Transcript antrenörlük metodolojisi

ANTRENÖRLÜK
METODOLOJİSİ
Dr. Kamil ERDEM
YÖNTEM
• Genel anlamda yöntem,bir amaca ulaşmada
tutulan en kısa,en güvenilir ve en doğu yol
olarak tanımlanır
• Özel anlamda ise,spor etkinliklerinin sporcuda
beklenen düzeye erişmesinde,ya da sporcuda
en üst düzeye,en kısa zamanda ve en doğru
davranış değişikliğinin gerçekleştirilmesinde
tutulan en doğru,en düzenli yoldur
BİLİM
• Evrenin ya da olayların bir bölümünü konu
olarak seçerek, deneysel yöntemlere ve
gerçekliğe dayanarak yasalar çıkarmaya çalışan
düzenli bilgi, genel geçerlik ve kesinlik
nitelikleri gösteren yöntemli ve dizgesel bilgi,
belli bir konuyu bilme isteğinden yola çıkan,
belli bir ereğe yönelen bir bilgi edinme ve
yöntemli araştırma sürecidir
Metodoloji(Yöntembilim)
• Yöntembilim ya da metodoloji, belirli bir alanda
kullanılan bütün metodlar; geniş anlamı ile,
metodların bilim ve felsefesi olarak açıklanabilir.
• Metodolojinin ilgi alanına giren
konular;Metodların,
• Temellendirilmesi
• Karşılaştırılması
• Eşleştirilmesi
• Değerlendirmesi
• Geliştirilmesi
• Yeni metodlar aranmasıdır.
ÖĞRETME-ÖĞRENME STRATEJİYÖNTEM VE TEKNİKLERİ
STRATEJİ
YÖNTEM
TEKNİK
SUNUŞ
DÜZ ANLATIM
GÖSTERİ
BEYİN
FIRTINASI
BULUŞ
TARTIŞMAÖRNEK OLAY
SORU-CEVAP
ARAŞTIRMA
TAM ÖĞRENME
GÖSTERİPYAPTIRMA
PROBLEM ÇÖZME
PROJE
BENZETİM
DRAMA
ROL YAPMA
BİREYSEL-İKİLİ
VEYA GRUP
ÇALIŞMASI
ÖĞRETİM BİLGİSİ VE
YÖNTEMLERİ
• KİME( Düzey: Beceri,Zeka,Yaş,Sosyal-Kültürel )
• NE (Program:Teknik,Davranış, Kondisyon,Bilgi)
• NİÇİN (Amaçlar:
• NEREDE( Çim saha,Salon,Havuz,vb
• NE İLE (Top, Projeksiyon vb. ekipmanlar)
• NE KADAR( Süre: Saat,gün,ay,yıl,sayı
• NE ZAMAN( Sabah,akşam, Hazırlık dönemi,yarışma dönemi
• NASIL(Parça, Bütün,Sözel,Komut,Soru-cevap,Problem çözme
• NE ŞEKİLDE(Bireysel,Grup,Takım,Oyun,Yarışma Formu
• BEKLENTİLER
Antrenörlük Becerileri
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Bilgi Aktarımı
Eleştiri Sanatı
Toleranslı Olma
Disiplin
Grup Dinamiği Sağlamak
Liderlik
Verim Motivasyonu Sağlamak
Ayrılıkları Gidermek
Stres Yönetimi
Kendi Felsefesini Oluşturmak
Bilgi Aktarımı
Bilgi,Genel ve özel olabilir. (Genel olarak takıma,
özel olarak oyuncuya)
Motive etmek amacıyla olabilir; örneklerle
karşılaştırılarak başarısı veya başarısızlığı hakkında
bilgi verilebilir.
Farklı duyuşsal şekillerle verilebilir; Sözel veya
görsel olabilir.
Farklı zaman dilimlerinde; görevin yapılmasından
önce, sırasında ve sonunda verilir.
Bilgi Aktarımı
Bilgi özel ve oyuncuların anlayacağı dilde
olmalıdır.
Oyuncuya,kendisiyle uyuşmayacak görevler
yüklenmemelidir.
Verilen
görevin
önemini
tartışılarak,
oyuncunun bilgileri yönlendirmelidir.
Kendi yorumlarını ve bilgilerini sunarken,
oyuncuların ilgisi ve dikkati çekilmelidir
Bilgi Aktarımı
Deneme ve yanılma pratiklerinin sonucunda,
dikkatli ve doğru şekilde amaca yönlendirilmelidir.
Öğretilmeyen ve denemeyen bir taktik beceri
veya stratejilerin yerine getirilmesini istemek,
inandırıcılıktan yoksundur ve oyunculara karşı
haksızlıktır
Oyuncuyu maçtan hemen önce taktik bilgiyle
yüklemek sağlıksıztır. Bu nedenle uygulanacak
stratejiler hakkındaki bilgiler tüm sezon ve
sezonlar boyunca benimsetilmeli, taktik bilgiler
denemelerle pekiştirildikten sonra oyunculardan
uygulamaları istenmelidir.
Bilgi Aktarımı
Antrenörler, bilgi verme sürecinde oyuncularına
daha fazla karar verdirmeyi amaçlayan inisiyatif
kazandırma yöntemlerini benimsemelidirler.
Taktiklerde esneklik; oyuncuların bir müsabakanın
gidişinde, beceri edinilmesini etkileyen ilkeleri
keşfetmelerinin istendiği durumlarda daha çok
gelişir.
Doğru bilgiyi alan ve bilgiler ışığında yeterli
denemeleri yaparak teknik ve taktik bilgisini
geliştiren, belirli stratejileri benimseyen, özgüveni
ve karar verme yeteneği gelişmiş sporcular daha
başarılı olacaklardır.
Eleştiri Sanatı
Eleştiri hem bir bilgi hem de yetenek işidir ve bir
sanattır. Antrenörler bu sanatı iyi bilmek
zorundadırlar.
Öncelikle, herkes eleştiriye açık olmasını
öğrenmelidir.
Eleştirinin asıl amacı doğruyu bulmaktır. Sadece
yanlışlıkları, kötülükleri, uymayanları, çirkinlikleri,
terslikleri, iyi olmayanları bulup çıkarmak değildir.
Eleştirirken
olumsuzlukların
yanı
sıra
olumlulukları da orta koymak gerekir.
Hiçbir insan tümüyle kusurlu yada kusursuz
değildir.
Eleştiri Sanatı
Takımın
veya
oyuncuların
hataları,
kişiselleştirilmeden hatanın kendisi irdelenmeli,
oyuncular yapıcı ve verim arttırıcı bir şekilde
uyarılmalıdır. Doğru ve arzulanan tutumun nasıl
olması gerektiği açıklanmalıdır.
Eleştiri, suçluluk duygusu uyandıran, hırçınlık veya
yılgınlık meydana getiren olasılıkları ortadan
kaldıracak şekilde yapılmalıdır.
Kısa ve hedefe yönelik bilgiler verilerek, oyundaki
durumlar üzerinde durarak oyuncuların kendi
kendilerini kontrol etmeleri için fırsatlar
verilmelidir (Maçın banttan izlenmesi, maç
analizi, istatistiksel veriler gibi).
Eleştiri Sanatı
Antrenörler, sorumluluğu sadece başarı ile sınırlı
olarak görmemelidirler. Başarısızlıkların nedenini
oyuncuları ile konuşup tartışmalı, gerçekçi
yaklaşımlarla doğru teşhisler koymalı, gerekirse
kendi hatalarını da itiraf etmelidirler. Kendi
hatalarını örtbas etmek isteyen, hatayı
oyunculara yükleyen antrenörler, oyuncuları
karşısında
inanırlığını
ve
güvenilirliklerini
kaybederler ve otorite zayıflığına düşerler.
Özellikle stres yaratan durumlarda duygularını
kontrol altında tutmalı, oyuncular, kulüp
yöneticileri (kendi veya rakip), hakem ve seyirciler
hakkında konuşurken, kontrollü ve dikkatli olmak
zorunda olmalı, temsil ettiği kuruma karşı olan
sorumluluğu taşıyabilecek yeterlilikte olmalıdır.
Toleranslı Olma
Oyuncuların kendi aralarındaki ilişkilerinin sağlıklı
yürümesinde ve takım olma duygusunun
gelişmesinde en temel kavramlardan biridir.
Tolerans kavramında iki eşit insanın uyuma
ulaşabilmesi söz konusudur. Ayrıca iki denge
unsuru
vardır.
Hata
paylarını,
uyumu sağlayabilecek en üst düzeyde
tutabilme
düşüncesi vardır.
 Hiç kuşku yoktur ki, insanları birbirine bağlayan
en büyük güç toleranstır.
Toleranslı Olma
Bir takımda oyuncular arasındaki uyumu
sağlayacak, onları birbirleriyle sımsıkı bağlayacak
olan harç toleranstır. Antrenörler, takımlarını
oluştururken mümkün olduğunca bu olgunluktaki
oyuncuları bir araya getirmeye dikkat etmeli ve
oyuncularına bu özelliği aşılamalıdırlar.
Antrenörler de oyuncularına karşı toleranslı
olmalıdır.
Ancak,
bunun
derecesi
iyi
ayarlanmalıdır ve unutulmaması gereken bir şey
vardır; umudun bittiği yerde tolerans da biter.
Disiplin
Antrenörün takım disiplinini gerçekleştirmede
saha içi ve dışı görevleri vardır. Saha dışında
uygun disiplinli davranış, her şeyi zamanında
yapmakla başlar. Antrenmana zamanında gelmek,
dinlenme zamanına uyma, özel yaşantıya dikkat
etmek gibi saha dışı olaylar önemlidir.
Ancak, saha içindeki disiplin çok daha önemlidir.
Belirli stratejiye uygun hareket etmek ve verilen
taktik anlayışı tüm maç süresince uygulamak
gerekir.
Antrenör,
oyuncularıyla
iletişim
ortamı
yaratmalıdır. oyuncularla konuşulmalıdır. Hiçbir
şey konuşulamazsa hiçbir şey çözümlenemez, ön
yargı hakim olur ve yanlış anlaşılmalar ortamın
huzurunu bozar, ayrılıklara neden olur.
Disiplin
İki temel yönetim şeklinden söz edebiliriz;
Otoriter yönetim şekli:
Antrenörün bütün talimatlarının tartışmasız
yerine getirilmesi söz konusudur. Karmaşık
değildir. Basittir ve uygulaması kolaydır.
Oyunculara belli sorumluluklar yüklenir,
verilen reçetenin uygulanması istenir.
Oyucuları
fazla
düşünmeye
zorlamaz,
yaratıcılığı köreltir ve karar verme yeteneğini
geliştirmez.
Disiplin
Oyuncular açısından teknik adamların
düzenlemelerini takip etmek daha rahattır.
Böylece sorumluluktan kurtulmuş olurlar.
Ancak, böyle oyuncular ile antrenörlerden
oluşan takımlar genel olarak başarılı olamazlar.
Kısa vadede başarı sağlasalar da çok çabuk
bozguna uğrayıp çözülebilirler.
Disiplin
Sosyal-bütünleştirici yönetim şekli
Antrenör düşüncelerini açıklar. Oyuncularını
ikna etmeye çalışır.
Bilgisine güvenir ve onlarla tartışarak
inandırıcılığını ve güvenilirliğini sağlamlaştırır.
Kendi oyun şeklini benimseterek ortak bir
hareket stratejisi belirler.
Oyuncular sorumluluğa ortak edilir. Çünkü
birçok durumda, oyuncuların takımın lehine
olabilecek
kararları
kendi
kendilerine
vermeleri gerekecektir.
Grup Dinamiği sağlamak
Takımın verimli olmasını sağlayan faktörlerden
birisi de sosyal ve kolektif bir şekilde hareket
etmektir.
Takım hiyerarşisi, rollerin dağılımı, oyuncular
arasındaki sosyal ilişkiler, kolektif ve kişisel
hedeflerde çıkarların çatışması , iletişim ve
karşılıklı ilişkiler, her takım için tipik grup
yapısını ve grup dinamiği örgüsünü
oluştururlar.
Antrenörler, yürütme ve yönetme çerçevesi
içinde oyuncularda sosyal hareket etme
yeteneğini geliştirmelidirler.
Grup Dinamiği sağlamak
Oyuncuların çeşitli yönlerinin gelişimi,
kendilerine ve takımlarına olumlu şekilde
yansıyacaktır.
Antrenmanlarda oyuncular, insani ilişkiler
içinde arkadaşça ve sorumluluk bilinciyle
kolektif olarak hareket etmeye alıştırılmalıdır.
Takım çıkarlarıyla çakıştığı yerde, kişisel
çıkarların ikinci plana geçmesinin gerektiği
oyunculara aşılanmalıdır. Biz duygusunun
yaratılması sağlanmalıdır.
Grup Dinamiği sağlamak
Tatminsizliğin azalması: Yaptıkları işin karşılığını
maddi ve manevi olarak almalıdırlar. Birlikte
olmaktan mutluluk duymaları ve oynadıkları
oyundan keyif almaları önemlidir.
Fikir ayrılıklarının amaçlar ve gerçekler ışığında
çözülmesi: Bir takım içerisinde, mutlaka fikir
ayrılıkları olacaktır. Çünkü, kalabalık bir oyuncu
kadrosu ve teknik kadroyu oluşturan kişiler
elbette birbirlerinden farklı
karakterlere ve
kişiliklere sahiptir. Genelde herkes kendi
penceresinden bakar. Önemli olan, takım içinde
herkesin aynı pencereden bakmasını sağlamaktır
Grup Dinamiği sağlamak
Oyuncuların takımın ortak amaçlarını bilmeleri:
Amaçlarını belirlemeli ve buna inanmış olmaları
şarttır.
Kutuplaşmanın ve itirazların çözülmesi: Takım
içerisinde kutuplaşmanın oluşumu baştan
engellenmelidir. Her oyuncunun fikrini özgürce
söyleyebilmesi, buna karşılık tartışmaların
nezaket
kuralları
çerçevesinde
yapılması
sağlanmalıdır. Üyeler birbirlerini dinleme
nezaketini göstermelidirler. Karşılıklı iletişim
sonucunda kendilerini daha samimi bir ortamda
hissedeceklerdir. Ortaya çıkan sorunların gerçekçi
bir şekilde çözülmesi antrenör-oyuncu ve
oyuncular arası inancı güçlendirecektir.
Grup Dinamiği sağlamak
• Uyum, destek ve saygının gelişmesi:Uyumlu bir
takım, birbirlerini tamamlayan oyunculardan
oluşulur. Bu aralarında uyum sağlayabilecek
kişiliklere sahip olmalarını gerektirir. Oyuncular
birbirlerinden ne çok farklı ne de tamamen aynı
olmamalıdırlar. Bu sayede uygun kişilerin
seçilmesi işi kolaylaştıracak ve daha kısa zamanda
uyum sağlanacaktır. Birbirlerini seven ve sayan
kişiler desteklerini esirgemezler. Takımı
oluştururken bu konuda dikkat edilmelidir.
Grup Dinamiği sağlamak
Oyuncuların kendilerine ve arkadaşlarına
güveninin artması:Eğer, bir takımın oyuncuları
başarılı olabileceklerini hissediyorlarsa ve
yaptıkları işten gurur duyuyorlarsa, kendilerine ve
arkadaşlarına
olan
güveni
artacaktır.
Motivasyonları ve birbirlerine bağlılığı artacak,
takım ruhu yükselecektir.
Oyuncuların fikirlerini açık yüreklilikle ifade
edebilmeleri: Burada önemli olan, kişinin kendi
fikirlerinde katı ve inatçı olmamasıdır. Esneklik
gösterebilme ve başkalarının fikirlerine olumlu
yaklaşabilme olgunluğunu gösterebilmek gerekir.
Grup Dinamiği sağlamak
Sorumluluğun paylaşılması : Antrenörler, her
oyuncunun görevini ve sorumluluğunu açık ve net
bir şekilde belirtmelidir. Aksi takdirde görev
karmaşası olursa sorumluluğu da üstlenen olmaz.
Bu konuda dikkat edilmelidir.
Takım lisanının oluşması ve kullanılması:
Amaçlara ulaşmayı sağlayacak stratejiler belli
olmalıdır. Oyun felsefesinin oluşturulması ve
benimsenmesi, antrenörün oyun mantığının
takıma yansıması, belirli bir takım lisanının
oluşmasını sağlayacaktır. Bu oluşum, maç
içerisinde değişen durumlarda oyuncuların
spontane karar vermelerini ama birbirleriyle aynı
düşüncede hareket etmelerini kolaylaştıracaktır.
Liderlik
Liderlik özelliği birbirine benzeyen birkaç şekilde
ifade edilebilir. Bir görüşe göre doğuştan gelen ve
çocukluktan itibaren kendini gösteren bir
özelliktir. Bir başka görüşe göre de zamanla
kazanılan, ancak liderlik kapasitesi olan kişinin
başarılı olması kaydıyla geliştirilebilen bir
özelliktir.
Liderin kuvvet ölçüsü, temsil yeteneğine bağlıdır.
Bu temsilin çevresine yansıması, kişilik özellikleri
ve davranış şekilleriyle sınırlıdır. Sahip olduğu
özellikler onun liderlik kapasitesini belirler. Lider
olabilecek kişilerin varlığı herkes tarafından
hissedilebilir
Liderlik
Lider bir orkestra şefi gibi, üyelerin
kendilerinden beklenen zaman ve tarzda
önlerindeki
notaları
uygulamalarını
gerçekleştirir.
Hükmetme hırsı ve isteği, kişinin lider
olmasına yetmeyecektir. Liderden beklenen
cesaret, azim ve çalışkanlıktır. Aynı zamanda
içinde bulundukları koşullara uyma becerisine
sahip olmalıdır.
Liderlik
Diktatör gibi hareket eden ve kendine yeri
doldurulamaz imajı veren liderler, takımlarına
oldukları kadar toplum için de zararlı etkiler ve
kötü sonuçlar yaratabilirler. Gerçek çözümler
yerine kendi hırslarını öne çıkararak zarar
verirler.
İnsanlara iterek veya zorlayarak iş yaptırmak,
lideri başarıya götürmez. Önemli olan
oyuncuların yaptıkları işi, kendi istedikleri için
yapıyor olmalarını sağlamaktır.
Liderlik
Sadece konusunu çok iyi bilmesi yetmez,
olayları yerinde görmesi önemlidir.
Yerine layık olsun olmasın, başa geçen ve
kendine liderlik etiketi yapıştıran kişiler, bir
süre sonra kendisine rakip olabilir diyerek,
yakınındaki yetenekli kişileri etkisiz hale
getirmeye çalışırlar. Gerçek lider, kendi yerine
geçecek yetenekli kişileri bulup onları
yetiştirendir. Arkasında iyi bir takım, sistem ve
yetişmiş bir varis bırakmasını bilendir
Liderlik
Cesaret ve risk alan liderlerin başarıyı yakalama
şansları daha fazladır
Antrenör bir gurubun veya takımın lideridir.
Takımı yönetmesi, yönlendirmesi ve takım ruhunu
oluşturması kendi özellikleri oranındadır.
Lider antrenörler, cesaret, kararlılık, risk alma
yeteneklerinin yanında, kendisinin başında
bulunduğu bir takımla iki yönlü bir iletişime
girebilecek, kendinde olduğu gibi takımda da bir
yaratıcılık unsurunu ortaya koyabilecek, kendini
motive ettiği kadar, oyuncularını da motive
edecek bir yapıda olmalıdırlar.
Liderlik
İnsanları dinleme terbiyesi ve akıllığına sahip
olması bir başka önemli avantajdır.
Gerçek lider konumundaki bir antrenör,
oyuncularını haksız saldırılardan korur, işini iyi
yapanı destekler, kişinin içindeki yeteneği
ortaya çıkarır, sorunların çözümüne yardımcı
olur,
Takımın verimliliğini arttıracak yollar arar ve
kafa yorar. Ayrıca takımıyla birlikte olmaktan
zevk alır
Liderlik
Sıcak tavırlı ve dosttur. Her zaman başkalarına
zaman ayırır. Dinlemesini bilir. Herkesin hakkını
verir. Kararlıdır. Alçak gönüllüdür. Sabırlıdır. Kaos
durumunda soğuk kanlı ve rahattır. Bilgiyi yayar.
Hatasını söyler, hata yapanı rahatlatır. Sözünün
eridir. Kendisinin de yerinin doldurulacağının
bilincindedir. Onunla çalışmaktan zevk alınır.
Lider, her girdiği işte başarılı olan bir kişi olarak
görülmemelidir. Önemli olan kötü rastlantı veya
hatalar sonunda, içine girilen kötü durumdan
hemen çıkabilmek ve bundan ders almaktır.
Liderlik belki de bu nedenle bir sonuç değil, ama
devamlı bir yolculuktur. Bu yolculuk sırasında,
düşme ve kalkmalar oyunun beklenen bir
parçasıdır.
Verim Motivastonu Sağlamak
Hedefe yönelik aktiviteleri harekete geçiren,
ayakta tutan ve kuvvetlendiren çok sayıda
psikolojik olayların tümüne motivasyon adı
verilir.
Verim
motivasyonu
da
belli
durumlardan kaynaklanmış, hedefe yönelik
verim vermeye uygun tutumların harekete
geçirilmesi anlamına gelir.
Verim Motivastonu Sağlamak
Verim motivasyonunu sağlama ve devam ettirmenin ön
koşulları
 Başarıya neden olan çekimler : Görevin zorluk
derecesi, ödülün cazibesi;Sporcu bilgilendirilmeli ve
açıklama yapılmalıdır. Hayallerle değil, gerçeklerle yola
çıkılmalıdır.
 Başarı beklentisi : Başarma ümidi yada başaramama
korkusu; Başarma ümidinin aşılanması, üst üste gelen
başarısızlıklarda oyuncuların yılgınlığa düşmesini
engellemek; bu durumlarda antrenörün soğukkanlılığı
ve kendine güveni çok önemlidir. Çünkü her türlü
davranışı oyuncularına yansıyacaktır. Antrenörler,
imkanların elverdiği ölçüde takımının kapasitesini
bilerek beklentilerini ona göre belirlemelidir.
Verim Motivastonu Sağlamak
Başarıda ve başarısızlıklarda sorumluluğu taşıma
bilinci : Başarıyı ve başarısızlığı belli kişilere veya
olaylara yüklememek, her iki durumda da olağan
davranmayı futbolculara aşılamak gerekir. Futbol
sürekliği olan bir oyundur. Önemli olan başarıda
motivasyonun düşürmemek. Başarısızlıkta zor
durumdan el birlği ile çıkmaktır.
Başarı ve başarısızlık, verim motivasyonunun
temel etkenleridir. Başarı, yerine getirilecek
görevin zorluk derecesine bağlıdır. Kolay
görevlerin üstesinden gelmek, başarı olarak
değerlendirilemez. Çok zor görevlerde ise işin
üstesinden gelememek, başarısızlık olarak kabul
edilemez.
Verim Motivastonu Sağlamak
Başarıya yoğunlaştırılan sporcular, genellikle
verimi daha realist olarak değerlendirirler ve
yüksek tutulmuş hedeflerin takibinde daha
dayanıklılardır.
Kendi
yapabilirliklerinin
bilincindedirler. Bu tip sporcular, yüksek verim
istemleri altında bile psişik dengeye sahiptirler
Başarısızlık endişesi taşıyan sporcular ise özellikle
yüklenme durumlarında verimli olamazlar. Bu
sporcular adeta frenlenmiş gibidirler. Bu
frenlenmenin nedeni ise istemlere yeterli
olamama, başaramama korkusudur. Böyle
sporcular kendilerine ya çok kolay görevler
seçerler, ya da gerçekçi olmayan çok yüksek
hedeflerin peşinde gezerler.
Verim Motivastonu Sağlamak
İstem düzeyi (kişisel hedef yüksekliği)
Antrenörün veya futbolcuların kendilerine yeni
hedefler koyması ve kendilerini geliştirmeleri
yönünde teşvik etmesidir. Bir kişinin kendi
verimliliğine koyduğu kalite ölçeğine istem
denir. Bu anlama uygun olarak istem seviyesi,
verim ve başarı beklentilerini saptar.
Verim Motivastonu Sağlamak
• Antrenörlerin, sporcunun içinde bulunduğu durumu ve
oluşan atmosferi kavrayarak ve yorumlamaları gerekir.
Ayrıca sporcuların istem seviyelerini sezebilme yetisine
de sahip olmalıdırlar. Çeşitli yönleriyle başarı ve
başarısızlık istem seviyesinin düzenleyicisi görevini
görür. Başarılar sürekli ise, istem seviyesi gerçekçi bir
tutumla yükseltilir. Başarılı olunmayan durumlarda ise
istem seviyesi belirgin bir şekilde düşürülür, bazen de
gereğinden fazla yükseltilir. Ancak, bir görevin başarılıp
başarılamadığı duygusu sadece sporcunun istem
seviyesine bağlı değildir. Sporcunun ayrıca kişisel
sorumluluğunun bilincinde olup bunu itiraf etmesi
gerekir.
Ayrılıkları Giderme
Ayrılık, özel bir motivasyon olayını dışa vurma
şeklidir. Ayrılıklarda karşı karşıya getirilmiş
motif ve çıkarlar, gerilimlere, mücadelelere
neden olur.
Sportif ortamda ayrılıklar genellikle insani
ilişkilerde ortaya çıkarlar. Özellikle stres ve
korku durumlarında, karar verme baskısı
altında ve verim isteminin çok yüksek olduğu
durumlarda belirginleşir.
Yapısı ve görev bilinci sağlam takımlarda
ayrılıklar her zaman sosyal yapı bozulmalarına,
verim düşüklüğüne neden olmazlar.
Ayrılıkları Giderme
Kuvvetli ve devamlı ayrılıklar, verimin
duraklamasına veya düşmesine, formun
değişkenliğine,
kolayca
kışkırtılmaya,
dengesizliğe, hırçınlık eğilimlerine neden
olurlar.
Profesyonellikte ayrılıklı durumlar, özellikle
rekabetin yüksek olmasından, para, prestij,
mevki ve ön haklar gibi çıkar unsurlarının
çakışmasından meydana gelirler.
Ayrılıkları Giderme
Ayrılıkları pozitif bir şekilde çözümlemek için
gerçekçi, akılcı, ölçülü ikna yöntemleri
kullanılmalıdır.
Eğer antrenörler oyuncuların özel yaşamlarını
tanıyorlarsa, onların sorunlarına ortak
olabiliyorlarsa, ayrılıkları çözmek veya ayrılık
derecesini düşürmek için şanslı sayılırlar.
Antrenörün grup yapısını, verim hiyerarşisini
ve takım içindeki sosyal ilişkileri iyi bilmesi işini
kolaylaştırır.
Ayrılıkları Giderme
Ayrılıkların giderilmesi veya ayrılık derecesinin
azaltılması
için,
ayrılık
nedenlerini
çözümlemek ve alınan sonuca göre bunları
akılcı bir şekilde işleyerek ayrılık kaynaklarını
bulmak gerekir.
Ayrılıklı durumu gidermek için ayrılığa düşmüş
kişilerle tek tek konuşma yapmak faydalı olur.
Böylece bu kişiler sorunlarını anlatırken, ayrılık
nedenlerinin bilincine de varırlar.
Ayrılıkları etkili bir şekilde giderebilmek için,
ayrılığa düşen bir kişinin veya kişilerin bir
parça toleransa sahip olmaları gerekir.
Stres ve Kaygılar
Bilinçli veya bilinçsiz olarak kişilerde biriken
fiziksel, zihinsel ya da duygusal uyarıların
yarattığı gerginliğe stres denir.
Sporda, stresi yaratan bütün bu durumlar,
genellikle sporcuların biriken kaygılarından
kaynaklanır.
Stres ve Kaygılar
• Kaygıların, oyuncuların ruh ve beden
fonksiyonları üzerinde olumsuz etkileri vardır.
Çok karmaşık koşullar altında ve belirli ruhsal
değişimlerin sonucu olarak da vücut
kimyasında değişiklikler oluşur. Başta
adrenalin olmak üzere, pek çok stres hormonu
salgılanır. Bu değişiklikler sonucu, vücudun
strese karşı oluşturduğu fizyolojik ve psikolojik
tepkisi, kaçma ya da savaşma olarak kendisini
gösterecektir
BEKLENTİLER
• Gençler ve/veya yetişkinlerde takımlar gruplar ve
oyuncularla çeşitli antrenman uygulamalarını etkili bir
şekilde yönetmek
• Çeşitli oyun seviyelerinde uygulamalı antrenman
planlamasını değerlendirmek ve yönetmek,
organizasyonunu ve planlamasını yapmak
• Oyuncuların ve takımın ihtiyaçlarına uygun olarak çeşitli
antrenörlük ve öğretim metotlarını ve tekniklerini
başarıyla kullanmak
• Oyunda rol oynayan fiziksel ve psikolojik talepleri
anlamak ve böylece gerektiği gibi özel antrenman ve
kondisyon programlarını planlamak.
• En yüksek düzeyde örnek antrenörlükle alakalı ve uygun
çeşitli teorik görüşlerin, yerinde uygulamasında ve
önemini anlama
Antrenman sürecinde kendimize sormamız gereken
sorular
• Önceden çıkıp hazırlık yaptım mı?
• Doğru noktadan başladım mı?
• Tabloyu oluşturabildim mi,Resimleri
çizebildim mi?
• Çalışmanın özünü oluşturan ana
faktörleri belirledim mi?
• Sorular sorup yanıtlar aldım mı?
• sporculara ne yapmalarını söyledim mi?
• Ne istediğimi biliyorlar mı?
• Çok mu konuşuyorum? (Bir cümle yeter)
• Sporcular öğrendi mi?
• Sporcular etkilendi mi ?
• Sporcular zevk aldılar mı?
Öğrenme Çemberi
• Bağlantı Kur
• Harekete Geçir
• Göster
• Pekiştir
Bağlantı Kur
•
•
•
•
•
Göz teması kurun
İsimleri Kullanın
Görülün Duyulun
Yaklaşılabilir olun
Beden dili
Harekete Geçir
• Bilgi ver
• Farklı öğrenme tipleri kullan
• Çalışmayı zenginleştir,çeşitlilik kat
Göster, denesin
• Duyduğumu unuturum
• Gördüğümü hatırlarım
• Yaptığımı bilirim
Pekiştir
• Sık tekrarlar
• Doğru uygulamalar
ÖĞRENME ORTAMININ YARATILMASI
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Oyuncuların isimlerini bilip kullanıyor mu?
İstekli mi?
Pozitif yaklaşım sergiliyor mu?
Standart belirliyor mu?
Fair-play’i destekliyor mu?
Oyuncuları teşvik ediyor mu?
Oyuncular çalışmadan keyif alıyor mu?
Oyuncuların ilgisini canlı tutabiliyor mu?
Oyuncular öğrenme kaydediyor mu?
Oyuncuları ikna edebilime gücü yüksek mi?
ORGANİZASYON
• Antrenmanın kontrolünü kuruyor ve sürdürüyor
mu?
• Anlaşılır bir antrenman planı oluşturmuş mu?
• Antrenmanı etkili bir biçimde, uygun zamanda ve
gerektiğinde durdurup durumları doğru bir
şekilde yeniden oluşturuyor mu?
• Beklentileri net bir şekilde açıklıyor ve
beklentilere yanıt verebiliyor mu?
• Anlaşılır bir antrenman planlamış ve büyük resmi
çizebiliyor mu?
ORGANİZASYON
• Alanları, malzemeleri ve grupları hızlı ve etkili bir
şekilde organize ediyor mu?
• Antrenman öncesinde ve sırasında tüm güvenlik
faktörlerini kontrol ediyor mu?
• Alanı ve ekipmanı randımanlı bir şekilde
kullanabiliyor mu?
• Bütün oyuncuları aktiviteye dahil edebiliyor mu?
• Değişen durumları çabuk bir şekilde yeniden organize
edebiliyor mu?
GÖZLEM VE İLETİŞİM
• Her bir oyucudaki basit hataları görebiliyor
mu?
• Oyuncuların davranışlarını analiz edebiliyor
mu?
• Doğru davranışları yerinde ve zamanında
tespit edip destekliyor mu?
• Sözlerle veya fiillerle sporcularına ilham
veriyor mu?
GÖZLEM VE İLETİŞİM
•
•
•
•
Göstererek uygulama yapıyor mu?
Anlatarak açılama yapıyor mu?
Oyunculara soru soruyor mu?
Oyuncuların deneme yapmasına izin veriyor
mu?
• Doğru ve yapıcı açıklamalar yapıyor mu?
• Geri-bildirim sağlayabiliyor mu?
BİRİM ANTRENMAN ÇALIŞMA PLANI
•
•
•
•
•
•
•
•
Çalışmanın Konusu
Çalışmanın Hedefleri
Süresi
Gerekli araç-gereç
Çalışmanın Açıklaması
Çalışmanın Organizayonu
Çalışmanın Ana Faktörleri
Notlar
Değerlendirme
• . Antrenmanın Hedeflerine Ulaşıldı mı?
• Eğer Değilse, Niçin Değil?
• Sizin Düşüncenize Göre Antrenmanın Hangi
Yönü Daha Etkilidir ve Niçin?
• Sizin Düşüncenize Göre Antrenmanın Hangi
Yönü Daha Az Etkilidir ve Niçin
• Gelecek Antrenman İçin Ne Gibi Değişiklikler
Yapacaksınız Ve Niçin?
Ne Kadar Tekrar
Yoğun Tekrar:Sporcu istekli ise yaptırılmalıdır.
• Olumsuz tepkiler
-Öğretilen şey basit
-Sporcu yeteneği kısıtlı
• Olumlu Tepkiler
-Öğretilen şey zor ve karmaşıksa sporcu mücadele ve
çözülmesi gereken bir problem olarak görür. Sporcu
zafer kazanır,emeğinin değerini anlar,gelişme sağlanır,
•
•
•
•
Aralıklı Tekrar:Bunaltıcı ve külfetli ise aralıklı tekrar
İlginin sürdürülmesi için
Hatırlatma için yaptırılmalıdır.
Sporcu antrenman yapmadığı zamanda
öğrenir.Öğrenme merkezi antrenmandan sonrada
çalışmaya devam eder.(Doğru hareket kalıbının
beyninde oluşturulması)
• Beynin kayıtlarının karşılaştırılması için bir araya
ihtiyaç vardır.Hatalar silinir doğrular kayıt edilir.Ancak
bu süre çok uzun olmamalıdır doğrularda silinebilir.
• İnsan beyni ile düşünür, kasları ile çalışır.
Haberleşmeyi sinirler sağlar.Dolaşım ve solunum
sistemleri de çalışan mekanizmanın ihtiyaçlarını
karşılar.
• Dış çevre ile olan her türlü bağlantı duyu organlarıyla
olmaktadır.Duyum merkezleri çevrenin
bombardımanı altındadırlar.
• İnsan doğası gereği bunların büyük bir bölümüne
kapılarını kapatır.
• Öğrenme esnasında sporcu öğrenme antenlerini
devamlı açık tutmalıdır.
• Yorgunluk başlayınca öğrenme kapıları da birer
kapanır.
Öğretimde Sürat mi,Doğruluk mu?
• Karmaşık,tehlikeli ve teknik ayrıntının gözden kaçtığı
durumlarda hareketin yavaş doğru yapılması salık verilir.
• Gittikçe artan bir hızla hareketin orijinal hızına erişilmelidir.
• Hareketin yavaş yapılması kinestetik duyumu geliştirir.
• Zamana ihtiyaç duyan sporcular için daha sağlıklıdır.
• Bazı oyuncular hareketi yavaşlatılmış olarak denemek
istemezler,
• Hareketin orijinal hızına ulaşmak gerekir.
Sporda Teknik ve Taktik Eğitimin İlkeleri
• 1.Teknik eğitime erken başlanmalı ve teknik
elementlerin gelişmesi sürekli devam etmelidir.
• 2.Bir teknik ilk defa öğretilirken hareketin doğruluğuna
önem verilmelidir. Yanlış teknik yerleşirse bunu
düzeltmek çok güç olacaktır.
• 3.Teknik eğitim yorgunken yapılmamalıdır. Dinlenik
organizma harekette teknik koordinasyona olanak verir.
• 4.Teknik antrenmanda hareketin öğretimi, ortalama
olarak 20 dakika olmalıdır.
• 5.Müsabaka şartlarına uygun eğitim verilmelidir.
• 6.Teknik antrenmanda ağır yüklenmeler yapılmamalıdır.
• 7.Hatalar anında düzeltilmelidir.
• 8.Fizik gücü ne kadar iyi olursa olsun, tekniği iyi
olmayan sporcunun başarılı olma şansı azalır. İyi bir
teknik fizik gücün ekonomik kullanımını yardımcı olur.
• 9.Tekniği iyi olan oyuncular hareketleri daha ekonomik
yaparlar.
• 10.Kolay teknikler yoğun tekrarla yapılmalı,zor veya
karmaşık tekniklerde aralıklı tekrarlar uygulanmalıdır.
TAKIM KURMA
•
1.Oynayan Takım
•
2.Oynamayan Takım
• Kadronuzu kalabalık tutmayın,şikayet etme
potansiyelini minumuma düşürün
• Karışıklık ve güç israfı oluşturmayın
• Oyuncularınıza göre hareket etmeyin,sizin onları değil,
onların sizi memnun edeceklerini hissettirin
• Her zaman oyuncu ve sistem arayışında olun
• Değerinin altında iyi oyuncular bulun
• Hızlı ve ucuz yapılanma sağlamak
• Bütçe ne kadar büyükse beklentiler de o kadar büyük
olur
• Bazen bozulmuş bir şeyi de tamir etme beklentisi
olabilir
• Yeni bir takımda kalacak ve gidecek oyuncuları
belirlerken iyi bir sunum isteyin
• Eğer yeterli oyuncuya sahip bir takıma
gelmişseniz,önlem olarak kendi oyuncularınızı
getirmeye çalışmayın,kendinize güvenin.
• Sadece kendi oyuncularını tanıyorsan çok iyi bir
profesyonel değilsin.
• Oyuncular yetersiz ise takımı yenilemeyi düşünün
•
•
•
•
•
•
•
•
•
3.Takım Arkasındaki Takım
İyi bir asistana sahip olun
Fitness Antrenörü
Kaleci Antrenörü
Analizci (Rakiperi ve kendi takımını)
Yetenek Avclıarı
İyi bir takım kaptanı seçin;yaşlı veya genç ya da kıdemine
bakmayın,liderlik özeliklerine değer verin.(Antrenmanarda
ve çevrede iyi bir sözcü,maçlarda sözünü kabul ettirebilme
özelliği olan biri olmalı)
Taktik
• Belirli bir oyunda problem kurmak ya da çözmek üzere
özel girişimler ve bunların uygulanması için bulunan
yoldur.
• Planlı ve hedefe yönelik taktik uygulamalarının ön
koşulları şunlardır:
• 1-Teknik ve motor yeteneklerin, yüksek bir düzeye
sahip olması gerekir
• 2-Hızla değişen oyun durumlarında, rakip oyuncularla,
kendi takım arkadaşlarının ne yapacakları önceden
saptanmalıdır. Bunun için antrenmanlarda, gerçek
karşılaşma koşullarına uygun pozisyonlar yaratılmalı ve
bunlara çalışılmalıdır.
Taktik
•
•
•
•
•
Oyunculara uyan bir sistem uygulayın
Başka sistemleri de öğretin bazen gerekebilir.
Değişik taktik formasyonlar öğretin ve deneyin
Oyuncuları doğru mevkilerde oynatın
Oyuncuları sürekli değişik mevkilerde
denemeyin,en verimli olduğu yerde değerlendirin
• Rakibi iyi gözlemlerseniz,oyun içinde taktik
değişiklikleri doğru değerlendirirsiniz.
•
Taktik uygulamalarının ana bölümleri
• 1-Oyun durumlarının anlaşılarak çözümlenmesi; rakibin
oyun stratejisini anlamak, zayıf ve güçlü yanlarını tespit
ederek önlem almak
• 2-Düşünsel çözüm olanaklarının bulunması ; rakibin
oyununa göre strateji belirlemek ve taktik üretmek.
• 3-Kararlar verilmesi; Kararlar, antrenörler tarafından
verilir. Ancak, oyun içerisinde gelişen bazı durumlarda
oyunculara, inisiyatiflerini kullanarak karar verme özgürlüğü
de verilmelidir. Fakat bu oyun disiplininden ayrılmaya veya
takımın bütünlüğüne zarar vermeye olanak tanımamalıdır.
• 4-Tekniğe yönelik hareket edilmesi ; düşünülen takım
taktiği için, oyuncuların teknik becerilerinin düzeyi
uygulamada yetersiz kalıyorsa denenmemesi daha iyidir.
Taktik kararlar verilirken takımımızın kapasitesi göz önünde
bulundurulmalıdır. En başarılı olabildikleri oyunları
denemekte daha fazla yarar vardır.
Taktik uygulama eğitimi
• a-)Taktiksel ödevler oyuncuların teknik beceri düzeyine
uygun olmalıdır.
• b)- Uygulama sonuçlarının yansıtılması, oyuncuların çalışma
arzusunu arttırır.
• c-) Sık tekrarlar, becerinin kusursuz hale gelmesini ve hata
paylarını en aza indirmeyi sağlar.
• d-) Yaptırılan çalışmaların değişkenliği
önemlidir.Oyuncuların değişik durumlara uyum sağlama
yeteneğini geliştirir.
• e-) Grup halinde konuşmalar ve her oyuncu ile ayrı ayrı
konuşmalar yapılmalıdır. Oyundan önce verilen taktik dersi
ile teorik taktik derslerde, uygulama planlarının anlatılıp,
açıklanması gerekir.
• f-) Takımın verimini artırmak için teknolojiden
yaralanmalıdır. Taktik uygulama derslerinde yardımcı
malzeme olarak film, fotoğraf, şema ve benzerleri kullanılır.
ANTRENÖRLÜK
•
•
•
•
•
Antrenörlük stili oluşturun
Oyuna saygı duyun ve duydurun
Oyunculara karşı nazik davranın ve onlara saygı duyun
Antrenmanı ciddi bir şekilde organize edin
Oyuncular çalışmaların amacını bilirse daha verimli
olurlar
• Oyunun taktiksel yönlerini geliştirmeye çalışın(ne
zaman,nasıl pres yapacağız,oyundaki geçişler,pozisyona
bağlı oyun,topa sahip olma gibi)
• Oyuncuların ihtiyaç duyduğu bireysel çalışmalar yapın
• Kondisyonlarına ve oynama sürelerin bağlı olarak
gruplara ayırarak çalıştırın
• Antrenmanları zevkli hale getirin,daha iyi öğrenirler ve
daha az yorulurlar
• Oyunculara takım bağlamı içinde oynama gereğini
kavratın
• Oyundan ve oyuncudan beklentilerinizi açık bir şekilde
belirtin
• Oyuncularınızı daha fazla düşünmeye zorlayın
• Öğrenmeye isteksiz oyunculara ilgi duymayın