Transcript Yatırım

İŞLETMELERİN KURULUŞU
Kuruluş Çalışmalarının
Genel Yararları
 Girişimcinin kazanç beklentisinin geçerliliğinin
irdelenmesi ve güdülenmesi,
 Tüketicilerin beklentilerine yanıt verebilecek ve faydalı
olabilecek işletme ve ürün türünün belirlenmesi,
 Toplumsal beklentilere uygun çözümler üretilmesi ve
toplumsal kaynakların en verimli şekilde kullanımının
sağlanması.
Yatırım
 Ekonomide yatırım, milli gelirin, yeni üretim
üniteleri kurmak veya eskiyen üniteleri yenilemek
için ayrılan kısmı anlamındadır.
 Girişimci için yatırım, parasal sermayenin ve
olanakların, üretim yapacak bina, makine ve
teçhizata dönüşümü, anlamını taşır.
 Finansman dilinde yatırım, gelir getirmeyen
parasal varlığın daha az likid hale çevrilerek gelir
getirir şekle dönüştürülmesidir.
Yatırım Projesi
 Bir işletmenin kuruluşu ile ilgili tüm yapılması gerekli
araştırma, analiz ve düzenlemelerin planlanması
çalışmalarıdır.
Mevcut Girişim ile İlgili Diğer Yatırım Türleri







Tevsii (genişletme)
Tamamlama
Yenileme
Modernizasyon
Kalite İyileştirme
Başka İşletmeleri Satın Alma
Başka İşletmelerle Birleşme ve Stratejik İşbirliği Yapma
 Ön Proje: Girişimcilerin yatırım projesinde, kesin yatırım
kararı alabilmek için yaptığı ve bazı ön bilgileri elde
etmesine imkan veren çalışmalardan oluşan bölümdür.
 Ön Proje Çalışmaları:
 Ekonomik Araştırmalar
 Teknik Araştırmalar
 Mali (Finansal) Araştırmalar
 Yasal Araştırmalar
 Kesin Proje:Beklenen kârlılığı sağlayacağı düşünülen bir
girişimin kesin olarak kuruluşuna yönelik çalışmaları
başlatan ve yürütülmesini düzenleyen bir plandır.
Yatırım Projesinin Aşamaları
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Aşama: Yatırım yapma fikri
Aşama: Ön-proje öncesi araştırmaları
Aşama: Ön-proje aşaması
Aşama: Değerlendirme ve yatırım kararı verilmesi
aşaması
Aşama: Kesin yatırım projesinin hazırlanması aşaması
Aşama: Kesin projenin uygulanması aşaması
Aşama: Deneme üretimi aşaması
Aşama: Açılış ve yatırım projesinin sona ermesi aşaması
Bir Yatırım Projesinin Aşamaları
Kuruluş Çalışmalarını Değerlendirme
Ölçütleri
 Verimlilik,
 İktisadilik,
 Kârlılık.
1. Verimlilik (Prodüktivite):
 Belirli bir faaliyet döneminde elde edilen çıktıların bunları
elde etmek için kullanılan girdilere oranlanmasıdır.
Üretimin Fiziksel Çıktı Miktarı
Verimlilik =
Üretimin Fiziksel Girdi Miktarı
 Toplam verimlilik; belli bir üretim ya da faaliyet dönemi
sonunda elde edilecek veya elde edilen çıktıların, bu
çıktıları üretmek için kullanılacak veya kullanılan girdilere
oranlanması sonucu bulunur.
 Kısmi verimlilik ise, üretilen çıktılar, tüm kullanılan
girdilere yani üretim faktörlerine değil, sadece bir tür
üretim faktörüne oranlanmaktadır.
2. İktisadilik (Rasyonalite):
 Belirli bir dönemde elde edilen ürünlerin satış gelirlerinin,
onların elde edilmesi için katlanılan maliyet giderlerine
oranlanmasıdır.
Üretimin Satış Gelirleri Tutarı
İktisadilik =
Üretimin Maliyet Giderleri Tutarı
 İktisadilik > 1 ise, kazançlı ve ekonomik verimliliği
yüksek,
 İktisadilik = 1 ise, başa başta ve gelirleri giderlerini
karşılamakta,
 İktisadilik < 1 ise zararda ve ekonomik verimliliği düşük
olarak değerlendirilecektir.
3. Kârlılık (Rantabilite):
 Belirli bir dönemde elde edilen kârın o dönemde işletmede
kullanılan sermayeye oranıdır.
Kâr
Kârlılık =
Sermaye
4. Diğer Değerlendirme Ölçütleri:
1.
Etkenlik (efficiency):
Çıktıların üretilmesinde
yararlanılan üretim
faktörlerinin önceden
belirlenen standartlarla
kıyaslanması sonucu ne
denli uygun (verimli)
kullanıldığının
saptanmasıdır.
Standart Değer
Etkenlik =
Fiili Değer
2.
Etkililik
(effectiveness):
Çıktıların (ulaşılan
sonuç) planlanan sonuç
ve işletme amaçlarına
uygunluk durumunun
kıyaslanarak
saptanmasıdır.
Fiili Değer
Etkililik =
Standart Değer
Etkenlik ve Etkililik Ölçütleri Arasındaki İlişki
Etkenlik Düzeyi
KÖTÜ
Etkililik
Düzeyi
İYİ
YÜKSEK
İşletme etkili, ama etken
değil. İşletme kaynakları
boşa harcanmaktadır.
İşletme hem etkili hem de
etken, Hedeflere ulaşılmakta
ve kaynaklar iyi
değerlendirilmektedir.
DÜŞÜK
İşletme ne etkili ne de
etken. Hedeflere
ulaşılamamakta ve
kaynaklar iyi
kullanılamamaktadır.
İşletme etkili değil ama etken.
Hedeflere ulaşılamamakta,
ancak kaynaklar iyi
kullanılmaktadır.
KURULUŞ ARAŞTIRMALARI
1. Ekonomik Araştırmalar
2. Teknik Araştırmalar
3. Mali Araştırmalar
4. Yasal Araştırmalar
1.
Ekonomik Araştırmalar
 Piyasa araştırmaları ve talep tahmini
 Kuruluş yeri ve konumluk yer araştırmaları
 Büyüklük (kapasite) araştırmaları
1.
Ekonomik Araştırmalar
 Piyasa araştırmaları ve talep tahmini
 Masa Başı araştırmaları (ikincil ve tali kaynaklardan
elde edilen bilgiler)
 Alan araştırmaları (Anket, gözlem, deney yöntemleri ile
elde edilen
bilgiler)
1.
Ekonomik Araştırmalar
 Kuruluş yeri ve konumluk yer araştırmaları
 Kuruluş Yeri: İşletmenin amaçlarına ulaşmada
faaliyetlerini verimli, ekonomik ve kârlılık ölçütlerine
uygun şekilde yürütmesine imkân veren yerdir.
 Konumluk Yer: Belirlenen kuruluş yeri içinde
işletmenin faaliyetlerini yürütmek üzere fiziksel mekân
olarak kurulduğu veya açıldığı yerdir.
Kuruluş Yeri Etmenleri
- Taşıma,
- Hammadde,
- Pazar alanı,
- Sosyal ve kültürel koşullar,
- Şehir ve bölge yöneticilerinin
davranışları,
- Vergi, resim ve harçlar ile teşvik
önlemleri,
- İşgücü,
- Enerji kaynakları,
- Su ve su
kaynakları,
- İşletme dışı artırımlar,
- İklim koşulları,
- Jeolojik koşullar.
1.
Ekonomik Araştırmalar
•
Büyüklük (kapasite) araştırmaları
Büyük ve Küçük İşletmeler Sınıflandırması
Somut (Sayısal, Nicelik Belirten) Ölçütler:
 Çalışan kişi sayısı,
 Belirli bir süre içinde;
 ödenen ücret ve aylıkların toplamı,
 yarı mamul madde ve benzeri madde miktarı,
 kullanılan enerji miktarı ve türü (örneğin; enerji santralleri için




beygir gücü, su, elektrik, buhar veya atom enerjisi...),
 yapılan satışların miktarı ve tutarı,
Sermaye miktarı ve bileşimi,
İşlenen ve yararlanılan toprağın genişliği,
Kullanılan makine, tezgâh ve diğer aygıtların sayısı, gücü (çimento
fabrikalarında döner fırın sayısı),
Yerlerin sığdırma hacmi (otellerde yatak sayısı, silolarda depolama
hacmi...)
1.
•
Ekonomik Araştırmalar
Büyüklük (kapasite) araştırmaları
Büyük ve Küçük İşletmeler Sınıflandırması
• Soyut (Niteliksel) Ölçütler:
• İşletmelerde yönetimin bağımsız olup olmaması (örneğin; küçük
işletmelerde yönetim tek kişiye bağımlı ve genellikle yöneticiler aynı
zamanda mal sahibidirler),
• Sermaye koyanların tek kişi, küçük bir grup veya büyük bir grup
olması (örneğin; küçük işletmelerin tek kişi veya adi ortaklık şeklinde
olmasına karşılık, büyük işletmelerin anonim, limited şirket vb. şekilde
kurulmaları gibi),
• Faaliyetlerinin belirli bir bölgeye, Ülkeye veya Uluslararası çevreye
yönelik olması,
• Aynı sanayi veya iş kolunda çalışan işletmelerle karşılaştırılmaları
halinde ortaya çıkan konumları, farklı sanayi ve iş kollarıyla
kıyaslanmaları halinde ortaya çıkan konumları,
• Yönetim kararlarına çalışanların katılımına imkân vermesi, gibi.
Üretim İşletmelerinde Büyüklük (Kapasite)
Kapasite: Bir işletmenin elindeki üretim faktörleri ve
mevcut sistemiyle gerçekleştirilebileceği üretim ve iş
yapabilme yeteneğidir.
 Teknik kapasite, ekonomik kapasite,
 Maksimum kapasite, optimum kapasite, minimum





kapasite, tam kapasite,
Teorik kapasite, gerçekleştirilebilir kapasite,
İş kapasitesi, ürün kapasitesi,
Birim kapasite, toplam kapasite,
Üretken birim kapasitesi, işletme kapasitesi, sektör
kapasitesi,
Atıl kapasite, aylak kapasite, boş kapasite, yedek
kapasite, zorlanmış (aşırı) kapasite, gibi.
 Teorik (Maksimum) Kapasite: Bir işletmenin mevcut





sisteminin hiçbir duraksama olmaksızın en üst düzeyde
ortaya koyabileceği üretim ve iş miktarıdır.
Pratik (Planlanmış) Kapasite: Bir işletmenin mevcut
sisteminin olağan ve belirlenen duraksamalar sonucu ortaya
koyabileceği üretim ve iş miktarıdır.
Fiili (Gerçekleşen) Kapasite: Bir işletmenin mevcut
sisteminin belirli bir faaliyet dönemi sonunda ortaya
koyduğu üretim ve iş miktarıdır.
Boş (Aylak) Kapasite: Bir işletmenin mevcut sisteminin
belirli bir dönem sonunda kullanılamayan kısmıdır.
Tam Kapasite: İşletmenin fiili kapasitesinin pratik
kapasiteye eşit gerçekleşmesidir.
Fazla (Aşırı) Kapasite: İşletmenin tüm sistemini zorlayarak
pratik kapasitenin üzerinde elde ettiği kapasitedir.
 Pratik kapasite ile fiili kapasite arasında yapılacak karşılaştırmalar
ise, bazı yeni kapasite kavramlarını ortaya çıkarır. Bu
karşılaştırmalar üç değişik ilişki şeklinde olabilir;
 Pratik Kapasite > Fiili Kapasite,
 Pratik Kapasite = Fiili Kapasite,
 Pratik Kapasite < Fiili Kapasite.
 Boş (Aylak) Kapasite: Bir işletmenin mevcut sisteminin belirli bir
dönem sonunda kullanılamayan kısmıdır.
 Tam Kapasite: İşletmenin fiili kapasitesinin pratik kapasiteye eşit
gerçekleşmesidir.
 Fazla (Aşırı) Kapasite: İşletmenin tüm sistemini zorlayarak pratik
kapasitenin üzerinde elde ettiği kapasitedir.
Çalışma Derecesi (Kapasite Kullanım
Oranı):
Fiili Kapasite
 Çalışma Derecesi = ------------------------------Pratik Kapasite
• Çalışma derecesi = 1 ise, işletme tam kapasite
çalışmaktadır.
Optimum Kapasite (Kıvamlı En Uygun
Kapasite)
 Birim başına değişmez ve değişir giderler toplamının
en az olduğu kapasitedir.
 Pratik ve tam kapasiteye yakın bir üretim veya
çalışma miktarını nitelendirir.
En Uygun (Optimum) İşletme
Büyüklüğünün Belirlenmesi
 Teorik Yaklaşım
 En uygun (optimum) işletme büyüklüğü, ortalama üretim
maliyetinin en düşük olduğu, yani üretim faktörlerinin en
uygun biçimde birleştirildikleri üretim kapasitesidir.
 Kapasite büyüklüğünden doğan tasarruf
 kapasite küçüklüğünden doğan tasarruf
Teorik En Uygun (Optimum) İşletme Büyüklüğü
Optimum (En Uygun) Kapasite Seçimini
Etkileyen Etmenler
 Talep Hacmi
 Teknoloji
 Kuruluş Yeri
 Finansman
 Diğer Etmenler
2. Teknik Araştırmalar
 Kuruluş ve konumluk yerin durumu; inşaata uygunluğu; sismik







ve doğal afetlere karşı koyabilme ve dayanma özelliği,
Ürün nitelikleri,
Üretim ve faaliyet alanları, makine ve teçhizat nitelikleri ve
fiziksel yerleşimi,
Üretim yöntemi ve diğer işletme fonksiyonlarına uygunluk
araştırmaları ve yerleşim planı,
Çalışan sayısı ve nitelikleri araştırması, çalışanlara yönelik
eğitimler,
İş, can ve mal güvenliği açısından güvenlik araştırmaları,
Çevre düzenleme, çevre kirliliğini önleme araştırmaları,
Lisans, patent ve teknik yardım ihtiyacı ve araştırmaları, vb.
3. Mali Araştırmalar
 Mali araştırmalar, yatırım giderlerinin ve yatırım için gerekli
finans ihtiyacının saptanmasına yönelik rol oynarlar.
 Tüm etüt ve proje giderleri,
 Arsa bedelleri,
 İnşaat veya kiralama giderleri,
 Makine ve teçhizat giderleri,
 Taşıt ve diğer araç giderleri,
 Genel giderler,
 Patent ve lisans haklarını satın alma,
 Teknik bilgi (know-how) transferi giderleri,
 Yatırım mallarının yurt dışından getirilmesi için yapılabilecek
giderler,
 Yabancı kaynaklardan finansman giderleri, vb.
gider kalemlerinin hesaplanması önemlidir.
3. Mali Araştırmalar
 Finansman ihtiyacını karşılayacak kaynaklar:
 Öz kaynaklar,
 Dış kaynaklar (borçlanma),
 Oto finansman.
 Mali araştırmalarda, yapılacak yatırımla ilgili olarak
öncelikle kârlılık belirlenir.
 Kârlılık,
 İşletmenin borç ödeme yeteneği ve katsayısı,
 Yatırımın Ülkeye döviz tasarrufu sağlama yönü,
 Yatırımın Ulusal ekonomiye sağlayacağı katma değer,
 İnsan gücü verimliliği açısından yatırımın
değerlendirilmesi,
 Sermaye-verim oranı açısından yatırımın durumu, vb.
4. Yasal Araştırmalar
 Türk Ticaret Kanunu'na göre İşletme Türleri
 Türk hukuk sistemine göre işletmelerin hukuki şeklinin
belirlenmesinde, kurulacak işletmenin kamu ve özel
işletme olma durumlarına göre ilgili yasalar değişmektedir.
 Türk Ticaret Kanunu.
 Bir ticari işletmeden bahsetmek için gereken temel
özellikler:
 Esnaf faaliyetleri için öngörülen sınırları aşan düzeyde
gelir sağlama,
 Devamlı ve bağımsız şekilde bir faaliyeti sürdürme,
 Ekonomik faaliyeti yürütecek nitelikte sermayeye sahip
olma.
4. Yasal Araştırmalar
 Türk Ticaret Kanunu'na göre İşletme Türleri
 Türk Ticaret Kanunu’nun düzenlediği ticari işletmeler:
düzenlemektedir:
1. Gerçek Kişi İşletmesi
 Tek Kişi İşletmesi
 Adi Şirket
2. Tüzel Kişiliği olan Ticari Şirketler
2.1. Şahıs Şirketleri
 Kollektif Şirket
 Komandit Şirket
2.2. Sermaye Şirketleri
 Anonim Şirket
 Limited Şirket
 Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket
2.3. Kooperatif Şirketler
4. Yasal Araştırmalar
 Diğer Mevzuat Hükümleri
 Girişimcilerin kuruluş sırasında tamamlamaları gereken






bazı formaliteler:
Ticaret ve Sanayi Odaları üyelikleri ile ticaret unvanı ve
işletme açılışının ticaret siciline tescil ve ilanı işlemleri,
Belediye ve yerel yönetimlerden alınacak onay ve izinler,
İlgili Bakanlıklardan alınacak onay ve izinler,
İlgili meslek kuruluşları ile dernek üyelik ve belgeleri,
Maliye Bakanlığı ve vergi dairelerinde yürütülecek işlemler
ve alınacak belgeler,
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Sosyal Güvence
Sistemlerine yönelik işlemler, vb.
İŞLETME KURULUŞU İLE İLGİLİ ÖZEL
KONULAR
Kuruluş Yeri ile ilgili bazı Sorunlar, Gelişmeler
ve Uygulamalar
2. Büyük ve Küçük İşletmelerin Karşılaştırılması
3. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ’ler)
4. Yatırım Kararlarını Değerlendirme ve Karar
Verme Yöntemleri
5. Fizibilite (Ön Proje) Raporu Örneği
1.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
1.
•
Kuruluş yeri ile ilgili bazı sorunlar, gelişmeler ve
uygulamalar
En Uygun Kuruluş Yeri Seçim Yöntemleri
 Geleneksel Kuruluş Yeri Seçimi Yöntemleri


Kuruluş Yeri Üçgeni
Eş Maliyet Eğrileri
 Çağdaş Kuruluş Yeri Seçimi Yöntemleri





Ulaştırma (Transportation) Modeli
Doğrusal (Lineer) Programlama Modeli
Dinamik Programlama Modeli
Karma Tam Sayılı Programlama Modeli
Simülasyon Yöntemleri
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
1.
Kuruluş yeri ile ilgili bazı sorunlar, gelişmeler ve
uygulamalar
•
En Uygun Kuruluş Yeri Seçim Yöntemleri
En Uygun Kuruluş Yeri Seçiminde Karşılaştırmalı
Yöntemler
• Faktör Karşılaştırma ve Puanlama Yöntemi
• Maliyetleri Karşılaştırma Yöntemi
• Kâr’lılıkları Karşılaştırma Yöntemi
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
1.
Kuruluş yeri ile ilgili bazı sorunlar, gelişmeler ve
uygulamalar
•
Toplanma Sorunu
• Toplanma: İşletmelerin bazı elverişli kuruluş yeri
etmenlerini bir yörede bulmaları sonucu o yörenin
çekimine kapılmaları ve yerleşmeleridir.
Toplanma Olayının Değişik Aşamaları ve
Oluşumu
Toplanmanın birinci
aşamasını oluşturan bir veya
birkaç büyük işletme.
 (II): Toplanmanın ikinci
aşamasını oluşturan,
 (I) :
 Büyük işletmelerden mal veya
hizmet satın alan işletmeler,
 Büyük işletmelere mal veya hizmet
sunan işletmeler.
 (III):Toplanmanın üçüncü
aşamasını oluşturan birinci ve
ikinci grup işletmelerden mal veya
hizmet alan veya onlara mal veya
hizmet sunan işletmeler.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
1.
Kuruluş yeri ile ilgili bazı sorunlar, gelişmeler ve
uygulamalar
•
Dağılma
• Toplanmanın özellikle sakıncalı yönlerini ortadan
kaldırmak ve sorunu "bölgelerarası dengeli kalkınma"
yoluyla çözümlemek için, işletmelerin değişik
bölgelerde kurulmaları özendirilir veya belirli bir
bölgede yığılmaları engellenmek istenebilir.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
1.
Kuruluş yeri ile ilgili bazı sorunlar, gelişmeler ve
uygulamalar
• Organize Sanayi Bölgesi Düzenlemeleri
•
Daha sağlıklı toplanma olayına imkân vermek,
toplanmanın yararlarını artırabilmek gibi amaçlarla
önceden düzenlenmiş ve girişimcilerin yatırım
yapmalarına imkân verilmiş bir bölgedir.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
1.
Kuruluş yeri ile ilgili bazı sorunlar, gelişmeler ve
uygulamalar
• Organize Sanayi Bölgesi Düzenlemeleri
 Organize Sanayi Bölgesi, çalışmaları değişik
kaynakların teşvikiyle yürütülmektedir.




Meslek örgütleri tarafından ortaklaşa yürütülen projeler,
Yerel yönetimlerce yürütülen projeler,
Meslek örgütleri ve yerel yönetimlerce yürütülen ortak
projeler,
Kâr amacıyla, özel kişiler tarafından geliştirilmiş bazı
projeler, söz konu su olabilir.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
Büyük ve Küçük İşletmelerin Karşılaştırılması
2.





Büyük İşletmelerin Üstün Yönleri:
Makineleşme, standartlaşma, işgücünü ve makineleri
uzmanlaştırarak, daha verimli kullanma mümkündür.
Makineleşme, standartlaşma ve uzmanlaşma daha
çok üretme imkânını sağlar.
Pazarın arzuladığı miktarda mal üretebilme ve bu
malları ucuz fiyatta sunma olanağına sahip olabilirler.
İşletmeler, ana konuları yanında, ana uğraşılarına
dolaylı şekilde bağımlı birçok faaliyeti de bizzat
yapabilirler.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
2.
Büyük ve Küçük İşletmelerin Karşılaştırılması
 Büyük İşletmelerin Üstün Yönleri:
 Pazar olanaklarını daha çabuk ve iyi değerlendirmek
için sürekli pazar araştırmaları yapabilirler.
 Modern yönetim ilkelerini ve gelişmeleri bünyelerine
aktararak, daha ekonomik, verimli ve kâr’lı bir
işletmecilik sistemi uygulayabilirler.
 Sermaye bulma olanakları açısından sermaye
pazarlarından daha rahat yararlanabilir, daha çok ve
kolay para bulabilirler.
 Karşılaşabilecekleri riskleri dağıtmak konusunda da
etkili olabilirler.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
Büyük ve Küçük İşletmelerin Karşılaştırılması
2.





Büyük İşletmelerin Zayıf Yönleri:
Büyük işletmeler kapasite kullanımı azalmalarına
karşı, sabit maliyet masraflarının baskısı bakımından,
çok daha fazla güçlük yaşayabilirler.
Bürokrasi artar. Çok fazla yetki ve sorumluluk
basamağı ortaya çıkar. Eşgüdüm güçleşir.
İşletmenin büyümesi, çalışanlar arasındaki yakınlık ve
işbirliği ilişkilerini de bozabilir.
İşletmelerin büyümesi, örgütsel yapılarının da
karmaşıklaşmasına neden olur.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
Büyük ve Küçük İşletmelerin Karşılaştırılması
2.




Küçük İşletmelerin Üstün Yönleri:
Talep değişmelerine daha hızlı uyum sağlayabilirler.
Pazarın tanımadığı bazı malların, üretilerek pazar
açısından uygun olup olmadığını araştırma yönünden
daha dinamik rol oynarlar.
Müşterilerin arzularına uygun değişim ve eklemeler
yapabilecek bir üretim sistemini kurma açısından
daha rahat hareket ederler.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
Büyük ve Küçük İşletmelerin Karşılaştırılması
2.




Küçük İşletmelerin Üstün Yönleri:
Özellikle emek yoğun çalışmayı ve belirli bir uzmanlığı
gerektiren alanlarda, daha etkili rol oynarlar.
Pazarın sınırlı olduğu durumlarda daha başarılı
olmaktadırlar.
İnsan ilişkileri daha güçlüdür ve belirgin ölçüde
işletme içi ile dışı faaliyetlerde rol oynamaktadır.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
Büyük ve Küçük İşletmelerin Karşılaştırılması
2.




Küçük İşletmelerin Zayıf Yönleri:
Küçük işletmelerin, genellikle bir çok işi iyi derecede
yapabilir ama, uzmanlaşmış bir faaliyet yapması
oldukça zordur.
Üretim ve satış miktarları düşük firmalar, büyüklüğün
sağlayacağı maliyet düşüşlerinden yararlanamadıkları
için, yüksek maliyetlerle çalışmak durumunda kalırlar.
Modern yönetim ve işletmecilik ilke ve gelişmeleri tam
anlamıyla uygulanmadığı için, faaliyet alanı sınırlı
kalmakta ve gelişmeleri yavaş olmaktadır.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
Büyük ve Küçük İşletmelerin Karşılaştırılması
2.




Küçük İşletmelerin Zayıf Yönleri:
Pazar araştırması ve benzeri araştırmaları yapma ve
yaptırma olanağından yoksundurlar.
Tek kişi veya çok az sayıda kişinin oluşturduğu
işletmelerdir, sermaye yapıları açısından güçlü
değillerdir.
İşletme sahipliği ile yöneticilik çoğu kez aynı kişilerde
bütünleştiği için, yönetimde keyfilik ve kişisellik
egemen olmaktadır.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
2.
Büyük ve Küçük İşletmelerin Karşılaştırılması
• Büyük ve Küçük İşletme İlişkileri



Küçük işletme büyük işletme tarafından satın
alınmakta veya faaliyetini durdurmaktadır,
Küçük işletme başka bir sektörü ve rekabetin
olmadığı ya da rekabet edebileceği iş kolunu
seçmektedir,
Küçük işletme, büyük işletme ile stratejik işbirliği
yapan bir ilişki içine girmektedir.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ'ler)
3.





Bu tür işletmeler genellikle bireysel veya şahıs
ortaklıkları şeklinde kurulmaktadırlar.
İşletmeyi kuran aynı zamanda yöneticilikte (girişimciyönetici) yapmaktadır.
Sahip ve yöneticiliğin tek kişide bütünleşmesi, bu
kişilere bağımsız olma ve iş görme imkânı
vermektedir.
İşletmelerde genelde merkezi bir yönetim vardır.
İşler fazlaca uzmanlaşma olmadan yürütülür.
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ'ler)
3.






İşlerin yürütülmesinde uzun dönemli ve stratejik
kararlardan ziyade, günlük ve taktik kararlar ağırlık
kazanır.
İşletme sahip ve çalışanları arasında yakın ilişkiler
vardır.
Sermaye yapıları sınırlıdır.
Esnek üretim sistemlerine sahiptirler.
Yeniliğe genellikle açıktırlar.
Tedarik ve pazarlamada güçsüz, modern üretim
teknolojilerinin geliştirilmesi ve bünyelerine
aktarılmasında sınırlı kalabilirler.
Türkiye’de Çalışanlar açısından Farklı Kurumlara
Göre Büyük ve Küçük İşletme Türleri
İşletme Türü
Küçük
Orta
Büyük
Tanımlayan
Kurum
l. DİE (TÜİK)
1-9
10 - 24
25 ve daha çok
50'den az
50 - 99
100 ve daha
çok
3. KÜSGET
1-9
10 - 49
50 ve daha çok
4. Dünya Bankası
1-50
51 -200
200 ve daha
çok
2. Halk Bankası
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
Yatırım Kararlarını Değerlendirme ve Karar
Verme Yöntemleri
4.
•
Yatırımın Karlılığı Oranı (Rate of Return) Yöntemi
Yatırımın Kâr’lılığı - Kâr / Yatırım Tutarı
•
Geri Ödeme Süresi (Pay Back Period) Yöntemi
Geri Ödeme Süresi=Yatırım Tutarı/Yıllık Net Nakit Girişleri
•
Net Bugünkü Değer (Net Present Value) Yöntemi
NNG1 NNG2
NNGn
H
NBD 

 .........

 YT
2
n
n
(1  z ) 1  z )
(1  z )
(1  z )
İşletme Kuruluşu ile İlgili Önemli
Konular
Yatırım Kararlarını Değerlendirme ve Karar
Verme Yöntemleri
4.
•
İç Verim-İç kârlılık (Internal Rate of Return) Oranı
Yöntemi
x
 (1  r)
T 1
•
NNG 1
2
H

 YT  0
n
(1  r)
Fayda / Maliyet (Benefit / Cost) Oranı
FMO = NGBD / NÇBD
FMO = fayda/maliyet oranı
NGBD = Nakit girişlerinin bugünkü değerleri toplamı
NÇBD=Nakit çıkışlarının bugünkü değerleri toplamı