Transcript TÜRK*YEDE KÖMÜR SANTRAL* YATIRIMLARI

Oğuz Bal
Adularya Enerji Gen.Müd. Yardımcısı
TÜRKİYE’DE KÖMÜR
SANTRALI
YATIRIMLARI
ODTÜ MEZUNLARI DERNEĞİ, 23.02.2013
İÇİNDEKİLER
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Neden Yerli Linyit Kömür Santrali
Yerli-İthal Kömür Santrali Karşılaştırmaları
Finansman,Teşvikler ve Elektrik Satışı
Santral Yapım İzinleri- İzlenilen Prosedürler
ÇED Raporu Süreci
Resmi Makamlar,YöreHalkı,STK’larla Olan İlişkiler
Yunus Emre TS Projesinde KullanılanTeknoloji
Yerli-Yabancı Müteahhit Karşılaştırmaları
İstihdam
Yeniden Kömür Santrali Yatırım Kararı
Sonuç ve Öneriler
NEDEN YERLİ LİNYİT KÖMÜR SANTRALLERİ
•
•
•
•
•
•
•
Dünyadaki birçok ülkede olduğu gibi, ülkemizde de stratejik önemi var
Elektrik üretiminin güvenilir kaynağı,
Santralın Linyit sahası yakınına kurulabilmesi,
Düşük Elektrik Üretim Maliyeti,
Serbest piyasada Ticari rekabet avantajı
Madencilik faaliyetleri
• Yerli ekipman kullanımı
• Yüksek istihdam
Oluşturulabilecek ulusal uzun
vadeli devlet politikaları ile yerli
Teknolojik katkıların ve yerli
Endüstrinin gelişmesinde
potansiyel sanayi altyapısı
kurulabilir.
NEDEN YERLİ LİNYİT KÖMÜR SANTRALLERİ
•
•
•
•
•
ZORLUKLAR
Ön Bilgi Eksikliği
Yakıtı (Linyiti) iyi tanımamak,
Kömür parametrelerinin
değerlendirme eksiklikleri
Sınırlı Teknoloji Alternatifleri
Türk Linyitine dayalı yapılmış Çin kazan referansı yoktur.
Yapmak isteyen yatırımcılar Çin’li için deney tesisi yapmış olur.
Emisyon limitleri
• Yüksek kirleticilerin zorunlu önlemleri
Lojistik Zorluklar
• Ekipmanları sahaya taşınmasında «mesafe ve yol şartları»
İşletme Güçlükleri «Kömürün hazırlanması,külün depolanması,temizlik
İTHAL KÖMÜR SANTRALI KARŞILAŞTIRMA
PARAMETRE Linyit İthal Kömür
>6000
Kalori (Kcal) <2000
Kül
(%)
>30
<10
Nem
(%)
>30
<10
Kükürt (%)
>2,5
<1
İthal kömür ve Doğal gaz yakıtı;
«Maliyeti yüksekliği
«Temininde güvence riski ve
«Uluslararası piyasalardan
aşırı etkileşim riskleri
içermektedir.
İthal Kömür Santralı yapımında;
«Yakıt nakli gereği santralın
deniz kenarına kurulması,
ve Liman ihtiyacı,
«Denizden soğutma suyu
alınması
«Kondenserde korozyana
dayanıklı malzeme kullanımı
«Soğutma suyu pompaları ve
borularıda deniz suyuna uygun
malzeden seçilme zorunluğu
YERLİ-İTHAL KÖMÜR SANTRALI
YATIRIM MALİYETİ KARŞILAŞTIRMALARI
ÇİN VE BATI TEKNOLOJİSİ KARŞILAŞTIRMASI
YERLİ KÖMÜRDE
 Türkiye’de düşük kalorili linyite dayalı Çin referansı yoktur
 Batı Teknolojisi EPC maliyeti 1200-1400 €/Kw
İTHAL KÖMÜRDE
 Çin Teknolojisi EPC maliyeti 900 – 1100 $/kW
 Batı Teknolojisi EPC maliyeti 1100-1300 €/kW
Parametrelere göre;
Kazan dizaynı,
Kömür hazırlama
Kül sevk ve depolama
Baca gazı arıtma tesislerinin değerlendirildiğinde,
Linyit Santralının ilk Yatırım bedeli yüksektir.
FİNANSMAN VE TEŞVİKLER
Termik Santral yatırımlarında ulusal veya uluslararası
finans kaynaklarının ilk aradığı koşul ESA (Offtake)
anlaşmaları, «şimdilik piyasada böyle bir şey ancak ikili
anlaşmalarla mümkün olabilir, fakat hiç kolay değil»
YERLİ LİNYİT ‘de YATIRIMCIYI CESARETLENDİRECEK
TEŞVİK ALANLARI;
Kredi geri ödeme sürecinde elektrik alım garantisi
Gümrük Muafiyeti
Her Türlü Vergiler, Harçlar ve Sigorta giderlerinin karşılanması
Altyapı (Yol ve Arazi Çözümleme)
Su kaynaklarının kullanım kolaylıkları
(Su bedellerinin hesaplama yöntemleri)
Yatırım sürecinde madencilik ve santralda kullanılacak elektrik
tüketimine destek
FİNANSMAN VE ELEKTRİK SATIŞI
• Elektrik Satış Fiyatları
•
• Serbest piyasa veya ikili anlaşmalarla belirlenebilen değişken yapı
• 2012 Piyasa fiyat ortalaması 14,97 krş/kWh olmuştur.
Finans
• Yerli finans zorluğu, (Faiz oranları, tek banka yetersizliği)
• Uzun dış kaynak finans süreçleri (Uluslararası hukuki prosedürler)
• Fiyat Araştırmaları
Fiyat
A firması 14,4 c$
B firması 8,8 c$
2025
Yıl
SANTRAL YAPIM İZİNLERİ-İZLENİLEN
PROSEDÜRLER
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Valiliğin Faaliyet Yeri Hakkında Olumlu Kararı
Genel Kurmay İzni
Çevre düzeni plan değişikliği
ÇED Raporu Onayı ve Taahhütname
Sağlık Koruma Bandı Tespiti
Yeraltı Suyunun Arama ve Kullanılması için izin
Jeoteknik Etüd Raporu Onayı
İl İmar Müdürlüğünün Tesis Yeri Hakkındaki
Görüşünün Alınmasıı
Mevzi İmar Planı Onayı
Yer seçimi izni
Halihazır Harita Onayı
Parselasyon Planı Onayı
Nazım plan ve imar planı onayı (1/5000 ve 1/1000
planlar)
Kıyıda inşaat yapılması için onaylanmış kıyı
şeridinin tespiti
Karayoluna bağlanan bir tesis bağlantı yolu
yapılması için görüş
Bağlantı izni
Su kullanım izni
Emisyon ön izni
Proje Onayı, Tesis izni
Derin deniz suyu deşarj izni
Geçici atık depolama izni
Yapı Ruhsatı
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Arazi vasıf değişikliği
Enerji ile ilgili Tesisler ve müştemilatından
hangileri için ruhsat alınmayacağı ile ilgili izin
Tehlikeli atık taşıma lisansı
Yapı kullanma izni
Kuşat Belgesi
Deneme izni
Yerel itfaiye belgesi
Emisyon izni
İşletme Belgesi
Enerji Bakanlığından İşletme İzni
Açılma ruhsatı
İşyerinizin bölge çalışma müdürlüğüne
bildirilmesi
Şantiye su tahliye mutabakatı
Katı atık ve hafriyat tahliye mutabakatı
Şantiye elektrik, su ve telefon bağlantıları
başvurusu
Atıksu deşarj izni
Balıkçılara avlanma yasağı duyurusu için başvuru
Patlayıcı madde kullanımı için başvuru
Zararlı ve patlayıcı maddelerin taşınması, geçici
depolanması ve kullanılması izni
Uzun ve ağır araç kullanım izni
Yabancı personele çalışma izni
Yabancı personel için oturma izni
ÇED RAPOR SÜRECİ
ÇED sürecinde;
Yer seçimi faktörü
Teknoloji seçimi
Halkın doğru bilgilendirilmesi
ÇED RAPOR SÜRECİ
ÇED RAPORUNDA İSTENEN TEKNOLOJİK BİLGİLER
•
Proje kapsamındaki faaliyet ünitelerin konumu (varsa ünitelerin yerleşim planı, bunlar için belirlenen
kapalı ve açık alan büyüklükleri, binaların kat adetleri ve yüksekliklier), varsa resimleri-çizimleri
•
•
•
Yatırım programı ve finans kaynakları termin planı
•
Proje kapsamındaki tüm ünitelerin özellikleri, hangi faaliyetlerin hangi ünitelerde gerçekleşeceği,
kapasiteleri, her bir ünitenin proses akım şemaları, temel proses parametleri, proses açıklaması
•
•
•
Proje kapsamında kullanılacak makina ve ekipmanlar, sayıları ve özellikleri
•
Proje kapsamında kullanılacak ana yakıtların ve yardımcı yakıtın hangi ünitelerde ne miktarda
yakılacağı ve kullanılacak yakma sistemleri
•
•
•
•
•
Baca bilgileri (yükseklik,çap,hız,sıcaklık vb.) baca gazı arıtma sistemleri hakkında ayrıntılı bilgi
Projenin fayda maliyet analizi (Fizibilite)
Proje kapsamında kullanılacak su miktarları,her bir ünitede kullanılacak su miktarı varsa proses akım
şeması üzerinde su döngüsünün gösterimi
Varsa suya uygulanacak ön işlemler, su hazırlama ana akım şeması
Soğutma sistemine ilişkin bilgiler, soğutma suyu akım şeması, kullanılacak kimyasal maddeler ve
miktarları
Jeolojik ve jeoteknik etüt raporu (varsa)
Kül depolama alanı ile ilgili yapılan sondajların sonuçları
Hafriyat alanı koordinatları
Kömür ve kireç ocağı ruhsat ve rezervleri
ÇED RAPOR SÜRECİ
ÇED HAZIRLIĞINDA TEKNİK BİLGİLER NASIL SAĞLANMALI;
• TEKNİK DİZAYN YÖNÜYLE;
«GERÇEK VEYA COPY PASTE BİR ÇED Mİ?»
RESMİ MAKAMLAR-YÖRE HALKI-STK’LAR İLE
OLAN İLİŞKİLER
• Rödevans sözleşmesi sonucu sürekli teftiş ve incelemeler baskısında kalınması
• Barajdan endüstri payından alınan katma suyuna hidrolik santralların enerji kaybı
maliyeti uygulanması
• İletim hattı kamulaştırma haritalarında tıkanıklık
• Kül stok sahasını zemine kil kaplanması için kil temini problemi
• Yapılan asılsız şikayetler üzerine Devletin tüm denetleme mekanizmaları tarafından
soruşturma
• Şantiye aşamasında DSİ izniyle açılan kullanım suyu kuyularına müfettiş soruşturması
• X Mühendis odasının Çevre düzen Planımızı
iptal ettirmesi
• Çevre köy muhtarlarının il makamlarına mera
şikayetleri
• İnşaat için agrega üretimi amaçlı taş ocağının
muhtemel baraj projesi nedeniyle engellenmesi
2X145 MW YUNUS EMRE TERMİK SANTRALI
PROJE YAPISI
EPC CONTRACTOR: Vitkovice Power Engineering
KREDİTÖR KURULUŞ: ÇEK EXPORT BANK
FİNANS YAPISI: % 85 Kredi, % 15 Özkaynak
KREDİ ÖDEME Periyot: Aralık 2014 + 10 Yıl
2X145 MW YUNUS EMRE TERMİK SANTRALİ
Santral Dizayn Kömürü ana Parametreleri
Kazan; Dolaşımlı akışkan yatak
Ünite Kömür Tüketimi: 150 t/h
Ünite Kireçtaşı Tüketimi: 28 t/h
Genel Temrin;
Proje hazırlıkları 2008 başında başlamış,
ancak global kriz etkisiyle EPC kontrat
Mart 2010 da imzalanabilmiştir.
Proje Kontrat Aktive Tarihi: 28.02.2011
1. Ünite Ticari İşletme Tarihi: 30.07.2014
2. Ünite Ticari İşletme Tarihi: 30.10.2014
Olmak üzere tamamlanma süreci 41 ve
44 ay olacaktır.
SANTRALDE KULLANILAN MÜHENDİSLİKTEKNOLOJİ
3D
KAZAN
KAZAN DİZAYNI: AE&E-ANDRITZ
(Austrian Energy & Environment)
KAZAN İMALATÇISI: AE&E-VİTKOVİCE
Buhar Parametresi: 440 t/h, 139 Bar
2X145 MW YUNUS EMRE TERMİK SANTRALİ
SANTRALDE KULLANILAN MÜHENDİSLİKTEKNOLOJİ
BUHAR TÜRBİNİ:SKODA POWER
JENERATÖR: SIEMENS
ELEKTRİK ve KONTOL SİSTEMLERİ: ABB
2X145 MW YUNUS EMRE TERMİK SANTRALİ
SOĞUTMA KULESİ
YER SEVİYESİ KİRLİLİK
ORANINDA ÖNEMLİ
SEVİYEDE POZİTİF
İYİLEŞME SAĞLAYAN
KULE İÇİ BACA
KULLANIMI
UYGULANMIŞTIR
2X145 MW YUNUS EMRE TERMİK SANTRALİ
MADENCİLİK FAALİYETLERİ
«Maden Üretim planlamasını proje
danışmanımız Bucyrus International, Inc.
ile birlikte yapmaktayız. Sahada şuana
kadar 350 adet 86.560 m sondaj
yapılmıştır
«Havza 30 yıllık bir üretim süreci için A,
B,D,E,F olmak üzere beş sektör (blok)
olarak planlanmıştır.
«Havzada bulunan Tümsan ruhsatı satın
alınmasıyla havzanın tespit edilen rezerv
300 milyon ton üzerine ulaşmıştır.
Araştırma çalışmalarımız devam etmekte
ve rezerv artışı beklenmektedir.
«Tam Mekanize Yeraltı Üretim yöntemi
ile Yıllık 4.5 milyon ton tüvenan üretim
gerçekleştirilecek ve kömürün tamamı
900 t/h kapasiteli lauvar’da yıkanacaktır.
YERLİ-YABANCI MÜTEAHHİT KARŞILAŞTIRMALARI
Bu tür yatırımlarda EPC olarak yerli müteahhit bulunması
pek mümkün değil, genellikle yabancı müteahhitler ana
yüklenici olmaktalar. ANA YÜKLENİCİ YABANCI OLMASI;
İnşaat-Montaj Yerli Müteahhitler Tarafından yapılmaktadır.
Çinlilerin inşaat-montajda çalışmaları devlet tarafından
yasal olarak engellenmiştir.
Yabancılar sadece süpervizörlerini getirmekteler.
Ancak Yerli Müteahhitlerde Kalifiye Personel Sıkıntısı
yaşanmaktadır.
Yunus Emre Santralının inşaat-montajı yerli firmalar
tarafından yapılmakta, ayrıca inşaat detay dizaynlarında
yerli bir mühendislik firması kullanılmaktadır. Tüm
ekipmanların gümrükleme ve taşıması da yerli firma ile
yürütülüyor.
İSTİHDAM
YERLİ LİNYİT KÖMÜR SANTRALLERİNDE
Yerli yatırım kullanım oranı ve istihdam (özellikle yeraltı madenlerinde)
Doğalgaz ve İthal Kömür Santrallerine oranla daha Yüksektir
YENİDEN KÖMÜR SANTRALİ YAPMA KARARI
Ciddiyetle tekrar tekrar düşünülür !!?
Acaba yapsak mı?
• Devletin yatırım süreci teşviklerine ihtiyaç
•
•
(Vergiler, harçlar, sigortalar)
Alt yapı (Arazi ve yollar) çözümü
Finans kolaylaştırıcı destekler
«Yakın gelecekte kayagazının enerji alanında
muhtemel etkisi Linyit yatırımlarını teşviksiz
imkansız hale getirebilir».
SONUÇ ve ÖNERİLER
YERLİ LİNYİT YATIRIMLARINA
DESTEKLERİNİZİ BEKLER
SAYGILARIMLA..
TEŞEKKÜRLER…