Transcript Zor hastalar

Biz Sağlıkçılarda Tükenmişlik
Sendromu (Burn-out)
Doç. Dr. Gürkan ERSOY
Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi,
Acil Tıp Anabilim Dalı
AHEKON 2012, Antalya
http://www.hiasd.org
AHEKON 2012, Antalya
Teşekkürlerim
•
•
•
•
•
Hastanemiz başhekimi,
Hastanemiz başhemşiresi,
Sn. Nuray ÇAKAN,
Sizler
Emeği geçen arkadaşlarımız
Sunu Planı
• Giriş, ne demek?,
• Neden burnout oluyoruz?
• Stresör nedenler
• Klinik?
• Belirtiler?
• Korunma yöntemleri,
• Sonuç ve öneriler
AHEKON 2012, Antalya
Kaynaklar
• Text-booklar:
• Physician well-being.
• Stres, well-being and the impaired physician.
• Ulusal Travma Dergisi 2003; 9(2): 85-89
• Acil servis hekimlerinde “Tükenme Sendromu”.
• Uzmanlık tezi
• İnternet:
• http://www.emedicine.com
• http://www.acep.org
Neyi Konuşacağız?
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
Neden? Hangi Hakla?
Bazı Görüntüler (Gerçek hayat)
Asistanlık Yıllarım
Fetret Devri
(Acaba yaşamayan var mı?)
Do it Simple…
• Karışık formüller, algoritmalar, reçeteler?
• Hayır…
İçerik?
• Hayat felsefem…
• Akademik değil,
• Uygulanabilir,
• Basit,
• Şikayet:
• Hiç öneride bulunmadın…
Giriş
• Sözlük anlamı;
• İşimizi kendimize yük,
• İş heyecanını kaybetmek,
• Hasta bakımı yük
• Oran % 10-30
• Risk grubu?
• Acil, psikiyatri, şift çalışan…
• İnsan;
• Bio-psiko-sosyal varlık,
• Duyguları, ruhu var
• Bilgisayar değil,
Neden Tükeniyoruz?
• Kendi sorunlarımız
• Eş, çocuk, sevgili, kredi kartı borcu vs
• Çevre faktörleri
•
•
•
•
Hastalar, hasta yakınları,
İdareciler (TSM, Sağlık Bakanlığı, Müdürlüğü vs)
İşimizin özelliği,
Ortam, dünya, yaşam koşulları
• Haberleri artık seyredemiyorum 
Örnek var mı?
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
Yaşanan Duygular
• Ne hissediyoruz?
•
•
•
•
Çıkmaz, açmaz,
Yetersiz, değersiz,
Kapana kısılmış
Hayat anlamsız vs…
• Çok ağır, dayanılması güç
Genel Örnekler
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
Bizden Örnekler
Neden Tükeniyoruz ?
Kolaylaştıran Nedenler
•
•
•
•
•
Nöbet listeleri, şiftler,
Zor hastalar,
Profesyonel iletişim,
Bulaşıcı hastalıklar,
Hasta grubu,
•
•
•


Acil servis içi gürültü,
Yetersiz kaynaklar,
Cinsiyet,
Malpraktis,
Destek ve feed-back,
Kolaylaştıran Nedenler
•
•
•
•
•
•
Nöbet listeleri, şiftler,
Zor hastalar,
Profesyonel iletişim,
Bulaşıcı hastalıklar,
Destek ve feed-back,
Hasta grubu,
•
•
•
•


Servis içi gürültü,
Yetersiz kaynaklar,
Zor kararlar,
Cinsiyet,
Malpractice,
Mükemmelliyetçilik
Kolaylaştıran Nedenler
•
•
•
•
•
•
Nöbet listeleri, şiftler,
Zor hastalar,
Profesyonel iletişim,
Bulaşıcı hastalıklar,
Destek ve feed-back,
Hasta grubu,
•
•
•
•

Acil servis içi gürültü,
Yetersiz kaynaklar,
Zor kararlar,
Cinsiyet,
Malpractice,
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
Kolaylaştıran Nedenler
•
•
•
•
•
•
Nöbet listeleri, şiftler,
Zor hastalar,
Profesyonel iletişim,
Bulaşıcı hastalıklar,
Destek ve feed-back,
Hasta grubu,
•
•
•
•

Acil servis içi gürültü,
Yetersiz kaynaklar,
Zor kararlar,
Cinsiyet,
Malpractice,
Kolaylaştıran Nedenler
•
•
•
•
•
•
Nöbet listeleri, şiftler,
Zor hastalar,
Profesyonel iletişim,
Bulaşıcı hastalıklar,
Destek ve feed-back,
Hasta grubu,
•
•
•
•

Acil servis içi gürültü,
Yetersiz kaynaklar,
Zor kararlar,
Cinsiyet,
Malpractice,
Kolaylaştıran Nedenler
•
•
•
•
•
•
Nöbet listeleri, şiftler,
Zor hastalar,
Profesyonel iletişim,
Bulaşıcı hastalıklar,
Destek ve feed-back,
Hasta grubu,
•
•
•
•

Acil servis içi gürültü,
Yetersiz kaynaklar,
Zor kararlar,
Cinsiyet,
Malpractice,
Destek ve Geri Bildirim (olmayan)
• Üst yönetim;
•
•
•
•
•
Başbakanlık Makamı,
Bakanlık Makamı,
İl Sağlık Müdürümüz,
Toplum Sağlığı Merkezi vs,
Yakınlarımız
• Gece hastamız arayınca 
Bence Talihsiz Söz !
AHEKON 2012, Antalya
Kolaylaştıran Nedenler
•
•
•
•
•
•
Nöbet listeleri, şiftler,
Zor hastalar,
Profesyonel iletişim,
Bulaşıcı hastalıklar,
Destek ve feed-back,
Hasta grubu,
•
•
•
•

Acil servis içi gürültü,
Yetersiz kaynaklar,
Zor kararlar,
Cinsiyet,
Malpractice,
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
Kolaylaştıran Nedenler
•
•
•
•
•
•
Nöbet listeleri, şiftler,
Zor hastalar,
Profesyonel iletişim,
Bulaşıcı hastalıklar,
Destek ve feed-back,
Hasta grubu,
•
•
•
•

Servis içi gürültü,
Yetersiz kaynaklar,
Zor kararlar,
Cinsiyet,
Malpractice,
Kolaylaştıran Nedenler
•
•
•
•
•
•
Nöbet listeleri, şiftler,
Zor hastalar,
Profesyonel iletişim,
Bulaşıcı hastalıklar,
Destek ve feed-back,
Hasta grubu,
•
•
•
•

Servis içi gürültü,
Yetersiz kaynaklar,
Zor kararlar,
Cinsiyet,
Malpractice,
Kolaylaştıran Nedenler
•
•
•
•
•
•
Nöbet listeleri, şiftler,
Zor hastalar,
Profesyonel iletişim,
Bulaşıcı hastalıklar,
Destek ve feed-back,
Hasta grubu,
•
•
•
•

Servis içi gürültü,
Yetersiz kaynaklar,
Zor kararlar,
Cinsiyet,
Malpractice,
AHEKON 2012, Antalya
Kolaylaştıran Nedenler
•
•
•
•
•
•
Nöbet listeleri, şiftler,
Zor hastalar,
Profesyonel iletişim,
Bulaşıcı hastalıklar,
Destek ve feed-back,
Hasta grubu,
•
•
•
•

Servis içi gürültü,
Yetersiz kaynaklar,
Zor kararlar,
Cinsiyet,
Malpractice,
Kolaylaştıran Nedenler
•
•
•
•
•
•
Nöbet listeleri, şiftler,
Zor hastalar,
Profesyonel iletişim,
Bulaşıcı hastalıklar,
Destek ve feed-back,
Hasta grubu,
•
•
•
•

Acil servis içi gürültü,
Yetersiz kaynaklar,
Zor kararlar,
Cinsiyet,
Malpractice,
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
Semptomlar-I
• Yorgun, uykusuz, isteksiz, depresif,
• Sorgular:
• Neden buradayım,
• Hastaya iyi baksam ne olacak ki?
•
•
•
•
•
Çalışma temposunda ↓ ↓ ↓,
Hasta bakımından zevk almamak,
Yemek, alkol, sigara tüketimi ↑ ↑ ↑,
Yalnız? İnsanlardan kaçış?
Aile içi, hasta ve ekip ile frotman ↑ ↑ ↑,
Semptomlar-II
• Daha fazla uyku,
• Neden? Uyanmak istemiyoruz…
•
•
•
•
•
•
Konsantrasyon güçlüğü,
Hasta hali, etrafa öfke, kin
Kayıtlarda eksik,
Reçetelerde polifarmasi,
Görevde daha çok çay, sigara,
Geç geliş, erken gitme,
Semptomlar-III
•
•
•
•
•
•
Hastalardan daha sık şikayet,
Marital sorunlar,
Artan hayal kırıklığı,
Kötümserlik,
Gittikçe artan sayıda hata,
Başarısızlığı rasyonalize etmek,
• Hep bahanemiz var…
Semptomlar-IV
• En önemlisi:
• Durumunu kabullenmemek,
• Şiddetle ret,
• Kendi kendine tedavi, tanı, antidepressif,
• Prozaq?
• Profesyonel yardımdan kaçınmak
Ortaya Çıkış
• Gelişimi yavaş ve sinsi,
• Ortaya çıkış;
• Ani…
Son Nokta mı?
• Hayır, keşke son olsa !
• Alkol,
• Madde,
• İntihar…
Korunma Yöntemleri-I
•
•
•
•
•
Uyku düzeni,
Profesyonel davranış,
Sosyal ilişkiler,
Fiziksel sağlık,
Kendini geliştirme ve rahatlama yöntemleri,
AHEKON 2012, Antalya
AHEKON 2012, Antalya
Sosyal Program
AHEKON 2012, Antalya
Korunma Yöntemleri-II
• Uyku düzeni:
• Ne şekilde nöbet listesi?
• Saat yönünde,
• Max 8-10 saatlik şiftler
• Ne kadar uyku?
• Telefon yok, karanlık oda, 3-4 saat
• Çay, kahve, beslenme
Korunma Yöntemleri-III
• Profesyonel davranış:
•
•
•
•
•
•
Acil içi ekip ile,
İletişim teknikleri (arkadaş, hasta vs),
Post-travmatik stres debriefing,
İş değişikliği (?),
Rotasyon veya izin (tatil),
Bireyin kararlılığı, çabası
Korunma Yöntemleri-IV
• Sosyal ilişkiler:
•
•
•
•
•
Kendimize izin ve ödül,
Sosyal ilişkiler, ziyaret ve yemekler,
Tatil,
Yatan hastaların takibi
Sorun sadece mesleğimiz mi?
• Kendimiz,
• Çevremiz,
• Borçlarımız vs.
Korunma Yöntemleri-V
• Fiziksel sağlık:
• Formunda kalmak için spor,
• Aerobik, koşu, tenis vs
• Dr. Ülkümen RODOPLU, Dr. Oktay ERAY ,
• Sağlıklı beslenme,
• Çok yiyoruz
Korunma Yöntemleri-VI
• Kendini geliştirme ve rahatlama yöntemleri;
• Yoga,
• Meditasyon,
• Reiki,
• Ne kadar etkili?
• Bilmiyorum, emin değilim…
• Aslında sarılma, sığınma yöntemleri mi?
Korunma Yöntemleri-VII
• Tek çatı altında birleşme,
• Gürkan, Nuray, Nil, Murat, …
• Kimse tanımaz,
• Sivil toplum örgütü
AHEKON 2012, Antalya
Hala Başarısız…
• Profesyonel yardım…
• Psikiyatrist, psikolog, yaşam koçu
• Hem de hiç tanımadığımız
• Arkadaş, komşu, prozaq değil…
• DO IT SIMPLE
Çok Önemli Nokta…
İyi ki Varsınız…
• Yaptığımız iş çok ama çok önemli,
• Ben, eşim, annem, babam güvende
• Yarının aile hekimi kızım
Özet
• İnsan;
• Bio-psiko-sosyal varlık,
• Bilgisayar değil,
•
•
•
•
İşimiz, yolumuz zor, çetin,
Seçerek geldiysek, en iyi yöntem korunma,
Başaramazsak; profesyonel yardım,
Çok hayatlar var…
• ÖYLEYSE…
Sonuç
• Burn-out olma lüks’ ümüz YOK…
AHEKON 2012, Antalya
Çok Teşekkür Ederim…
[email protected]
https://www.facebook.com/gurkan.ersoy.5
https://twitter.com/ersoygurkan
AHEKON 2012, Antalya