Transcript FİNANSAL ANALİZ - Sakarya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler

YAŞAYAN ÖRNEKLERLE
ECZANEDE GÜNCEL
FİNANS ve STOK YÖNETİMİ
EĞİTİMİ
TANIŞMA
EĞİTMENLERİMİZ KİMLER?
Merve EMEK
21 Aralık İstanbul doğumludur. İstanbul Bilgi Üniversitesi International Finance and Banking Yüksek
Lisans programından mezundur. Şişli Bölgesinde SMMM olarak serbest büroculuk faaliyetini
sürdürmektedir. Türkiye genelinde muhtelif İlaç Firmaları adına Eczacılara yönelik eğitimler vermektedir.
TÜRMOB bünyesinde eğitmenlik yapmaktadır.İstanbul Ticaret Odası ve İstanbul mahkemelerinde
bilirkişilik yapmaktadır. İSMMMO Şişli İlçe sekreteryasında ve MMMB Derneği Şişli Şubesinde yöneticilik
yapmış olup, İstanbul Bilirkişiler Derneği Kurucu üyesi ve ilk saymanıdır. İstanbul Bilirkişiler Derneği
Yönetim Kurulu’ndaki görevine, Genel Başkan olarak devam etmektedir.
Muammer KESKİN
1954 Ardahan doğumludur. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Sosyal Bilimler Enstitüsünden
mezundur. İstanbul Mali Müşavirler Odası Yönetim Kurulunda ve çeşitli Derneklerin ve Sivil Toplum
Kuruluşlarının yönetim kadrolarında görev almıştır. SMM Denetim Ltd. Şti. ortaklarındandır. Şişli
Bölgesinde SMMM olarak serbest büroculuk faaliyetini sürdürmektedir. Halen İstanbul Mali Müşavirler
Odası Akademisinin Yönetim Kurulu ve TÜSES Vakfı Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini yürütmektedir.
Türkiye genelinde muhtelif İlaç Firmaları adına Eczacılara yönelik eğitimler vermektedir. Evli ve 2 çocuk
babasıdır.
GEREKLİ BİLGİLER
Ders saatleri
Kahve Molaları
Yemek
Yangın
Sigara
İhtiyaçlar
Cep Telefonları
Eğlence
YAŞAYAN ÖRNEKLERLE
ECZANEDE GÜNCEL
FİNANS YÖNETİMİ
YAŞAYAN ÖRNEKLERLE ECZANEDE
GÜNCEL FİNANS YÖNETİMİ
YAŞAYAN ÖRNEKLERLE ECZANEDE GÜNCEL FİNANS
YÖNETİMİ EĞİTİMİ PROGRAMI
1. Giriş
Açılış
Gündem
Eğitimden Beklentiler
Post-it Çalışması
Eğitimin Hedefleri
2. Eczane İşletmeciliğinin Önemi
İşletmecilik Neden Önemlidir?
Post-it Çalışması
Tüm İşletmelerde Finans Yönetimi Neden Önemlidir?
YAŞAYAN ÖRNEKLERLE ECZANEDE
GÜNCEL FİNANS YÖNETİMİ
3. Finansal Tablolar: Bilanço
Varlık Kavramı Nedir?
Post-it Çalışması
Peki Ya Borç Yok Mu?
Örneklerle “Servet Kavramı”
4. Finansal Tablolar: Gelir Tablosu
Gelirler Nelerdir?
Giderler Nelerdir?
Post-it Çalışması
Kârlılık Nedir, Nasıl Hesaplanır?
YAŞAYAN ÖRNEKLERLE ECZANEDE
GÜNCEL FİNANS YÖNETİMİ
5. Nakit Esasına Göre Düşünme
Kâr vs. Nakit
Vaka Çalışması
6. Finansal Analiz
En Çok Kullanılan Analiz Türü = Oran Analizi
Likidite Oranları
Faaliyet Oranları
Kârlılık Oranları
Finansal Yapı Oranları
Vaka Çalışması
YAŞAYAN ÖRNEKLERLE ECZANEDE
GÜNCEL FİNANS YÖNETİMİ
7. İşletme Sermayesi Yönetimi
Alacak Yönetimi
Stok Yönetimi
Nakit Yönetimi
Ticari Alacaklarla Ticari Borçlar Arasındaki Denge
Ticari Koşullarla İlgili Vaka Çalışmaları
8. Başabaş Noktası
Hangi Satış Miktarında Zarar Edilmez?
Sabit Maliyetlerle Değişken Maliyetler Arasında Denge Bulunabilir mi?
Başabaş Noktası Eczane İçin Ne Derece Anlamlı?
Eğitimin Amacı
EĞİTİMİN AMACI
Birinci amacımız:
Sizlere, eczanenizi finansal açıdan iyi yönetebilecek
ve eczanenizin değerini her geçen gün daha da
arttırmanıza yardım edecek bilgiler kazandırmak!
İkinci amacımız:
Eczanenizde stok yönetiminin önemini, stok
yönetimiyle ilgili bilinmesi gereken kavramları
ve dikkat edilmesi gereken noktaları anlatmak!
POST-IT ÇALIŞMASI
Bu eğitimden beklentileriniz nelerdir?
EĞİTİMİN HEDEFLERİ
Eczane işletmeciliğinin ve eczanelerde finansal yönetimin öneminin
anlaşılması,
Genelde finansal tabloların amacının ve içeriğinin anlatılması,
özelde bir eczane finansal tablosunun özelliklerinin belirtilmesi,
Kârlılığın nasıl hesaplanıldığının anlaşılması, buradan hareketle
gelir tablosunun içeriğinin verilmesi,
Kâr ile nakit arasındaki farklılığın gözler önüne serilmesi,
Finansal tabloların analizinin neden önemli olduğunun belirtilmesi,
finansal analiz türlerinin verilmesi,
Oran analizinin öneminin anlatılması, hangi noktalarda fayda
sağladığının belirtilmesi
EĞİTİMİN HEDEFLERİ
Bir eczanenin finansal analizinin nasıl yapılacağının öğretilmesi,
Bir eczane için en önemli finansal oranlar üzerinde durulması,
konunun vaka çalışmaları ile pekiştirilmesi,
Eczanelerde önemli işletme sermayesi kalemlerinin belirlenmesi,
Eczanelerde stok yönetiminin etkin bir şekilde yapılması için dikkat
edilmesi gerekenlerin vurgulanması,
Eczanelerde ticari alacaklarla ticari borçlar arasında dengenin
nasıl kurulacağının belirtilmesi,
Ticari koşulların değişmesi durumunda nasıl karar alınacağının
belirtilmesi,
Ticari koşullarda değişik alternatifler arasından seçim yaparken
nelere dikkat edilmesi gerektiğinin vurgulanması.
ECZANE İŞLETMECİLİĞİNİN VE
ECZANELERDE FİNANS YÖNETİMİNİN
ÖNEMİ
ECZANE İŞLETMECİLİĞİNİN VE
ECZANELERDE FİNANS YÖNETİMİNİN ÖNEMİ
POST-IT ÇALIŞMASI
Neden işletmecilik önemlidir?
ECZANE İŞLETMECİLİĞİNİN ÖNEMİ
Eczanelerin varlıklarını sürdürebilmeleri için işletmecilik bilgi ve
becerileri bireysel ölçekte ve örgütsel boyutta eczacılık alanına
yansımalı!!!
Eczane yeri, seçimi ve değerlendirilmesi
Eczane vitrininin düzenlenmesi
Raf yerleştirme düzeni
Hastalarla iletişim
Eczane-eczacı imajının pekiştirilmesi
Bilgisayar sisteminin seçimi
İlaç-bilgi danışma hizmetleri + Sosyal sorumluluk hedefleri
ECZANE İŞLETMECİLİĞİNİN VE
ECZANELERDE FİNANS YÖNETİMİNİN ÖNEMİ
POST-IT ÇALIŞMASI
Neden finans yönetimi önemlidir?
ECZANE İŞLETMECİLİĞİNİN VE
ECZANELERDE FİNANS YÖNETİMİNİN ÖNEMİ
Eczanenin:
Devamlılığını sağlayabilmek
Değerini arttırabilmek
Kârlılığını arttırabilmek
Geleceğini etkileyecek kararları doğru alabilmek
Alternatifleri iyi değerlendirebilmek
ECZANE İŞLETMECİLİĞİNİN VE
ECZANELERDE FİNANS YÖNETİMİNİN ÖNEMİ
KAYNAKLARIN
FİNANSMANIYLA
İLGİLİ SEÇİMLERDE
İLERİ GÖRÜŞLÜLÜK
KAYNAKLARIN
KULLANIMINDA
AKILCI SEÇİMLER
İŞLETMECİ İÇİN
DEĞER YARATMA
FAALİYETLERİN
YÖNETİMİNDE
REKABETÇİ VE
ETKİN MALİYET
YAKLAŞIMI
FİNANSAL TABLOLAR
FİNANSAL TABLOLAR
Varlıklar ne demektir?
FİNANSAL TABLOLAR
POST-IT ÇALIŞMASI
Varlık Olarak Neleri Sayabiliriz?
FİNANSAL TABLOLAR
Örnek Eczane Bilançosu
VARLIKLAR
BORÇLAR ve ÖZSERMAYE
Kasa
Banka
Ticari Borçlar
Kurumlardan Alacaklar
Bankalara Kısa Vadeli Borçlar
Hasta Açık Hesapları
Bankalara Uzun Vadeli Borçlar
Stoklar (ilaç,ıtriyat, diğer)
Sermaye
Maddi Duran Varlıklar
Dağıtılmayan Kârlar
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
VARLIKLAR TOPLAMI
BORÇ ve ÖZSERMAYE TOPLAMI
FİNANSAL TABLOLAR (E ECZANESİ)
31.12.2009
I.Dönen Varlıklar
A. Hazır Değerler
1. Kasa
C. Ticari Alacaklar
1. Alıcılar
E. Stoklar
1. Ticari Mallar
G. Gelecek Aylara Ait Giderler
1. Gelecek Aylara Ait Giderler
H. Devreden KDV
1. Devreden KDV
II. Duran Varlıklar
D. Maddi Duran Varlıklar
1. Taşıtlar
2. Demirbaşlar
3. Birikmiş Amortisman(-)
G. Gelecek Yıllara Ait Gid.
1. Gelecek Yıllara Ait Gid.
VARLIKLAR TOPLAMI
31.12.2008
31.12.2007
3,867,088
31.12.2008
31.12.2007
318,520
722,966
1,865,332
308,568
710,044
1,858,456
307,240
708,510
1,858,456
1,328
1,534
-
9,952
12,922
6,876
2,763,222
3,032,714
9,470
8,992
6,218
9,470
8,992
6,218
1,325,394
865,548
989,790
1,325,394
865,548
989,790
1,428,358
2,157,920
2,806,100
1. Ödenecek Vergi ve Fonlar
6,678
10,122
3,886
1,428,358
2,157,920
2,806,100
2. Ödenecek Sosyal Güv. Kes.
3,274
2,800
2,990
2,499,415
2,364,089
2,084,333
302,690
302,690
302,690
200,000
200,000
200,000
102,690
102,690
102,690
2,062,682
1,782,928
1,350,832
2,062,682
1,782,928
1,350,832
(1,283)
(1,283)
(1,283)
(1,283)
(1,283)
(1,283)
135,326
279,754
432,094
135,326
279,754
432,094
2,817,935
3,087,055
3,949,665
-
254
-
-
254
-
-
-
64,980
-
-
64,980
54,714
54,340
82,578
53,386
53,062
82,578
83,400
83,400
83,400
167,058
130,856
125,894
(197,072)
(161,194)
(126,716)
1,328
1,278
-
1,328
1,278
-
2,817,936
3,087,054
3,949,666
III. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
31.12.2009
B. Ticari Borçlar
1. Satıcılar
2. Diğer Ticari Borçlar
F. Ödenecek Vergi ve Diğer Yük.
V. Özkaynaklar
A. Ödenmiş Sermaye
1. Sermaye
2. Sermaye Düzeltmesi Olumlu
Farkları
D. Geçmiş Yıllar Kârları
1. Geçmiş Yıllar Kârları
E. Geçmiş Yıllar Zararları(-)
1. Geçmiş Yıllar Zararları(-)
F. Dönem Net Kârı (Zararı)
1. Dönem Net Kârı
KAYNAKLAR TOPLAMI
FİNANSAL TABLOLAR
“Kârlılık” nedir? Nasıl hesaplanır?
FİNANSAL TABLOLAR
“Gelirler” nelerdir?
“Giderler” nelerdir?
FİNANSAL TABLOLAR
POST-IT ÇALIŞMASI
Gelir Olarak Neleri Sayabiliriz?
Gider Olarak Neleri Sayabiliriz?
FİNANSAL TABLOLAR
Örnek Gelir Tablosu
SATIŞ HASILATI
-SATIŞLARIN MALİYETİ
BRÜT KÂR
-FAALİYET GİDERLERİ
FAALİYET KÂRI
+ DİĞER GELİRLER
- DİĞER GİDERLER
- FİNANSMAN GİDERLERİ
DÖNEM KÂRI
-VERGİ
NET KÂR
FİNANSAL TABLOLAR
Kârlılıkla ilgili akılda bulundurulması gereken birkaç önemli nokta:
İşletmelerde kârlılığı oluşturan en önemli faktörlerden birisi, doğru
yerlerde kullanılan kaynaklardır!!
Hedeflenen kâra ulaşabilmek için sabit kıymetler için ayrılan fonlar
düşük tutulmalıdır!!!
Kısa vadeli kaynaklar dönen varlıkların finansmanında
kullanılmalıdır!!
FİNANSAL TABLOLAR
Nakitle ilgili iki önemli soru:
Gelir tablosunda gördüğümüz “net kâr” rakamı gerçekten o anda
kasada bulunan “nakit” midir?
Bir eczane çok yüksek kâr marjına sahip olsa bile yine de iflas
edebilir mi?
FİNANSAL TABLOLAR
Kâr nakit değildir!!!
FİNANSAL ANALİZ
FİNANSAL ANALİZ
Oran Analizi:
Bilanço ve gelir tablosunda yer alan kalemler arasındaki
matematiksel ifade.
Likidite Oranları
Faaliyet Oranları
Kârlılık Oranları
Finansal Yapı Oranları
FİNANSAL ANALİZ
Likidite Oranları:
İşletmenin kısa vadeli borçlarını ödeyebilme gücünü ölçen oranlar..
Cari Oran
Likidite Oranı
Nakit Oran
FİNANSAL ANALİZ
Cari Oran = Dönen Varlıklar/ Kısa Vadeli Borçlar
E Eczanesi için = 2.763.222/318.520 = 8,67
Likidite Oranı = (Dönen Varlıklar-Stoklar)/Kısa Vadeli Borç
E Eczanesi için = = (2.763.222-1.428.358)/318.520 = 4,19
Nakit Oran = (Kasa + Banka + Men. Kıy.) /Kısa Vad. Borç
E Eczanesi için = 9.470/318.520 =0,03
FİNANSAL ANALİZ
Faaliyet Oranları:
İşletmenin faaliyetlerini ne derece etkinlikte yaptığını ölçen oranlar..
Alacak Devir Hızı
Stok Devir Hızı
Ticari Borç Devir Hızı
FİNANSAL ANALİZ
Alacak Devir Hızı = Net Satışlar/ Ortalama Ticari Alacaklar
E Eczanesi için = 6.107.440/1.095.471 =5,57
Alacak Tahsil Süresi = 360/ Alacak Devir Hızı
E Eczanesi için = 360/5,57 =65 gün
Stok Devir Hızı = Satışların Maliyeti/ Ortalama Stoklar
E Eczanesi için = 5.641.506/1.793.139 =3,14
Stokta Bekleme Süresi = 360/ Stok Devir Hızı
E Eczanesi için = 360/3,14 =114 gün
Ticari Borç Devir Hızı = Satışların Maliyeti/ Ort. Tic.Borçlar
E Eczanesi için = 5.641.506/509.306 = 11,07
Ticari Borç Ödeme Süresi = 360/ Ticari Borç Devir Hızı
E Eczanesi için = 360/11,07 =33 gün
FİNANSAL ANALİZ
Kârlılık Oranları:
İşletmenin satışlarının ve yatırımlarının kârlılığını ölçen oranlar..
Brüt Kâr Marjı
Net Kâr Marjı
Varlıkların Kârlılığı (ROA)
Özsermayenin Kârlılığı (ROE)
FİNANSAL ANALİZ
Brüt Kâr Marjı = Brüt Kâr /Net Satışlar
Net Kâr Marjı = Net Kâr /Net Satışlar
Varlık Kârlılığı= Faaliyet Kârı/ Varlıklar Toplamı
Özsermaye Kârlılığı = Net Kâr/ Özsermaye
FİNANSAL ANALİZ
Finansal Yapı Oranları:
İşletmenin mali yapısını ölçen oranlar..
Finansal Kaldıraç Oranı
Özsermaye Oranı
Borçların Vade Yapısı
FİNANSAL ANALİZ
Finansal Kaldıraç Oranı = Borçlar/Varlıklar Toplamı
E Eczanesi için = 318.520/2.817.935 = % 11,30
Özsermaye Oranı = Özsermaye /Borçlar
E Eczanesi için = 2.499.415 /318.520 = % 7,84
Borçların Vade Yapısı = Kısa Vadeli Borç/ Toplam Borçlar
E Eczanesi için = 318.520/318.520 = % 100
İŞLETME SERMAYESİ
YÖNETİMİ
İŞLETME SERMAYESİ YÖNETİMİ
İlk akla gelen sorular:
Alacakları nasıl yönetebiliriz? Alacak yönetimi eczacının elinde mi?
Stokları elimizden nasıl daha hızlı çıkarabiliriz?
Ticari borçlarımızın vadesini nasıl ayarlamalıyız?
Nakit yönetimini nasıl yapmalıyız? Elimizdeki nakti
değerlendirebileceğimiz alternatif sayısı bu kadar az olmamalı…
İŞLETME SERMAYESİ YÖNETİMİ
Eczanelerde alacak tahsil süresi ile ticari borç ödeme süresi birbirine
hemen hemen eşittir.
Stok maliyeti:

Stok bulundurma maliyeti

Sipariş maliyeti

Stok bulundurmama maliyeti
Nakit yönetimi için “Nakit Bütçesi” nden yararlanmak…
Elimizdeki nakdi değerlendirmek için alternatif yatırım olanakları:
Uluslar arası piyasalar
VOB (İzmir Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası)
Futures
Opsiyon Sözleşmeleri
Swap Anlaşmaları
İŞLETME SERMAYESİ YÖNETİMİ
“Ticari Koşullar”
Vaka Çalışmaları
FİNANSAL ANALİZ
VAKA ÇALIŞMASI
“E ECZANESİ, 2011 YILI”
VAKA ÇALIŞMALARI
Ticari Koşullar
Vade
(30 / 60 / 90 / 120 / 160 gün)
Mal Fazlası
(10+1 / 10+10 / 30+5 MF)
İskonto
(%3 / % 5 / %9)
Ciro Primi
(%2 / %3)
Promosyon
(Baskılı Fatura)
Kampanya
(Belirli siparişe yurtiçi-yurtdışı tatil)
VAKA ÇALIŞMASI
1-a
A İlacının KDV hariç satış fiyatı 15,90 TL
Bu ilaç için % 50 Kurum iskontosu uygulamaktadır
İthalatçı firma her 10 kutu alan eczaneye 1 kutu mal fazlası vermektedir
Söz konusu ilacın eczaneye maliyeti 12,72 TL
B İlacının KDV hariç satış fiyatı da 11,05 TL
Bu ilaç için % 28 Kurum iskontosu uygulamaktadır
İthalatçı firma her 10 kutu alan eczaneye 5 kutu mal fazlası vermektedir
Söz konusu ilacın eczaneye maliyeti 8,84 TL
A İlacı
B İlacı
10 kutu alındı (10 + 1 MF)
10 kutu alındı. (10 + 5 MF)
11 kutu satıldı
15 kutu satıldı
10 kutu x 6,35 = 63,59 TL (11 kutunun mal)
10 kutu x 6,36 = 63,63 TL (15 kutunun mal)
11 kutu x 15,90 TL = 174,90 TL (satış hasılatı)
Brüt Kâr = 174,90 – 63,59 = 111.31 TL
15 kutu x 11,05 TL= 165,75 TL (satış hasılatı)
Brüt Kâr = 165,75 – 63,63 = 102,12 TL
Brüt Kâr Marjı=(174,90-63,59)/63,59 = % 75
Brüt Kâr Marjı = (165,75-63,63)/63,63 = % 60
VAKA ÇALIŞMASI
1-b
A İlacının KDV hariç Kamuya satış fiyatı 7,95 TL
Bu ilaç için % 50 Kurum iskontosu uygulamaktadır
İthalatçı firma her 10 kutu alan eczaneye 1 kutu mal fazlası vermektedir
Söz konusu ilacın eczaneye maliyeti 12,72 TL
B İlacının KDV hariç Kamuya satış fiyatı da 7,95 TL
Bu ilaç için % 28 Kurum iskontosu uygulamaktadır
İthalatçı firma her 10 kutu alan eczaneye 5 kutu mal fazlası vermektedir
Söz konusu ilacın eczaneye maliyeti 8,84 TL
A İlacı
B İlacı
10 kutu alındı (10 + 1 MF)
10 kutu alındı. (10 + 5 MF)
11 kutu satıldı
15 kutu satıldı
10 kutu x 6,35 = 63,59 TL (11 kutunun mal)
10 kutu x 6,36 = 63,63 TL (15 kutunun mal)
11 kutu x 7,95 TL = 87,45 TL (satış hasılatı)
Brüt Kâr = 87,45 – 63,59 = 23,86 TL
15 kutu x 7,95 TL= 119,25 TL (satış hasılatı)
Brüt Kâr = 119,25 – 63,63 = 55,62 TL
Brüt Kâr Marjı=(87,45-63,59)/87,45 = % 27
Brüt Kâr Marjı = (119,25-63,63)/119,25 = % 46
TEMEL MESAJLAR
“Finans yönetimi” eczanenin sürekliliğini sağlamayı ve değerini
arttırmayı amaçlar. Bu amaç gerçekleştirilirken birlikte çalışılan tüm
tarafların eczaneye yaptıkları katkılar önemlidir.
Rakamsal olarak ifade edilmesi zor olan ama bir o kadar da
eczanenin değerini arttıracağı bilinen bu katkılar:
Ürün Kalitesi
Hizmet Kalitesi
Güven
Fiyat Düşüşlerinde Aradaki Fiyat Farkının Ödenmesi
İletişim Sistemi
Firma Sorumlularının Güncel Konularda Bilgi Akışını Sağlaması
Advers Etki Konularında Hızlı Geri Dönüş
Ürün Teknik Şikayetleri (örneğin kristalizasyon)
ECZANELERDE
STOK YÖNETİMİ
EĞİTİMİN AMACI
Eczanede Stok Yönetiminde İki Önemli Sorun:
1. Eczanelerde çok çeşitli stok kaleminin olması,
stokları takip edebilmek açısından zorluk
yaratmaktadır.
2. Eczanelerde stokların maliyetinin hesaplanması
uzun zaman almaktadır.
Eğitimin alt amaçlarından birisi de bu sorunlara
çözümler sunabilmektir.
ECZANELERDE STOK YÖNETİMİ
Eczanelerde Stok Yönetimi Neden Önemlidir?
Eczanelerde stoklar toplam varlıkların önemli bir
bölümünü oluşturmaktadır.
Stokların likiditesi diğer dönen varlıklara göre
daha düşük olduğu için stok yönetiminde
yapılan hataların düzeltilmesi zaman alabilir ve
pahalıya mal olur.
ECZANELERDE STOK YÖNETİMİ
Eczanelerde Stok Yönetiminin Amaçları Nelerdir?
Eczane için gerekli olan stoğun miktar ve zamanlamasının etkin
olarak yapılması,
Stok maliyetlerinin düşürülmesi,
Eczanenin kârlılığının arttırılması,
Eczanenin değerinin arttırılması.
ECZACILAR İÇİN STOK YÖNETİMİ
7. Eczanelerde Stok Yönetiminin Önemi
Stok Yönetiminin Amacı
Stok Bulundurmanın Nedenleri
Stok Türleri
Stoklarla İlgili Maliyetler
8. Stok Değerleme Yöntemleri
Ortalama Maliyet Yöntemi
İlk Giren İlk Çıkar (FIFO)
Son Giren İlk Çıkar (LIFO)
ECZACILAR İÇİN STOK YÖNETİMİ
9. Stok Kontrolü
Stok Devir Hızı (SDH) Nasıl Hesaplanır? Ne İşe Yarar?
Gözle Kontrol Yöntemi
Stok Sayımı (Sürekli ve Aralıklı Envanter Yöntemleri)
Sürekli Envanter Yönteminde Stok Kartı
Stok Kontrolde ABC Analizi
10. Stok Plânlama
Sipariş Verme Teknikleri
i. Ekonomik Sipariş Miktarı Modeli
ii. Sabit Sipariş Periyodu Modeli
iii. Tam Zamanında Stoklama (JIT)
Fazla Stok Bulundurmak Neden Yanlış?
Son Söz
Değerlendirme
ECZANELERDE STOK YÖNETİMİ
Eczanelerde Stok Bulundurmanın Nedenleri Nelerdir?
Hastaya yapılacak satışı gerçekleştirebilmek (ecza depolarının arzı
yetmediği ya da geciktiği zamanda bile satışa devam edebilmek),
Belirsizliği azaltmak için güvenlik stoku oluşturabilmek,
Esnekliği arttırmak,
Taşıma maliyetlerini azaltmak,
Fazla miktarda satın alma indiriminden yararlanmak,
Enflasyon ve fiyat artışlarından etkilenmemek,
Yatırım yapmak.
ECZANELERDE STOK YÖNETİMİ
Stok Türleri:
Dönen Stok
Güvenlik Stoğu
Mevsimsel Stok
Spekülatif Stok
Promosyon Stoğu
Transit (yoldaki) Stok
Ölü Stok
ECZANELERDE STOK YÖNETİMİ
Stoklarla İlgili Maliyetler:
Stok Fiyatları
 Stok Tedarik Maliyeti
Yazılı ve her türlü haberleşme giderleri,
Taşıma giderleri.
 Stok Bulundurma (Elde Tutma) Maliyeti
Depolama maliyetleri (kira, çeşitli vergiler, ısıtma ve
aydınlatma, soğutma, steril ortam sağlama, güvenlik
giderleri),
Sigorta primleri,
Stok personelinin maliyeti,

ECZANELERDE STOK YÖNETİMİ
Stoklarla İlgili Maliyetler (devam):
Hasar, bozulma, kırılma riskleri,
Talep azalmaları riski,
Eskime, demode olma riski,
Fiyat düşmelerinden doğan risk,
Küçük hırsızlıklar,
Paranın zaman değeri (faiz)
 Stok Bulundurmama Maliyeti
Yeterli stok bulunmaması nedeniyle kârlı satış fırsatlarının
kaçırılması,
Hastaların güveninin yitirilmesi.
STOK DEĞERLEME YÖNTEMLERİ
1. Ortalama Maliyet Yöntemi
2. İlk Giren İlk Çıkar (FIFO)
3. Son Giren İlk Çıkar (LIFO)
İLAÇ ALIMINDA BİRKAÇ ÖNEMLİ NOKTA..
Yüklü İlaç Alımının Taşıdığı Riskler:
 İlacın elde kalma riski.
1. Hasta azalması,
2. Doktorun tayininin çıkması,
3. Hastanenin alımını değiştirmesi. İhaleyle içeriden satış
yapılması riski.
 Fiyat düşüşlerinden azami ölçüde etkilenme riski.
 SGK ödemelerinde sıkıntı yaşama riski.
ECZANELERDE STOK KONTROLÜ
STOK DEVİR HIZI (SDH) NEDİR? NE İŞE YARAR?
SDH = Satışların Maliyeti/Ortalama Stoklar
ECZANELERDE STOK KONTROLÜ
Eczanelerin ortalama yıllık stok devir hızları
İlaç
11-30
İlaç dışı
4
ECZANELERDE STOK KONTROLÜ
Stok Sayımı
“Sürekli Envanter Yöntemi” uygulanamıyorsa, belirli periyotlarla
stokların tamamı veya bir kısmı sayılmalıdır.
Özellikle A sınıfı stoklar daha sık sayılmalıdır.
Hırsızlıklar söz konusu olabilir.
Sayım ile doğru ve güvenilir stok kayıtları sağlanır.
Stok hatalarının bulunmasına ve önlem alınmasına olanak
sağlar.
ECZANELERDE STOK KONTROLÜ
Sürekli Envanter Yönteminde Stok Kartı
Açıklama Tarih
Miktar
Açılış
01.01.2011
Satış
03.01.2011
Alış
07.01.2011
5
GİRİŞ
Birim Maliyet
23.000,00
Tutar
115.000,00
Miktar
7
ÇIKIŞ
Birim Maliyet
21.000,00
Tutar
147.000,00
-
Miktar
10
3
8
KALAN
Birim Maliyet
21.000,00
21.000,00
22.250,00
Tutar
210.000,00
63.000,00
178.000,00
ECZANELERDE STOK KONTROLÜ
Sürekli Envanter Yönteminde Stok Kartı
Açıklama
Alış
Taşıma
İade
Satış
Tarih
Miktar
10.01.2011
5
10.01.2011
0
12.01.2011
14.01.2011
GİRİŞ
Birim Maliyet
40.000,00
2.000,00
Tutar
200.000,00
2.000,00
Miktar
1
3
ÇIKIŞ
Birim Maliyet
40.000,00
40.500,00
Tutar
40.000,00
121.500,00
Miktar
5
5
4
1
KALAN
Birim Maliyet
40.000,00
40.400,00
40.500,00
40.500,00
Tutar
200.000,00
202.000,00
162.000,00
40.500,00
ECZANELERDE STOK KONTROLÜ
Stok Kontrolde ABC Yöntemi
Stokları A, B, C olarak sınıflandırır.
Genellikle kıyaslama için yıllık değer alınır.
Yıllık değer = yıllık talep x birim maliyet.
A sınıfı stok malları daha önemli.
Önemli kalemleri daha sıkı kontrol etmeli..
A sınıfı stoklara olan ihtiyacı daha dikkatli tahmin etmeli..
Stok Kalem
Stok Değeri
A sınıfı: %5-10
B sınıfı: %20-25
C sınıfı: %60-65
%75-80
%10-15
%5-10
ECZANELERDE STOK KONTROLÜ
100
Birikimli stok yatırımının yüzdesi
80
“C” türü stok
“B” türü
kalemleri
stok
kalemleri
60
(düşük değerli
veya önemsiz
kalemler)
(orta değerli
kalemler)
40
“A”türü
stok
kalemleri
(hayati
veya
yüksek
değerli
kalemler)
20
0
0
100
20
40
60
80
Stok kalemlerinin sayıca yüzdesi
ABC sınıflamasına göre birikimli stok yatırımının dağılımı
ECZANELERDE STOK KONTROLÜ
Etkin Bir Stok Kontrolü İçin:
1. Muhasebe ile entegre bir bilgisayar sistemi
2. Faturalama sisteminin yeniden gözden geçirilmesi
3. Stok kontrolü ile ilgili çalışacak bir kişinin istihdam edilmesi
ECZANELERDE STOK PLÂNLAMA
Stoklar optimum düzeyde olmalı!
Alt sınır: Yok satmak..
Üst sınır: Fazla stok bulundurmak…
Kâr marjı yüksek olan ilaçları bulundurmak.
Stok devir hızı yüksek olan ilaçları bulundurmak.
EKONOMİK SİPARİŞ MİKTARI MODELİ
Burada
yeniden
sipariş
ver
Miktar
Stok her
gün
sürekli
düşmektedir
Yeniden sipariş düzeyi
Doğru
sipariş
miktarı
Adet
olarak
emniye
t stoku
0
Zaman cinsinden
emniyet payı
Zaman cinsinden
temin süresi
Zaman
EKONOMİK SİPARİŞ MİKTARI (ESM) MODELİ
ESM =
2 x Toplam Talep x Sipariş Maliyeti
Bulundurma Maliyeti
ECZANELERDE STOK PLÂNLAMA
Sipariş Verme Teknikleri
Ekonomik Sipariş Miktarı Modeli
Sabit Sipariş Periyodu Modeli
Tam Zamanında Stoklama (JIT)
STOK KONTROLDA ÇEŞİTLİ SİPARİŞ MİKTARLARI VE
ORTALAMA ENVANTER DÜZEYLERİ
Depodaki miktar
Siparişin
gelişi
600
600 ‘lük sipariş ver
Ortalama
envanter
(300)
300
Ortalama
envanter
(50)
100
Siparişin
verilmesi
20
100 ‘lük sipariş ver
40
60
80
100
Günler
120
20
40
60
80
100
120
Günler
SABİT SİPARİŞ PERİYODU MODELİ
Belli zaman aralıklarında sipariş verilir.
Sipariş verilirken stok seviyesi belirli bir üst seviyeye kadar
doldurulur.
Sipariş miktarı her seferinde değişir.
Sürekli stok sayımı (kontrolü) yoktur. Bu nedenle, periyotlar arası
stoksuz kalma riski vardır.
TAM ZAMANINDA STOKLAMA SİSTEMİ
(JUST-İN-TİME/ JIT)
Doğru ürün
Doğru zamanda
İstenen miktarda
TAM ZAMANINDA STOKLAMA SİSTEMİ
(JUST-İN-TİME/ JIT)
Japonlar tarafından geliştirilmiş bir yöntem
(Toyota Üretim Sistemi).
Sıfır stok, sıfır hata!
Az sayıda satıcıdan yüksek kalitede ürünü, küçük partiler
halinde ve tam zamanında almak..
FAZLA STOK BULUNDURMAK NEDEN
YANLIŞ?
Gereksiz yere kaynak kullanımına neden olur (insan, yer, zaman).
İlaçlar kaybolabilir, karışabilir.
Kutular devrilip altta kalanlar ezilebilir, kırılabilir.
Yer kaplayıp diğer ilaçların akışını engeller.
Fiyat düşüşlerinde ciddi zararlar doğabilir.
Sorunları görmemizi engeller.
TEMEL MESAJLAR
İyi ve etkin bir stok yönetimi:
Gerçek değerleriyle stoklarımızda yer alan ilaçlar,
Stoklar için en uygun değerleme yöntemini uygulayarak gerçek
olmayan kârlar üzerinden vergi ödenmesinin önlenmesi.
Satışlarda esneklik kazanılması,
Dış şartlardan daha az etkilenilmesi,
Yatırımların çeşitlendirilmesi ve etkinliği
Yatırımların kârlılığının artması,
Satışların artması,
Kârlılığın artması,
Nakit yönetiminde etkinlik sağlanması,
Müşteri bağlılığının artması,
Eczanenin değerinin artması.
TEŞEKKÜRLER...
[email protected]