodowego – najczęściej
księgowy lub biuro rachunkowe, może to być
też członek zarządu;
• Osoby uprawnione zgodnie ze statutem do
zarządzania jednostką – najczęściej
kierownik jednostki
Roczne sprawozdanie finansowe –
kalendarz (dla każdej organizacji)
Max. do 30 czerwca
• zatwierdzenie sprawozdania finansowego
Nie później niż
w ciągu 10 dni od daty zatwierdzenia:
• złożenie sprawozdania finansowego do urzędu
skarbowego.
Ustawa o rachunkowości art. 53 ust.1
Roczne sprawozdanie finansowe jednostki,
z zastrzeżeniem ust. 2b, podlega
zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający,
nie później niż 6 miesięcy od dnia
bilansowego.
Ustawa o podatku dochodowym od
osób prawnych art. 27 ust.2
Podatnicy obowiązani do sporządzenia
sprawozdania finansowego przekazują do
urzędu skarbowego sprawozdanie wraz
z opinią i raportem podmiotu uprawnionego
do badania sprawozdań finansowych,
w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia
rocznego sprawozdania finansowego,
także odpis uchwały zgromadzenia
zatwierdzającej sprawozdanie finansowe.
Ustawa o podatku dochodowym od
osób prawnych – art. 27 ust.2
Obowiązek złożenia opinii i raportu nie
dotyczy podatników, których
sprawozdania finansowe, na podstawie
odrębnych przepisów, są zwolnione
z obowiązku badania.
SPRAWOZDANIE
MERYTORYCZNE
Roczne sprawozdanie merytoryczne
fundacji
• Termin: do końca roku kalendarzowego
(31 grudnia);
• Składane do nadrzędnego ministerstwa;
• Sporządzane wg określonego wzoru.
Rozporządzenie Ministra
Sprawiedliwości z dn. 8 maja 2011
• § 5. Sprawozdanie obejmuje okres roku
kalendarzowego. Składa się je każdego
roku z działalności za rok ubiegły.
• Rozporządzenie to określa wzór
sprawozdania.
Roczne sprawozdanie merytoryczne stowarzyszenia
Nie mają obowiązku ustawowego, mogą być
proszone o przedstawienie sprawozdania
przez zewnętrzny organ nadzoru starostwo.
SPRAWOZDAWCZOŚĆ
OBOWIĄZKOWA OPP
Roczne sprawozdanie finansowe
i merytoryczne OPP – do MPiPS
• W ciągu 15 dni od daty zatwierdzenia
sprawozdania finansowego – złożenie
sprawozdania finansowego i
merytorycznego w MPiPS (wersja
elektroniczna);
• W tym samym terminie – obowiązek
publikacji sprawozdania na stronach
MPiPS
Ustawa dpp art. 23 ust. 1
Organizacja pożytku publicznego
sporządza roczne sprawozdanie
merytoryczne ze swojej działalności,
z zastrzeżeniem przepisów odrębnych.
Ustawa dpp art. 23 ust. 4
Organizacja pożytku publicznego,
niezależnie od obowiązków wynikających
z przepisów odrębnych, przekazuje
ministrowi właściwemu do spraw
zabezpieczenia społecznego
sprawozdanie finansowe i merytoryczne
w terminie 15 dni od dnia zatwierdzenia
rocznego sprawozdania finansowego.
Ustawa dpp art. 23 ust.8
Minister właściwy do spraw zabezpieczenia
społecznego określi, w drodze rozporządzenia,
zakres sprawozdania, o którym mowa w ust. 1,
obejmujący w szczególności najważniejsze informacje
o działalności pożytku publicznego organizacji pożytku
publicznego w okresie sprawozdawczym oraz o
wydatkowaniu środków finansowych
pochodzących z 1 % podatku dochodowego od
osób fizycznych oraz wzór tego sprawozdania,
pozwalające ocenić prawidłowość realizacji przez
organizację pożytku publicznego jej celów statutowych.
Wzór sprawozdania merytorycznego
OPP
• W 2011 (za rok 2010) – wg wzoru
sprawozdania dla fundacji;
• W 2012 (za rok 2011) – wg NOWEGO
WZORU – zgodnie z rozporządzeniem
Ministra Pracy i Polityki Społecznej
z dn. 23 marca 2011.
UWAGA: na część finansową
w sprawozdaniu merytorycznym
Należy dbać o spójność danych między
sprawozdaniem finansowym i wszystkimi
pozostałymi sprawozdaniami organizacji.
Roczne sprawozdanie finansowe OPP
– nie wysyłamy do KRS
Zniesiony obowiązek wysłania
sprawozdania merytorycznego do KRS
(na poziomie zmiany w ustawie o KRS).
Publikacja sprawozdania finansowego
i merytorycznego
• Obowiązkowo dla OPP - upublicznienie
(na stronie MPiPS w ciągu 15 dni od daty
zatwierdzenia sprawozdania
finansowego; na własnej stronie
internetowej, wyłożenie w organizacji wersji
drukowanej sprawozdań);
• Dobra praktyka – dla wszystkich organizacji.
Audyt – obowiązkowy dla OPP
spełniających warunki (łącznie)
• realizują zadania publiczne zlecone, jako
powierzone do wykonania lub do wspierania
zadania publicznego;
• otrzymały w roku obrotowym łączną kwotę
dotacji na realizację zadań (zleconych zadań
publicznych) w wysokości co najmniej 50.000 zł;
• osiągnęły w roku obrotowym przychody w
wysokości co najmniej 3 mln zł.
Audyt – obowiązkowy dla OPP
Jeśli organizacja spełniła poniższe warunki
w roku minionym, musi przeprowadzić audyt
za rok kolejny. Wówczas dołącza opinię do
sprawozdania finansowego do US i MPiPS.
SPRAWOZDAWCZOŚĆ
OBOWIĄZKOWA ORGANIZACJI
PROWADZĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ
GOSPODARCZĄ
Organizacja prowadząca działalność
gospodarczą – dodatkowo składa:
• sprawozdanie finansowe wraz z uchwałą
zatwierdzającą i – jeśli była wymagana –
opinią audytora;
• w terminie: w ciągu 15 dni od daty
zatwierdzenia sprawozdania finansowego do
KRS.
Ustawa o rachunkowości art. 69
1. Kierownik jednostki składa we właściwym
rejestrze sądowym roczne sprawozdanie
finansowe, opinię biegłego rewidenta, jeżeli podlegało
ono badaniu, z zastrzeżeniem ust. 1a, odpis uchwały
bądź postanowienia organu zatwierdzającego o
zatwierdzeniu rocznego sprawozdania
finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty,
a w przypadku jednostek, o których mowa w art. 49
ust. 1 – także sprawozdanie z działalności – w ciągu
15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego
sprawozdania finansowego.
Organizacja prowadząca
działalność gospodarczą
Jeśli organizacja spełnia 2 z 3 poniższych
warunków, musi:
• zamieścić sprawozdanie w „Monitorze
Polskim B”;
• przeprowadzić obowiązkowy audyt.
Warunki 2 z 3 wymienionych w
ustawie o rachunkowości (art.64 ust.
1 pkt 4)
• średnioroczne zatrudnienie w organizacji w przeliczeniu
na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób;
• suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego
stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej
2,5 mln EURO;
• przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów
oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły
równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln
EURO.
INNE OBOWIĄZKI
SPRAWOZDAWCZE
Miesięczne sprawozdania deklaracje
• Do 15 dnia miesiąca: deklaracja i składki
ZUS;
• Do 20 dnia miesiąca – bez deklaracji –
zapłata podatku dochodowego od osób
fizycznych.
Miesięczne sprawozdania deklaracje
• Do 25 dnia miesiąca: deklaracja VAT-7
i zapłata podatku VAT – w przypadku
czynnego podatnika.
• Istnieje możliwość składania deklaracji
kwartalnych
Roczne sprawozdania - deklaracje
• 31 stycznia – PIT-4R o zaliczkach na podatek
dochodowy – dotyczy osób fizycznych,
• 31 stycznia – PIT-8AR o zryczałtowanym
podatku dochodowym np. osoby
zagraniczne,
• 28 lutego – przekazanie osobom fizycznym
i urzędom skarbowym informacji PIT 11;
Roczne sprawozdania - deklaracje
• Do 31 stycznia - informację o danych do ustalenia
składki na ubezpieczenie wypadkowe ZUS IWA
– w przypadku spełnienia łącznie wszystkich trzech
warunków
• płatnik był zarejestrowany w ZUS
nieprzerwanie w całym roku poprzednim
(od 1 stycznia do 31 grudnia) oraz co najmniej
1 dzień w styczniu roku następnego,
• zgłoszono do ubezpieczenia wypadkowego co
najmniej 10 ubezpieczonych,
• płatnik wpisanych był rejestru REGON w
dniu 31 grudnia, za rok za który składana jest
informacja.
Zbiórki publiczne – organ, który
wydał pozwolenie
W ciągu miesiąca od daty
zakończenia zbiórki publicznej
Zbiórki publiczne
• ustawa z dnia 15 marca 1933 r.
o zbiórkach publicznych;
• rozporządzenie Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji
z dnia 6 listopada 2003 r. w sprawie
sposobów przeprowadzania zbiórek
publicznych oraz zakresu kontroli nad
tymi zbiórkami.
Władze lokalne (np. urząd miasta) –
podatek od nieruchomości
W przypadku wynajmu lokalu od władz
samorządowych - do 15 stycznia –
wysłanie deklaracji i odprowadzenie
podatku od nieruchomości od części
lokalu, w której jest realizowana
działalność gospodarcza / złożenie
deklaracji zerowej w przypadku wynajmu
lokalu na działalność statutową
Urząd pracy
Organizacje zarejestrowane jako jednostki
szkoleniowe – do 31 stycznia – należy
zgłosić informację o kontynuacji
działalności szkoleniowej oraz:
• ewentualne zmiany (nazwa, siedziba, itd.);
• zmianę tematyki prowadzonych szkoleń;
• inne zmiany względem wniosku o wpis do
rejestru (złożyć wniosek aktualizacyjny).
Urząd zamówień publicznych
1 marca – sprawozdanie
z przeprowadzonych zamówień
publicznych
GUS
• Urząd Statystyczny w Krakowie powiadamia
o obowiązku sprawozdawczym, terminach i
odpowiednim formularzu sprawozdawczym
– elektronicznie lub za pośrednictwem
poczty;
• Badanie odbywa się średnio co dwa lata.
GUS
Terminy 2011:
• Organizacje prowadzące działalność
gospodarczą – formularz SOF-1;termin –
do 15 kwietnia 2011;
• Organizacje nieprowadzące działalności
gospodarczej – formularz SOF-1; termin –
do 17 października 2011;
GUS
• Urząd Statystyczny w Krakowie
Ośrodek Badania Gospodarki Społecznej
31-223 Kraków, ul. K. Wyki 3
tel. 12 36 10 113; 12 36 10 146
e-mail: [email protected]
• Katarzyna Janicka
tel.: 12 36 10 115 e-mail:
[email protected]
Informacja dla Głównego Inspektora
Informacji Finansowej (GIIF)
Podstawa prawna:
• Ustawa z 16 listopada 2000 roku o przeciwdziałaniu
wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości
majątkowych pochodzących z nielegalnych lub
nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu
finansowaniu terroryzmu (Dz.U. 2000 Nr 116 poz.
1216 z późniejszymi zmianami – z 23 października
2009);
Informacja dla Głównego Inspektora
Informacji Finansowej (GIIF)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 września
2001 r.w sprawie określenia wzoru rejestru transakcji,
sposobu jego prowadzenia oraz trybu dostarczania
danych z rejestru Generalnemu Inspektorowi
Informacji Finansowej (Dz. U. z dnia 9 października
2001 r.)
Informacja dla GIIF
Kogo dotyczy?
• fundacji;
• stowarzyszeń (zgodnie z nowelizacją
ustawy), od dnia, w którym przyjęły wpłatę
gotówkową o równowartości co najmniej
15.000 EURO.
Kurs – średni kurs NBP z dnia dla danej
transakcji.
Informacja dla GIIF
Organizacje mają obowiązek sporządzania
comiesięcznego raportu i dotyczącego
zrealizowanych transakcji (wpłat i wypłat)
o równowartości w PLN równej i większej niż
15.000 EURO.
Obowiązek ewidencji i raportowania nie
dotyczy środków publicznych i samorządowych
(zgodnie z wyłączeniem opisanym w art. 11
ust.2).
Informacja dla GIIF
Główne obowiązki organizacji zobowiązanej:
• wprowadzenie procedury wewnętrznej
• wyznaczenie osoby odpowiedzialnej;
• przeszkolenie pracownika;
• sporządzanie miesięcznych raportów.
Kary pieniężne za niestosowanie
ustawy
Art. 34a. Instytucja obowiązana,
z wyłączeniem Narodowego Banku
Polskiego, która:
5) nie dopełnia obowiązku zapewnienia udziału
pracowników w programie szkoleniowym,
- podlega karze pieniężnej.
Kary pieniężne za niestosowanie
ustawy
Art. 34c.
1. Karę pieniężną nakłada Generalny Inspektor w drodze
decyzji, w wysokości nie większej niż 750.000 zł, a w
razie naruszenia, o którym mowa w art. 34a pkt 5 - w
wysokości nie większej niż 100.000 zł.
2. Ustalając wysokość kary pieniężnej, Generalny Inspektor
uwzględnia rodzaj i zakres naruszenia, dotychczasową
działalność instytucji obowiązanej oraz jej możliwości
finansowe.
GIIF – adresy internetowe
• Strona internetowa: www.mf.gov.pl /
Bezpieczeństwo finansowe / Walka z
praniem brudnych pieniędzy i
finansowaniem terroryzmu;
• www.giif.wortalszkoleniowy.pl
SPRAWOZDANIE FINANSOWE
Główny cel sprawozdania
finansowego
• Przedstawienie wiarygodnego obrazu
sytuacji majątkowej organizacji, uczciwa
prezentacja zmian w sytuacji finansowej
organizacji, z zachowaniem zasady
ostrożności (maksymalne koszty,
minimalne przychody);
• dostarczenie informacji szeroko
rozumianym interesariuszom;
• przedstawienie wyników zarządzania przez
zarząd powierzonymi mu zasobami.
Bilans
Bilans to najważniejszy element przedstawionego
sprawozdania finansowego.
•
•
•
zestawienie majątku (aktywa) i kapitału (pasywa) organizacji
przygotowywany na określony dzień,
suma bilansowa po stronie aktywów oraz po stronie pasywów
zawsze jest równa.
•
Aktywa są ułożone w bilansie według stopnia płynności. Na
początku znajdują się wartości niematerialne i prawne, przez
rzeczowe aktywa trwałe, inwestycje aż po najbardziej płynne,
czyli środki finansowe.
Pasywa przedstawiają informacje o formach finansowania
aktywów. Są tu takie pozycje jak kapitał własny, pożyczki jak
również zobowiązania wobec dostawców.
•
Ważne informacje zawarte
w bilansie
• Po stronie aktywów: wartość środków trwałych,
należności, łączny stan kont bankowych i kasy
organizacji;
• Po stronie pasywów: wartość funduszu
statutowego, wyniku finansowego za dany rok
(i za okresy poprzednie), wartość zobowiązań
oraz przychodów przyszłych okresów.
Rachunek wyników
• stanowi integralną część sprawozdania finansowego
• obejmuje konkretny okres – najczęściej rok obrachunkowy
Przychody
– statutowe
– operacyjne
– finansowe
Koszty
–
–
–
–
statutowe
administracyjne
finansowe
operacyjne
Wynik finansowy
Rachunek zysków i strat
-
Zestawienie przychodów, kosztów
i wyników za dany okres w podziale na
poszczególne grupy działań:
statutowych;
gospodarczych;
operacyjnych;
finansowych
Informacja dodatkowa
•
•
•
•
Zawiera bardziej szczegółowe informacje
przedstawione w bilansie i rachunku zysków
i strat, np:
wyróżnienie środków trwałych (grup);
wykaz należności i zobowiązań;
listę źródeł przychodów;
listę grup kosztów (np. projektów), w tym
kosztów administracyjnych
O co warto dopytać księgowego?
• Jakie pozycje tworzą zobowiązania / co się składa
na zobowiązania?
• Jakie pozycje tworzą należności / co się składa na
należności?
• Co jest ujęte w przychodach przyszłych okresów?
• Czy wynik finansowy zwiększa fundusz statutowy?
• Co to są pozostałe koszty / przychody operacyjne?
• Z czego powstały koszty / przychody finansowe ?
• Kto nie zapłacił składek członkowskich?
(w stowarzyszeniu)