Transcript triaj
TRİAJ
Hazırlayan ve Sunan: Galip USTA
İÇERİKLER
TRİAJ TARİHİ NERELERDE UYGULANIR ETİK KURALLAR DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ VAKA ÖRNEKLERİ
TRİAJ ; YAŞAMLARIN SIKIŞTIĞI TRİAJ ; KÜÇÜK PENCERELERİN KEŞFİDİR
“TRİE” = SEÇMEK, AYIKLAMAK, SINIFLANDIRMAK, SIRALAMAK, HASTA VE YARALILARIN YAŞAMLARINI TEHDİT EDEN YARALANMALARINA VE BEKLENEN YARARA GÖRE SIRALANMASIDIR.
ÇOK SAYIDA KİŞİ İÇİN EN İYİSİ
TARİHÇE TIBBİ ALANDA İLK KEZ NAPOLYON SAVAŞLARINDA UYGULANMIŞTIR BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI SIRASINDA DAHA DA GELİŞMİŞTİR İLK OLARAK KAHVE TANELERİNİ AYIRMAK İÇİN KULLANILMIŞTIR.
TRİAJ
TRİAJ
Önce Kim !
NEDEN TRİAJ?
HIZLI DOĞRU NASIL TRİAJ ZAMAN KAZANDIRICI BİLGİ AKTARICI SÜREGELEN DİNAMİK
TRİAJ NERELERDE YAPILIR
HASTANE ÖNCESİ ALANDA AMBULANSTA ACİL SERVİSTE
HASTANE ÖNCESİ TRİAJI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
AMBULANS SAYISI SÜRE (GERİ DÖNÜŞ) PERSONEL SAYISI
BEKLENEN?
TRİAJ NE ZAMAN BAŞLATILIR
ÇOK YARALANMALI KAZALARDAN SONRA YEREL SAĞLIK YANIT KAPASİTESİNİ AŞAN ÇOK SAYIDA YARALILARIN OLDUĞU ANİ OLAYLARDA 5 YADA DAHA AZ YARALININ OLDUĞU VE OLAĞAN DIŞI DURUMUN EŞLİK ETTİĞİ OLAYLAR.
KESİN TEDAVİ GECİKİR GENİŞ BİR ALAN ETKİLENMİŞTİR TIBBI KAYNAKLAR YA CİDDİ ZARAR GÖRMÜŞTÜR YA DA YOK OLMUŞTUR
TRİAJIN AMACI YAŞAMIN KORUNMASI İLERİDE OLUŞABİLCEK YAŞAM KAYIPLARINI ÖNLEMEK HASTANELERDE AŞIRI YÜKLENMENİN ÖNLENMESİ KISITLI KAYNAKLARIN KORUNMASI İLERİ YARALANMARI ÖNLEMEK
TEMEL KURALLAR
YÖNTEM BASİT VE HERKES TARAFINDAN KABUL EDİLMİŞ OLMALI TÜM KURBANLARA UYGULANMALI STABİLİZASYON OLAY YERİNDE BAŞLAMALI HER TIBBİ BASAMAKTA SÜRMELİ DENEYİMLİ VE EĞİTİLMİŞ BİR TRİAJ SORUMLUSU TARAFINDAN YAPILMALI
Eğer bir algoritma yanlış anlaşılırsa ya da uygulanması zorsa “sistematik hatalar” olur.
TRİAJDA ETİK
TALEPLERİNİ BEKLEMEDEN HER KURBAN TIBBİ BAKIMA ULAŞABİLMELİ.
TIBBİ TEDAVİ İÇİN SEÇİM VE SIRALAMA KARARI; IRK, MİLLİYET, POLİTİK İNANÇLAR, BİR AZINLIK GRUBUN ÜYESİ OLMAK, YAŞ, CİNSİYET’TEN ETKİLENMEMELİ, KAZAZEDENİN ONAYINI ALMAK ZORUNLU DEĞİLDİR, İNANÇLARA VE TÖRELERE SAYGI GÖSTERİLMELİDİR.
Afetlerde Tıbbi Olmayan Yaralı Sınıflandırması
S
imple
T
riage
A
nd
R
apid
T
reatment
START
YARALILARIN İLK DEĞERLENDİRİLMESİNDE HER YARALI İÇİN SÜRE 30 SANİYEDEN AZ SÜRMELİDİR .
AFETLERDE YARALI SINIFLANDIRMASI
ACİL İKİNCİL HAFİF ÖLÜ 1 2 3 Solunum yok
•
Triaj, müdahale ve nakil öncesinde, kazazedeler arasında öncelik belirleme işidir.
•
Her kazazedeye, sağlık durumundaki aciliyete göre bir renk verilir.
Acil
Hayati tehlike içinde olanlardır.
Mümkün olan en kısa zamanda, doktor müdahalesi gerekir. Ölüm ya da kalıcı sakatlık riski vardır. Her konuda öncelik onlarındır.
İkincil
Hayati tehlike yoktur. Ancak durumları kötüleşip, acile dönebilir. Hayati olmayan yaralanmalarına müdahale edilir. Acil hastalara müdahale edilen sürede gözetim altında bekleyebilirler .
Hafif
Hayati tehlike yoktur. Ancak durumları kötüleşip, ikincile dönebilir. Gözetim altında belli bir süre bekleyebilirler. İhtiyaç duyulduğunda size yardım bile edebilirler.
Ölü
Nefes almıyor.
DEĞERLENDİRME
SAKİN OL ÇEVRENE BAK ALANI BAŞTAN SONA GÖZLE KABACA YARALI SAYISI YARALANMA CİDDİYETİ YARALANMA ŞEKLİ TEHLİKE VARMI DESTEK İHTİYAÇ (Polis,İtfaiye,ek Ambulans) İLETİŞİM KUR
TRİAJ SİSTEMATİĞİ
DUR, DİNLE, BAK, DÜŞÜN SESLİ TRİAJ YAP BULUNDUĞUN NOKTADAN BAŞLA TÜM KAZAZEDELERİ SINIFLA SONUÇLARI KAYDET
Triaj Değerlendirmesi: SDB
SOLUNUM DOLAŞIM BİLİNÇ
TRİAJ PRİMER TRİAJ
ALANDA TRİAJ
TIBBİ KUMANDA TEDAVİ SEKONDER TRİAJ TRANSPORT TERSİYER TRİAJ
Sesli Triajla Başla
ACİL YARDIM EKİBİNDEN GELİYORUM SESİMİ DUYAN "BANA DOĞRU GELSİN!" SİZE DOĞRU YÜRÜYENLER HAFİF YÜRÜYEMEYENLERDEN EN YAKINDAKİYLE BAŞLA !
Havayolu
SOLUNUM KONTROLÜ Solunum Var Mı? / Bak, Dinle ve Hisset HAYIR Havayolunu Aç “Solunum Yok” =Ölü Olarak değerlendirin HAYIR EVET ACİL “A” olarak değerlendirin ve Şok Tedavisi Uygulayın EVET Solunum Sıklığını Kontrol Edin Dakikada 30’dan fazla ise Dakikada 30’dan az ise ACİL “A” olarak değerlendirin ve Şok Tedavisi Uygulayın DOLAŞIM KONTROLÜN E GEÇİN
DOLAŞIM KONTROLÜ Renk Dönüm Testi veya Nabız 2 saniyeden uzun veya nabız yok 2 saniyenin altında veya nabız var
ACİL “A” olarak değerlendirin Kanama Kontrolü ve Şok Tedavisi Uygulayın
BİLİNÇ KONTROLÜNE GEÇİN
BİLİNÇ KONTROLÜ Basit Komutlara Cevap Veriyor Mu?
HAYIR EVET ACİL “A” olarak değerlendirin ve (Şok Tedavisi Uygulayın) İKİNCİL “İ” olarak değerlendirin
Afetlerde “START” Sınıflandırılması ÖNCE SESLİ TRİAJLA BAŞLA!
KENDİNİ TANIT VE YÜRÜYEBİLENLERİN SANA DOĞRU GELMESİNİ SÖYLE SİZE DOĞRU YÜRÜYENLER HAFİF YÜRÜYEMEYENLER SOLUNUM KONTROLÜ BAK, DİNLE, HİSSET SOLUNUM YOK HAVAYOLUNU AÇ (2 KEZ) SOLUNUM VAR SOLUNUM YOK ÖLÜ
3
SOLUNUM GELDİ HAVAYOLUNU AÇIK TUT ACİL
2
Dakikada 30’un üstünde ŞOK POZİSYONU VER ACİL Dakikada 30’un altında DOLAŞIM KILCALDAMAR RENK DÖNÜM TESTİ VEYA NABIZ KONTROLÜ 2 Saniyenin altında VEYA nabız var BİLİNÇ KONTROLÜ YAP 2 Saniyenin üstünde VEYA nabız yok KANAMA KONTROLÜ YAP ACİL BİLİNÇ BASİT KOMUTLARA YANIT Komutlara Uymuyor ŞOK POZİSYONU VER ACİL Komutlara Uyuyor İKİNCİL
Bir otobüs kazası düşünün
Görünürde 50 yaralı, 5 ölü olsun Olay yerine ulaşan ilk ekipte siz varsınız ve triaj görevlisisiniz Çok kısa bir sürede, olguları nasıl değerlendirisiniz?
Alıştırma! Triaj Çalışması
1.Örnek
35 yaşında kadın, alın bölgesinde büyük bir kesik var Solunum = 25 Renk dönümü 2 sn. altında Komutlara uyuyor ve size doğru yürüyor
HAFİF
2. Örnek
-67 yaşında erkek, göğüs bölgesinde ağrı -Solunum = 28 -Renk Dönümü 2 sn. altında -Komutlara uyuyor ancak oturmaya devam ediyor
İKİNCİL
3. Örnek
5 yaşında kız çocuğu Solunum yok Renk dönümü 2 saniyenin üzerinde Komutlara uymuyor
NEFES YOK
4. Örnek
45 yaşında erkek, sol kolda açık kırık Solunum = 28 Nabız var Komutlara uyuyor ama oturmaya devam ediyor
İKİNCİL
5. Örnek
25 yaşında kadın, 8 aylık hamile ve doğum gerçekleşiyor Solunum = 28 Renk dönümü 2 saniyenin altında Komutlara uyuyor
İKİNCİL
6. Örnek
18 yaşında erkek, kollarını ve bacaklarını hareket ettiremiyor Solunum = 18 Nabız var Bilinci açık
İKİNCİL
7. Örnek
15 yaşında bir bayan, alın bölgesinde ufak bir kesik
Solunum = 35
Renk dönümü 2 saniyenin altında
Komutlar uyuyor ve size doğru yürüyor
ACİL
8. Örnek
57 yaşında erkek Solunum = 18 Nabız var Komutlara uymuyor
ACİL
9. Örnek
33 yaşında kadın, sırt bölgesinde şiddetli ağrı Solunum = 25 Renk dönümü 2 sn. üzerinde Komutlara uyuyor
ACİL
10. Örnek
44 yaşında erkek, sol ön kolda kırık
Solunum yok
Nabız var
Komutlara uymuyor
NEFES YOK