Transcript آمارهای مربوط به جمعیت - دکتر علی محمد هادیان فرد

‫آمارهای مربوط به جمعیت‬
‫‪Demography‬‬
‫دکتر علی محمد هادیانفرد‬
‫عضو هیأت علمی دانشکده پیراپزشکی‬
‫‪http://www.alihadianfard.info/download.html‬‬
‫جمعیت‬
‫‪Population‬‬
‫جمعیت ‪:‬‬
‫تعداد افرادی که در یک زمان‪ ،‬در یک منطقه زندگی می کنند‪.‬‬
‫جامعه آماری‪:‬‬
‫عبارت است از مجموعه ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک‬
‫صفت مشترک باشند‪.‬‬
‫جامعه ای است که پژوهشگر در باره صفت یا صفتهای متغیر‬
‫واحدهای آن به مطالعه می پردازد‪.‬‬
‫جمعیت‪ ،‬مجموعه مرجع‪ ،‬جامعه هدف و جامعه پژوهش نیز‬
‫اصطالحاتی است که مترادف با جامعه آماری است‪.‬‬
‫جمعیت جوان و کهنسال‬
‫جمعیت جوان ‪:‬‬
‫به جمعیتی اطالق می شود که نسبت افراد جوان‬
‫به مسن باالست‪ .‬و متوسط سن پایین می‬
‫باشد‪.‬‬
‫جمعیت کهنسال ‪:‬‬
‫به جمعیتی اطالق می شود که نسبت افراد مسن‬
‫به جوان باالست‪ .‬و متوسط سن باال می باشد‪.‬‬
‫منابع جمع آوری آمارهای جمعیت‬
‫سرشماری‬
‫ادارات ثبت احوال‬
‫مقایسه دو یا چند‬
‫سرشماری‬
‫عوامل مؤثر بر جمعیت‬
‫موالید‬
‫مرگ و میر‬
‫مهاجرت به داخل ‪Immigration‬‬
‫مهاجرت‬
‫از ‪Emigration‬‬
‫برآورد جمعیت‬
‫ً‬
‫درفاصله بین سرشماریها که معموال ده سال‬
‫است‪ ،‬با استفاده از روشهای ریاض ی تعداد‬
‫جمعیت را تخمین می زنند‪ ،‬که به آن برآورد‬
‫جمعیت گفته می شود‪.‬‬
‫برآورد جمعیت وسط سال‪:‬‬
‫ً‬
‫در محاسبات آماری معموال جمعیت وسط‬
‫سال مورد استفاده قرار می گیرد‪ .‬جمعیت‬
‫وسط سال از موازنه مرگ و میر‪ ،‬تولد و‬
‫مهاجرت به و از همان منطقه به دست می‬
‫ً‬
‫آید‪ .‬و معموال جمعیت اول مهر یا آخر‬
‫روشهای برآورد جمعیت‬
‫روش محاسبه مستقیم‬
‫روش تصاعد حسابی‬
‫روش تصاعد هندس ی‬
‫روش توانی‬
‫روش محاسبه مستقیم‬
‫این روش برای مناطق کم جمعیتی که‬
‫آمار وقایع حیاتی را به دقت ثبت می‬
‫نمایند‪ ،‬مناسب است‪.‬‬
‫تفاضل تعداد فوت از موالید و‬
‫تفاضل تعداد مهاجرت از ‪ ،‬از‬
‫تعداد مهاجرت به‪ ،‬با تعداد‬
‫جمعیت پایه حاصل از سرشماری‬
‫قبلی‪ ،‬جمع جبری می شود‪.‬‬
‫روش تصاعد حسابی‬
‫در این روش فرض بر این است که‬
‫جمعیت بین دو سرشماری با عدد‬
‫ثابتی کاهش و یا افزایش می یابد‪.‬‬
‫با تفاضل تعداد جمعیت حاصل‬
‫از آخرین سرشماری از سرشماری‬
‫قبل از آن و تقسیم عدد حاصل‬
‫به تعداد سالهای بین دو‬
‫سرشماری‪ ،‬افزایش یا کاهش‬
‫جمعیت برای هر سال تعیین می‬
‫شود‪.‬‬
‫روش تصاعد هندس ی‬
‫در این روش فرض بر این است که جمعیت بر‬
‫اساس ضریب ثابتی که به آن میزان یا نرخ رشد‬
‫می گویند‪ ،‬تغییر می کند‪.‬‬
‫‪Nt+n= Nt(1+r)n‬‬
‫جمعیت سال مورد نظر= ‪Nt+n‬‬
‫جمعیت سال سرشماری = ‪Nt‬‬
‫سال سرشماری = ‪t‬‬
‫تعداد سالهای بعد از سال سرشماری = ‪n‬‬
‫نرخ رشد = ‪r‬‬
‫روش توانی‬
‫در این روش نیز فرض بر این است که جمعیت‬
‫بر اساس ضریب ثابتی که به آن میزان یا نرخ‬
‫رشد می گویند‪ ،‬تغییر می کند‪.‬‬
‫‪Nt+n= Nt.enr‬‬
‫جمعیت سال مورد نظر= ‪Nt+n‬‬
‫جمعیت سال سرشماری = ‪Nt‬‬
‫سال سرشماری = ‪t‬‬
‫تعداد سالهای بعد از سال سرشماری = ‪n‬‬
‫نرخ رشد = ‪r‬‬
‫محاسبه نرخ رشد )‪ (Growth Rate‬جمعیت‬
‫‪r =(LnNt+n-LnNt)/n‬‬
‫جمعیت سال مورد نظر= ‪Nt+n‬‬
‫جمعیت سال سرشماری = ‪Nt‬‬
‫سال سرشماری = ‪t‬‬
‫تعداد سالهای بعد از سال سرشماری = ‪n‬‬
‫نرخ رشد = ‪r‬‬
‫میزان رشد طبیعی جمعیت‬
‫تفاضل تعدادمرگها از موالید در‬
‫مدت یکسال به جمعیت‬
‫وسط همان سال ضرب در‬
‫‪1000‬‬
‫محاسبه جمعیت وسط سال‬
‫)‪P =P1+1/2(P2 – P1‬‬
‫جمعیت اول سال = ‪P1‬‬
‫جمعیت آخرسال = ‪P2‬‬
‫توزیع جنس ی جمعیت‬
‫نسبت جنس ی جمعیت‪:‬‬
‫تعداد کل مردان تقسیم بر تعداد کل زنان‬
‫نسبت جنس ی تولد‪:‬‬
‫تعداد موالید پسر تقسیم بر تعداد موالید دختر‬
‫نسبت پسرزایی‪:‬‬
‫تعداد موالید پسر تقسیم بر تعداد کل موالید(پسر‬
‫و دختر)‬
‫نسبت دخترزایی‪:‬‬
‫تعداد موالید دختر تقسیم بر تعداد کل موالید(پسر‬
‫و دختر)‬
‫توزیع سنی جمعیت‬
‫تعداد جمعیت در هر گروه سنی‬
‫تقسیم بر تعداد کل جمعیت ضرب‬
‫در ‪.100‬‬
‫ً‬
‫گروه های سنی معموال زیر یکسال‪ ،‬ا‬
‫تا ‪ 5‬سال‪ 6 ،‬تا ‪ 14‬سال‪ 15 ،‬تا ‪64‬‬
‫سال و ‪ 65‬سال و باالتر در نظر‬
‫نسبت بزرگسالی‬
‫جمعیت گروه سنی ‪ 15‬تا ‪49‬‬
‫سال تقسیم بر کل جمعیت‬
‫ضرب در ‪.100‬‬
‫نسبت سرباری‬
‫مجموع جمعیت گروه سنی ‪0‬‬
‫تا ‪ 14‬سال و گروه سنی ‪65‬‬
‫(‪ )60‬سال و باالتر تقسیم بر‬
‫جمعیت گروه سنی ‪ 15‬تا ‪64‬‬
‫(‪ )59‬سال‪.‬‬
‫میزان موالید‬
‫تعداد کل متولدین( اعم از مرده و‬
‫زنده) در یک سال معین تقسیم بر‬
‫جمعیت وسط همان سال ضرب‬
‫در ‪.1000‬‬
‫میزان موالید خام‬
‫)‪Crude Birth Rate (C.B.R‬‬
‫تعداد کل متولدین زنده در یک‬
‫سال معین تقسیم بر جمعیت‬
‫وسط همان سال ضرب در‬
‫‪1000‬‬
‫میزان باروری عمومی‬
‫)‪General Fertility Rate (G.F.R‬‬
‫تعداد کل متولدین زنده در یک‬
‫سال معین تقسیم بر جمعیت‬
‫زنان ‪ 15‬تا ‪ 49‬ساله در وسط‬
‫همان سال ضرب در ‪.1000‬‬
‫میزان باروری واقعی(متأهلین)‬
‫)‪Marital Fertility Rate (M.F.R‬‬
‫تعداد کل متولدین زنده در یک‬
‫سال معین تقسیم بر جمعیت‬
‫زنان متأهل ‪ 15‬تا ‪ 49‬ساله در‬
‫وسط همان سال ضرب در‬
‫میزان باروری ویژه سنی‬
‫)‪Age Specific Fertility Rate (A.S.F.R‬‬
‫تعداد کل متولدین زنده در یک‬
‫سال معین در هر گروه سنی(گروه‬
‫های پنج ساله) تقسیم بر جمعیت‬
‫زنان وسط سال همان گروه سنی‬
‫ضرب در ‪.1000‬‬
‫میزان تجدید نسل ناخالص‬
‫‪Gross Reproduction Rate‬‬
‫تعداد کل دختران زنده متولد شده‬
‫در یک سال معین تقسیم بر‬
‫جمعیت زنان ‪ 15-49‬ساله(بدون‬
‫احتساب مرگ و میر) همان سال‬
‫ضرب در ‪.1000‬‬
‫میزان تجدید نسل خالص‬
‫‪Net Reproduction Rate‬‬
‫تعداد کل دختران زنده متولد شده‬
‫در یک سال معین تقسیم بر‬
‫جمعیت زنان ‪ 15-49‬ساله (با‬
‫احتساب مرگ و میر)همان سال‬
‫ضرب در ‪.1000‬‬
‫فاصله بین موالید‬
‫تعداد کل سالهای دوره‬
‫باروری تقسیم بر تعداد‬
‫کل فرزندان‪.‬‬
‫نسبت کودک به زن‬
‫‪Child-Woman Ratio‬‬
‫جمعیت کودکان صفر تا ‪5‬‬
‫ساله تقسیم بر جمعیت‬
‫زنان ‪ 15‬تا ‪ 49‬ساله‪.‬‬
‫میزان عمومی ازدواج‬
‫)‪General Marriage Rate (G.M.R‬‬
‫تعداد ازدواجها در یک سال‬
‫معین تقسیم بر جمعیت افراد‬
‫ازدواج نکرده گروه سنی ‪ 15‬تا‬
‫‪ 49‬سال ضرب در‪.1000‬‬
‫میزان بارداری‬
‫‪Pregnancy Rate‬‬
‫تعداد زنان باردار در یک سال‬
‫معین تقسیم بر جمعیت زنان‬
‫متأهل گروه سنی ‪ 15‬تا ‪49‬‬
‫سال ضرب در ‪.1000‬‬
‫میزان دوقلوزایی‬
‫تعداد زایمان های دوقلو در یک‬
‫مدت معین تقسیم بر تعداد‬
‫کل زایمان ها در همان مدت‬
‫ضرب در ‪ 100‬یا ‪.1000‬‬
‫میزان طالق ناخالص‬
‫‪Gross Divorce Rate‬‬
‫تعداد طالق های انجام‬
‫گرفته در یک سال معین‬
‫تقسیم بر جمعیت وسط‬
‫همان سال ضرب در‪.1000‬‬
‫میزان طالق خالص‬
‫‪Net Divorce Rate‬‬
‫تعداد طالق های انجام‬
‫گرفته در یک سال معین‬
‫تقسیم بر جمعیت افراد‬
‫همسردار در وسط همان سال‬
‫ضرب در‪.1000‬‬