Transcript Anestezi Sistemleri

ANESTEZİ SİSTEMLERİ
Dr. H. Tuba GÜNGÖR
Dr. Ezgi İNCE
Dr. Mensure YILMAZ
Solutma
sistemleri,
anestezi
makinelerinin
hastaya
anestezik gaz
uygulanmasını
sağlayan teknik
öğeleridir
Solutma sistemleri

Farklı oranlarda taze ve ekspire edilen anestezik
gazların bir araya getirilmesi ve hastaya
ulaştırılması

Ekspire edilen CO2’ nin uzaklaştırılması

Anestezik gazların ısı ve nem yönünden uygun
iklim koşullarına getirilmesi ve ortam
atmosferinden ayrı tutulması
İyi planlanmamış bir sistemde
 İndüksiyon ve uyanma gecikir
 Solunum sistemine ait bir çok ciddi
komplikasyon
Anesteziyle ilgili ölümler; 3-10/10000
%50-87 önlenebilir hatalar
Modern bir anestezi makinesinden
beklenen özellikler:
Kompakt ve ergonomik yapı
Hipoksik karışım vermeyen
Düşük akımla kullanılabilen
Ölü boşluğu küçük
Otomatik hava yolu kontrolü
Tidal volüm garantili
Dakika volümü garantili
Taze gaz kompansasyonlu
Yenidoğandan yetişkine kadar ventilasyon yapabilen
CO2 absorbsiyonu yapabilen
Ventilatör ve absorban kabı otoklavlanabilen
Alarmları ve parametre sınırlayıcı mekanizmaları olan
Nümerik ve / veya dalga formda görüntülü
O2, CO2, N2O ve anestezik ajan monitörü olan
Kolay anlaşılabilir, kullanımı kolay, sade, kontrol ve
görüntü paneli
Manüel / kontrollü solunum değişimi olan
GAZ KAYNAKLARI
Santral boru hattı (primer)
Silindir tüp kaynağı
Medikal gaz (oksijen ,azot protoksit, medikal hava)
basınç altında silindir veya tanklara doldurulur
Anestezi makinası içindeki basınçlar



Yüksek
Orta
Düşük
Yüksek basınç dolanımı :


Silindirler
Silindirlerin primer basınç regülatörleri
O2 basınç regülatörü: Basıncı 2200 psi
N2O basınç regülatörü : Basıncı 745 psi
45 psi
45 psi
Orta basınç dolanımı

Silindir kaynaklarından(45psi)

Santral boru hattı kaynaklarından(50-55psi)
Akım kontrol valvlerine kadar uzanır
Düşük basınç dolanımı :

Akım kontrol valvlerinden
Ana gaz çıkışına uzanır
SANTRAL BORU HATTI
Anestezi makinesi için ana kaynak
Makineye gazları ortalama 50 psi basınç ile sağlar
Silindir –tüp sistemine göre 4 kat fazla oksijen sağlar
Boru hattı giriş donanımları gaza spesifik Diyameter
Indeks Güvenlik Sistemine sahiptir
GAZ SİLİNDİRLERİ
Destek işlevi görür
O2 silindirleri;

H tipi : 77 kg  10.000 L O2

E tipi : 61 kg  6.000 L O2

F tipi : 17.5 kg 1500 L O2 (3L/dk=8 h)
Silindir içindeki basınçlar (1 atm = 15 psi):

O2=138 atm =2200psi

N2O =51 atm =745 psi
Silindirlerin üretim ve kullanımları için her
ülkenin ayrı kural ve standartları var

Hafif olmalı

Kurallara uygun boyanmalı
GAZ
İŞARET
ALMAN
(Cihaz)
ISO (nasetti)
Hava
Air
Sarı
Siyah/Beyaz
CO2
CO2
Siyah
Gri
N2O
N2O
Gri
Mavi
Oksijen
O2
Mavi
Beyaz
Silindirler üzerinde

Boş ağırlığı

Maksimum basıncı

Test tarihi

Gazın formülü yazılı olmalı
Boş ağırlığının bilinmesi; CO2 ve N2O gibi basınç
altında sıvılaşan gazların miktarının saptanması için
önemli
Silindirlerin en zayıf noktaları
basınç regülatör
valvleri
N2O,siklopropan ve CO2 tüplerde sıvılaştırılımış
olarak saklanır
Tüpün tümü sıvı ile doldurulmamalı

N2O ve CO2 sıcak olmayan bir iklimde %75
sıcak olan iklim koşullarında %67 oranında
Silindirler ile anestezi
makinesi üzerinde
yanlış gaz
bağlanmasını
engellemek için
PİN İNDEKS SİSTEMİ
OKSİJEN FLUSH VALVİ
Oksijen flush valvleri yüksek akımlı oksijenin
(35-75L/dk); flowmetreden ve vaporizatörlerden
geçmeden ortak gaz çıkışına direkt olarak geçişini
sağlar
Yüksek basınçlı devre ile düşük basınçlı devre
arasında direk olarak ilişki sağlar
Oksijen 45-55 psi’lik bir basınç ile sağlanır
Açık konumda kalması
barotravmaya
Yarı açık kalması
inhalasyon anesteziği
oranını dilüe edeceğinden hastada uyanıklığa
Genel gaz çıkışından sonra vaporizatörlerin
yerleştirilmeleri durumunda ise; hastaya büyük
oranda inhalasyon anesteziği uygulanmasına sebep
olur
FLOWMETRELER
Genel gaz çıkışına yönlenen
akımı kontrol eder
ve ölçümünü yapar
Flowmetre Düzeneğinin
Komponentleri ;
 Akım tüpleri
 Akım indikatörleri
 Akım kontrol valvi
 Hipoksiyi koruyucu sistem
(Hipoksik guard sistem)
 Fail safe valvi
Akım tüpleri
Flow tüpleri (Thorpe tüp); en küçük çap tabanda ve
en geniş çap en üstte olmak üzere uca doğru incelen
yapıda
Çağdaş akım tüpleri camdan yapılır
Uygun bir akım tüpü 200 ml-1L/dk akım
Basit bir akım tüpü 1L/dk ile 10-12L/dk arasındaki
akımı gösterir
Flowmetreler spesifik gazlar için kalibre edilir
Doğrusal akımlarda akım hızı gazın vizkositesine
Yüksek türbülan akımlarda ise gazın yoğunluğuna
bağlıdır
Akım indikatörü
Flowmetre tüpünün içindeki hareketli indikatör flow
kontrol valvinden geçen akımın miktarını gösterir
Çağdaş anestezi makinelerinde farklı tipte indikatörler
kullanabilir(Top veya bobin)
Akım tüpleri, tüpün alt ve üstünden akım durdurucular
ile sınırlandırılmış
Üstteki durdurucu, indikatörün tüpün en üstüne
çıkarak çıkımı tıkamasını engeller ve maksimum
akımlarda indikatörün görünür olmasını garantiler
Alttaki durdurucu, akım kontrol valvi kapandığında
indikatör için merkezi temel sağlar
Bütün akım kontrol düğmeleri belli gazlar için renk
kodludur ve her gazın ismi ya da kimyasal formülü her
birinin üzerine işaretlenmiştir
Oksijen akım kontrol düğmesi diğerlerinden farklı
Akım kontrol valvi
Akım kontrol valvi düzeni:
 İğne valvi
 Valv yeri
 Bir çift valv stobu
Akım kontrol valvinin açılması yüzen indikatörle akım
tübü arasındaki boşlukta gazın hareket etmesine izin
verir
Valv stopları: Fazla rotasyonu engelleyerek iğne valv
ve valv yerinin zarar görmesini engeller
N.A.D. cihazlarında O2 flow kontrol valvleri tam olarak
kapanır (150 ml/dk oksijen akımı santral boru hattı
kaynağından gelmekte)
Hipoksiyi önleyici sistem
O2 ve N2O akım kontrol
valvleri mekanik veya
pnömotik bir oranlama
sistemiyle bağlı
Bu sistem hipoksik
karışım verilmesini
engellemeye yardım eder
Ohmeda cihazı (link 25) :N2O, O2 akım oranının 3:1
düzeyinde olmasını sağlar(O2 konsantrasyonu min % 25)
NAD(oksijen oranı monitör kontrolü) : 1 lt / dk altındaki O2
akımlarında O2 konsantrasyonunun % 25’ in üzerinde
tutulmasını sağlar
O2 yerine başka gazın boru hattına geçmesi veya 3. bir
gazın eklenmesi durumunda yetersiz
Bu durumda oksijen analizörü şarttır
Fail safe valvleri
O2 dışında diğer flowmetrelere gaz sağlayan hatlarda
O2 tarafından kontrol edilen sistem
Ohmeda: basınca duyarlı kapama valvi
(pressure-sensor shutoff valve)
NAD: O2 azalmasını koruyucu parça
(O2 failure protection device)
Flowmetrelerle ilgili problemler
1-Kaçaklar:
Cam akım tüpleriyle metal manifold arasındaki
bağlantılarda veya cam akım tüplerinde olabilir
Flowmetrelerin dizilişi önemli
Sistemdeki bir çatlak veya delikten ,sisteme ilk giren gaz
daha çok kaçacağından,O2 flowmetre bloğu içinde, gaz
karışımına en son eklenmeli
2-Hatalar
Kir ya da static elektrik indikatörün yapışmasına neden
olur
gerçek akım görünenden daha az veya daha
fazla olabilir
3-Belirsiz skala
Flowmetre skalalarının standardizasyonundan önce
belirsiz skalalardan kaynaklanan en az iki ölüm
gerçekleşmiş
OKSİJEN ANALİZATÖRÜ
Hipoksik gaz karışımı verilmesini engeller
Ölçülme teknikleri
1-Elektrokimyasal algılayıcılar:

Galvanik pil

Polarografik pil
2-Paramanyetik algılayıcılar:

Pahalı

Kendi kendini kalibre edebilen

Yeterince hızlı

Tüketilen parçaları yok
Oksijen analizatöründe olması gerekenler;
Analizatör açıldığında otomatik olarak aktive olabilen
düşük düzey alarmına sahip olmalı
İnspiratuar yada ekspiratuar dallardan birine
yerleşmeli
Nemden etkilenmemeli
VAPORİZATÖRLER
İnhalasyon anesteziklerinin sıvı
halden buhar haline
dönüşmesini ve taze gaz ile
karışmasını sağlayan teknik
modüller vaporizatör olarak
isimlendirilir
Evoporasyon ile vaporizasyon birbirinden farklı
Halotan, enfluran, izofluran ve sevofluran
Evoporasyon
Desfluran
Vaporizasyon
Buharlaşma:

Ajanın kaynama noktası

Sıvının ısısı

Taşıyıcı gazın ısısı

Akım hızı

Gaz ve sıvının temas yüzeyinin genişliği

Sıvının üzerindeki boşluğun şekli ve volümü
Buharlaştırıcılar:
Draw-over
Bubble-through

Boyle vaporizatörü(Eter şişesi)
 Copper kettle Vaporizatör
Ajana spesifik flow –Over vaporizatör
Draw-over buharlaştırıcılar
Basınçlı gaza gereksinim göstermez
Taşınabilir
Hastanın kendi solunumu ile anestezik verebilir.
EMO(Epstein-Macintosh–Oxford) Nefesliği
OMV
 Cardiff (obstetrik analjezide kullanılır)
Boyle vaporizatörü(Eter şişesi)
Anestezik ile kısmen doldurulan ve bir valv ile kontrol
edilen şişedir
Eter, metoksifluran ve trilen bu yol ile verilebilir
Isı kompansasyonları yoktur
Copper kettle Vaporizatör
Anestezik sıvı bakır kap içindedir
Copper kettle Vaporizatör :

gaz akımı

sıvı miktarı

ısı

basınç değişikliklerinden
etkilenmez
Sabit miktarlarda buhar verir
Eter, Halotan ve metoksifluran bu yol ile verilebilir
Ajana spesifik flow –over vaporizatör
(Değişken geçişli vaporizatörler)
Ajana özel kalibre edilmiş modern vaporizatörler

Datex-ohmeda tec4, tec5, tec7

Kuzey amerikan drager vapor 19n ve 20n
ÖZELLİKLERİ
Değişken bypasslı: bypass odacığına ve vaporizasyon
odacığına gaz akışının oranını kontrol eder
Isı kompanzasyonlu
Solunum devresinin dışında yer alırlar
Halotan, enfluran, isofluran ve sevofluran vermek için
kullanılırlar
Tec 4
Drager 19 n
Temel çalışma prensipleri
Flowmetrelerden akım vaporizörün girişine gelir (Akımın %
80’inden fazlası bypass odasını direk geçer %20’den az akım
vaporizasyon odacığına yönlendirilir)
Her üç akım da( bypass odacığı boyunca olan, vaporizör
odacığı boyunca olan ve anesteziğe özel akım) vaporizatörden
çıkım yoluyla çıkar
İnhale anesteziğin son konsantrasyonu; inhale anesteziğin
akımının, total gaz akımına oranıdır
Temel çalışma prensipleri
Vaporizatör komponentleri
Konsantrasyon kontrol kadranı: vaporizatör ve
bypass odacıklarındaki relatif akımları regüle eder
Doldurucu port: doldurma portu kullanılarak
vaporizasyon odacığı anestetik ajanla doldurulur
Doldurucu kapak
Vaporizatör çıkışını etkileyen faktörler
İdeal bir vaporizatörün çıkışı
- sabit
- değişken akım oranlarından, ısıdan, önceki
basınçlardan ve taşıyıcı gazlardan bağımsız olmalı
1.
Akım hızı
2.
Isı
3.
Aralıklı backpressure (arka akımlar)
4.
Taşıyıcı gaz kompozisyonu
Güvenlik ayarları
Ajana spesifik, anahtarlı dolum sistemleri
vaporizatörün yanlış ajanla dolumunu engeller
Vaporizatörlerin birbirine bağlanma sistemleri
sayesinde birden fazla inhale ajanın birarada
verilmesi engellenir
Modern vaporizatörler vaporizatör manifolduna sıkıca
sabitlenmiştir, böylece dökülme, boşalma ile ilgili
problemler en aza indirilir
Dolum portu maksimum güvenli sıvı seviyesini belirler
Vaporiztörlerin fazla dolumu engellenmiştir. Böylece
hastaya yüksek doz verilmesi engellenir
Kaçaklar
Gevşek bir dolum başlığı kaçakların en sık nedenidir
Vaporizatör kaçakları hastanın anestezi sırasında
farkında olmasına neden olabilir
Negatif kaçak testi daha sensitiftir ve kullanıcının
küçük kaçakları bile anlamasını sağlar.
VAPORİZATÖRÜN LOKALİZASYONU
Sistem dışı lokalizasyon :

Vaporizatör flowmetrelerden sonra, taze gaz girişi
üzerinde ve halka sisteminin dışında yer alır

Devredeki anestezik yoğunluk hiçbir zaman
vaporizatörün verdiğinden daha fazla olamaz
Sistem içi lokalizasyon
Vaporizatöre giren gaz karışımı, akım ölçerden gelen
taze gaz ve ekspire edilen anestetik karışımından
oluşur
Volatil ajan konsantrasyonu
 taze gaz akımı
 hastanın dakika ventilasyonuna göre değişir
Spontan ventilasyonda daha güvenlidir
.
Desfluran Vaporizatörü
(TEC-6 vaporizatörü)
Elektronik olarak kontrol edilen bir regülatör, vaporizatör
üzerinde ayarlanmış olan taze gaz konsantrasyonunu
sağlayacak miktarda desfluranı buharlaştırarak miktarı
tam olarak bilinen taşıyıcı gaz ile karıştırır
Sıvı desfluran 39 ºC’ye kadar ısıtılır
ve böylece 1460 mm Hg’lık sabit
bir buhar basıncı elde edilir
Buharlaşma haznesi ile regülatör arasına
yerleştirilmiş ve gaz geçişini engelleyici görev yapan
kapatıcı bir valvi vardır
Vertikal düzleme göre 15 dereceden daha fazla
hatalı şekilde açılandırılması durumunda aktifleşir
Sıvı desfluranın rezervuar dışına çıkmasını engeller
KARBONDİOKSİT ELİMİNASYONU
Ekshale edilen gazların
içindeki CO2, alkali metal ve
alkali toprak metal hidroksitleri
karışımından oluşan granüller
ile kimyasal olarak bağlanır
1 kg absorban alan çift kanister yada
1,5-2 kg absorban alan tek büyük kanister
1 L sodalaymın absorpsiyon kapasitesi
120 L CO2
1 L sodalaymdan yararlanma süresi yaklaşık 5 saat
Klasik olan iki absorban
 sodalaym
 barolaym
Sodalaym
% 1-4 NaOH, %1-4 KOH, %75-85 Ca(OH)2 ve% 14-18
H2O içerir
100 gr sodalaym
26 litre CO2
absorbe eder
CO2 + H2O → H2CO3
H2CO3 + 2 NaOH ↔ Na2CO3 + 2 H2O
ya da H2CO3 + 2 KOH ↔ K2CO3 + 2 H2O
Na2CO3 + Ca (OH)2 ↔ Ca CO3 + 2 NaOH
Barolaym
%20 Ba(OH)2 ·8 H2O (yaklaşık % 15 ek su içeriğine
karşılık gelir) ,%1-4 KOH, % 65 Ca(OH)2 içerir
100 gr barolaym
27 litre CO2 absorbe eder
BaOH 'e bağlı kristalize su içerir. Sodalaym'dan en
önemli farkı bu suyun oluşturduğu büyük stabilitedir
CO2 + H2O → H2CO3
H2CO3 + Ba (OH)2 ↔ Ba CO3 + 2 H2O
BaCO3 + Ca (OH)2 ↔ Ca CO3 + Ba (OH)2
Absorbanların çoğu, renk değiştirerek tükenmeyi
gösteren bir indikatör içerir
Bunlar;
etil viyole: beyazdan mora*
etil oranj: turuncudan sarıya
cresyl sarısı: kırmızıdan sarıya
Mimoza Z: kırmızıdan beyaza
Fenolftalein: pembe
Sodalaym ile sevofluran birleşiminde Compound A,
formaldehid, oluşur (NaOH ve KOH sorumlu)
Desfluran ile daha fazla CO oluşur
Sevofluran kullanımında Compound A oluşumunu
önemli derecede azaltan sodalaym A, Spherasorb
(KOH içermezler), amsorb (NaOH ve KOH içermez)
geliştirilmiştir
Absorbsiyon Kapasitesi
Absorbanlar 2-5 mm boyutlu düzensiz şekilli granüller
Granüllerin mekanik stabilitesini artırmak ve toz
oluşumunu önlemek için silika, zeolit ve bir tür çamur
olan diyatomit kullanılır
Granül büyüklüğü küçüldükçe
absorbsiyon
direnç
total yüzey alanı
Metal hidroksitler ve CO2 arasındaki kimyasal
tepkimeyi başlatmak için su bulunmalı
Trikloretilen (Trilen) ile geçimsizlik :
1943 – 1944 te Triklor etilenin, CO2 absorbanının
(alkali ve ısı mevcudiyetinde) bulunduğu ortamda
nörotoksik olan fosgen ve diklor asetilene ayrıştığı
saptandı.
EGZOZ SİSTEMİ
Ulusal iş güvenliği ve sağlığı enstitüsü (NIOSH) oda
havasındaki konsantrasyonu

N2O için 25 ppm

Halojenize ajanlar için 2 ppm

(eğer N2O kullanılıyorsa 0.2 ppm)
ile sınırlandırmayı tavsiye etmiş
Pasif sistem
Pasif sistemde gazlar kendi basıncıyla atılır
Pozitif basınç valvi yeterli
Aktif sistem
Egzos borusu hastane vakum
sistemiyle bağlantılıdır
Negatif basınç düşürücü valv,
hastayı vakum sisteminin
negatif basıncından
Pozitif basınç düşürücü valv,
değiştirilebilir hortumların
tıkanmasıyla oluşan pozitif
basınçtan korur
solunum sisitemi
Bağlantısı
İğne valvi
Pozitif basınçlı
valv
Negatif
basınçlı
valv
Rezervuar balon
Rezervuar balon
Tehlikeleri:
Anestezi devresini uzatır
Obstrüksiyon oluşabilir
Tıkandığı durumlarda solunum yoluna aşırı pozitif
basınç uygulanır barotravmaya neden olabilir
Aşırı vakum uygulanırsa
basınca yol açar ve solutma balonu dolmaz
ANESTEZİ SİSTEMLERİ
1-Açık sistemler
2-Yarı açık sistemler
3-Yarı kapalı sistemler
4-Kapalı sistemler
1-AÇIK SİSTEMLER
İlk kez Crawford W.Long tarafından
1842’de eter ile gerçekleştirilmiştir
-Rezervuar balonu yoktur
-Ekspire edilen gazlar geri solunmaz
-Basit ve ucuz bir yöntemdir
-Solunuma rezistans oluşmaz
Kullanımlarını sınırlandıran faktörler:
Büyük miktarda anestezik ajan operasyon
odasına yayılır
Solunum yolundan nem kaybı
Kontrollü solunumun olanaksızdır
En önemli dezavantajı ise stabil olmayan
anestezi seviyesidir
AÇIK SİSTEMLER
1. Açık damla veya açık maske yöntemi
2. İnsüflasyon
3. T parçası yöntemi
Açık damla uygulaması
Açık bir maske üzerine ( Schimmelbusch maskesi) ,
anestezik solüsyonun damlatılması ve hastanın oda
ısısında buharı inhale etmesi
İnsüflasyon
Anestetiğin, anestezi makinasından direkt olarak bir
hortum veya maske yoluyla hastanın yüzüne
verilmesidir
Çocukların indüksiyonunda, laringoskopi ve
bronkoskopide kullanılır
AYRE’nin T parçası yöntemi
Endotrekeal tüple makine arasındaki bağlantı bir T
veya Y tüpüyle sağlanır
Rezervuar balon ve valv yok
Daha çok bebek ve çocuklarda kullanılır
2-YARI AÇIK SİSTEMLER
Yeniden solutmasız valvli sistemler
Akım denetimli (valvsiz ) yeniden solutmasız
sistemler




Mapleson A,B,C,D
Bain
Mapleson E
Mapleson F ( Jackson-Rees)
YENİDEN SOLUTMASIZ VALVLİ
SİSTEMLER
Yeniden solutmasız sistem
Yeniden solutmasız valv
Hastanın havayoluna yakın bir yere konulan yeniden-solutmayı
önleyici bir valv ile inspire edilen gaz ve ekspire edilen gaz tam
olarak birbirinden ayrılır
Taze gaz akımı hastanın dakika hacmine eşit ya da daha fazla
olmalı
Avantajları


İnspire edilen gaz sistemden verilene yakın
Reservuar balonunun olması asiste ve kontrollü
solunumu mümkün kılar
Dezavantajları



Solunuma rezistans
Ekspire edilen solunum havasındaki nem valvde
yapışma
Dakika ventilasyonunun taze gaz akımını aşması
halinde solunum obstrüksiyonu
AKIM DENETİMLİ YENİDEN SOLUTMASIZ
SİSTEMLER
Bu sistemlerde, karbondioksit içeren ekshale edilmiş
gaz, yeterli derecede yüksek taze gaz akımı ile
solutma sisteminden uzaklaştırılır
Ekshale edilen gazların sistemden tamamen
atılabilmesi için taze gaz hacmi, karbondioksit içeren
alveoler gazın tümünü uzaklaştırmaya yetecek gaz
hacmine eşit olmalıdır
Avantajları
 Basit
 Hafif
 Temizlenmesi kolay
 Düşük solunum rezistansı
Dezavantajları
 Yüksek akım hızına gerek göstermeleri
 Isı ve nem kaybının fazla olması
 Operasyon odasına fazla miktarda anestezik
karışması
Akım denetimli (valvsiz ) yarı açık sistemler




Mapleson A,B,C,D
Bain
Mapleson E
Mapleson F ( Jackson-Rees)
Mapleson D
Taze gaz, hasta bağlantısına yakın bir yerden sisteme verilir, ekspire
edilen gaz karışımı, hortumun rezervuar balona yakın ucundaki
ekspiratuvar valv yoluyla sistemden dışarı atılır
En fazla kullanılan sistem
Asiste ve kontrollü solunumda CO2 eliminasyonu daha etkin
Taze gaz akımı dakika ventilasyonunun 1-2 katı olmalı
Bain
Mapleson D sisteminin bir modifikasyonudur.
Taze gaz akımı ince bir tüp ile ekspiratuar uzantının içinden
geçirilerek verilir.
Avantajları :
 Taze gaz akımı ısıtılılır
 Nemlendirmede artma
Dezavantajları
 Disposable
 Sterilizasyonu zor
 Hipertermiye sekonder CO2 oluşumunda artma
 Alet ölü mesafesi ve fizyolojik ölü mesafede artma
 Yüksek akım hızında taze gaz uygulaması halinde respiratuar
rezistansda artma
 Ayrılma- kıvrılma gibi durumlar sonucu ciddi hiperkarbi
Mapleson A
Mapleson B
Mapleson C
Mapleson E
Mapleson F
YARI AÇIK SİSTEMLERDE
KARŞILSAŞTIRMA
Spontan solunumda :
1.
2.
A
D>C>B
Kontrollü solunumda
1.
2.
D
B>C>A
3- YARI KAPALI SOLUTMA SİSTEMLERİ
Adultlar ve büyük çocuklarda en fazla
kullanılan solunum sistemidir
Ekshale edilen havadaki kullanılmamış
anestezik gazların, CO2 den arındırıldıktan ve
belli miktarlarda taze gazla karıştırıldıktan
sonra bir sonraki inspirasyonda tamamen ya
da kısmen hastaya geri döndüğü bir sistemdir
CO2 absorbanı bulunur
Kompenentleri:
 2 tane tek yönlü valv
 Solunuma çok az bir rezistans
 Ekspirasyon valvi fazla gazın kaçışına izin verir
Ekspire edilen CO2‘nin geri solunumundan korunmak:
Tek yönlü valv devrenin inspiratuar /ekspiratuar uzantısında hasta ile balon
arasında olmalı
Taze gaz girişi ekspiratuar valv ile hasta arasında olmamalı
Ekspiratuar valv hasta ile inspiratuar valv arasına yerleştirilmemeli
Spontan / kontrollü solunumda en etkin sistem ekspiratuar valvin ekspiratuar
uzantıda hastaya yakın olması ile sağlanır
4-KAPALI SOLUTMA SİSTEMLERİ
1924’de Ralph M. Waters kapalı bir yeniden-solutmalı
sistem anestezi tekniğini tıp uygulamasına
sokmuştur
Sistem içine verilen taze gaz hacmi, belirli bir sürede
hasta tarafından alınıma uğrayan miktara tam olarak
eşitse “kapalı” olarak isimlendirilir
Ekspiratuvar gaz hacminin tamamı, CO2
temizlendikten sonra inspirasyonda hastaya geri
döner
Sistem içinde yeterli gaz hacminin korunması, ancak
gaz fazlası atılım valvinin kapalı olması ve sistemden
hiç kaçak olmaması ile sağlanabilir
a) To and Fro sistemi
Hastanın inhale ve ekshale ettiği anestezik gazların
geçtiği karbondioksit absorbanı, hastaya bağlanma
noktasına çok yakın konumdadır
Hasta ile taze gaz girişi arasında valv yoktur
Avantajları :
 Solunuma çok az bir rezistans oluşturur.
 Optimal nem ve ısı sağlar
Dezavantajları :
1.
2.
3.
4.
Kanisterin çok ısınması
ile hipertermi
Kanisterin hastaya çok yakın olması sonucu
sodalime partiküllerinin inhalasyonu
Sodalime‘nin çok çabuk tükenmesi ile ölü
mesafesinin artması
Aygıt ölü mesafesinin artması ile
rebreating
b-Absorpsiyonlu halka
(circle absorption) sistemleri
Tek yönlü inspiratuvar ve ekspiratuvar valvler
Anestezik gazlar ekspiratuvar koldan inspiratuvar
kola dolaşır
Anestezik gazların halka içinde tek yönlü akımı,
ekshale ve inhale edilen anestezik gazların
karışmamasını sağlar
Ekshale edilen havanın gaz fazlası olarak sistemden
atılmayan kısmı karbondioksit absorbanından geçer.
500 - 600 ml/dk gibi çok düşük akım hızları ile
uygulanabilir
En önemli problem:. Düşük akımda indüksiyon
sırasında inspire edilen O2 konsantrasyonunun tayin
edilememesi
Bu nedenle ya inspiratuar uzantıda ya da her iki
uzantıda oksijen analizatörü yerleştirilmeli
Kapalı halka sisteminin yarı kapalıya göre
avantajları:
 İnhale gazların maksimal nemlenme ve ısıtılması
 Anestezik gazlar ile çevre atmosferin daha az
kirletilmesi
 Anestezik kullanımında maksimum ekonomi
Dezavantajı:

Anestezik gazların ve O2’nin konsantrasyon
dağılımlarının hızla değişmesindeki yetersizliktir.

CO2 absorbanının hızla tükenmesi
Tehlikesi:

Bilinmeyen ve yetersiz konsantrasyonlarda O2
verilmesi;

Bilinmeyen ve aşırı yüksek konsantrasyonlarda
potent anestezik gaz verilebilmesidir
Anestezi sistemi kullanımı sırasında
karşılaşılmış sorunlara örnekler
Sevofluran anestezisi ile plastik cerrahi operasyonu
geçirecek bir hasta
to-and-fro tipi anestezi ventilatörü
kan basıncı yüksekliği ve taşikardi
yüksek sevofluran konsantrasyonları verilmesine
rağmen düzeltilememiş
Hasta sorunsuz ventile edilmiş
Anestezinin sonuna doğru anestezi makinesinin
check valvinden önce karışım gaz ana çıkışında bir
diskonneksiyon farkedilmiş
Yeterli anestezi sağlanamamasına bağlı olarak hasta
ameliyat sırasında tüm olanları hatırlayabiliyor ve
anlatabiliyormuş
Olguda taze gaz kaynağı check valve’den önce
ayrılmış, to-and-fro tipi ventilatör kullanıldığı için
hasta iyi ventile edilebilmiş
sağlıklı 46 yaşında kadın hasta, elektif histerektomi
maske inhalasyonu sırasında vaporizatör ayarı
%5 sevoflurane iken beklenen inspiratuar sevofluran
konsatrasyonunun elde edilemediği görülmüş
sodalime’nin kanister ısısı ani olarak yükselmiş
tüpte suyun yoğunlaşmış
sodalime’nin mavi olmuş
hastanın bilincini kaybetmemiş
daha sonra bu anestezi makinasının 2 haftadan uzun bir
süredir kullanılmadığı fark edilmiş
sodalime’nin su içeriğinin analizi <%1 olarak saptanmış.
kuru sodalime’ nin sevofluran, enfluran ve isofluran
etkileşimi sonucu belirgin CO-Hb oluşumuna bağlanmış.
sodalime’ nin su içeriğinin yeterli miktarda olması zorunlu
hale getirilmiş.