Transcript Örnek No:2 - Bilirkisim.com
İLAMLI İCRA
ALACAKLININ, İLAMLI İCRA TAKİBİ YAPABİLMESİ İÇİN ELİNDE; A-BİR MAHKEME İLAMI
VEYA
B-KANUNLARIN MAHKEME İLAMI NİTELİĞİNDE SAYDIĞI BİR BELGENİN BULUNMASI GEREKİR.
A İLAMLAR
HUKUK MAHKEMESİ İLAMLARI.(Mahkeme kararının taraflardan her birine verilen mühürlü suretlerine ilam denir.(HUMK.m.392) CEZA MAHKEMESİ İLAMLARI.(Tazminata ve yargılama giderlerine ilişkin hüküm fıkrası da ilamlı icra hükümlerine göre icra edilir.)
TAM YARGI DAVALARI SONUCUNDA VERİLEN
İDARİ YARGI MERCİİLERİNİN İLAMLARI.
(İYUK.m.28/2) SAYIŞTAY İLAMLARI. Sayıştay ilamlarında gösterilen zimmet ve tazminlerde İİK.hükümlerine göre tazmin olunur.
HAKEM KARARLARI. Hakem kararları da ilamlı icra hükümlerine göre icra edilir.(HUMK.536)
B İLAM NİTELİĞİNDEKİ BELGELER
1- İİK.38.m. Göre ilam niteliğindeki belgeler:
Mahkeme huzurunda yapılan sulh’ler.(HUMK.m. 50) Mahkeme huzurunda yapılan kabuller.(HUMK.m.92) Kayıtsız şartsız (tek taraflı) para borcu ikrarını içeren düzenleme biçimindeki noter senetleri ilam niteliğindedir.(m.38) Temyiz kefaletnameleri (Bunlar tehiri icra kararı alınması için verilen kefaletlerdir). HUMK.m.443;İİK.m.36 ve m.33)
2 ÖZEL KANUNLARA GÖRE İLAM NİTELİĞİNDEKİ BELGELER:
Tüketici sorunları hakem heyetinin yasayla belirlenmiş miktar altında kalan uyuşmazlıklarda vereceği kararlar.(4077 SY. 22.V maddesi) Tarım ve kredi kooperatiflerinin kredi ile ilgili alacak senetleri.
Tarım satış kooperatiflerinin kredi ile ilgili senetleri.
Esnaf ve küçük sanatkarlar derneklerinin yıllık aidatı ve para cezaları vs.
Ziraat odalarına giriş ücretleriyle yıllık aidat ve kesinleşen para cezalarının tahsillerine ilişkin kararlar.
İLAMLI İCRADA YETKİ (İİK.M34)
ALACAKLI, İLAMLI İCRA TAKİBİ İÇİN TÜRKİYE’DEKİ HERHANGİ BİR İCRA DAİRESİNE BAŞVURABİLİR. (m.34)
________________________________________________________________________
İLAMLI İCRADA PEŞİN HARÇ ALINMAZ. SADECE BAŞVURMA HARCI VE VEKİL VARSA VEKALET HARCI ALINIR.
İLAMIN ZAMANAŞIMINA UĞRAMASI (m.39)
İLAMLAR KURAL OLARAK:
İLAMIN VERİLMESİ TARİHİNDEN İTİBAREN ON YIL İÇERİSİNDE KARŞI TARAFA (Borçluya) TEBLİĞ EDİLMEZSE, İLAM ZAMANAŞIMINA UĞRAR(İİK m39,I; BK m.135,II).
İLAM VERİLDİĞİ TARİHTEN İTİBAREN ON YIL İÇİNDE BORÇLUYA TEBLİĞ EDİLİRSE, BU TEBLİĞ TARİHİNDEN İTİBAREN ON YILLIK ZAMANAŞIMI SÜRESİ BAŞLAR(BK m.136,II). Karar Temyiz edilmişse kesinleşmeden itibaren süre başlar.
İCRA AŞAMASINDA ZAMANAŞIMI.
ALACAKALI İLAMI ON YILLIK ZAMANAŞIMI SÜRESİ İÇERİSİNDE İCRAYA KOYAR İSE, TAKİP TARİHİNDEN İTİBAREN ON YILLIK ZAMANAŞIMI SÜRESİ BAŞLAR. BU İLAMLI İCRA TAKİBİ ON YIL SÜRE İLE TAKİPSİZ BIRAKILIRSA, İLAM YİNE ZAMANAŞIMINA UĞRAR (İİK m.39,I)
ZAMANAŞIMINA TABİ OLMAYAN İLAMLAR:
İlamların on yıllık zamanaşımına tabi olması kuralının bazı istisnaları vardır.
Bazı ilamlar zamanaşımına uğramaz;
a) Şahıs ve aile hukukuna ilişkin ilamlar, b) Taşınmaz mülkiyetine ve taşınmaz üzerindeki diğer ayni haklara ilişkin ilamlar, c) Taşınır mallar üzerindeki ayni haklara ilişkin ilamlarda zamanaşımına uğramaz.
İLAMLARIN İCRAYA KONMASI
.
Kural olarak ilam kesinleşmeden icraya konulabilir. Özellikle konusu para (m.32) veya taşınır mal (m.24) veya taşınmazın aynına ilişkin olmayan (
Örn.Tahliye ilamları gibi
değildir. ) ilamların icraya konulabilmesi için hükmün kesinleşmiş olması şart Hükmün temyiz edilmiş olması kendiliğinden icrayı durdurmaz
. Hükmü temyiz eden borçlunun Yargıtay’dan TEHİRİ İCRA KARARI alması gerekir (HUMK.m.443;İİK m.36).
İCRANIN GERİ BIRAKILMASI (TEHİRİ İCRA). (HUMK.m.443;İİK m.36).
TEHİRİ İCRA KARARI ALINMASI YOLU: 1- İCRA DAİRESİNDEN SÜRE (MÜHLET) ALINMASI.
Kesinleşmeden icraya konulmuş olan ilamı temyiz eden borçlu, Yargıtay’dan tehiri icra kararı getirinceye kadar uygun bir sürenin verilmesini İcra müdürlüğünden ister(İİK m.36).
2- TEMİNAT GÖSTERME ŞARTI:
İİK m.36,1 fıkrasında belirtilmiştir.
İcra Müdürlüğünün Hükmü temyiz eden borçluya Yargıtay’dan tehiri icra kararı getirinceye kadar uygun bir süre verebilmesi için temyiz eden borçlunun teminat göstermesi gerekir. Nelerin teminat gösterilebileceği HUMK m.443,1 ve
3-İCRA DAİRESİNİN BORÇLUYA SÜRE(MÜHLET) VERMESİ
: Hükmü temyiz etmiş olan borçlu yasaya uygun bir teminat göstermiş olursa, icra müdürü uygun bir süre verir. Bu süre içinde icra durur. İcra müdürü bu süreyi zaruret halinde uzatabilir(İİK M.36,I9
YARGITAY’IN TEHİRİ İCRA KARARI VERMESİ:
İcra Dairesinden teminat karşılığı süre alan borçlu, temyiz etmiş olduğu hükmü esastan inceleyecek olan Yargıtay Hukuk Dairesine başvurarak, hakkında
esas hakkındaki temyiz incelemesi sonuçlanıncaya kadar icranın geri bırakılmasına (tehirine) karar verilmesini ister.
Bu talep üzerine Yargıtay Hukuk Dairesi dosya üzerinde inceleme yaparak borçlunun icranın geri bırakılması talebi
acele olarak karar verir.
(HUMK m.443,I). Yargıtay Hukuk Dairesi her halde tehiri icra kararı vermek zorunda olmayıp, bu hususta takdir yetkisine sahiptir.
YARGITAY KARARINDAN SONRA İLAMLI İCRANIN DURUMU: 1- HÜKMÜN ONANMASI: Tehiri icra kararı kendiliğinden kalkar ve ilamın icrasına devam olunur. Dosyadaki teminat Para ise, bu para da alacaklıya ödenir. Diğer teminat ise, paraya çevrilir ve alacaklıya ödenir. Faiz ve takip giderleri de hesaplanıp alacaklıya ödenir(m.36,VI) 2- HÜKMÜN BOZULMASI: Yargıtay hükmü bozarsa ilamlı icra takibi durmakta devam eder(İİK.m.40,I) Bu durumda borçlu teminatını geri isteyebilir. İcra Müdürlüğü bu durumda teminatı iade etmek zorundadır. Teminatı para olarak depo etmişse aradaki süre için alacaklıdan faiz isteyebilir.
İCRANIN (ESKİ HALİNE) İADESİ(m.40) İlam tamamen icra edildikten sonra Yargıtay bozma kararı verir ve bu karar üzerine mahkeme borçlunun hiç (veya ilamdaki kadar) borçlu olmadığına karar verir ve bu karar kesinleşir ise, icra tamamen eski haline iade olunur (İİK m.40,II) Böylece icra dairesi alacaklıya ödemiş olduğu parayı(m.32) veya teslim etmiş olduğu malı(m.24) alacaklıdan zorla geri alır ve borçluya geri verir. Paranın alındığı ve geri ödendiği tarih için de faiz hesabı yapılarak alacaklıdan tahsil edilip borçluya verilir.
B KESİNLEŞMEDEN İCRAYA KONULAMAYAN İLAMLAR:
1-Aile ve kişiler hukukuna (MK m.8-494) ilişkin ilamlar (HUMK m.443,IV). (Nafaka alacağında kesinleşme aranmaz) 2-Taşınmazın aynına ilişkin ilamlar (HUMK m.443,IV)
3-Ceza Mahkemesi ilamlarının tazminata ve yargılama
giderlerine ilişkin hüküm fıkrası (CMUK m.395; 353 SK m.344,I
4-Yabancı Mahkeme imalarının tenfizi hakkındaki ilamlar
(MÖHUMK m.41.II)
5-Ticaret Kanununun 35.maddesinin 4.fıkrası ve 36.maddesindeki hallerde temyiz icrayı durdurur.
6-Menfi Tespit Davasını kazanan ve lehine tazminata hükmedilen borçlu, ilam kesinleşmedikçe tazminat ve yargılama giderleri için ilamlı icra takibi yapamaz (İİK m.72,V c.2) 6-Sayıştay ilamları. (Sayıştay K.m.344,I) 8-Hakem kararları (HUMK m.536)
İLAMLARIN İCRASI:
A- PARA ALACAKLARI HAKKINDAKİ İLAMLARIN İCRASI(m.32
):
Takip talebi ile İcra Dairesine başvurulur.
İlam konusu para borcunun 7 gün içinde ödenmesi veya
teminatın verilmesi ihtarı ile, Borç 7 gün içinde ödenmezse, icra mahkemesinden, Yargıtay’dan veya yargılamanın iadesi yoluna gidilmiş ise o mahkemeden icranın geri bırakılması hakkında bir karar getirilmedikçe, cebri icra yapılacağı ihtarını içeren ödeme emri tebliğ edilir (örnek no:4-5).
BORÇLUNUN İCRA EMRİNE KARŞI KOYMASI:
ŞİKAYET (İİK m.41; 16): Borçluya gönderilen icra emri kanuna aykırı(özellikle ilama aykırı ise, borçlu, icra emrinin iptali veya düzeltilmesi için İcra Hakimliğinde şikayet yoluna başvurabilir.
İCRA EMRİNE İTİRAZ: Borçlu ilam verildikten sonra borcu ödemişse(itfa) veya alacaklıdan mehil almışsa (imhal) veya ilam zamanaşımına uğramış ise icra mahkemesinden icranın geri bırakılmasını isteyebilir (m.33-33a). İtiraz
süresi 7 gündür.
YARGITAY’DAN TEHİRİ İCRA KARARI İSTENMESİ: İlam kesinleşmeden icraya konmuş ise, borçlu, teminat karşılığında Yargıtay’dan İcranın geri bırakılması kararı verilmesini isteyebilir(İİK m.36; HUMK m.443) Borçlu, hükme karşı YARGILAMANIN İADESİ yoluna(HUMK.m.445 vd) başvurmuş ise, bu davaya bakan mahkemeden icranın geri bırakılmasına karar verilmesini isteyebilir(HUMK m.449)
B KONUSU PARADAN BAŞKA BİR ŞEY OLAN İLAMLARIN İCRASI:
PARADAN (VE TEMİNATTAN) BAŞKA ALACAKLAR HAKKINDA İCRA TAKİBİ YAPABİLMEK İÇİN, ALACAĞIN İLK ÖNCE BİR MAHKEME İLAMI İLE HÜKÜM ALTINA ALINMIŞ OLMASI GEREKİR. Yani konusu paradan (ve teminattan) başka bir şey olan alacaklar için ilamsız icra yolu kapalıdır.(Tek istisna: İlamsız tahliye,m269 vd)
• • • • • •
Konusu Paradan Başka Bir Şey Olan alacaklar:
Taşınır (menkul) teslimi (İİK m.24) (Örn.No:2) Taşınmazların Tahliye ve Teslimi (İİK m.26-29) (Örnek No:2) Bir işin yapılmasına ve yapılmamasına ilişkin ilamların icrası (İİK m.30) (Örnek No:4-5) Çocuk Teslimi hakkındaki ilamların icrası (İİK m.25) (Örnek No:3) Çocukla kişisel ilişki kurulması hakkındaki ilamların icrası (İİK m.25a) (Örnek No:3) İrtifak hakkına ilişkin ilamların icrası(İİK m.31) (Örnek No:4-5)
Konusu Taşınır (menkul) teslimi olan ilamların icrası(İİK m.24). (Örnek No:2 ödeme emri)
Taşınır bir malın bir kişiden(borçludan, davalıdan) alınarak, diğer bir kişiye (Alacaklıya, davacıya) verilmesine ilişkin ilamların icrasıdır. Bu icra takibinde borçluya örnek No:2 ödeme emri tebliğe çıkartılır. Borçlu taşınır malı teslim edemezse para olarak değerini öder (İİK.m.24,IV)
Konusu Taşınmazların Tahliye ve Teslimi
(İİK m.26-29) (
Örnek No:2
) Taşınmaz bir malın bir kişiden(borçludan, davalıdan) alınarak, diğer bir kişiye (Alacaklıya, davacıya) verilmesine ilişkin ilamların icrasıdır. Örneğin:İstihkak davası neticesinde veya tahliye davası neticesinde taşınmazın tahliye ve teslimi.
Bu icra takibinde borçluya örnek No:2 ödeme emri tebliğe çıkartılır.
Konusu, Bir işin yapılmasına veya yapılmamasına ilişkin olan ilamların icrası (İİK m.30) (Örnek No:4-5)
Borçluyu belirli bir işi yapmaya veya yapmamaya mahkum eden ilamlardır. Borçluya Örnek No:4-5 olan icra emri tebliğe çıkartılır.
Çocuk Teslimi hakkındaki ilamların icrası
(İİK m.25). (Örnek No:3)
Konusu çocuk teslimi olan ilamların icrasıdır;
Örneğin; Velayeti anneye verilmiş boşanma ilamı (MK.m182), Velayetin kaldırılması ilamı(MK.m.348) gibi.
Çocuk teslimine ilişkin ilamın icraya konulabilmesi için kesinleşmesi şarttır.
(HUMK.m.443/IV)
Çocukla kişisel ilişki kurulması hakkındaki ilamların icrası (İİK m.25a) (Örnek No:3)
Kendinden velayet hakkı alınan tarafın, çocukla kişisel ilişki kurmasına (yani çocukla belirli bir yer ve zamanda buluşup görüşmesine) da karar verilir (MK.m182) Bu ilamlar zamanaşımına uğramaz ve çocuk reşit olana kadar bu ilamların hükmü devam eder.
Çocuk teslimine ilişkin olan bu iki ilamın icrasında da borçluya Örnek No:3 İcra emri tebliğ edilir.
İcra emrinde 7 gün içinde çocuğun teslim edilmesi istenir. Çocuğun gizlenmesi halinde gizleyenin İİK.m 341 uyarınca cezalandırılacağı ihtar edilir.
İcra aşamasında Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından görevlendirilmiş bir sosyal çalışmacı, pedagog, psikolog veya çocuk gelişimcisi gibi bir uzman da hazır bulundurulur (İİK.m.25)
İrtifak hakkına ilişkin ilamların icrası(İİK m.31). (Örnek No:4-5)
Bir irtifak hakkının (veya gemi siciline kayıtlı olan bir gemi üzerindeki intifa hakkının) kaldırılmasına veya böyle bir hakkın yükletilmesine ilişkin ilamların icrasıdır.
Borçlu icra emrine uymazsa, ilam hükmü zorla yerine getirilir. Yani, İcra dairesi, irtifak hakkının kaldırılması veya yükletilmesi için tapu (veya gemi) sicil müdürlüğüne yazı yazar. İcra emrine uymayan hakkında burada da İİK.m.343 gereğince şikayet üzerine tazyik hapsi cezası verilir.
MESLEK HAYATINIZDA BAŞARILAR DİLERİM
AHMET KAYİŞ ANKARA 7. İCRA MÜDÜRÜ