AIDS EĞİTİMİ

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

1

A

cquired

I

mmune

D

eficiency

S

yndrome

Kazanılmış Bağışıklık Eksikliği Sendromu İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

2

AIDS Nedir?

AIDS, bulaşıcı ve ölümcül bir hastalıktır. Nedeni HIV(insan Bağışıklık Yetmezliği Virusu) adı verilen bir virüstür.

Bu virus insanın bağışıklık sistemini bozarak, vücudun normalde dirençli olduğu birçok hastalığa karşı kendini koruyamamasına neden olur.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

3

AIDS A;

Acquired – Edinsel ;Çünkü genlerle geçmez, kişi enfekte olur yada edinir.

I ;

Immun ;çünkü vücudun immün sistemini etkiler.

D ; S ;

Deficiency –Yetersizlik ; Çünkü immün sistemde yetmezlik oluşturarak gerektiği gibi çalışmasını engeller.

Syndrome maruz kalır.

– Sendrom ; Çünkü AİDS li kişi çok geniş , farklı ve fırsatçı enfeksiyonlara İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

4

HIV H ;

Human İnsan ;Çünkü bu virüs sadece insanları enfekte eder.

I ;

Immuno Deficiency – İmmün Yetmezlik ; Çünkü virüsün etkisi vücutta immün sistemde yetmezlik oluşturmak, düzenli çalışmasını önlemek yönündedir.

V ;

Virüs ; Çünkü bu organizma bir virüstür ve üremek için insan hücrelerine ihtiyaç duyar.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

5

AIDS Nasıl Farkedilir?

AIDS Virusu (HIV) bir insana bulaştıktan sonra hastalık belirtileri hemen ortaya çıkmaz. Bu dönemdeki kişiye

TAŞIYICI

denir, bu kişi virüsü taşır ve bulaştırır. Ortalama 10 (3 12) yıl veya daha sonra hastalık belirtileri başlar.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

6

HIV virusu ile enfekte kişi herhangi bir belirti göstermeyip sağlıklı görünebilir, fakat AIDS’i başkalarına bulaştırır.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

7

AIDS Tanısı?

AIDS virusu tek bir hastalık tablosu oluşturmaz.

Kişinin kendi kendine tanı koyması mümkün değildir.

Kesin tanı kan testleri ile konur.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

8

AIDS Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Tekrarlayan ateş ve gece terlemesi Nedeni belirsiz hızlı kilo kaybı Boyun, koltuk altı ve kasık lenf bezlerinin şişmesi Sürekli yorgunluk İshal İştah azlığı Ağızda beyaz lekeler Deride değişiklikler Nedensiz kanamalar Geçmeyen öksürük veya nefes darlığı İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

9

Ancak; Bütün bu belirtiler basit bir hastalık nedeni olabilir...

Kuşkulu iseniz, ELİZA Testi Yaptırın

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

10

AIDS Tedavisi?

AIDS’in kesin tedavisi yoktur, bugün için ilaç kullanımı ile yalnızca hastalık belirtilerinin ortaya çıkışı geciktirilmektedir.ilerleyen hastalık ölümle sonuçlanmaktadır. Henüz AIDS’ten koruyucu bir aşı bulunamamıştır..

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

11

AIDS Nasıl Bulaşır?

Üç şekilde bulaşır.

Cinsel ilişki yoluyla Kan yoluyla Anneden bebeğe İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

12

Cinsel İlişki Yoluyla

Vaginal Anal Oral İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

13

Kadın-erkek arasındaki heteroseksüel ilişkilerde ve iki erkek ya da iki kadın arasındaki homoseksüel ilişkilerde bulaş olabilir.

Kişide başka bir zührevi hastalığın varlığı HIV geçiş riskini arttırır. İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

14

Cinsel ilişki sayısı ile bulaşma riski doğru orantılı olarak artmakla birlikte, tek bir penetratif cinsel ilişkiyle de bulaşma olabilmektedir .

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

15

•Cinsel bulaş açısından riskli davranışlar; *birden fazla partneri olmak *eşcinsellik *hayatını fuhuşla kazanmak *rastgele kişilerle cinsel ilişkiye girmek

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

16

Kan Yoluyla

Enfekte kan ve kan ürünleri Organ/sperm nakli Kanla bulaşık delici, kesici aletlerin kullanımı İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

17

Kanla Bulaşık Alet Kullanımı

Jilet, traş bıçağı, ustura Manikür, pedikür aletleri Kulak delme,piercing Dövme, tattoaj Akupunktur Enjektör Diğer cerrahi aletler İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

18

Anneden bebeğe

Hamilelik sırasında placenta yoluyla Doğum sırasında vaginal sıvılarla Doğumdan sonra anne sütüyle İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

19

Uyuşturucu madde kullananlar ortak enjektör kullanımı nedeniyle HIV riski taşırlar İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

20

Sakın Unutma!!! Alkol, esrar, eroin, kokain, amfetamin gibi uyuşturucular doğru ve sağlıklı düşünmeyi engelleyerek, cinsel ilişki sırasında olumsuz davranışlara neden olabilir.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

21

AIDS’in bulaşmadığı durumlar

Aile yaşantısı, toplumsal yaşam El sıkışma, kuçaklaşma, cilt temasları Sosyal öpüşme Yemek ve içki, tabak-kaşık-bardak Yüzme havuzu, banyo, tuvalet Giysi ve çamaşır Böcek ve sinek sokmaları İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

22

HIV günlük yaşamda aynı odada, büroda, sınıfta bulunmakla, aynı havayı solumakla bulaşmaz.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

23

Cinsel ilişki ile HIV bulaşının önlenmesi güvenli cinsel davranış ların benimsenmesi ile mümkündür.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

24

Güvenli Cinsel Davranışlar

Cinsel perhiz Karşılıklı tek eşlilik Korunmalı cinsel ilişki İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

25

Cinsel yaşamını güvenli sürdürmek isteyenler için seçenekler;

HIV taşımayan kişi ile karşılıklı sadakate dayalı ilişki kurmak Cinsel birleşme yerine okşamak, öpmek, masturbasyon, masaj gibi ilişkilerle yetinmek Vaginal, anal, oral (kadın veya erkek) tüm cinsel ilişkilerde prezervatif kullanmak İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

26

Korunmalı Cinsel İlişki

Kondom Prezervatif Kaput Kılıf İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

27

Çalışmalar göstermiştir ki.....

Uygun kullanıldığında kondom partnerleri korur. Ancak tam olarak değil...

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

28

KONDOM

Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan (AIDS, Frengi, Gonore, Hepatit-B vs) korunma İstenmeyen gebelikleri önleme İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

29

KONDOM (I)

Ambalajını makas veya delici , kesici aletlerle açmayın, kondomu delersiniz.

Kullanılan kondomu atın, asla tekrar kullanmayın.

Kaygan olması için vazelin ve krem gibi yağlı maddeleri kullanmayın, zedelenebilir.

Kondomu yüksek ısıdan ve güneşten koruyun. Yaz aylarında otomobilde bekletmekle bozulur.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

30

KONDOM (II)

Gevrekleşmiş, kıvamı bozulmuş ve kullanma süresi geçmiş kondomları kullanmayın.

Kondomu kolay bulunacak yerde muhafaza edin. Cepte, cüzdanda, el çantasında bulundurun.

Kondom kullanmaya alışın. Kağıt mendil gibi günlük alışkanlığınız olsun.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

31

Kanla bulaşı önlemek için;

Kan ve kan ürünleri naklinde kontrolsüz kan asla kullanılmamalıdır.

Ortak kullanılan enjektörler virüsun yayılmasında en yaygın yollardan biridir. Uyuşturuculardan uzak durun.

Kanla bulaşık araç gereçlerin kullanılabileceği yerlerden sakının.(Dövme ve kulak delme dükkanları gibi) İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

32

Cinsel yolla bulaşı önlemek için;

Şu gruplardan kişilerle cinsel ilişkide bulunmayın; *Homoseksüel ve biseksüel erkekler *Para karşılığı cinsel ilişki kuranlar *Birden fazla cinsel eşi olanlar *Uyuşturucu kullananlar İşinizi şansa bırakmayın. Her tür cinsel ilişkide kondom kullanın.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

33

Anneden bebeğe geçişi önlemek için;

Riskli davranışlarınız söz konusu ise gebe kalmadan önce test yaptırıp, HIV(-) olduğunuza emin olun İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

34

AIDS Testi Nedir?

AIDS testi (ELİZA) kanda virusa karşı oluşan antikorları saptayan testtir.

HIV virusuna karşı antikor 3 hafta-6 ay arasında bir sürede oluşur ve test pozitifleşir.

Kişi bu süre içinde çevresine virus bulaştırabilir.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

35

AIDS testi sonucu pozitif ise;

Kişi virusü taşıyor demektir.

Kişi bulaştırıcıdır.

Kişi bir süre hiç hastalık belirtisi göstermez. Aylar ve yıllar içinde AIDS gelişir.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

36

AIDS testi sonucu negatif ise;

Kişi virus ile hiç karşılaşmamış olabilir.

Kişi virüsü almış ancak testin pozitifleşmesi için gereken süre henüz geçmemiş olabilir.

Şüphe varsa test 3 aylık aralarla en az iki kez tekrarlanmalıdır.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

37

Eğer test sonucunuz pozitif ise;

Diş hekimliği ya da tıbbi alanda çalışanlara onlardan hizmet almadan önce test sonucunuzun pozitif olduğunu söyleyin.

Şimdiki ve geçmiş sex partnerlerinizi ve/veya birlikte uyuşturucu kullandığınız kişileri bilgilendirin.

Kan bağışı yapmayın. İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

38

Eğer test sonucunuz pozitif ise;

Cinsel ilişkiden kaçının. Bu mümkün değilse sex süresince baştan sona herzaman kondom kullanın.

Enjektör, jilet, makas vb. aletlerinizi hiç kimse ile paylaşmayın Gebeliği erteleyin.

AIDS ile ilgili bulgular ve ilaç kullanımı konusunda bir doktora danışın. İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

39

UNUTMAYIN!!!

HIV taşıyan bir insan; Hastalık belirtileri göstermeyebilir.

Virusü başkalarına bulaştırabilir.

Zaman içinde AIDS bulguları geliştirir. İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

40

UNUTMAYIN!!!

Cinsel Eş Sayısı Ne Kadar Çoksa HIV İle Karşılaşma O Oranda Artar.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

41

UNUTMAYIN!!!

Alkol, uyuşturucu vb. kullanımı cinsel eşinizi seçmenizde ve gerekli önlemleri almanızda doğru karar vermenizi önleyebilir.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

42

HIV ENFEKSİYONU BUZDAĞI GÖRÜNÜMÜ TÜM AİDS BULGULARI MEVCUT BİREYLER HIV İLE ENFEKTE OLAN ,KENDİNİ HASTA HİSSEDEN ANCAK HASTALIK BELİRTİLERİ TAM OLARAK TANIMLANAMAMIŞ BİREYLER AIDS RELATED COMPLEKS- ARC (-) TİRLER.x

Henüz tanı almamış (HIV POZİTİF ASEMPTOMATİK BİREYLER) 3 YIL İÇİNDE %10’U BUZDAĞININ EN ÜSTÜNE GEÇER %25’İ AIDS RELATED COMPLEKS-ARC (+) HALE GELİR BUZ DAĞININ GÖRÜNEN YÜZÜNÜN HEMEN ALTINDA YER ALIRLAR İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

43

KIRMIZI KURDELE

UMUT İLGİ DESTEK İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

44

İŞİNİZİ ŞANSA BIRAKMAYIN.

AIDS’DEN KORUNUN.

İzmir Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Md.

45