Mikro Düzeyde Verimlilik Ölçümü (APC Modeli) ve Makro

Download Report

Transcript Mikro Düzeyde Verimlilik Ölçümü (APC Modeli) ve Makro

Verimlilik Genel Müdürlüğü
T.C. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI
VERİMLİLİK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
“Mikro Düzeyde Verimlilik Ölçümü (APC Modeli) ve
Makro Düzeyde Çevresel Verimlilik İstatistikleri”
TÜSİAD/SABANCI ÜNİVERSİTESİ
REKABET FORUMU
VERİMLİLİK ÇALIŞTAYI
Serdal ERGÜN
Özlem DURMUŞ
Nazlı SAYLAM BÖLÜKBAŞ
30 Kasım 2012, İstanbul
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Verimlilik Genel Müdürlüğü’nün Kuruluşu
1965 yılında 580 sayılı yasa ile kurulmuş olan Milli Prodüktivite
Merkezi (MPM), 17 Ağustos 2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan
649 sayılı KHK ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde
Verimlilik Genel Müdürlüğü olarak çalışmalarını sürdürmektedir.
Verimlilik Genel Müdürlüğü
MPM’den VGM’ye Devredilen Kurumsal
Kapasite, İşlevler, Programlar, Görevler








Verimlilik Ölçme, İzleme ve Değerlendirme
Verimlilik Araştırmaları
Verimlilik Eğitimi
Verimlilik Danışmanlığı
Basın - Yayın, Tanıtım ve Halkla İlişkiler
Uluslararası Çalışmalar
İllerde Verimliliği Artırma Projeleri (VAP)
Ulusal Temiz Üretim Programının Uygulanması
Verimlilik Genel Müdürlüğü
İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı Görevleri
 Ekonominin tüm kesimlerinde, sektörlerden işletme düzeyine kadar uzanan
bir kapsam içinde verimlilikle ve temiz üretimle ilgili göstergelerin
oluşturulmasına yönelik çalışmalar yapmak,
 Resmi İstatistik Programında yer alan verimlilik istatistiklerini oluşturmak,
 Ulusal ve uluslararası düzeyde verimlilik karşılaştırmaları yapmak, sonuçlarını
belirli aralıklarla ve uygun araçlarla yayımlamak,
 Başta TÜİK, Merkez Bankası, Kalkınma Bakanlığı olmak üzere ilgili kurum ve
kuruluşlarla verimlilik göstergelerine yönelik işbirliği yapmak ve ortak
çalışmalar yürütmek,
 İşletme düzeyinde verimlilik analizleri yapmak, geliştirilecek performans
ölçüm sistemleri doğrultusunda, ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde
veri tabanları oluşturarak kıyaslama çalışmaları yürütmek, sonuçları
yayımlamak,
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Ulusal Verimlilik İstatistikleri
Yıllık Verimlilik
İstatistikleri
Çalışan Kişi
Başına
Katma
Değer
Çalışılan
Saat Başına
Katma
Değer
Üç Aylık Verimlilik
İstatistikleri
Birim Emek
Maliyeti
Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri
kullanılır.
Çalışan Kişi
Başına
Üretim
Endeksi
Çalışılan
Saat Başına
Üretim
Endeksi
Kısa Dönemli İş İstatistikleri
kullanılır.
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Gösterge ve İstatistik Çeşitliliğinin Arttırılmasına
Yönelik Çalışmalar
• Makro düzeyde temiz üretim göstergeleri
• Ulusal düzeyde toplam faktör verimliliği ve sermaye verimliliği
göstergeleri
• Bölgesel düzeyde verimlilik göstergeleri
hesaplanması ve yayımlanması.
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Türkiye İmalat Sanayi Temiz Üretim Göstergeleri
Amaçlar:
• Üretimin doğal kaynak tüketimi ve çevresel bozunma gibi negatif
dışsallıklarını verimlilik gösterge ve istatistiklerine dahil etmek,
• Sanayiye ilişkin çevresel-ekonomik istatistik boşluğunu
doldurmak
Kapsam
• NACE Rev.2, 4’lü kırılımda İmalat Sanayi Alt Sektörleri
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Türkiye İmalat Sanayi Temiz Üretim Göstergeleri
1.
• OECD ve EUROSTAT gösterge ve istatistiklerin
Aşama incelenmesi
2.
• Türkiye’de veri mevcudiyeti
Aşama
3.
Aşama • İmalat Sanayi Temiz Üretim Göstergeleri Seti
4.
Aşama • Veri temini ve hesaplamalar
5.
Aşama
• Göstergelerin yayınlanabilmesi için teknik altyapının
oluşturulması
• Göstergelerin RİP’e dahil edilmesi ve yayınlanması
Verimlilik Genel Müdürlüğü
OECD Yeşil Büyüme Göstergeleri
 OECD, “Yeşil Büyümeye Doğru Raporu”, 2011
• 5 Ana Grupta, Toplam 25 Gösterge
• 1. Grup: Ekonominin Çevresel Verimliliği ve Kaynak Verimliliği
 OECD, “Yeşil Büyüme ve Kalkınmakta Olan Ülkeler
Raporu”, 2012
Çevresel Verimlilik
• Doğal kaynaklar
ve
Kaynak Verimliliği
• Verimlilik artışı potansiyeli
Verimlilik Genel Müdürlüğü
OECD Yeşil Büyüme Göstergeleri
Ekonominin çevresel
1 verimliliği ve kaynak
verimliliği
2 Doğal varlık temeli
3
4
•Karbon Verimliliği ve Enerji Verimliliği
•Su Verimliliği, Malzeme Verimliliği, Nutrient Verimliliği
•Yenilenebilir rezervler: su, orman, balık rezervleri
•Yenilenemeyen rezervler: mineral rezervler
•Biyo-çeşitlilik ve ekosistemler
Yaşam kalitesinin çevresel
boyutları
•Çevresel sağlık ve riskler
•Çevresel servisler ve konforlar
Ekonomik fırsatlar ve
politikalar
•Teknoloji ve inovasyon
•Çevresel mal ve hizmetler
•Uluslararası finansal akışlar
•Ücretler ve transferler
•Yetenek ve beceriler
•Mevzuat ve yönetim yaklaşımları
Sosyo-ekonomik bağlam
5 ve büyümenin
karakteristiği
•Ekonomik büyüme ve yapı
•Verimlilik ve ticaret
•İşgücü piyasası, eğitim ve gelir
•Sosyo-demografik kalıplar
Verimlilik Genel Müdürlüğü
• Yeşil Büyüme Göstergeleri Yayınlayan Ülkeler
(Hollanda, Çek Cumhuriyeti ve Kore)
• Latin Amerika Ülkeleri (Meksika, Kolombiya, Kosta Rika, Ekvator,
Guatemala, Paraguay)
Verimlilik Genel Müdürlüğü
EUROSTAT
AB Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri
• 10 Ana Grupta, 100’den fazla gösterge
• TÜİK tarafından izleniyor
• 2. Grup: Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim (SÜT)
– Alt Grup 1: Kaynak Kullanımı ve Atıklar
– Alt Grup 2: Tüketim Kalıpları
– Alt Grup 3: Üretim Kalıpları (tarımsal üretim)
Verimlilik Genel Müdürlüğü
EUROSAT AB SK Göstergeleri
Alt Grup 2.1
Açıklayıcı Değişkenler
Yurtiçi malzeme tüketiminin bileşenleri
Malzeme türüne göre yurtiçi malzeme tüketimi
2.1 KAYNAK
KULLANIMI VE
ATIKLAR
Mineral olmayan atık
üretimi
Arıtma türüne göre kentsel atık üretimi
Ekonomik faaliyet türüne göre tehlikeli atık üretimi
Kaynağa göre SOx emisyonları
Kaynağa göre NOx emisyonları
Kaynağa göre NMVOC emisyonları
Kaynağa göre NH3 emisyonları
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Türkiye’de Veri Mevcudiyeti
KURUM
İLGİLİ VERİ
Türkiye İstatistik Kurumu
Resmi İstatistik Programı
(RİP)
• Endüstriyel Atık İstatistikleri
• Endüstriyel Su İstatistikleri
• Sera Gazı Emisyonları
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
• Çevre Bilgi Sistemi
• Çevre İzin ve Lisansları
• e-ÇED
• e-çevre izinleri
• Çevresel Göstergeler Kitapçığı
Orman ve Su İşleri Bakanlığı
• Ulusal Su Bilgi Sistemi (USBS)
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Temiz Üretim Göstergeler Seti (Taslak)
TEMA
GÖSTERGE
KAPSAM
KAYNAK
TÜ-SU
TÜ-Su Kullanımı: çekilen su miktarı/üretim değeri
TÜ-Su Kirliliği: deşarj edilen atık su miktarı/üretim
İmalat Sanayi
Alt Sektörleri
-NACE Rev.2,
4’lü kırılımda-
•TÜİK İmalat Sanayi
Su, Atık Su ve Atık
İstatistikleri
•TÜİK Yıllık İş
İstatistikleri
TÜ-Atık: yaratılan toplam atık miktarı/üretim değeri
TÜ-Tehlikeli Atık: yaratılan tehlikeli atık
İmalat Sanayi
Alt Sektörleri
-NACE Rev.2,
4’lü kırılımda-
•TÜİK İmalat Sanayi
Su, Atık Su ve Atık
İstatistikleri
•TÜİK Yıllık İş
İstatistikleri
ulusal/sektörel
•TÜİK Seragazı
Emisyon Envanteri
•TÜİK Yıllık İş
İstatistikleri
değeri
*TÜ-Asidifikasyon
•SOx/üretim değeri
•NOx/üretim değeri
*TÜ-Ötrofikasyon
•N/üretim değeri
•P/üretim değeri
TÜ-ATIK
miktarı/üretim değeri
*TÜ-Atık GD: Atıkların geri dönüşüm/geri kazanım oranı
(%)
TÜTÜ-Karbon: CO2 eşdeğeri cinsinden toplam SG
KARBON emisyonları/üretim değeri
* : İlerleyen dönemlerde veri eksikliğinin giderilmesi durumunda yayınlanacaktır
Verimlilik Genel Müdürlüğü
İmalat Sanayi Temiz Üretim Göstergeleri ile:
•
•
•
•
İlerlemeyi ölçmek ve izlemek,
Sektörel değerlendirmeler
Uluslararası karşılaştırmalar
Politika oluşturma, planlama ve uygulama süreçlerine bilgi
desteği sağlamak
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Mikro Düzeyde Verimlilik Ölçümü
Amaç
 İşletme düzeyinde verimlilik değişimlerinin ele alınan yıllar aralığında
incelenmesi ve değerlendirilmesi,
 Karşılaştırmalar yapılması ve verimlilik sorunlarının belirlenmesi.
Verimlilik Ölçme Danışmanlıklarında Kullanılan Modeller
 APC verimlilik ölçüm modeli,
 RAPMODS-RAMSAY verimlilik modelleme sistemi,
 WAINAI katma değere dayalı verimlilik analizi,
 OMAX (OBJEKTİF MATRİS) modeli,
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Verimlilik Ölçüm Modeli
 Güney Afrika Cumhuriyeti Ulusal Verimlilik Enstitüsünün himayesinde
ve Basil Von Loggerenberg’in önemli katkıları ile geliştirilmiş,
 Amerikan Verimlilik Merkezine sunulmuş (1978), burada yeniden
gözden geçirilip revize edilmiş,
 Seminerler ile Amerikan firmalarına ulaştırılmış ve yaygın bir şekilde
uygulanmaya başlanmıştır.
Önemi:
 Verimlilik ve karlılık analizi olması
 Karlılık değişimlerinin verimlilik değişimlerinden mi yoksa fiyatmaliyet hareketlerinden mi meydan geldiğini analiz etmesi
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Teorik Altyapı
2000 Vida
0,05 TL
100 TL
1 Torna
Makinesi
500 000 TL
500 000 TL
Miktar
Fiyat
Değer
500 100 TL
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Teorik Altyapı
Çıktı Değeri
Satılan Miktar
Birim Fiyat
“Karlılık”
“Verimlilik”
“Maliyet
Kurtarma”
Girdi Değeri
Kullanılan
Miktar
Birim Maliyet
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Uygulama Yöntemi
İhtiyacımız Olan Bilgiler:
• Üretim sürecinde kullanılan girdilerin fiyat ve
miktarları
• Üretim süreci sonucunda ortaya çıkan çıktıların fiyat
ve miktarları
Tüm girdilerin kayıtlarını bulmak oldukça zordur.
Ana girdi gruplarının kayıtlarına muhasebe kayıtlarından
ulaşılmaya çalışılır.
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Uygulama Yöntemi
Ana Girdi Grupları
İlk Madde
Malzeme
İşçilik
Makine
Ekipman
Enerji
Diğer
Dönem 1
A
B
Dönem 2
C
D
E
Değişim Oranları
F
G
H
Q
Miktar Değer 1 Fiyat
2 MiktarMüdürlüğü
Değer 2 V
Verimlilik
Genel
V
Q
1 (Q1)
(V1)
(P2)
2 (Q2)
(V2)
Fiyat 1
(P1)
Çıktılar
Çıktı 1
Çıktı 2
Çıktı 3
…
Çıktı Toplamı
Girdiler
İlk Madde Malzeme
Girdi 1
Girdi 2
…
İlk Madde
Malzeme Toplamı
İşçilik
İşçi
İdari Personel
…
İşçilik Toplamı
Enerji
Enerji A
Enerji B
Enerji C
…
Enerji Toplam
Makine Ekipman
….
Makine Ekipman
Toplamı
Girdi Toplamı
2
2
1
1
P2
Performans Oranları
I
J
K
P1
Kârlılıktaki
Değişim
Verimlilikteki
Değişim
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
L
M
N
Maliyet
Kurtarma
Toplam
Verimlilik
Oranında- Parasal Etki
Etkisi
ki Değişim
O
Maliyet
Kurtarma
Oranının Etkisi
Dönem 1
A
B
Dönem 2
C
D
E
Değişim Oranları
F
G
H
Q
Miktar Değer 1 Fiyat
2 MiktarMüdürlüğü
Değer 2 V
Verimlilik
Genel
V
Q
1 (Q1)
(V1)
(P2)
2 (Q2)
(V2)
Fiyat 1
(P1)
2
2
1
1
P2
F/C=G
E/B=H
I
J
K
P1
Kârlılıktaki
Değişim
Verimlilikteki
Değişim
Çıktılar
Çıktı 1
Çıktı 2
Çıktı 3
…
Çıktı Toplamı
Girdiler
İlk Madde Malzeme
Girdi 1
Girdi 2
…
Enerji
Enerji A
Enerji B
Enerji C
…
Enerji Toplam
Makine Ekipman
….
Makine Ekipman
Toplamı
Girdi Toplamı
D/A=I
İşçilik Toplamı
DxE=F
İşçilik
İşçi
İdari Personel
…
AxB=C
İlk Madde
Malzeme Toplamı
Performans Oranları
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
L
M
N
Maliyet
Kurtarma
Toplam
Verimlilik
Oranında- Parasal Etki
Etkisi
ki Değişim
O
Maliyet
Kurtarma
Oranının Etkisi
Dönem 1
A
B
Dönem 2
C
D
E
Verimlilik Genel
Fiyat 1
(P1)
Çıktılar
Çıktı 1
Çıktı 2
Çıktı 3
…
Çıktı Toplamı
Girdiler
İlk Madde Malzeme
Girdi 1
Girdi 2
…
İlk Madde
Malzeme Toplamı
İşçilik
İşçi
İdari Personel
…
İşçilik Toplamı
Enerji
Enerji A
Enerji B
Enerji C
…
Enerji Toplam
Makine Ekipman
….
Makine Ekipman
Toplamı
Girdi Toplamı
Miktar Değer 1 Fiyat 2
1 (Q1)
(V1)
(P2)
Değişim Oranları
F
G
H
I
V2
Q2
P2
Müdürlüğü
V1
Q1
P1
Miktar Değer 2
2 (Q2)
(V2)
Performans Oranları
J
K
Kârlılıkta-ki
Değişim
Verimlilikteki
Değişim
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
L
M
N
Maliyet
Kurtarma
Toplam
Verimlilik
Oranında- Parasal Etki
Etkisi
ki Değişim
O
Maliyet
Kurtarma
Oranının Etkisi
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Uygulama Yöntemi
n
Fiyattaki Değişim Oranı (Girdi veya Çıktı) 
 Q
2,i
i 1
n
 Q
2,i
i 1
n
Miktardaki Değişim Oranı (Girdi veya Çıktı) 
.P2,i 
.P1,i 
 Q
.P1,i 
 Q
.P1,i 
i 1
n
i 1
2,i
1,i
P = Fiyat, Q = Miktar, 1 = Baz Yıl, 2 = Cari Yıl, i = 1,...n,
n = Çıktı veya Girdi Sayısı
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Uygulama Yöntemi
H sütunundaki bir
sayının 1,08 çıkması o
kalemin miktarındaki
artışın %8 olduğu
şeklinde yorumlanabilir.
Değişim
Oranları
G sütunundaki bir
sayının örneğin 1,10
çıkması ilgili girdinin
değerinin bir yılda %10
arttığını göstermektedir.
I sütunundaki bir sayının
örneğin 0,92 çıkması ise
o kalemin fiyatının %8
oranında azaldığı
anlamına gelmektedir.
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Uygulama Yöntemi
Performans
Oranları
Her bir alt girdi grubu değişim oranı, ilgili toplulaştırılmış çıktı
grubu değişim oranıyla oranlanarak performans oranları elde
edilmektedir.
Dönem 1
A
B
Dönem 2
C
D
E
Verimlilik Genel
Fiyat 1
(P1)
Miktar Değer 1 Fiyat 2
1 (Q1)
(V1)
(P2)
Değişim Oranları
F
G
H
I
V2
Q2
P2
Müdürlüğü
V1
Q1
P1
Miktar Değer 2
2 (Q2)
(V2)
Performans Oranları
J
K
Kârlılıktaki
Değişim
Verimlilikteki
Değişim
Çıktılar
Çıktı 1
Çıktı 2
Çıktı 3
…
Çıktı Toplamı
(a)
(b)
(c)
Girdiler
İlk Madde
Malzeme Toplamı
İşçilik
İşçi
İdari Personel
…
İşçilik Toplamı
Enerji
Enerji A
Enerji B
Enerji C
…
Enerji Toplam
Makine Ekipman
….
Makine Ekipman
Toplamı
Girdi Toplamı
=(b) / x
İlk Madde Malzeme
Girdi 1
Girdi 2
…
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
L
M
N
Maliyet
Kurtarma
Toplam
Verimlilik
Oranında- Parasal Etki
Etkisi
ki Değişim
O
Maliyet
Kurtarma
Oranının Etkisi
Dönem 1
A
B
Dönem 2
C
D
E
Verimlilik Genel
Fiyat 1
(P1)
Miktar Değer 1 Fiyat 2
1 (Q1)
(V1)
(P2)
Değişim Oranları
F
G
H
I
V2
Q2
P2
Müdürlüğü
V1
Q1
P1
Miktar Değer 2
2 (Q2)
(V2)
Performans Oranları
J
K
Kârlılıktaki
Değişim
Verimlilikteki
Değişim
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
L
Çıktı 1
Çıktı 2
Çıktı 3
…
(a)
(b)
(c)
Girdiler
İlk Madde
Malzeme Toplamı
İşçilik
İşçi
İdari Personel
…
İşçilik Toplamı
Enerji
Enerji A
Enerji B
Enerji C
…
Enerji Toplam
Makine Ekipman
….
Makine Ekipman
Toplamı
Girdi Toplamı
= ( c ) /x
İlk Madde Malzeme
Girdi 1
Girdi 2
…
N
Maliyet
Kurtarma
Toplam
Verimlilik
Oranında- Parasal Etki
Etkisi
ki Değişim
Çıktılar
Çıktı Toplamı
M
O
Maliyet
Kurtarma
Oranının Etkisi
Dönem 1
A
B
Dönem 2
C
D
E
Verimlilik Genel
Fiyat 1
(P1)
Miktar Değer 1 Fiyat 2
1 (Q1)
(V1)
(P2)
Değişim Oranları
F
G
H
I
V2
Q2
P2
Müdürlüğü
V1
Q1
P1
Miktar Değer 2
2 (Q2)
(V2)
Performans Oranları
J
K
Kârlılıktaki
Değişim
Verimlilikteki
Değişim
Çıktılar
Çıktı 1
Çıktı 2
Çıktı 3
…
Çıktı Toplamı
(a)
(b)
(c)
Girdiler
İlk Madde
Malzeme Toplamı
İşçilik
İşçi
İdari Personel
…
İşçilik Toplamı
Enerji
Enerji A
Enerji B
Enerji C
…
Enerji Toplam
Makine Ekipman
….
Makine Ekipman
Toplamı
Girdi Toplamı
= (a)/x
İlk Madde Malzeme
Girdi 1
Girdi 2
…
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
L
M
N
Maliyet
Kurtarma
Toplam
Verimlilik
Oranında- Parasal Etki
Etkisi
ki Değişim
O
Maliyet
Kurtarma
Oranının Etkisi
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Uygulama Yöntemi
Performans
Oranları
J
1,05
K
0,98
L
1,07
• Kârlılığın %5 arttığı,
• Verimliliğin %2 düştüğü
• Çıktı fiyatlarındaki değişimlerin girdi
fiyatlarındaki değişimleri %7 oranında aşarak
karşıladığı şeklinde yorumlanmalıdır.
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Uygulama Yöntemi
Performans
Oranları
• İşletmeler için bu oranların hepsinin 1’den büyük
olması en arzu edilen durumdur.
• Bu hem verimliliğin, hem kârlılığın arttığını; hem de
fiyat artışlarından kazançlı çıkıldığını ifade
etmektedir.
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Uygulama Yöntemi
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
Performans Oranlarının parasal olarak
ne anlam ifade ettiğini gösterirler.
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Uygulama Yöntemi
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
 Kârlılık Üzerindeki 

 =
Toplam Parasal Etki 

 V2 
 V2  
Çıktı Değerindeki Değişim    Girdi Değerindeki Değişim   
 V1 
 V1  

x  Baz Yılının Girdi Tutarı V1  
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Uygulama Yöntemi
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
 Kârlılık Üzerindeki 

 =
Verimlilik Etkisi


 Q2 
 Q2  
Çıktı Miktarındaki Değişim    Girdi Miktarındaki Değişim   
 Q1 
 Q1  

x  Baz Yılının Girdi Tutarı V1  
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Uygulama Yöntemi
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
Toplam
 Kârlılık Üzerindeki Fiyat

 Parasal




 Artışlarından Kaynaklanan Etki 
 Etki



Verimlilik 
 Etkisi



Dönem 1
A
B
Dönem 2
C
D
E
Verimlilik Genel
Fiyat 1
(P1)
Miktar Değer 1 Fiyat 2
1 (Q1)
(V1)
(P2)
Değişim Oranları
F
G
H
I
V2
Q2
P2
Müdürlüğü
V1
Q1
P1
Miktar Değer 2
2 (Q2)
(V2)
Performans Oranları
J
K
Kârlılıkta-ki
Değişim
Verimlilikteki
Değişim
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
L
M
Maliyet
Kurtarma
Toplam
Verimlilik
Oranında- Parasal Etki
Etkisi
ki Değişim
Çıktılar
Çıktı 1
Çıktı 2
Çıktı 3
…
Çıktı Toplamı
(a)
(b)
(c)
Girdiler
İlk Madde
Malzeme Toplamı
İşçilik
İşçi
İdari Personel
…
İşçilik Toplamı
Enerji
Enerji A
Enerji B
Enerji C
…
Enerji Toplam
Makine Ekipman
….
Makine Ekipman
Toplamı
Girdi Toplamı
=[(a)-girdi değerinde değişim] x
V1
İlk Madde Malzeme
Girdi 1
Girdi 2
…
N
O
Maliyet
Kurtarma
Oranının Etkisi
Dönem 1
A
B
Dönem 2
C
D
E
Verimlilik Genel
Fiyat 1
(P1)
Miktar Değer 1 Fiyat 2
1 (Q1)
(V1)
(P2)
Değişim Oranları
F
G
H
I
V2
Q2
P2
Müdürlüğü
V1
Q1
P1
Miktar Değer 2
2 (Q2)
(V2)
Performans Oranları
J
K
Kârlılıktaki
Değişim
Verimlilikteki
Değişim
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
L
M
O
N
Maliyet
Kurtarma
Toplam
Verimlilik
Oranında- Parasal Etki
Etkisi
ki Değişim
Maliyet
Kurtarma
Oranının Etkisi
Çıktılar
Çıktı 1
Çıktı 2
Çıktı 3
…
Çıktı Toplamı
(a)
(b)
(c)
Girdiler
İlk Madde
Malzeme Toplamı
İşçilik
İşçi
İdari Personel
…
İşçilik Toplamı
Enerji
Enerji A
Enerji B
Enerji C
…
Enerji Toplam
Makine Ekipman
….
Makine Ekipman
Toplamı
Girdi Toplamı
=[(b)-girdi Miktarında değişim]
x V1
İlk Madde Malzeme
Girdi 1
Girdi 2
…
Dönem 1
A
B
Dönem 2
C
D
E
Verimlilik Genel
Fiyat 1
(P1)
Miktar Değer 1 Fiyat 2
1 (Q1)
(V1)
(P2)
Değişim Oranları
F
G
H
I
V2
Q2
P2
Müdürlüğü
V1
Q1
P1
Miktar Değer 2
2 (Q2)
(V2)
Performans Oranları
J
K
Kârlılıkta-ki
Değişim
Verimlilikteki
Değişim
Kârlılık Üzerindeki Parasal Etkiler
L
M
N
Maliyet
Kurtarma
Toplam
Verimlilik
Oranında- Parasal Etki
Etkisi
ki Değişim
O
Maliyet
Kurtarma
Oranının Etkisi
Çıktılar
Çıktı 1
Çıktı 2
Çıktı 3
…
Çıktı Toplamı
(a)
(b)
(c)
Girdiler
İşçilik
İşçi
İdari Personel
…
İşçilik Toplamı
Enerji
Enerji A
Enerji B
Enerji C
…
Enerji Toplam
Makine Ekipman
….
Makine Ekipman
Toplamı
Girdi Toplamı
=[y]-[x]
İlk Madde
Malzeme Toplamı
[x]
[y]
İlk Madde Malzeme
Girdi 1
Girdi 2
…
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Örnek Uygulama
Fiyat 1
Miktar 1
Fiyat 2
Miktar 2
Çıktı A
1.200
10
1.300
15
Çıktı B
520
200
520
210
İlk Madde
Malzeme A
90
10
100
12
İlk Madde
Malzeme B
6.000
0.10
6.500
0.20
İşçilik
1.000
21
1.100
20
Enerji A
0,10
10.000
0,11
9.000
Enerji B
12
120
14
100
0,02
20.000
0,03
2.500
Makine Ekipman
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Fiyat 1
Miktar 1
Değer 1
Fiyat 2
Miktar 2
Değer 2
Çıktı A
1.200
10
12.000
1.300
15
19.500
Çıktı B
520
200
104.000
520
210
109.200
Çıktı Toplu
116.000
128.700
İlk Madde Malzeme A
90
10
900
100
12
1.200
İlk Madde Malzeme B
İlk Madde Malzeme
Toplu
6.000
0,1
600
6.500
0,2
1.300
İşçilik
1.000
21
21.000
1.100
20
22.000
Enerji A
0,1
10.000
1.000
0,11
9.000
990
Enerji B
12
120
1.440
14
100
1.400
1500
Enerji Toplu
Makine Ekipman
Girdi Toplam
2.500
2.440
0,02
20.000
400
25.340
2.390
0,03
25.000
750
27.640
Değer Miktar Fiyat
Değişim Değişim Değişim
Fiyat 1 Miktar
1 Değer
1 Fiyat 2 Miktar 2 Değer 2 Oranı Oranı Oranı
Verimlilik
Genel
Müdürlüğü
Çıktı A
Çıktı B
Çıktı Toplu
İlk Madde
Malzeme A
İlk Madde
Malzeme B
İlk Madde
Malzeme Toplu
İşçilik
1.200
520
10 12.000
200 104.000
1300
520
15 19.500
210 109.200
1,63
1,05
1,5
1,05
1,08
1
128.700
1,11
1,1
1,01
116.000
90
10
900
100
12
1.200
1,33
1,2
1,11
6.000
0,1
600
6500
0,2
1.300
2,17
2
1,08
1.000
1.500
21 21.000
1.100
2.500
20 22.000
1,67
1,05
1,52
0,95
1,1
1,1
Enerji A
0,1 10.000
1.000
0,11
9.000
990
0,99
0,9
1,1
Enerji B
12
1440
14
100
1.400
0,97
0,83
1,17
2.390
0,98
0,86
1,14
750
1,88
1,25
1,5
1,09
0,98
1,11
Enerji Toplu
Makine
Ekipman
Girdi Toplam
120
2.440
0,02 20.000
400
25.340
0,03 25.000
27.640
43
Değer
Miktar
Fiyat
Değişim Değişim Değişim
Oranı
Oranı
Verimlilik
Genel Oranı
Müdürlüğü
Fiyat
Kârlılıktaki Verimlilikteki Kurtarmadaki
Değişim
Değişim
Değişim
Çıktı A
1,63
1,50
1,08
Çıktı B
1,05
1,10
1,00
Çıktı Toplu
1,11
1,10
1,01
İlk Madde Malzeme A
1,33
1,20
1,11
0,83
0,91
0,91
İlk Madde Malzeme B
İlk Madde Malzeme
Toplu
2,17
2,00
1,08
0,51
0,55
0,93
1,67
1,52
1,10
0,67
0,72
0,92
İşçilik
1,05
0,95
1,10
1,06
1,15
0,92
Enerji A
0,99
0,90
1,10
1,12
1,22
0,92
Enerji B
0,97
0,83
1,17
1,14
1,32
0,87
Enerji Toplu
0,98
0,86
1,14
1,13
1,27
0,89
Makine Ekipman
1,88
1,25
1,50
0,59
0,88
0,67
Girdi Toplam
1,09
0,98
1,11
1,02
1,12
0,91
44
Maliyet
Karlılıktaki Verimlilikteki Kurtarmada
Değer
Miktar
Fiyat
Fiyat
Kârlılıktaki Verimlilikt
Değişimin
Değişimin Değişimin
Değişim Değişim Değişim
Kurtarmada
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Değişim e Değişim
Toplam
Toplam
Toplam
Oranı
Oranı
Oranı
Değişim
Parasal Etkisi Parasal Etkisi Parasal
Etkisi
Çıktı A
1,63
1,5
1,08
Çıktı B
1,05
1,05
1
Çıktı Toplu
İlk Madde
Malzeme A
İlk Madde
Malzeme B
İlk Madde
Malzeme
Toplu
İşçilik
1,11
1,1
1,01
1,33
1,2
1,11
0,83
0,92
0,91
-201
-93
-108
2,17
2
1,08
0,51
0,53
0,93
-634
-542
-92
1,67
1,52
0,57
0,67
0,72
1,77
-836
-635
-201
1,05
0,95
1,1
1,06
1,16
0,92
1.299
3.028
-1.728
Enerji A
0,99
0,9
1,1
1,12
1,22
0,92
119
197
-77
Enerji B
0,97
0,83
1,17
1,14
1,32
0,87
198
379
-181
Enerji Toplu
Makine
Ekipman
Girdi
0,98
0,86
1,14
1,13
1,28
0,89
317
576
-258
1,88
1,25
1,5
0,59
0,88
0,67
-306
45
-61
-245
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Sonuçları
Çıktı
Değerinde
Değişim
1,11
Satılan
Miktarda
Değişim
1,10
Birim Fiyatta
Değişim
1,01
“Karlılık”ta
Değişim
1,02
“Verimlilik”te
Değişim
1,12
“Maliyet
Kurtarma”da
Değişim
0,91
Girdi
Değerinde
Değişim
1,09
Kullanılan
Miktarda
Değişim
0,98
Birim
Maliyette
Değişim
1,11
Verimlilik Genel Müdürlüğü
APC Modeli Sonuçları
Çıktı
Miktarındaki
Değişim
+%10
Hasılattaki
Değişim
+%11
Çıktı Fiyatındaki
Değişim
+%1
Verimlilikteki
Değişim
+%12
Kârlılıktaki
Değişim
+%2
Fiyat
Kurtarmadaki
Değişim
-%9
Maliyetlerdeki
Değişim
+%9
Girdi Fiyatındaki
Değişim
+%11
Girdi
Miktarındaki
Değişim
-%2
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Kârlılıktaki Değişim +%2
Verimlilikteki Değişim +%12
Fiyat Kurtarmadaki Değişim
-%9
• İşletme fiyat hareketlerinden %9 zarar görmesine rağmen,
• Sağladığı %12’lik verimlilik artışı sayesinde,
• Kârlılığını %2 arttırabilmiştir.
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Sonuç Grafiği
50
40
30
20
10
0
-10
-20
-30
-40
-50
İlk Madde
Malzeme
İşçilik
Kârlılıktaki Değişim
Enerji Toplu
Verimlilikteki Değişim
Makine
Ekipman
Girdi Toplu
Fiyat Kurtarmadaki Değişim
Verimlilik Genel Müdürlüğü
Teşekkürler…