Transcript triaj - Ankara 112

AFET BİRİMİ
TRİAJ
ÖNCELİK BELİRLEME
2
Ankara UMKE
“TRİE”= SEÇMEK, AYIKLAMAK,
SINIFLANDIRMAK, SIRALAMAK,
HASTA VE YARALILARIN YAŞAMLARINI
TEHDİT EDEN YARALANMALARINA
VE BEKLENEN
YARARA GÖRE SIRALANMASIDIR.
ÇOK SAYIDA KİŞİ İÇİN EN İYİSİ
3
Ankara UMKE
TARİHÇE
• TIBBİ ALANDA İLK KEZ NAPOLYON
SAVAŞLARINDA UYGULANMIŞTIR.
• BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI SIRASINDA
DAHA DA GELİŞTİRİLMİŞTİR.
4
Ankara UMKE
TRİAJ NERELERDE YAPILIR?
• Hastaların eldeki kaynaklara bağlı
olarak tedavi önceliklerine göre
ayrılması işlemi
• ABC önceliğine göre belirlenir
• Dinamiktir
- Hastane öncesi alanda
- Ambulansta
- Acil serviste
5
Ankara UMKE
TRİAJ NE ZAMAN BAŞLATILIR?
• ÇOK YARALANMALI KAZALARDAN SONRA,
• YEREL SAĞLIK YANIT KAPASİTESİNİ AŞAN
SAYIDA YARALILARIN OLDUĞU ANİ OLAYDAN
SONRA,
• 6 VEYA DAHA FAZLA SAYIDA YARALI,
• 5 YA DA DAHA AZ YARALIN OLDUĞU VE OLAĞAN
DIŞI KOŞULLARIN EŞLİK ETTİĞİ DURUMLARDIR.
ÖRN: BÜYÜYEN YANGIN, PATLAMA TEHLİKESİ,
KİMYASAL SIZINTI RİSKİ V.B.)
Ankara UMKE
6
TRİAJIN AMACI
• YAŞAMIN KORUNMASI,
• İLERİDE OLABİLECEK YAŞAM KAYIPLARINI
VE İLERİ YARALANMALARI ÖNLEMEK,
• KISITLI KAYNAKLARIN KORUNMASI,
• HASTANELERDE AŞIRI YÜKLENMENİN
ÖNLENMESİ
7
Ankara UMKE
TRİAJ NEDİR?
• Akıcı ve sürekli değişim gösteren bir süreçtir.
• Hastaların hangi zaman ve sırada acil yardım
alması gerektiğini ,transport hızını ve seçilecek
hastaneyi belirleyen kısa klinik değerlendirmedir.
• Fazla sayıda insanın yaralandığı durumlarda ise
triaj acil tıbbi bakıma gereksinimi olan yaralı sayısı
eldeki sınırlı tıbbi imkanları aştığında en fazla sayıda
yaralıya acil bakımı verebilmek için tıbbi personel ve
acil tıp personeli tarafından kullanılan sistem olarak
tanımlanır.
8
Ankara UMKE
TRİAJ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Başvuru Triajı
- 112 Acil Servis Hizmetlerine yapılan başvuruların ÇKM tarafından aciliyet
durumlarına göre değerlendirilerek, acil/acil değil diye ayrılmasıdır.
Vaka Triajı
- KKM Danışman Hekim tarafından gelen çağrıların değerlendirilerek müdahale etme
önceliğine göre seçilmiş vakalara ambulans sevkinin yapılması işlemidir.
İstasyon Triajı
- Göreve gönderilecek ekiplerin (istasyonların) seçim işlemidir.
Olay Yeri Triajı
–
Herhangi bir olayda birden fazla kişinin yaralanması ve tek ambulans ekibinin
kontrol edemediği durumlarda, ikinci bir ambulansın olay yerine gelmesine
kadar sürede yapılan triajdır.
Müdahale Triajı
•
Müdahaleye hangi vakadan başlanacağını belirlemek için gerçekleştirilir.
•
Öncelikli olarak nakline başlanacak vakanın belirlenmesidir.
–
Olay yeri triajı yapılamadığı ya da çok fazla vaka birikimi olması durumunda
vakaların yığıldığı hastanede gerekli vaka seçimleri yapılması ve diğer
hastanelere bilgi verilerek, sevk edilmesidir.
Nakil Triajı
Triaj Hastanesi
Acil Servis Triajı
–
Hastane Acil Servislerinin gelen vakaları olanaklarına göre derecelendirerek
müdahale etmesidir.
9
TEMEL KURALLARI
YÖNTEM BASİT VE HERKES TARAFINDAN KABUL
EDİLMİŞ OLMALI,
TÜM MAĞDURLARA UYGULANMALI,
STABİLİZASYON OLAY YERİNDE BAŞLAMALI,
TRİAJ HER TIBBİ BASAMAKTA SÜRMELİ,
DENEYİMLİ VE EĞİTİLMİŞ BİR TRİAJ
SORUMLUSU TARAFINDAN YAPILMALI.
10
Ankara UMKE
TRİAJDA ETİK
“TEDAVİ VE SEVK ÖNCELİĞİ, YARALANMANIN CİDDİYETİ
KADAR YAŞAMA ŞANSINA DA BAĞLIDIR.”
TALEPLERİNİ BEKLEMEDEN HER MAĞDUR TIBBİ
BAKIMA ULAŞABİLMELİ.
TIBBİ TEDAVİ İÇİN SEÇİM VE SIRALAMA KARARI;
IRK, MİLLİYET, POLİTİK İNANÇLAR,
BİR AZINLIK GRUBUN ÜYESİ OLMAK,
YAŞ, CİNSİYET’TEN ETKİLENMEMELİ,
KAZAZEDENİN ONAYINI ALMAK ZORUNLU
DEĞİLDİR,
İNANÇLARA VE TÖRELERE SAYGI
GÖSTERİLMELİDİR.
11
Ankara UMKE
Afetlerde
Tıbbi
Olmayan
Yaralı
Sınıflandırması
Simple
Triage
And
Rapid
Treatment
12
Ankara UMKE
START
Yaralının ilk değerlendirmesi ve tedavisi
her yaralı için 30 saniyeden az
sürmelidir.
Prepared By Ken Young ; Office of Education and Certification - MIEMSS - 1999
13
Ankara UMKE
06 Trafik Kodu
0010 Hastane Kodu
000112 Kartın Numarası
Yeni Kartlar
06-0001-000001
06-0001-000001
06-0001-000001
Şeklinde
START TRİAJ KRİTERİ
Kırmı
zı
Sarı
Yeşil
Yürüyebilen Yaralı
Çene Manevrası sonrası Solunum yok
Tükürük artışı ,T
Gözyaşı artışı, GYA
Mide Barsak Kramp, MBK
Kusma, K
Yeşil
Ölü
Gaita Kaçırma, GK
Gözbebeği Daralması GD
İdrar Yapma
Triaj Hastanesinde kalacaktır.
İkinci transport ekibinde kalacaktır.
SSolunum Sayısı 30 üzeri
Kırmızı
DDolaşım Kapiller Geri Dolum +2sn /+120/dk
Kırmızı
BBilinç Basit Komutları Yapamıyor
Kırmızı
Bunun dışındakiler
Sarı
15
Afetlerde “START”
Sınıflandırılması
ÖNCE SESLİ TRİAJLA BAŞLA!
KENDİNİ TANIT VE YÜRÜYEBİLENLERİN SANA DOĞRU GELMESİNİ SÖYLE
YÜRÜYEMEYENLER
SİZE DOĞRU YÜRÜYENLER
HAFİF
1. SOLUNUM
BAK, DİNLE, HİSSET
NEFES YOK
HAVAYOLUNU AÇ (2 KEZ)
NEFES YOK
ÖLÜ
NEFES VAR
Dakikada 30’un altında
NEFES GELDİ
DOLAŞIM
KONTROLÜ YAP
HAVAYOLUNU AÇIK TUT
Dakikada 30’un üstünde
ŞOK POZİSYONU VER
ACİL
ACİL
2. DOLAŞIM
KILCALDAMAR RENK DÖNÜM TESTİ VEYA NABIZ KONTROLÜ
2 Saniyenin altında VEYA nabız var (120 ve altında ise)
BİLİNÇ KONTROLÜ YAP
ACİL
3. BİLİNÇ
BASİT KOMUTLARA YANIT
Komutlara Uymuyor
ŞOK POZİSYONU VER
ACİL
Komutlara Uyuyor
İKİNCİL
2 Saniyenin üstünde
VEYA nabız yok (nabız 120 üzerinde ise)
KANAMA KONTROLÜ YAP
Ankara UMKE
HAFİF yaralıların değerlendirilmes
unutulmamalıdır! 16
“Yürüyen Yaralılar”
17
18
AFETLERDE YARALI SINIFLANDIRMASI
•Triaj, müdahale ve nakil öncesinde,
kazazedeler arasında öncelik belirleme işidir.
•Her kazazedeye, sağlık durumundaki
aciliyete göre bir renk verilir.
ACİL
A
İKİNCİL
HAFİF
İ
H
ÖLÜ
Ankara UMKE
Nefes yok
19
20
Acil
Hayati tehlike içinde
olanlardır.
Mümkün olan en kısa
zamanda, doktor müdahalesi
gerekir.
Ölüm ya da kalıcı sakatlık
riski vardır.
Her konuda öncelik onlarındır.
Ankara UMKE
21
İkincil
Hayati tehlike yoktur.
Ancak durumları kötüleşip, acile dönebilir.
Hayati olmayan yaralanmalarına müdahale
edilir.
Acil hastalara öncelikle müdahale edilen
sürede gözetim altında bekleyebilirler.
22
Ankara UMKE
Hafif
Hayati tehlike yoktur.
Ancak durumları kötüleşip,
ikincile dönebilir.
Gözetim altında belli bir süre
bekleyebilirler.
İhtiyaç olduğunda yardım bile
edebilirler.
23
Ankara UMKE
Ölü
Nefes almıyor.
24
Ankara UMKE
25
Emniyet!
Kurtarmacılar kendilerini ve yaralıları
korumak için, MUTLAKA kişisel emniyet
malzemelerini kullanmalıdır.
Lateks eldiven
kask
toz maskesi
iş eldiveni
iş gözlüğü
çelik burunlu ayakkabı
26
Ankara UMKE
TRİAJ SİSTEMATİĞİ
 DUR, BAK, DİNLE, DÜŞÜN
 SESLİ TRİAJ YAP
 BULUNDUĞUN NOKTADAN BAŞLA
 HERKES İÇİN SDB KONTROLÜ
YAP
 TÜM KAZAZEDELERİ SINIFLA
 SONUÇLARI KAYDET
Ankara UMKE
27
SESLENİN
Yürüyen
Yaralıları
HAFİF “ H ”
olarak
değerlendirin
&
Onları
yardımcı
olarak
kullanın.
•
NE YAPMALARI
GEREKTİĞİNİ SÖYLEYİN,
• NEREYE GİTMELERİ
GEREKTİĞİNİ SÖYLEYİN,
• YÜRÜYENLERİ “Hafif” “H”
OLARAK DEĞERLENDİRİN
BU KİŞİLERİ DAHA SONRA TEKRAR KONTROL EDİN
28
Ankara UMKE
TRİYAJ DEĞERLENDİRMESİ: H S D B
HAVA YOLU
SOLUNUM
DOLAŞIM
BİLİNÇ DURUMU
29
Ankara UMKE
ALANDA TRİAJ
Tıbbi Kumanda
Triaj
Primer Triaj
Tedavi
Sekonder Triaj
Transport
Tersiyer Triaj
30
Ankara UMKE
Sesli Triajla Başla
YARDIM EKİBİNDEN GELİYORUM
SESİMİ DUYAN "BANA DOĞRU
GELSİN!"
SİZE DOĞRU YÜRÜYENLER
HAFİF
YÜRÜYEMEYENLERDEN
EN YAKINDAKİYLE
Ankara UMKE
TRİAJA BAŞLA !
31
Havayolu
SOLUNUM KONTROLÜ
Solunum Var Mı? / Bak, Dinle ve Hisset
EVET
HAYIR
Havayolunu Aç
HAYIR
“ Nefes
Yok=Ölü ”
Olarak
etiketleyin
EVET
ACİL “A”
olarak
etiketleyin
ve Şok
Tedavisi
Uygulayın
Nefes Sıklığını Kontrol Edin
Dakikada 30’dan
fazla ise
ACİL “A”
olarak
etiketleyin ve
Şok Tedavisi
Uygulayın
Ankara UMKE
Dakikada
30’dan az ise
DOLAŞIM
KONTROLÜNE
GEÇİN
32
DOLAŞIM KONTROLÜ
Renk Dönüm
Testi veya Nabız
2 saniyeden uzun
veya nabız yok
(nabız 120 üzeri ise)
ACİL “A” olarak
etiketleyin ve
Kanam Kontrolü
(Şok Tedavisi
Uygulayın)
2 saniyenin altında
veya nabız var
(nabız 120 ve altında
ise)
BİLİNÇ
KONTROLÜNE
GEÇİN
33
Ankara UMKE
BİLİNÇ KONTROLÜ
Basit Komutlara Cevap Veriyor Mu?
HAYIR
ACİL “A”
olarak
etiketleyin
ve (Şok
Tedavisi
Uygulayın)
EVET
İKİNCİL
“İ” olarak
etiketleyin
Ankara UMKE
HAFİF yaralıların
değerlendirilmesi
unutulmamalıdır!
“Yürüyen
Yaralılar”
34
BİR AMBULANSTA TAŞINABİLECEK
VAKA SAYISI
(2006 ve Öncesi Ambulanslar)
Personel
1.Öncelikli Hasta
2.Öncelikli Hasta
3.Öncelikli Hasta
35
BİR AMBULANSTA TAŞINABİLECEK
VAKA SAYISI
(2007 ve Sonrası Ambulanslar)
Personel
1.Öncelikli Hasta
2.Öncelikli Hasta
3.Öncelikli Hasta
36
Alıştırma!
Triaj Çalışması
37
Ankara UMKE
1.Örnek
35 yaşında kadın, alın bölgesinde
büyük bir kesik var
- Solunum = 25
- Renk dönümü 2 sn. altında
- Komutlara uyuyor ve size doğru
yürüyor
X
HAFİF
Ankara UMKE
38
2. Örnek
67 yaşında erkek, göğüs bölgesinde
ağrı
- Solunum = 28
- Renk Dönümü 2 sn. altında
- Komutlara uyuyor ancak oturmaya
devam ediyor
İKİNCİL
Ankara UMKE
39
3. Örnek
5 yaşında kız çocuğu
- Solunum yok
- Renk dönümü 2 saniyenin
üzerinde
- Komutlara uymuyor
X
NEFES
YOK
40
Ankara UMKE
4. Örnek
45 yaşında erkek, sol kolda açık
kırık
- Solunum = 28
- Nabız var
- Komutlara uyuyor ama oturmaya
devam ediyor
İKİNCİL
41
Ankara UMKE
5. Örnek
25 yaşında kadın, 8 aylık hamile ve
doğum gerçekleşiyor
- Solunum = 28
- Renk dönümü 2 saniyenin altında
- Komutlara uyuyor
ACİL
42
Ankara UMKE
6. Örnek
18 yaşında erkek, kollarını ve
bacaklarını hareket ettiremiyor
- Solunum = 18
- Nabız var
- Bilinci açık
İKİNCİL
Ankara UMKE
43
7. Örnek
15 yaşında bir bayan, alın
bölgesinde ufak bir kesik
- Solunum = 35
- Renk dönümü 2 saniyenin altında
- Komutlar uyuyor ve size doğru
yürüyor
ACİL
Ankara UMKE
44
8. Örnek
57 yaşında erkek
- Solunum = 18
- Nabız var
- Komutlara uymuyor
ACİL
45
Ankara UMKE
9. Örnek
33 yaşında kadın, sırt bölgesinde
şiddetli ağrı
- Solunum = 25
- Renk dönümü 2 sn. üzerinde
- Komutlara uyuyor
ACİL
46
Ankara UMKE
10. Örnek
44 yaşında erkek, sol ön kolda kırık
- Solunum yok
- Nabız var
- Komutlara uymuyor
X
NEFES YOK
Ankara UMKE
47
Afetlerde “START” Sınıflandırılması
ÖNCE SESLİ TRİAJLA BAŞLA!
KENDİNİ TANIT VE YÜRÜYEBİLENLERİN SANA DOĞRU GELMESİNİ SÖYLE
YÜRÜYEMEYENLER
SİZE DOĞRU YÜRÜYENLER
1. SOLUNUM
BAK, DİNLE, HİSSET
NEFES YOK
HAVAYOLUNU AÇ (2 KEZ)
NEFES YOK
ÖLÜ
HAFİF
NEFES VAR
Dakikada 30’un altında
NEFES GELDİ
DOLAŞIM
KONTROLÜ YAP
HAVAYOLUNU AÇIK TUT
Dakikada 30’un üstünde
ŞOK POZİSYONU VER
ACİL
ACİL
2. DOLAŞIM
KILCALDAMAR RENK DÖNÜM TESTİ VEYA NABIZ KONTROLÜ
2 Saniyenin altında VEYA nabız var (120 ve altında ise)
BİLİNÇ KONTROLÜ YAP
ACİL
3. BİLİNÇ
BASİT KOMUTLARA YANIT
Komutlara Uymuyor
ŞOK POZİSYONU VER
ACİL
Komutlara Uyuyor
İKİNCİL
2 Saniyenin üstünde
VEYA nabız yok (nabız 120 üzerinde ise)
KANAMA KONTROLÜ YAP
Ankara UMKE
HAFİF yaralıların değerlendirilmes
unutulmamalıdır! 48
“Yürüyen Yaralılar”
TEŞEKKÜRLER
49