Transcript gebelikten korunma yöntemleri - Jinekolog Op. Dr.Kenan Ertopçu

OP.DR .KENAN ERTOPÇU
Rahim İçi Araç (spiral)
 Plastik ve bakırdan
yapılan rahim içine
yerleştirilen araçtır.
Cu T 380 A
 1988’ den beri ABD’ de kullanılmaktadır.
 Çıkarılması için 2 adet beyaz ipliği vardır.
 Döllenmeyi engellemek için her gün az miktar
salgıladığı
bakır bitene kadar 12 yıl gebelikten koruyucudur.
 ÜLKEMİZDE EN YAYGIN
KULLANILAN RİA
Ülkemiz Özel Sektörde Kullanılan Diğer Bakırlı RİA’lar:
Multiload:
 250-375 mm2 bakır içeren
normal ve mini modelleri
mevcuttur.
 250 mm2 bakır içeren
modeli 3 yıl, 375 mm2
bakır içeren modeli 5 yıl
gebelikten korur.
Rahim içi araçlar
 Gebelikten koruyuculuğu yüksektir RİSK 1/100
 Menstruasyon kanamaları DAHA UZUN VE FAZLA
olabilir ,genelde ilk 3-6 aydan sonra düzelir
 İlk üç ay aşağı kayma , atılma fazla olabilir gebelik riski
artar,mutlaka kontrol edilmelidir.
 Cinsel ilişki yoksa (mens)adet olmadan da
uygulanabilir.
 Rahim tahliyesi (kürtajdan) hemen sonra
doğum ve sezeryende uygulanabilir.
Uygulanır uygulanmaz gebelikten korumaya
başlayacaktır.
Rahimi delip karın boşluğuna geçmesi çok nadirdir.
 Tüm rahim içi araçlarda
bakır bitince
koruyuculuk azalacak,
gebelik riski %1’den %14’e
çıkacaktır.
 Süresi biter bitmez
RİA’lar değiştirilmelidir.
 RİA’dan sonra uterusun
dinlendirilmesi diye bir
kavram yoktur.
HORMON İÇEREN RAHİM İÇİ SİSTEMLER
MİRENA
 Hormon salgılar.
Dünyada 100 ülkede kullanımda
MIRENA
Adet kanaması ve adet sancısı
daha azdır.
• 5 yıl koruyucu
• Gebelikten koruyuculuğu
yüksek (1/500 risk)
• Rahim içi kanserine karşı
koruyucu
• Demir eksikliğine bağlı
kansızlık azalır
• Rahim ağzında akıntı yoğun
,enfeksiyon yukarı ilerlemez
İç üreme organlarında
iltihaplar daha azdır
•.
MİRENA
•En sık görülen yan etkiler adet görememe ve
damlama şeklinde ara kanamalardır.
•Başlangıçta kanlı akıntılar bir yıl boyunca devam
edebilir.
•Sonra adet kanamaları gecikir bazen aylarca
kanama gelmeyebilir.
•KISACA MİRENA UYGULANANLAR
DÜZENLİ ADET KANAMASI
BEKLEMEMELİDİR.
DOĞUM KONTROL HAPLARI
 Doğum kontrol hapları gelişmiş ülkelerde en fazla tercih
edilen gebelikten korunma yöntemleridir.
 Etkinlikleri yüksektir. Gebe kalma riski 1/1000
 Bir gün unutulduğunda gebe kalma riski 3/100 olacaktır.
 Özellikle ilk haplar unutulduğunda veya 7 gün aradan
daha geç başlandığında gebelik riski artacaktır.
DOĞUM KONTROL HAPLARI
Her gün
unutulmadan
alınması
gerekir.
DOĞUM KONTROL HAPLARI VE
KANAMALAR
 Doğum kontrol hapları kullanımı başlangıcında ortaya
çıkan ara kanamaları birinci ayda %30, ikinci ayda
%10, üçüncü ayda %1 olacaktır.
 Hap kullananlarda genelde kanamalar azalacak,demir
eksikliğine bağlı anemi riski azalacaktır.
 BAZEN SADECE BİR İKİ DAMLA KANAMA
GELECEK KADAR AZALIR.
 ADET SANCILARI AZDIR.
DOĞUM KONTROL HAPLARI OLUMLU
YÖNLERİ
Doğum kontrol hapı kullananlarda yumurtalık ve rahim
içi kanserleri %50 daha azdır. Kullanım kesildikten 2025 yıl sonra bile bu kanser türlerinden korur.
Kalın barsak kanserinin de %30 daha az görüldüğü
belirtilmiştir.
PCOS ve hırsutismusta((TÜYLENME) ,AKNE VE SİVİLCE
tedavisinde tüm doğum kontrol hapları kullanılır.
Doğum kontrol hapları endometrial hiperplazi (rahim iç
zarının kabarması)ve myomları (rahmin iyi huylu urları
) %31’e varan oranda, yumurtalık kistlerini %75 oranında
azaltmaktadır.
İç üreme organı iltihapları ve dış gebelikler daha azdır.
Romatoid artrit daha azdır. Kemik erimesi daha azdır.
İyi huylu meme hastalıkları azdır.
Bazı haplar adet öncesi gerginlik (PMS )yakınmalarını
azaltır.
DOĞUM KONTROL HAPLARINI KİMLER
KULLANABİLİR,KİMLER KULLANAMAZ?
35 yaş üzeri 6 dan fazla sigara içenlerde
,pıhtılaşma bozukluğu,tromboz ,emboli ,diabet
ve hipertansiyonda kulanılamaz.
AŞIRI KİLOLAR,VARİSLER, TROİD
HASTALIKLARI (GUATR),HEPATİT
TAŞIYICILIĞI ,40 YAŞ ÜZERİNDE OLMAK
,DEPRESYON İLACI VEYA ANTİBİYOTİK
KULLANMAK DOĞUM KONTROL HAPI
KULLANIMINA ENGEL DEĞİDİR.
DOĞUM KONTROL HAPLARININ
KULLANIMI
 Mensin 1. günü başlanır.
 Daha sonra başlanırsa, ilk ay gebelikten koruyuculuğu




azalır.
Haplar her gün aynı saatte tercihen akşamları, yemekle
birlikte alınmalıdır.
21 gün kullanıp 7 gün ara verilip 8. gün yeni kutuya başlanır.
Rahim tahliyesi (kürtajdan sonra) ilk 5 günde başlanır.
Doğum sonrası emzirme yoksa 3-4 hafta içinde; emzirenler
ise EMZİRSE BİLE 6. AYDAN SONRA BAŞLAYABİLİR.
HAP UNUTULDUĞUNDA;
 1 hap unutulduğunda;
hatırlanınca hemen, o günün hapı ise aynı saatte
alınmalıdır.
 2 hap unutulduğunda;
eğer ilk iki hafta içerisinde ise
2 gün ikişer hap alınarak eksik günler tamamlanır. Bu
durumda 1 hafta süre ile ek bir yöntem kullanılır.
HAP UNUTULDUĞUNDA;
2 Hap eğer 3. hafta içerisinde unutulmuş ise
paket atılıp aynı gün yeni pakete başlanmalı ve 1 hafta
süre ile ek bir yöntem kullanılmalıdır.
 3 hap unutulunca;
paket atılıp yenisine başlanır ve 1 hafta süre ile ek
bir yöntem kullanılır.
YAN ETKİLER (genellikle ilk 3 ayda
daha sık görülür)
 Adet düzensizliği,kanlı akıntılar
 Baş ağrısı, bulantı,
 Memelerde gerginlik hissi
 İştah artması ve libido değişimleri
 Nadiren Depresyon
 Eğilimi olan kadınlarda uzun süreli
güneş ışığı altında kloazma
gelişebilir.(güneşte fazla kalınca
yüzde güneş lekeleri)
AYLIK ENJEKSİYON
(Mesigyna)
 Ayda bir defa uygulanır.
 Hapı unutanlar için uygundur.
 İKİ ENJEKSİYONUN ORTASINDA KANAMA GÖZLENİR
UYGULAMA
 İlk enjeksiyon menstruasyonun birinci günü
uygulanır.
 Sonraki enjeksiyonlar menstruasyon durumuna
bakılmaksızın 30+/-3 gün aralıklar ile uygulanır.
 Enjeksiyon aralığı 33 günü aştığında gebelikten
koruyuculuğu yetersizdir.
 Estrogen+progesteron
 Gebelikten koruyuculuğu yüksek Gebelik riski 1/500
 Kanama düzensizliği sadece %10
 Bazı aylar hiç adet görememe % 2.5
 Bulantı gibi yan etkileri daha az
KULLANILACAĞI VE KULLANILMAYAN DURUMLAR
DOĞUM KONTROL HAPLARINDAKİ GİBİDİR.
NUVARİNG NEDİR ?
 HER BİR SİKLUSDA 1 HALKA
HALKA 3 HAFTA
YERLEŞİK KALIR
1 HAFTA ARA VERİLİR
NuvaRing®’in yerleştirilmesi
Kullanıcı NuvaRing’i vajinaya yerleştirirken, kendisi için en rahat
pozisyonu seçebilir; örn. bir bacağını yukarıya kaldırabilir, çömelebilir
veya sırtüstü yatabilir.
Halka, başparmakla işaret parmağı arasında sıkıştırılmalı ve vajinaya
yerleştirilmelidir.
NuvaRing Tedaviye nasıl başlanır?
 Mensin 1. günü yerleştirilirse: hemen etkili
 2-5. günü yerleştirilirse: ilk 7 gün süresince ilave
bariyer yöntemi gerekir
AKCİĞER VE BEYİNE PIHTI ARTMASI DURUMUNDA DERİN DAMAR
TROMBOZLARINDA DOĞUM KONTROL HAPI, AYLIK ENJEKSİYON VE VAJİNAL
HALKA KULLANILAMAZ
VARİSLER HORMON KULLANMAYA ENGEL DEĞİLDİR
DMPA
3 ayda bir uygulanır
 150 mg. Depomedroxyprogesteron asetat
 15-50 yaş arası uygulanabilir.
 Sigara içende kullanabilir.
 Gebelik riski çok azdır 3/1000
 12 hafta ara ile enjeksiyon uygulanır.
 48 saatte koruyuculuk başlar
 Emzirende doğumdan 6 hafta sonra uygulanabilir.
DMPA VE ADET DÜZENİ
 İlk 6 ay düzenli kanama çok nadir olacaktır.
Kanamalar uzayacak,erken veya düzensiz
gelecektir.
 6 aydan sonra adet kanamaları gecikecek
aylarca gelmeyecektir
IMPLANON
 Ön kol iç yüzeyine takılır.
 3 yıl gebelikten korur.
 Gebelikten koruyuculuğu yüksek ,RİSK 1/1000
 8 saat içinde koruyuculuk başlar
 Emzirenlere doğumdan 40 gün sonra uygulanabilir
 Sadece progestin hormonu içerdiği için adet kanamaları
azalabilir,aylarca gecikebilir
KANALLARIN BAĞLANMASI
 DÖNÜŞÜ OLMAYAN BİR YÖNTEMDİR.BİR DAHA
ÇOCUK İSTEYENDE UYGULANAMAZ
 Küçük bir operasyonla uygulanır.
 Aynı gün taburcu edilmektedir.
 Sadece yumurtanın geçtiği kanallar bağlanır
 Yumurtalıklar alınmadığı için hormon salgılamaya
devam eder
 Normal mens(adet düzeni)devam eder.
 Kadın menapoza girmez
 Çok nadirde olsa gebelik oluşabilir 1/1000
KARINDAN KÜÇÜK BİR KESİ İLE (MİNİLAPAROTOMİ)
VEYA LAPAROSKOPİ İLE UYGULANIR
Gönüllü Tubal Sterilizasyon
Dünyadaki En yaygın Popüler Kontraseptif Yöntem
Ülkemizde % 4
Kondom
“Cinsel ilişki sırasında penise
takılan ince kılıftır.”
KONDOM AİDS VE
CİNSEL YOLLA
BULAŞAN
HASTALIKLARA
KARŞI KORUR
KULLANILIŞI
Sertleşmiş durumdaki erkek
cinsel organına cinsel
ilişkiye girmeden önce
takılmalıdır.
Ucunda boşalma için 1-2
santim boşluk bırakılmalıdır.
Boşalmadan sonra
sertleşmeden kaybolmadan
kenarlarından tutarak
vajenden çıkılmalıdır.
( Sızıntıyı önlemek için )
 Sıcak yerde güneş ışığı altında saklamayın
 Bir kere kullanıldıktan sonra atılmalıdır.
Son kullanma tarihi üzerinde yazan üretim
tarihinden itibaren 5 yıldır.
 Vazelin gibi yağ bazlı kayganlaştırıcı madde
birlkte kullanılmamalıdır.
ERKEKTE KANALLARIN BAĞLANMASI
 DÖNÜŞÜ OLMAYAN BİR
YÖNTEMDİR
 Kadınların operasyonundan daha
da kolaydır.
 Lokal anestezi ile 10 dakikada
uygulanıp eve gönderilir
 (SÜNNETTEN KOLAY)
 ERKEKTE SERTLEŞME VE
BOŞALMADA
PROBLEM OLMAZ
VAZEKTOMİ