Transcript Document
JAK STUDIOWAĆ W WARUNKACH REFORMY SZKOLNICTWA WYŻSZEGO? Marek Wilczyński – Ekspert Boloński Uniwersytet Pedagogiczny im Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie I Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie 17. kwietnia 2012 r. EUROPEJSKI OBSZAR SZKOLNICTWA WYŻSZEGO – CO TO WŁAŚCIWIE JEST? EHEA EOSW ?! 2 ZACZYNAŁO SIĘ OD PROCESU BOLOŃSKIEGO •Pierwszy sygnał – Deklaracja Sorbońska 1998 r. – Francja, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy • Początek – Deklaracja Bolońska 1999 r. – podpisana przez 29 krajów w tym Polskę • Okresowo, co dwa lata odbywają się konferencje ministrów odpowiedzialnych za szkolnictwo wyższe w krajach realizujących założenia Procesu Bolońskiego 3 PROCES BOLOŃSKI W ŚWIETLE MITÓW Ma ułatwić wprowadzenie studiów odpłatnych Zamyka drogę do dalszego wykształcenia części studentów, którzy zakończą studia licencjackie. Obniża poziom kształcenia Narzucony został przez Unię Europejską aby zniszczyć krajowe struktury kształcenia, często dużo lepsze Można bez problemu studiować co się chce Możliwe są przeskoki z najbardziej odległych dyscyplin naukowych do innych. Bez wysiłku można studiować w uczelniach całej Europy 4 A LICZBA ICH … 44 ? 47! Deklarację Bolońska w 1999 r. podpisało 29 krajów wśród nich Rzeczpospolita Polska Obecnie Proces Boloński realizowany jest w 47 krajach Krajem ostatnio włączonym do realizacji Procesu Bolońskiego jest Kazachstan 5 CELE PROCESU BOLOŃSKIEGO Budowa Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego Powszechnie zrozumiały, godny zaufania i zróżnicowany system szkolnictwa wyższego w Europie Podniesienie atrakcyjności i zwiększenie konkurencyjności systemu szkolnictwa wyższego w Europie Zatrzymanie „odpływu talentów” z Europy Dążenie do większego dostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy Budowa społeczeństwa obywatelskiego opartego na wiedzy 6 OD PB DO EOSW Szerokie upowszechnienie studiów trójstopniowych. Uczenie się zamiast nauczania – indywidualizacja: SCL Tworzenie elastycznych programów studiów z przyjęciem efektów uczenia się (learning outcomes - LO) za punkt wyjścia Kształtowanie LO tak by przygotować absolwenta do podejmowania i utrzymania pracy w warunkach zmian na rynku. (employability). Upowszechnienie systemu punktów ECTS (European Credit Transfer and Accumulation System) Ciągłość kształcenia przez całe życie lifelong learning – LLL Promocja mobilności nauczycieli akademickich, badaczy i studentów (mobility). Powstanie wspólnych mechanizmów zapewniania jakości kształcenia Porównywalność i uznawalność kolejnych etapów kształcenia. 7 (Ważnym elementem EQF i KRK) CO CZEKA MATURZYSTĘ – PRZYSZŁEGO STUDENTA? Różnorodność wyboru. Studia I, II i III stopnia, prócz tego podyplomowe Zaliczanie semestru przez zebranie odpowiedniej puli punktów ETCS Wybór przedmiotów w elastycznym programie studiów Zamykanie poszczególnych etapów studiów dyplomem i suplementem do dyplomu Uczestnictwo w systemie zapewniania jakości w uczelni Możliwości stwarzane przez różne rodzaje mobilności Studia w nowych warunkach tworzonych przez wprowadzenie w życie europejskich (EQF) i krajowych (KRK) ram kwalifikacji Stałe uzupełnianie kwalifikacji, także po studiach 8 RÓŻNE MOŻLIWOŚCI KSZTAŁCENIA I PRACY Studia III stopnia Jednolite 5 letnie studia magisterskie Studia podyplomowe Studia II stopnia Praca 3 Praca 2 Studia I stopnia Kursy, kolegia, szkoły policealne Praca 1 Matura 9 PUNKTY ECTS – CO TO JEST? Uczelnia tworząc program studiów określa najpierw efekty kształcenia(LO) dla kierunku i dla poszczególnych kursów i przypisuje kursom odpowiednią ilość punktów ECTS biorąc pod uwagę wymiar czasu ,jaki przeciętny student poświęca, by osiągnąć zamierzone efekty uczenia się. Ilość uzyskanych punktów ECTS nie zależy od oceny, jaką uzyskało się zaliczając kurs. Przyjmowano, że jeden punkt ECTS powinien odpowiadać 25 – 30 godzinom pracy studenta (w ramach zajęć i własnej). 10 ECTS I PROGRAM KSZTAŁCENIA Art. 164a Ustawy – studia I stopnia co najmniej 180ECTS, studia II stopnia co najmniej 90 ECTS, studia jednolite magisterskie 300 lub 360 ECTS. Art. 170a Ustawy – dodatkowo na każdym poziomie studiów 30 ECTS, a w przypadku studiów miedzyobszarowych 90ECTS. Za punkty poza tymi limitami studenci, którzy nie zaliczają się do czołówki wnoszą opłaty. Uczelnie powinny sobie zdać sprawę, że punkty ECTS stały się czymś w rodzaju „talarów” należącymi do studentów, którymi uczelnie muszą gospodarować rozważnie. 11 ECTS I KOLEJNE ETAPY STUDIÓW. Jednolite studia magisterskie 300 – 360 ECTS Studia III stopnia (bez ECTS) Studia II stopnia 60 – 120 ECTS Studia 1 stopnia 180- 240 ECTS Studia II stopnia 60 – 120 ECTS Studia 1 stopnia 180- 240 ECTS Studia 1 stopnia 180- 240 ECTS Studia II stopnia 60 – 120 ECTS Studia II stopnia 60 – 120 ECTS Studia 1 stopnia 180- 240 ECTS 12 „FILARY ZIEMI” – CZYLI JAK BUDOWAĆ … Mobilność Grupa I Translatoria Przedmioty ogólne Elastyczność Grupa II Praktyki Przedmioty kierunkowe Ekonomia Języki obce Praktyka Erasmus 13 NAJNOWSZE ZMIANY KRAJOWE RAMY KWALIFIKACJI Europejskie Ramy Kwalifikacji (EQF) – 8 poziomów Krajowe ramy kwalifikacji od 5 (Francja) do 12 (Szkocja) Polska Ustawą z 11. marca 2011 r. wprowadziła Krajowe Ramy Kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego, a prace nad całością KRK trwają – w Polsce mamy 8 poziomów www.krk.org.pl 14 Tłumaczenie” kwalifikacji „ A 10 9 8 ERK 8 7 6 5 7 6 5 4 B 7 6 5 4 4 3 3 2 1 2 1 Model – Tomasz Saryusz - Wolski 15 KATEGORIE EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Wiedza : powiązane ze sobą teorie, zasady, doświadczenia i fakty przyswojone przez studenta Umiejętności : zdolność wykorzystania wiedzy i wyćwiczonych umiejętności praktycznych do wykonywania zadań i rozwiązywania problemów Kompetencje społeczne - Umiejętność współdziałania w zespole w roli członka i lidera zespołu - Sprawność komunikowania się - Zdolność do samodzielnego i odpowiedzialnego wykonywania zadań - Gotowość uczenia się przez całe życie 16 CO CENTRALNIE A CO LOKALNIE? Efekty kształcenia dla obszarów Krajowe Ramy Kwalifikacji Efekty kształcenia dla grupy kierunków Efekty kształcenia dla kierunku Efekty kształcenia dla modułu 17 BUDOWA NOWEGO PROGRAMU STUDIÓW W WARUNKACH OKREŚLONYCH PRZEZ USTAWĘ Krajowe Ramy Kwalifikacji Efekty kształcenia dla obszarów Potrzeby rynku pracy Potrzeby społeczne Dobre praktyki Zasoby ludzkie i sprzętowe Inne czynniki Zakładane efekty kształcenia Misja uczelni Program kształcenia: Efekty kształcenia dla kierunku Opis metod ich realizacji Opis metod ich ewaluacji 18 CO Z ISTNIEJĄCYMI, SPRAWDZONYMI PROGRAMAMI STUDIÓW? Nie musi się z nich rezygnować. Trzeba jednak opisać je i zweryfikować przy pomocy efektów kształcenia. Wyłonione dla programu studiów efekty kształcenia Istniejący program studiów Weryfikacja 19 Program studiów po weryfikacji CECHY PRAWIDŁOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA SPECIFIC – konkretne – EK powinny konkretnie określać jaką wiedzę i umiejętności powinien osiągać student po zakończeniu kursu. MEASURABLE – mierzalne – każdemu efektowi towarzyszą przejrzyste kryteria oceny, pozwalające określić czy i na ile został osiągnięty ACCTEPTABLE – akceptowalny – przedyskutowany z interesariuszami i skonsultowany z zewnętrznymi wytycznymi REALISTIC – możliwy do osiągnięcia w ramach realizacji przedmiotu TIME-SCALED – osiągalne - EK powinny być osiągalne w czasie zaplanowanym w programie 20 SPRAWDZANIE OSIĄGNIECIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA PRZEZ STUDENTA. Ocena kształtująca – formatywna - dokonywana kilkakrotnie w semestrze . Służy studentowi i prowadzącemu do oszacowania postępów w nauce i weryfikacji stosowanych metod Ocena podsumowująca – sumatywna – dokonywana na koniec semestru pozwala stwierdzić, czy i w jakim stopniu student osiągnął zakładane efekty kształcenia 21 GRADACJA OCENY ZA OSIĄGNIĘCIE EFEKTU KSZTAŁCENIA Moduł – Paleografia i neografia historyczna Zofia – interpretuje dokument w powiązaniu z szerokim tłem historycznym epoki Agata – interpretuje dokument, rozwija opis faktów, których dokument dotyczy bdb db dst Barbara – odczytuje i streszcza dokument rękopiśmienny 22 SUPLEMENT DO DYPLOMU W suplemencie do dyplomu wymienione są wszystkie osiągnięcia absolwenta w dziedzinie uczenia się innych form aktywności podczas studiów. Suplement do dyplomu ułatwia mobilność pionową stanowiąc podstawę do uznawania kwalifikacji absolwenta w dalszym toku kształcenia Suplement do dyplomu jest dla przyszłego pracodawcy pierwszym źródłem wiadomości o kompetencjach absolwenta. 23 JAKOŚĆ, JAKOŚĆ I JESZCZE RAZ JAKOŚĆ ! Ważnym elementem zachodzących zmian jest nieustanny monitoring i zapewnienie jakości Dobra uczelnia powinna posiadać sprawny wewnętrzny system zapewniania jakości. Oficjalnym polskim organem sprawdzającym jakość, uznawanym przez instytucje europejskie jest Polska Komisja Akredytacyjna 24 Studenci jako „eksperci” w oparciu o doświadczenie Mogą oceniać: 1. Program 2. Proces nauczania 3. Nauczycieli 4. Organizację 5. Instytucję 6. Ogólną satysfakcję z odbytych studiów 25 Dziękuję za uwagę i zapraszam do dyskusji ! [email protected] www.ekspercibolonscy.org.pl 26